علی شرقی
محمد حسین محتشمی
چکیده :
جدا شدن فضای سکونت یا کار انسان ها از زمین و استقرار در ارتفاع، مشکل کمبود زمین در شهرهای بزرگ را حل می کند؛ اما انسان را از طبیعت و زمین دور می کند. این دوری پایدار نیست و خیلی زود انسان برج نشین به جستجوی گم گشته خود می پردازد. سکنه ساختمان های بلند، علی رغم داشتن آخرین امکانات امروزه، زندگی در یک خانه دارای حیاط و باغچه را آرزو می کنند، حتی اگر این خانه قدیمی و فرسوده باشد. این خواسته در خیال ساکنین خانه های واجد باغچه و حیاط، تا از آن جدا نشوند، به آرزو تبدیل نمی شود.
در این مقاله تلاش
بر این است تا به چگونگی استیلا و مهار نیروها و عناصر طبیعت و بوم آوری
های آن، فراموش کردن و حتی نابودی آن، بازگشت مجدد به بهره گیری مستقیم از
آن در معماری و ساختمان سازی و فن آوری های مترتب بر آن پرداخته شود؛ روند
طی شده کاوش می گردد و نمونه های بارز آن در سال های اخیر و در حوزه
معماری، معرفی و تحلیل می شود و نتیجه ای که از آن به دست می آید:
- کنار گذاشتن، تخریب و تغییر شکل دادن طبیعت و عناصر آن ممکن نیست
- الهام گرفتن و الگوسازی از آن درست است
- ترکیب آن با فن آوری در معماری هدف است.
منبع : فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست-دوره 9-شماره4-زمستان 86-صفحه 54 تا 86
دانلود فایل pdf متن کامل مقاله در ادامه مطلب
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
ادامه مطلب ...
مهدی استادی جعفری
امیر عباس رصافی
چکیده :
پذیرش راهبرد توسعه پایدار در ابعاد جهانی و تمایل به بهره گیری از آن در بخش های مختلف، لزوم تدوین و طراحی روشی جامع و فراگیر را در دستیابی به این راهبرد تقویت می نماید. از سوی دیگر پیچیدگی ذاتی در اندرکنش بین اقتصاد، اجتماع و محیط زیست و تاثیر اساسی آن بر جامعه، نیازمند به کارگیری مدلی کارآ در سیستم های شهری شده است.
این مقاله با استفاده از مدل های
سیستم پویایی روشی را برای یافتن ارتباط علی- سببی میان حمل ونقل و سایر
بخش های توسعه پایدار ارایه داده است.
با درنظرگیری مطالعه موردی برای
کلان شهر مشهد، نتایج شاخص ها در فاصله سال های 1388 تا 1408 مشخص شده است.
در ادامه، 15 سناریو مورد ارزیابی قرار گرفته و الگوی مدیریتی مناسبی بر
اساس بهبود شاخص های زیست محیطی در این شهر پیشنهاد شده است.
در این
ارزیابی، سناریوی افزایشپذیرش راهبرد توسعه پایدار در ابعاد جهانی و تمایل
به بهره گیری از آن در بخش های مختلف، لزوم تدوین و طراحی روشی جامع و
فراگیر را در دستیابی به این راهبرد تقویت می نماید. از سوی دیگر پیچیدگی
ذاتی در اندرکنش بین اقتصاد، اجتماع و محیط زیست و تاثیر اساسی آن بر
جامعه، نیازمند به کارگیری مدلی کارآ در سیستم های شهری شده است.
این
مقاله با استفاده از مدل های سیستم پویایی روشی را برای یافتن ارتباط علی-
سببی میان حمل ونقل و سایر بخش های توسعه پایدار ارایه داده است.
با
درنظرگیری مطالعه موردی برای کلان شهر مشهد، نتایج شاخص ها در فاصله سال
های 1388 تا 1408 مشخص شده است. در ادامه، 15 سناریو مورد ارزیابی قرار
گرفته و الگوی مدیریتی مناسبی بر اساس بهبود شاخص های زیست محیطی در این
شهر پیشنهاد شده است.
در این ارزیابی، سناریوی افزایش قیمت حاملهای
انرژی و اعمال محدودیت برای تردد خودروهای تکسرنشین، بیشترین تاثیر را بر
روی شاخصها گذاشته و توانسته است رشد شاخصهای زیستمحیطی را طی 20 سال آینده
بهینه نماید. قیمت حاملهای انرژی و اعمال محدودیت برای تردد خودروهای
تکسرنشین، بیشترین تاثیر را بر روی شاخصها گذاشته و توانسته است رشد
شاخصهای زیستمحیطی را طی 20 سال آینده بهینه نماید.
منبع : فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست - دوره 14 - شماره 3 - پاییز 1391 - صفحه 28-11
دانلود فایل pdf متن کامل مقاله در ادامه مطلب
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا
ادامه مطلب ...
