منطقه حفاظت شده یاری قاری اهر استان آذربایجان شرقی

مشخصات زیستگاه

منطقه حفاظت شده یاری قاری در موقعیت جغرافیایی N3812 E4720 در استان آذربایجان شرقی واقع است. منطقه یاری طی مصوبه شماره ۳۶۹ شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) مورخ ۱۳۹۱/۱/۶ بعنوان منطقه حفاظت شده به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است. منطقه حفاظت شده یاری قاری منطقه کوهستانی با وسعت ۷۱۴۴۲ در حوزه استحفاظی شهرستانهای اهر، سراب و هریس در شرق استان آذربایجان شرقی قرار دارد و متصل شدن آن به منطقه شکارممنوع انزان و کوه سبلان در شرق، رشته کوههای بزقوش در جنوب و ارتباط اکولوژیکی آن با ذخیره گاه زیست کره ارسباران و جلفا (پناهگاه حیات وحش کیامکی) در شمال در کنار تنوع منحصر بفرد اقلیم و توپوگرافی، این منطقه بعنوان یک کردیدور مهم حیات وحش علی الخصوص مسیر گدار قوچ و میش وحشی در مسیر سبلان – جلفا محسوب می گردد.

موقعیت زیستگاه

موقعیت جغرافیایی از جمله شرایط توپوگرافیکی و وضعیت اقلیمی منطقه موجب افزایش تنوع زیستگاهی و پراکنش گونه های گیاهی و جانوری در منطقه شده و البته تنوع و تعدد چشمه های موجود در کنار توپوگرافی منحصربفرد در منطقه باعث افزایش فاکتورهای ضروری زیستی یعنی آب، غذا و پناهگاه گردیده است.

گونه های شاخص جانوری

از گونه های جانوری منطقه می توان به پستاندارانی از قبیل پلنگ، قوچ و میش وحشی، سیاه گوش، خرس قهوه ای، گرگ، رودک، تشی، راسو، جوجه تیغی، سمور سنگی، گراز، گرگ، روباه، خرگوش، سنجاب زمینی، خفاش نعل اسبی مدیترانه ای و انواع مختلفی از جوندگان و پرندگان از راسته شاهین سانان و از تیره قوشیان شامل عقاب طلایی، کرکس، سارگپه، سنقرگندمزار و از تیره شاهینیان دلیجه، لیل، بحری و لاچین و از تیره ماکیان سانان می توان به کبک معمولی و چیل، تیهو و بلدرچین اشاره نمود و از سایر راسته ها، اکثر پرندگان خشکزی و همچنین خزندگان و دوزیستان در منطقه وجود دارند.

با سلام خدمت بازدیدکنندگان گرامی 

پس از غیبت چند ساله با مطالب جدید در خدمت شما عزیزان خواهم بود

مشخصات منطقه حفاظت شده سراج هرمز گان،

موقعیت جغرافیایی منطقه:

منطقه حفاظت شـده به وسـعت 60980 هکتار در مختصات جغـــرافیایی N2653 تا N2644 عرض شمالـی و E5358 تا E5331 طول شرقی در منتهی الیه ناحیه غربی استان در حوزه استحفاظی شهرستان بندر لنگه در حد فاصل بین بندر مقام و بندر چارک، مجاور نوار ساحلی خلیج فارس در110کیلومتری بندر لنـگه و40 کیلومـتری بندر چـارک واقع شده است.



تاریخچه حفاظت منطقه:

این منطقه به دلیل ارزشهای زیستی و زیستگاه گونه های کل و بز - قوچ و میش و جبیر طبق مصوبه 173 شورای عالی حفاظت محیط زیست در تاریخ 9/9/79 بعنوان منطقه حفاظت شده تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست هرمزگان قرار گرفت .

