پرندگان ایران

 راسته پلیکان

تیره نوک سرخ

50 سانتی‌متر ( 108 سانتی‌متر با احتساب دم ) ؛ نــر و ماده همشکل .پر و بالش به‌طور کلی سفید است با نوار چشمی سیاه ، سطح پشتی آن راهراه عرضی ظریف سیاه دارد و روی بالش نوار سیاه مشخصی دیده می شود . جفت وسطی شاهپرهای دم آن خیلی دراز است و تقریبا به اندازه طول بدنش می باشد . منقاری به رنگ قرمز مرجانی دارد ، پروازش پرتوان ، مستقیم و توام با بال‌زدن‌های سریع است . معمولا به تنهایی یا جفت جفت دیده می‌شوند .

نام انگلیسی : Red-billed tropic-bird
نام فرانسوی : Paille-en-queue ethere
نام علمی (لاتین ): Phaethon aethereus
 چطور پیدایش کنیم :

 50 سانتی‌متر ( 108 سانتی‌متر با احتساب دم ) ؛ نــر و ماده همشکل .پر و بالش به‌طور کلی سفید است با نوار چشمی سیاه ، سطح پشتی آن راهراه عرضی ظریف سیاه دارد و روی بالش نوار سیاه مشخصی دیده می شود . جفت وسطی شاهپرهای دم آن خیلی دراز است و تقریبا به اندازه طول بدنش می باشد . منقاری به رنگ قرمز مرجانی دارد ، پروازش پرتوان ، مستقیم و توام با بال‌زدن‌های سریع است . معمولا به تنهایی یا جفت جفت دیده می‌شوند .

زیستگاه :

 نوک سرخ دریایی پرنده‌ای دریازی است و فقط در هنگام زادوولد به خشکی می آید . در جزایر کوچک و بزرگ سنگی و در میان شکاف سنگ‌ها یا زیر بوته‌ها آشیانه می سازد .

پراکندگی :

نوک سرخ دریایی از جمله پرندگانی‌ست که در گذشته نه چندان دور ، در فصل تابستان فراوان بوده و این در حالی ست که هم اکنون از گونه پرندگان کمیاب بشمار می رود ، بنا بر گزارشهای قدیمی در جزایر جنوبی خلیج فارس و تنگه هرمز زادوولد می کرده و اما در حال حاضر اطلاع دقیق و مستندی از وضعیت تعداد ، زادآوری و پراکندگی آن در جزایر جنوبی ایران در دست نیست .

تیره پلیکان

تیره پلیکان 7 گونه دارد که 2 گونه آن در ایران یافت می شود. پلیکان ها پرندگان بزرگی هستند.

منقاری بلند و شاخی و کیسه گلویی دارند که برای ذخیره ماهی است. فاصله دو بال، به طور متوسط، حدود 315 سانتی متر است و دمشان کوتاه است.

نر و ماده آن همشکل هستند و در فصل تولید مثل با کاکلی کوتاه و مجعد مشاهده می شود.

پروازشان پر توان و قوی است.

پلیکان سفید

 اندازه تقریبی پلیکان سفید۱۴۰ تا ۱۷۵ سانتی‌متر است ؛ نر و ماده همشکل هستند. اندازه منقار پلیکان سفید 27 تا 49 سانتی متر و به رنگ زرد متمایل به نارنجی
 لیکان سفیدمی باشد و فاصله بین دوبالش به 270 تا 330 می رسد.  لیکان سفید پرنده‌ای است بزرگ و سفید رنگ با شاهپرهای نخستین سیاه‌رنگ ، کیسه گلوییش آویخته و پاهای گوشتی به رنگ قرمز و نارنجی دارد .

نر و ماده آنها در فصل زاد و ولد کاکل کوتاه مجعدی در پشت سر و پروبال سفید مایل به صورتی دارند . از فاصله نزدیک پرهای زرد قاعده گردن و چشم‌های قرمزش به‌خوبی دیده می شود .

پرنده نابالغ قهوه‌ای رنگ است و به تدریج رنگ آن مبدل به سفید چرک می شود ، باقیمانده پرهای اولیه به‌صورت خال‌های قهوه‌ای نامنظمی در سطح بدنش خودنمایی می کند . پرواز پلیکان سفید اغلب بی شتاب و توام با بالبازروی‌های کوتاه مدت است . در پرواز سرش را در عقب و روی شانه‌ها نگاه می دارد . به‌طور دسته‌جمعی در ردیف‌های منظم و اغلب در ارتفاع زیاد پرواز می کند .

نام انگلیسی : White Pelican
نام فرانسوی : Pelican blanc

چطور پیدایش کنیم :

اندازه تقریبی پلیکان سفید۱۴۰ تا ۱۷۵ سانتی‌متر است ؛ نر و ماده همشکل هستند. اندازه منقار پلیکان سفید 27 تا 49 سانتی متر و به رنگ زرد متمایل به نارنجی می باشد و فاصله بین دوبالش به 270 تا 330 می رسد.

نام علمی (لاتین) :Pelecanus onocrotalus

 پلیکان سفید پرنده‌ای است بزرگ و سفید رنگ با شاهپرهای نخستین سیاه‌رنگ ، کیسه گلوییش آویخته و پاهای گوشتی به رنگ قرمز و نارنجی دارد .

نر و ماده آنها در فصل زاد و ولد کاکل کوتاه مجعدی در پشت سر و پروبال سفید مایل به صورتی دارند . از فاصله نزدیک پرهای زرد قاعده گردن و چشم‌های قرمزش به‌خوبی دیده می شود .

پرنده نابالغ قهوه‌ای رنگ است و به تدریج رنگ آن مبدل به سفید چرک می شود ، باقیمانده پرهای اولیه به‌صورت خال‌های قهوه‌ای نامنظمی در سطح بدنش خودنمایی می کند . پرواز پلیکان سفید اغلب بی شتاب و توام با بالبازروی‌های کوتاه مدت است . در پرواز سرش را در عقب و روی شانه‌ها نگاه می دارد . به‌طور دسته‌جمعی در ردیف‌های منظم و اغلب در ارتفاع زیاد پرواز می کند .

نوک بال‌هایش در سطح پشتی سیاه است ولی در سطح شکمی ، سراسر لبه عقبی بال سیاه رنگ می باشد . در حالی که بال‌های پلیکان خاکستری در سطح زیرین رنگ سیاه ندارد .

صدای پرنده:

پلیکان سفید تنها هنگام تولید مثل، در آشیانه صدایی از گلو خارج می کند.

زیستگاه :


آبهای وسیع داخل خشکی ، باتلاق‌ها و مرداب‌های کم عمق ساحلی . به‌طور جمعی در نیزار آشیانه می‌سازد .

پراکندگی :

پلیکان سفید از جمله پرندگانی‌ست که در فصل تابستان‌ در دریاچه ارومیه از پراکندگی نسبتا خوبی برخوردار است و این در حالی‌ست که گاهی در فارس و سیستان نیز زاد و ولد می کند و ضمن مهاجرت در تالاب‌های سراسر ایران دیده می شود . به صورت مهاجر عبوری در شمال شرق ایران نیز دیده شده است

حفاظت:

این پرنده از پرندگان حمایت شده است و به حفاظت از محل های تولید مثل نیاز دارد که متاسفانه در حال حاضر برنامه حفاظتی برای آن انجام نگرفته است.

منبع : سایت پرندگان ایران