..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..
..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..

..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..

منابع طبیعی-بیابان زدایی-محیط زیست

تصاویری از برش احمقانه یک درخت










برش این درخت مسلما به دست انسان های بی شعور ، بی فکر و احمق اتفاق می افتد .....




انتقال دریاچه ارومیه به خوزستان!

دستپخت مشترک دولت های خاتمی و احمدی نژاد:
 انتقال دریاچه ارومیه به خوزستان!


دولتی ها که گویا فقط به فکر این بودند که هر چه سریعتر سد را به اتمام برسانند و آن را به نام خود ثبت کنند ، زیر بار این کارشناسی های مستقل نرفتند و مدعی شدند که فکر همه جا را کرده اند و سد گتوند تا 100 سال آینده مشکلی نخواهد داشت.


بزرگ ترین سد خاکی ایران که کار ساخت آن از 15 سال قبل آغاز شده و با هزینه2 هزار میلیارد تومان به اتمام رسیده است ، به جای ان که افتخار ملی باشد ، تبدیل به یک فاجعه و شرمساری ملی شده است.

خلاصه ماجرا این است که بر روی کارون ، سدی ساخته اند به نام گتوند. این سد ، محصول مشترک دولت های سیدمحمدخاتمی و محمود احمدی نژاد است و قرار بود مشکل آب استان خوزستان را برای همیشه حل کند.
اما در همان زمانی که این سد در حال ساخت بود ، کارشناسان و بسیاری از رسانه ها ، مدام هشدار می دادند که وجود توده های عظیم نمکی در پشت این سد ، باعث می شود آب دریاچه پشت سد ، شور شود.

با این حال ، دولتی ها که گویا فقط به فکر این بودند که هر چه سریعتر سد را به اتمام برسانند و آن را به نام خود ثبت کنند ، زیر بار این کارشناسی های مستقل نرفتند و مدعی شدند که فکر همه جا را کرده اند و سد ، تا 100 سال آینده مشکلی نخواهد داشت. آنها حتی ادعا داشتند که همه کارشناسان بر بی مشکل بودن توده های نمک "اجماع" دارند!

اینک اما بعد از آن که سد گتوند آبگیری شد ، دولتمردان و مشخصاً مسؤولان وزارت نیرو که متولیان مستقیم این سد هستند تازه متوجه شده اند که آنچه منتقدان می گفتند درست بوده است و آب سد ، در حال شور شدن تدریجی است و این شوری ، به ویژه در سطوح زیرین آب ، به شدت غلیظ است ، گو این که دریاچه آب شور و البته خشک شده ارومیه را به خوزستان برده باشند!

جالب اینجاست که در مراحل پایانی پیش از آبگیری سد ، مسوولان دولتی برای این که پیش منتقدان کم نیاورند ، با صرف هزینه ای بالغ بر 50 میلیارد تومان ، لایه ای از رس را به عنوان "پتوی رسی" بر روی توده های نمک کشیدند تا به خیال خود ، بین نمک ها و آبها ایجاد حائل کنند ولی از این خلاقیت دولتی ، نتیجه ای جز هدر رفت همان 50 میلیارد تومان نیز حاصل نشد و اینک ، نمک و آب در پشت سد این دریاچه به هم پیوسته اند تا یک فاجعه زیست محیطی در جنوب غربی ایران شکل دهند و کلکسیون انهدام محیط زیست ایران را تکمیل کنند.

نمک ، البته تنها مهمان ناخوانده دریاچه سد گتوند نیست و برخی اخبار از نشت نفت به این مجموعه نیز حکایت دارند تا داستان آلودگی به اوج خود برسد!



این وضعیت باعث می شود آب شیرین و گوارای کارون ، تبدیل به آبی شور شود و کشاورزی منطقه را نابود کند کما این که از هم اکنون نیز اهالی برخی روستاهای اطراف سد شکایت کرده اند که آب هایشان شور شده است و در این میان ، مقاماتی که می گفتند تا 100 سال دیگر مسکلی نخواهیم داشت ، خفقان گرفته اند.