منطقه حفاظت شده سراج در حاشیه کرانه های نیلگون خلیج فارس دارای چشم انداز ها و مناظر متنوعی است، دشت ها، تپه ماهورهایی با شیب ملایم در جهت شمال ، شیب تند و عمیق در سمت جنوبی می باشد . بلند ترین نطقه این منطقه 760 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. این منطقه شامل جنگل های گرمسیری، مرتع، بوته زار و اراضی فاقد پوشش گیاهی و نوار ساحلی است این روند تغییر ارتفاع از سواحل تا قله های مرتفع در پهنه ای کم عرض ، جلوه هایی بکر و بدیع را در دیدگان هر صاحب ذوقی به تصویر می کشد .
با توجه به اقلیم منطقه پوشش گیاهی به تبع آن از عناصر مناطق استوایی تشکیل شده است . در دامنه ها و اراضي هموار و در دره ها با جهت شمالي منطقه درختان آكاسيا از گونه هاي شاخص و عمده محسوب مي شود ٬ که با تاج پوشش چتری خود سیمای جنگلی منطقه را به طبیعت زیبای " اکوسیستم ساوانا " شبیه کرده است . ساير درختان موجود در منطقه شامل كهور، كنار، عناب، كسور، انار شيطان، بادام وحشي و درختچه هاي گز، ناترک، استبرق، شمع، اسكنبيل مي باشد . در حد جنوبي و در نواحي ساحلي انجير معابد نيز ديده مي شود.


اقلیم:

آب و هوای منطقه همانند دیگر نقاط استان نیمه استوایی و گرم و مرطوب می باشد. میزان بارندگی سالیانه 15 تا 120 میلی متر گزارش شده است. زمان بارندگی کوتاه و به صورت  بارش باران شدید و تند می باشد. دوره خشکی در منطقه طولانی و گرم بوده و حداکثر درجه حرارت محیط در تابستان به  بیش از 40 درجه سانتی گراد می رسد .

رودخانه مقام که از حاشیه منطقه عبور می نماید دارای آب شور با دبی متغییر در فصول مختلف سال است . سایر منابع آبی به صورت چشمه های کم آب و شور و پراکنده در سطح منطقه وجود دارد که آب آن مورد استفاده دامداران قرار می گیرد .چشمه های جره سم٬ حشم ٬ نسوان و...


پوشش گياهي:

در دامنه ها و اراضي هموار و در دره ها با جهت شمالي منطقه درختان آكاسيا Acacia Arabica و Acacia tortilis از گونه هاي شاخص و عمده منطقه محسوب مي شود . ساير درختان موجود در منطقه عبارت از كهور ، كنار ، عناب ، كسور ، انار شيطان ، بادام وحشي و درختچه هاي گز ، ناترك ، استبرق ، شمع ، اسكنبيل مي باشد . در حد جنوبي و در نواحي ساحلي انجير معابد نيز ديده مي شود .


حيات وحش :

از پستانداران عمده منطقه مي توان به قوچ و ميش ، كل و بز ، جبير ، خوك وحشي ، گربه وحشي ، كفتار ، شغال ، روباه و موش خرما ، خرگوش و تشي اشاره كرد .
 جيرفتي ، هوبره ، قمري ، كوكر ، دودوك از پرندگان موجود در منطقه و انواع مار، آگاماها، بزمجه و لاك پشت دريايي كه براي تخم گذاري به سواحل ماسه اي حاشيه جنوبي اين منطقه مهاجرت مي كند، از خزندگان بارز منطقه حفاظت شده سراج مي باشند.

مهمترین پرندگان موجود در منطقه:

 جيرفتي، هوبره، قمري، كوكر، دودوك و انواع پرندگان شکاری از جمله بالابان و شاهین و حواصیل خاکستری اشاره کرد.

پستانداران عمده منطقه:

قوچ و ميش ، كل و بز ، جبير ، خوك وحشي ، گربه وحشي ، كفتار ، شغال ، روباه و موش خرما ، خرگوش و تشي اشاره كرد

انواع مار ، آگاماها ، بزمجه و لاك پشت دريايي كه براي تخم گذاري به سواحل ماسه اي حاشيه جنوبي اين منطقه مهاجرت مي كند، از خزندگان بارز منطقه حفاظت شده سراج مي باشند.



تعارضات مهم منطقه:

از تعارضات مهم منطقه می توان به موارد زیر اشاره کرد:مناطق روستايي و  جمعيتي ، اسكله ها و بنادر، شكار غير مجازو فعاليت  غير مجاز كوخ نشيني، وجوددام بيش از ظرفيت منطقه ، منطقه ويژه توسعه منطقه ميدان گازي  كيش.
درگذشته كه وضعيت بارندگي مناسب بوده ودشتهاي اطراف منطقه داراي علوفه كافي براي دامداري و دامپروري بوده اين شغل يكي از منابع درآمدي روستاهاي اطراف  محسوب ميشده واين دامداران در برخي از فصول سال از ارتفاعات كوهستان سراج به عنوان  ييلاق استفاده ميكردند و وجود  مزرعه هاي لاور كلات ،جبران ،لاور عود  و مسيجد در ميان منطقه گواه اين موضوع است
.
درسال هاي اخير كه روند بارندگي ها كاهش يافته و منابع علوفه اي مورد نياز دامداران به شدت كاهش يافته است هجوم دامداران را به داخل منطقه افزايش داده است .
اين مسئله رقابت شديدي را براي چراي  حيات وحش ايجاد نموده وشكار غير مجاز را افزايش داده است وتخريب پوشش گياهي و فرسايش خاك را به شدت افزايش داده است.
8. تجهیزات و امکانات: این منطقه توسط ادراه حفاظت محیط زیست لنگه و پاسگاه  محیط بانی باغویه تحت حفاظت قرار دارد
.


 

منطقه حفاظت شده سرولات و جواهر دشت گیلان

تاریخچه منطقه حفاظت شده:

منطقه حفاظت شده سرولات و جواهر دشت با وسعت ۲۱۲۵۴ هکتار در شرق گیلان واقع شده و طی مصوبه شماره ۱۷۷ شورای عالی محیط زیست در تاریخ ۱۵/۱۰/۱۳۷۸ مورد حفاظت قرار گرفت و محیط آن در حدود ۹۳/۷۳کیلومتر میباشد که از طرف شرق به استان مازندران و از طرف شمال به روستاهای کبوتر آبکش، سیاهکش، قاسم آباد سفلی، ملک میان، خانه سر، جرمحله، مرسه و از طرف غرب به روستاهای جرسرا، فیل سرا، گوزل بن، گوابر، آجه، تب توز، جواهر دشت و از طرف جنوب به روستاهای سول سرا محدود می باشد.

در داخل منطقه رودخانه خشکه رود (کرک رود) و سیاه لات جاری می باشد. این منطقه از نظر ارتفاع متفاوت بوده و بین ارتفاع حدود ۵۰۰ متر تا ۲۵۰۰ متر واقع شده است.

این منطقه شامل بخش های جنگلی پائین دست، میانی و بالادست و همینطور بخش مرتعی و کوهستانی می باشد که به لحاظ ساختار طبیعی بسیار متنوع می باشد. هرچند بخش پائینی جنگل دست خوش تغییرات انسانی شده اما به لحاظ وجود گونه با ارزش شمشاد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. عبور جاده جواهردشت با پیچ و خم های مختلف در شیب های متفاوت از عوامل تخریب منطقه به شمار میرود.

راهای دسترسی به منطقه:

روستایی در فاصله۳کیلومتری جنوب چابکسر در کنار رود خانه پر آب آچی رود در ابتدای دامنه شمالی البرز نظر هر بیننده تازه وارد را به خود معطوف می نماید . با عبور از جاده جنگلی این روستا علاوه بر مشاهده چشم اندازهای جنگلی و سکونت گاههای انسانی دو طرف جاده ضمن قرارگیری بر فراز این روستا از بالا دست می توان کشتزارها و سکونت گاههای منطقه جلگه ای را مشاهده نمود.