این ماجرا از شاهکارهای قرن خواهد بود که در کشوری ارقام کلانی را هزینه نمایند تا آب شیرین را تبدیل به آب شور کنند و زمین های کشاورزی شان را نابود نمایند و نهایتاً به این نتیجه برسند که باید آب سد را تخلیه کنند کما این که رئیس سازمان بازرسی اعلام کرده است:«مساحت زیادی از اراضی زیر کشت در این مناطق وجود دارد که با چند بار آبیاری شدن با آب شور، تبدیل به نمک زار می‌شود و ما این مسئله را به وزارت جهاد کشاورزی گزارش داده‌ایم که یا باید در این فصل آبی، سد را تخلیه کند یا باید فکری به حال کشاورزی منطقه کند.»

دولت های خاتمی و احمدی نژاد ، با همه تضادهایی که با یکدیگر دارند ، لااقل در این خرابکاری فاجعه بار ، دست شراکت به هم داده اند و اینک ، وقت آن است که تمام مسوولانی که در این دو دولت ، سهمی در این ماجرا داشته اند ، پای میز محاکمه کشانده شوند.

آلودگی هوا


نقل از عصر ایران

در دریاچه ارومیه چه می گذرد؟!؟(علل ایجاد بحران دریاچه ارومیه)

دریاچه ارومیه از دیر باز مورد توجه عموم بوده است ، قبلا به واسطه وجود سیمای زیبا و ویژگ یهای فوق العاده زیست محیطی آن ، اما اکنون به دلیل وجود تهدیدات جدی که پس از خشک شدنش محیط زیست منطقه را به چالش خواهد کشید.

منابع تامین کننده آب دریاچه ارومیه را 21 رودخانه دائمی ، 7 رودخانه فصلی و 39 مسیل و چشمه های داخل دریاچه و بارش مستقیم به سطح دریاچه هستند.

در حال حاضر سطح تراز دریاچه به 77/1270 متر رسیده که در سال 74 به میزان 4/1278 متر بود و این کاهش در یک پروسه پانزده ساله اتفاق افتاده است .

از مهم ترین عوامل طبیعی تاثیر گذار بر وضعیت کنونی دریاچه ارومیه ، بروز پدیده خشکسالی در طی پانزده سال اخیر است ، همچنین افزایش دو سانتی گرادی درجه حرارت در سطح حوضه دریاچه و به تناسب آن افزایش تبخیر به میزان 2/11 درصد از سطح دریاچه ارومیه و افزایش تبخیر به میزان 4/8 در صد از سطح حوزه که خود باعث افزایش مصرف آب کشاورزی نیز می شود از دیگر عوامل طبیعی تاثیر گذار بر وضعیت دریاچه به شمار می رود.

عوامل انسانی تاثیر گذار بر این روند ، راندمان بسیار پایین در آبیاری اراضی کشاورزی حوزه آبخیز ، افزایش احداث سازه های آبی و ذخیره آب در این مخازن ، برداشت بی رویه از منابع آب سطحی ، افزایش جمعیت و به تناسب آن افزایش نیاز به آب در مصارف کشاورزی ، شرب وصنعت ، افزایش برداشت های مجاز و غیر مجاز از آبهای زیرزمینی ، سنتی بودن سیستم انتقال آب به مزارع و روشهای آبیاری ، وجود حدوداً 24000 حلقه چاه غیر مجاز و عدم رعایت الگوی کشت مطابق با میزان آب در سطح حوزه (کشت محصولات با نیاز آبی بالا ) در روند خشک شدن دریاچه ارومیه تاثیر داشته اند.

میزان شوری دریاچه در وضعیت فعلی چهارصد گرم نمک در هر لیتر یعنی در حد فوق اشباع است که در وضعیت نرمال یعنی در 15 سال قبل در حدود 180 تا 220 گرم در لیتر در نوسان بوده است.