مشخصات کلی منطقه:

اين منطقه واقع در استان هاي گيلان و مازندران در سال 1378حفاظت شده اعلام شد. منطقه اي كوهستاني با رودخانه هاي فراوان و داراي اقليم مرطوب معتدل و خيلي مرطوب سرد است.

وجود يك دامنه ارتفاعي كامل از جنگل هاي حيركاني، از جلگه تا مراتع ييلاقي از ويژگي هاي منطقه به شمار مي آيد.

گونه های مهم جانوری منطقه:

مرال، شوكا، بزو پازن، گراز، شغال، روباه معمولي، گربه جنگلي، شنگ، خرس قهوه اي، پلنگ، قرقاول، كبك دري، ماهي هاي سفيد و قزل آلا از جمله گونه هاي مهم جاموري منطقه به شمار مي آيند.

گونه های شاخص درختی:

وجود يك دامنه ارتفاعي كامل از جنگل هاي حيركاني، از جلگه تا مراتع ييلاقي از ويژگي هاي منطقه به شمار مي آيد. توسكاهاي ييلاقي و قشلاقي فراوان ترين گونه هاي درختي اين منطقه جنگلي هستند.

پوشش گیاهی منطقه:

این منطقه جنگلی دارای پوشش گیاهی متنوع از پهن برگان می باشد. در بخش پائین دست منطقه جامعه گیاهی شمشاد واقع شده که آمیختگی با پوشش گیاهی توسکا و خرمندی، ممرز و لرگ دارد. در بخشهای میانی پوشش جنگلی از نوع ممرز، افرا، انجیلی، توسکا، خرمالوی وحشی، لیلکی، ازگیل، آزاد و بلوط می باشد و در بخش بالادست عموما پوشش گیاهی بلوط، آزاد، راش، ون، زالزالک و گلابی وحشی می باشد.

پوشش گیاهی علفی منطقه بیشتر از نوع بنفشه، فرفیون، سیکلامین، پامچال، انواع گرامینه، گزنه، آقطی، علف پشمکی، تمشک و کوله خاص می باشد. در بخش مرتعی گون نیز مشاهده می شود.

 

 

تبریک

هفته منابع طبیعی و آبخیزداری مبارک باد.

 

به امید دنیای سبز و بدون آلودگی.

منطقه حفاظت شده لوه

مشخصات کلی منطقه:

این منطقه در مجاورت غربي پارك ملي گلستان وجنو ب شرقي شهرستان مينو دشت واقع گرديده است و داراي وسعت 3591 هكتار مي باشد.اين منطقه از شمال به رود خانه  دوغ از جنوب به ارتفاعات البرز و از غرب به روستاي آ ق قميش واز شرق به پارك ملي گلستان محدود است .اقليم اين منطقه متاثر از رطوبت درياي خزر مي باشد.

راه های دسترسی به منطقه:

نزديكترين شهر به آن گاليكش مي باشد كه 16 كيلومتر با آن فاصله دارد وروستاهاي اطراف آن صادق آباد ،تنگراه و روستاي لوه و كندسكو در محيط هاي داخلي منطقه واقع گرديده است.

پوشش گیاهی منطقه:

منطقه لوه داراي پوشش گياهي از نوع جنگلهاي انبوه پهن برگ خزري شامل بلوط،آزاد،ممرز،خرمندي،انجيلي،زبان گنجشك،نمدار،اوجا،پلت،شيردار ،وليك،ال،زرشك،توسكا،سياه تلو،گلابي وحشي ميباشد.

پوشش جانوری منطقه: 

منطقه حفاظت شده لوه داراي گونه هاي با ارزش جانوري شامل:خرس،مرال،شوكا،انواع گربه هاي جنگلي ،گرگ،روباه است. واز جمله زيستگاههاي بسيار مناسب و مهم براي مرال و شوكا به شمار مي رود .

ویژگی های شاخص منطقه:

اين منطقه با زيبايي شگفت انگيز خود و داشتن مناظر بسيار ديدني  ودارا بودن گونه هاي مختلف پرندگان به ويژه پرندگان آوازه خوان  همراه با چشمه سارها واز همه مهمتر آبشارهاي پلكاني لوه باارتفاع 15 متر همه ساله قادر است گردشگران داخلي و خارجي فراواني را به خود جلب نمايد. اهميت  جنگلهاي بلوط لوه: جنگلهاي بلوط شمال پس از راشستانها با ارزش ترين توده هاي جنگلي است .گونه بلوط بلند مازو در بين درختان صنعتي شمال از معدود درختاني است كه بهره برداري آن مورد توجه تمامي گروههاي بهره بردار اعم از جنگل نشينان و روستاييان  وصادرات بخش دولتي براي تراورس و راه آهن و... بوده است وجنگلهاي لوه به دليل دارا بودن اين ويژگي از اهميت خاصي برخوردار بوده و حمايت وحفاظت ويژه اي را مي طلبد.

منطقه حفاظت شده زاو بالا

مشخصات منطقه حفاظت شده:

اين منطقه جنگلي و كوهستاني در سال 1380 حفاظت شده اعلام شده و شامل دو بخش است كه به فاصله حدود 6 كيلومتر از يكديگر در شمال غربي و غرب پارك ملّي گلستان به عنوان پهنه‌هاي ضربه‌گير براي اين پارك مهم انتخاب شده‌اند. مساحت اين مجموعه 14379 هكتار است. زاو در دامنه ارتقاعي240 تا 1280 متر قرار داشته و تحت تأثير رطوبت درياي خزر داراي اقليم نيمه‌مرطوب معتدل يا متوسط دما و بارندگي ساللانه 16 درجه سانتي‌گراد و 500 ميلي‌متر است. اين منطقه به تقريب در منتهي‌اليه شرقي جنگل‌هاي هيركاني قرار داردمنطقه حفاظت شده زاو بالا در مرز استان سمنان و استان گلستان و در جنوب شهر زاو بالا قرار دارد. این منطقه اي كوهستاني با دو دامنه كلي شمالي و جنوبي و شيبهاي تند ،كه در حد بالايي جنگلهاي خزري واقع شده است و بخشهايي از آن را نيز مراتع ييلاقي تشكيل مي دهد.

گونه های مهم گیاهی منطقه:

از گونه هاي مهم درختي منطقه مي توان راش،ممرز،بلند مازو،توسكاي ييلاقي ،گلاب وحشي،گيلاس وحشي و آلوچه را نام برد.

گونه های مهم جانوری:

گونه هاي اصلي جانوري منطقه عبارتند از:مرال ،شوكا،بز و پازن،خرس قهوه اي،گراز،روباه معمولي،تشي،سمور جنگلي،كبك و كبك دري.به دليل كوهستاني بودن و نبود راههاي دسترسي مناسب اين منطقه به نسبت دست نخورده باقي مانده است

منطقه حفاظت شده سياه كوه یزد

مشخصات منطقه:

منطقه سياهکوه به لحاظ تنوع زيستي انواع گونه هاي حيات وحش و شرايط اقليمي مناسب يکي از مهمترين مناطق حفاظت شده محيط زيست استان يزد به شمار مي رود و در مجاورت يکي از وسيع ترين عرصه هاي بياباني کشور قرار گرفته است.اين منطقه با مساحت 199651 هكتار در سال 1380 حفاظت شده اعلام شد. منطقه اي است دشتي با كوه هايي در ميان آن و اراضي شور واقع در استان هاي اصفهان و يزد. كوير سياه كوه در جنوب غربي اين منطقه واقع است. يكپرچگي و دست نخورده بودن زيستگاه، تنوع جانوري مطلوب، وجود گونه هاي بسيار با ارزشي همچون يوزپلنگ و جمعيت مناسبي از بز و پاژنگ و قوچ و ميش از ويژگي هاي اين منطقه به شمار مي رود.