همچنین در وضعیت نرمال جمعیت کثیری از پرندگان از جمله فلامینگو به این دریاچه مهاجرت می نمودند اما با کاهش آب دریاچه و افزایش شوری در حد فوق اشباع جمعیت این پرنده در این دریاچه بسیار کاهش یافته است.

افزایش نمک موجود در حد فوق اشباع ، کویر زایی در حاشیه پارک ملی دریاچه ارومیه ، مشکلات شدید مدیریتی و حفاظتی حیات وحش جزایر دریاچه ، تهدید جمعیتی حیات وحش ، عدم امکان جابجایی شناورها و در نتیجه عدم امکان دسترسی به جزایر ، تهدید اراضی کشاورزی و باغات حتی جوامع سکونت گاهی در اطراف دریاچه و کاهش شدید ذخایر ارتمیا در سطح دریاچه عمده ترین پیامدهای وضعیت موجود میباشد.

کاهش شدید جمعیت پرندگان مقیم و مهاجر ، برهم خوردن سیمای طبیعی حواشی دریاچه ارومیه و از دست رفتن ارزشهای گردشگری سنتی ، پدیدار شدن گنبد های نمکی در سطح دریاچه و مشکلات تردد شناورها ، کاهش آبدهی چشمه های آب شیرین موجود در جزایر و لزوم آب رسانی به جزایر ، ملحق شدن خشکی های داخل دریاچه به یکدیگر و از دست رفتن ارزشهای زیستی و کرسیتالیزه شدن نمک در بال و پر پرندگان از دیگر پیامدها و مشکلات پیش آمده این دریاچه نیلگون است.

ناگفته نماند برنامه جامع مدیریت حوضه آبخیز دریاچه ارومیه بعد از تهیه و تائید آن در سطح منطقه ای در سطح ملی نیز به تصویب هیئت دولت رسیده و ستاد ملی دریاچه ارومیه به ریاست معاون محترم اول ریاست جمهوری جلسات زیادی را برگزار نموده که نتیجه آن تعــریف ده ها طرح اضطراری و اولویت دار جهت احیاء دریاچه ارومیه می باشند که بایستی توسط دستگاه های مختلف به اجرا در آید.
از جمله مهمترین آنها می توان به طرح گسترش آگاهی های عمومی در کاهش مصرف منابع آب حوضه ، شناسایی و جلو گیری از برداشتهای غیر مجاز از منابع آب سطحی و زیر زمینی ، مطالعه ریسک خشکسالی حوضه آبخیز ، مطالعه چگونگی احیاء تالابهای اقماری ، پایش کمی و کیفی منابع الاینده دریاچه و تالابهای اقماری و غیره را در آن راستا ذکر نمود . البته اجرای طرح های مدرن آبیاری نوین ، اقدامات اجرایی احیاء تالابهای اقماری دریاچه ، انتقال هوایی آب به جزایر ، احداث آب انبار برای حیات وحش در جزایر ، از جمله مهمترین پروژه های در دست اجرا میباشد.

ستاد ملی دریاچه ارومیه نیاز اکولوژیک این دریاچه را بالغ بر 3.1 میلیارد متر مکعب تصویب نموده اما متاسفانه عدم رعایت حق آبه مصوب و عدم همکاری کشاورزان در جهت کاهش مصرف آب زراعی در اراضی کشاورزی ، از عوامل تشدید کننده ی کاهش سطح تراز و کاهش مساحت دریاچه می باشد .

انتقال ذرات نمک به شهر و اراضی اطراف ، پایین رفتن سطح آبهای زیر زمینی در منطقه ، کوچ مردم روستاها و شهر های مجاور دریاچه به سایر مناطق ، بروز بیماریهای ریوی برای اهالی منطقه ، احتمال خروج حیات وحش جزایر به خارج از دریاچه و مرگ و میر حیات وحش در جزایر به دلیل کاهش آب و علوفه از عمده ترین چالشهای خشک شدن دریاچه ارومیه است.


حجت جباری

عصر ایران