مهمترین گونه های جانوری منطقه:

از گونه هاي مهم ديگر جانوري منطقه مي توان از آهو، جبير، پلنگ، كاراكال، شاه روباه، گرگ، شغال، كفتار، تشي،بالابان، دليجه ،

پارک ملي سياه کوه در کنار منطقه حفاظت شده دره انجير اردکان به دليل يکپارچگي زيستگاه ها و ناچيزبودن تعارضات انسان ساخت به عنوان مهمترين زيستگاه هاي گونه نادر يوزپلنگ ايراني از اهميت ويژه اي برخودار استدر اين پارک ملي 19 گونه پستاندار شناسايي شده که کاراکال ،شاه روباه ،روباه شني،قوچ ،ميش ،کل،جبير و يوزپلنگ ايراني و آسيايي به عنوان اصلي ترين اولويت هاي حفاظتي اين منطقه مطرح هستند.

همچنين امنيت حاکم بر اين منطقه و ناچيزبودن تعارضات انساني شرايط مناسبي براي زيست 34 گونه پرنده مثل هوبره،عقاب شاهي،بالابان،زاغ بور،انواع چکاوک،تيهو،کبک،شاهين،کوکر،سبزقبا و پرستو در اين پارک فراهم کرده که از ارزش هاي حفاظتي ويژه اي برخوردارند.

بزمجه بياباني،سوسمار خاردم ايراني،جکوي عنکبوتي ،آگاما،مارشاخدار،شترمار شيرازي و لاک پشت مهميزدار از جمله مهمترين خزندگان ارزشمند بياباني اي هستند که تاکنون در اين منطقه شناسايي شده اند

در اين عرصه کم نظير  27 گونه متنوع گياهي دارويي شناسايي شده که انواع درمنه ،قيچ، گز، تاغ، آويشن، انغوزه و بادام کوهي از مهمترين اين گياهان محسوب مي شوندلايي،كبك،تيهو،هوبره، زاغ بور. تنوع زيستي بالا، وسعت و دست نخوردگي منطقه، جلوه هاي زيباي طبيعي، راه هاي دسترسي مناسب، زمينه فعاليت هاي آموزشي، پژوهشي و گرئشگري را فراهم ساخته است.

شیمبار خوزستان

یکی از مناطق بسیار زیبا و دیدنی اندیکا منطقۀ شیرین بهار((شیمبار)) است. این منطقه در 50 کیلومتری قلعه خواجه، 100 کیلومتری شهرستان مسجدسلیمان و 225 کیلومتری اهواز قرار دارد.
این منطقه از یک طرف در دامنه کوه دلا قرار دارد و محدودۀ آن از سرحونی شروع شده و شیرین بهار را به دو بخش بالا و پایین تقسیم می کند. شیرین بهار شامل مناطق: تنگ سنو (تنگ سنان)، پل نگین، گذرگاه، امامزاده صالح ابراهیم می باشد. وجود چشمه های متعدد و آبشارهای زیبا و همچنین وجود رودخانه ای معروف به شط شیمبار در کنار جنگل پوشیده از انواع درختان بلوط، بادام، بوته های وحشی مانند: قارچ، و انواع مرکبات، انگور کوهی، توت، انار و سیب زیبائی خاص به این منطقه داده است. وجود کوههای سر به فلک کشیده و مناسب کوهنوردی و پوشیده از گلها و بوته های متنوع و انواع حیوانات زیبائی منطقه را دوچندان کرده است. بدلیل وجود خاک مناسب و آب و هوای مساعد در این منطقه محصولات کشاورزی از قبیل گندم، جو، نخود و عدس کاشته می شود.
از لحاظ آثار تاریخی می توان به وجود نقش برجسته های تنگ بتا و تنگ سنان اشاره کرد. این سنگ نگاره ها بر سینه کوه کنده کاری شده اند که با در نظر گرفتن نوع پوشش و آرایش موی سر این سنگ نگاره ها می توان گفت که همزمان با دورۀ اشکانیان و مربوط به الیمائیدها (حکومت محلی همزمان با اشکانیان که اندیکا جزئی از قلمرو آنها محسوب می شده) هستند.
سید محمد علی شوشتری در تاریخ جغرافیای خوزستان در مورد تنگ بتا چنین می نویسد: ((در تنگ بتا دوازده نقش انسان در دو مجلس طراحی شده دیده می شود، نقش های سمت راست مشتمل بر سه نفر با قامتی کوتاهتر از بقیه افراد هستند در حالی که دست چپ بر روی دوش نفر کناری قرار دارد. سایر افراد نیز به همینگونه دیده می شوند. دو نفر تاج مانندی بر سر داردند که آنها را از دیگر افراد متمایز می نماید به نظر می رسد که ملکه و همسر شاه باشند همچنین سایر افراد شاید از درباریان باشند و تن پوش همگان مانند اشکانیان چین داراست اینگونه برداشت می شود که همگی آنان در حال انجام مراسم مذهبی هستند.
انواع بردگوری (استودان): ایرانیان دوران باستان به دلیل اعتقاد داشتن به قداست خاک که یکی از عناصر چهارگانه خلقت می باشد، پاک بودن آن را ضروری می دانستند لذا از تماس اجساد مردگان با خاک به شدت پرهیز می کردند به همین منظور مردگان خود را در هوای آزاد قرار می دادند تا گوشت آنها طعمه جانوران و پرندگان شود و بعد از مدتی که تنها استخوانهای مرده باقی می ماند آنها را درون استودان ها قرار می دادند این استودانها در دل کوه و یا در دل سنگهائی که به صورت مجزا در جاههای مختلف پراکنده بودند کنده می شده اند بعضی از این بردگوریها (استودانها) در جاهای دیگر به همراه نقش برجسته هستند. البته نظر دیگری در مورد بردگوری وجود دارد و آن اینکه: هنگام کوچ، افراد کهنسالی که توانائی همراهی کردن با کوچندگان را نداشتند، درون این بردگوریها به همراه آب و غذای کافی قرار داده می شدند که هیچ سندی دال بر واقعیت این موضوع نه در کتب قدیمی بختیاری وجود دارد و نه حتی کسانی که این مطلب را بیان می کنند با چشمان خود دیده اند و صرفا به شنیده ها استناد می کنند. با در نظر گرفتن عطوفت و مهربانی و احترام به بزرگان بخصوص افراد پیر و سالخورده در نزد بختیاریها و همچنین ناممکن بودن رعایت مسائل بهداشتی در چنین شرایطی، این نظریه دور از واقعیت به نظر می رسد.
یکی دیگر از آثار شیرین بهار پل نگین یا خدا آفرید می باشد. این پل آب شیرین بهار را به رودخانه کارون انتقال
می دهد و قدمت آن مربوط به دوران اشکانیان است. از آثار دیگر می توان به : امامزاده صالح ابراهیم، تپه های باستانی و نقوش برجسته و شیرهای سنگی اشاره کرد. علاوه بر موارد ذکر شده در این منطقه قناتهای قدیمی نیز وجود دارند. قباد باقری در کتاب بختیاری در گذر زمان به نقل از مردم محلی بیان می کند که بر فراز کوه دلا و در جنوب غربی این نقش برجسته ها، قلعه هائی بنام قلعه کله قندی، قلعه آهنگری، و قلعه دزوراز (درمنا) وجود دارند. این قلعه ها ممکن است زمانی محل فرمانروائی الیمائیدها بوده باشند. لایارد این نقش بر جسته ها را متعلق به دوران ساسانیان میداند.
از صنایع دستی شیرین بهار می توان از گلیم باقی، قالیبافی، لت (سیاه چادر) درست کردن مشک و دوختن لباسهای محلی و لچک یاد کرد.
از مراسم هائی که بعنوان بخشی از هویت قوم بختیاری به شمار می روند میتوان به مراسم عزاداری و جشنهای شادی اشاره کرد. بازیهای محلی این منطقه شامل: چوکلی بازی، الختر، اسب سواری، تیراندازی هستند که کودکان و بزرگسالان آنها را به مناسبتهای مختلف بازی می کنند. جمعیت این منطقه متغیر است. در تمامی فصول سال میتوان از مناظر زیبای شیرین بهار دیدن کرد. از غذاهای سنتی این منطقه میتوان به کباب بختیاری، اوترشی، اوبسور، موسیر و قارچ سرخ شده، گرده و توچری اشاره کرد. سوغات روستا شامل انواع مرکبات، عسل، قارچ، روغن و نان محلی (نون تیری)، کره محلی، کشک و قارا و ..... می باشد.
شیرین بهار دارای طبیعت بسیار زیبا، بکر و نادر بوده که در نوع خود کم نظیر است. با قرار گرفتن مناظر طبیعی، آثار تاریخی و فرهنگ قومی درکنار هم، این منطقه استعداد تبدیل شدن به یک مکان توریستی را به شدت داراست.

منطقه حفاظت شده شالو و مونگشت ، خوزستان

مشخصات منطقه:

اين منطقه با مساحت 12991 هكتار واقع در استان خوزستان در سال 1378 حفاظت شده اعلام شد. قسمت عمده منطقه كوهستاني برف‌گير و ارتفاع آن بين 780 تا 3200 متر از سطح درياست. متوسط دما و بارندگي ساليانه 22 درجه سانتيگراد و 550 ميليمتر موجب تشكيل اقليم نيمه‌مرطوب معتدل در ناحيه شده‌اند. رودخانه پرآب كارون در شرق منطقه جريان دارد.

منطقه با پوشش جنگلي بسيار خوب و زيبا از غناي زيستي جانوري و گياهي خوبي برخوردار است.

 

گونه های گیاهی منطقه:

بلوط ايراني گونه درختي شاخص و غالب منطقه به شمار مي‌رود. علاوه بر آن گونه‌هاي بنه، كلخنگ، انجير، كيكم و ... در منطقه مي‌رويند.

 

گونه‌هاي مهم جانوري منطقه :

عبارتند از: پلنگ، خرس قهوه‌اي، سنجاب ايراني، كبك، تيهو، كمركلي، سنگ‌چشم، داركوب و ... جلوه‌هاي زيباي طبيعي، وجود رودخانه كارون در نزديكي منطقه و راه‌هاي دسترسي مناسب، زمينه فعاليت‌هاي گردشگري را در منطقه فراهم نموده‌اند.
 

كوهستان مونگشت در شهرستان‌هاي لردگان و ايذه، مركب از كوه‌هاي تنوش، ناشليل، زردحلقه، نشا، سه‌پران، سرچاه، قوچه، بدرنگان، برآفتاب، كله، كلمه و دوزرد قرار دارد. بلندترين قله اين كوهستان سه هزار و ششصد و سيزده متر ارتفاع دارد كه در 55 كيلومتري جنوب شرقي ايذه و در پنجاه و دو كيلومتري گرمان و در سيزده كيلومتري شمال غربي روستاي ليراب واقع شده است. رودخانه‌هاي هلايجان، آب زردك، صيدون از دامنه‌هاي غربي، ليراب و سمه از دامنه جنوبي، خرسان و كارون از دامنه‌هاي شرقي اين كوهستان سرچشمه مي‌گيرند. بخش عظيمي از اين كوهستان را جنگل‌هاي نسبتاً انبوه پوشانيده و در انتهاي آن درياچه‌اي به نام «بوندان» ايجاد شده است.