منبع : اولین همایش منطقه ای معماری و معماری پایدار، شهرستان ایذه
دانلود فایل pdf متن کامل مقاله در ادامه مطلب
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
سید علی جوزی(استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، ایران)
سحر رضایان(عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، ایران)
مهدی ایرانخواهی(دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران)
مرجان شاکری(دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بندرعباس، ایران)
چکیده مقاله :
این پژوهش با هدف تدوین برنامه راهبردی توسعه اکوتوریسم بخش شهداد کرمان به انجام رسید. به این منظور در گام نخست جاذبههای طبیعی و تاریخی- فرهنگی منطقه مورد مطالعه و محدودههای پیرامونی آن شناسایی شد. با تکمیل پرسشنامه کلاوسون در قالب روش هزینه سفر(TCM) ارزش گذاری، بررسی و تجزیه و تحلیل شناساگر تقاضای اکوتوریسم منطقه مورد مطالعه به انجام رسید. با این هدف تعداد 220 عدد پرسشنامه کلاوسون در زمان حداکثر تقاضای تفرجگاهی (اسفند 1387 لغایت فروردین ماه 1388) در منطقه مطالعاتی تکمیل شد. بر اساس محاسبات انجام شده ارزش تفرجگاهی بخش شهداد کرمان در زمان مطالعه 5 میلیارد و 698 میلیون و 250 هزار ریال در ماه برآورد شد.
در ادامه، به منظور تدوین و ارائه راهبردهای کمّی توسعه اکوتوریسم از روش برنامهریزی راهبردیSWOT بهرهگیری شد. این روش مبتنی بر شناسایی عوامل داخلی (نقاط قوّت و ضعف) و عوامل خارجی (فرصتها و تهدیدات) محیط تحت بررسی است. در این راستا، شناسایی عوامل داخلی و خارجی به روش دلفی صورت پذیرفت. پس از شناسایی، عوامل داخلی و خارجی در قالب جدول ها ارزشیابی عوامل داخلی(IFE) و ارزشیابی فاکتورهای خارجی(EFE) مرتب و سپس نمره دهی و وزن دهی بهاین عوامل با استعانت از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و نرم افزار EXPERT CHOICE انجام شد. نتایج استخراج شده از این جدول ها مؤید آن بود که به رغم وجود جاذبههای طبیعی و فرهنگی کم نظیر، که بالقوه می تواند این عرصه را به قطب گردشگری طبیعت در مناطق کویری کشور بدل نمایند، وجود کمبودهایی همچون ضعف در امکانات زیربنایی و عدم معرفی و تبلیغات نامناسب سبب شده محدوده تحت بررسی در جدول برنامهریزی راهبردی در شرایط رقابتی (استراتژی ST) قرار گیرد.
در ادامه با هدف تدقیق و تلفیق اطلاعات حاصل از ارزشیابی عوامل داخلی و خارجی، جدول برنامهریزی راهبردی کمّی (QSPM) تکمیل شد. بر اساس نتایج این جدول سه استراتژی پیشنهاد شد که از این میان؛ جلب سرمایه گذاری بخش خصوصی از طریق ارائه تسهیلات بانکی با دوره بازگشت طولانی مدت و واگذاری انفال در قالب اسناد نود و نه ساله با امتیاز مآخوذه 12/5 به عنوان مهمترین راهبردهای توسعه اکوتوریسم در منطقه مورد مطالعه در یک دوره 25 ساله قابل اشاره است.
منبع : نشریه محیط زیست طبیعی (دانشګاه تهران) - دوره 63 - شماره 4 - دی 1389 - صفحه 329 تا 345
دانلود فایل pdf متن کامل مقاله در ادامه مطلب
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
ادامه مطلب ...
مهدی شیخ ګودرزی (انشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران)
افشین علیزاده شعبانی (استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران)
عبدالرسول سلمان ماهینی (استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران)
جهانګیر فقهی (استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران)
چکیده :
مدل تخریب محیط زیست یکی از روش های ارزیابی آثار محیط زیستی است که آثار تجمعی فعالیت های انسانی را تحلیل و مقدار آن را به صورت کمی بیان می کند. از ویژگی نمایه های سیمای سرزمین، توانایی ارزیابی سریع و تشخیص پیامد فعالیت ها در کوتاه ترین زمان ممکن است. از این رو در انجام پژوهش حاضر از مدل تخریب سیمای سرزمین به منظور تحلیل تخریب و آثار تجمعی توسعه بر محیط زیست حوزه کرگانرود استان گیلان استفاده شد. برای دستیابی به این مهم، ابتدا محدوده آبخیز بر اساس تفکیک سامانه رودخانه ها به 12 زیرحوزه تقسیم شد. در گام بعد درجه آسیب پذیری بوم شناختی، عوامل تخریب و شدت آن ها با استفاده از نمایه های سیمای سرزمین محاسبه و برمبنای میانه داده ها دسته بندی شد. در پایان با استفاده از جدول نهایی تخریب و وارد نمودن مشخصه های مدل، برای هر یک از پهنه ها ضریب تخریب محاسبه و طبقه بندی گردید. به این ترتیب زیرحوزه های آبخیز از نظر شدت و میزان تخریب با یکدیگر مقایسه و به درجاتی از توسعه تا حفاظت تقسیم شد. در مجموع 32% از مساحت حوزه دارای توان درجه 1 توسعه، 27% دارای توان درجه 2 توسعه، 21% نیازمند بازسازی و 20% نیازمند اقدامات حفاظتی شناسایی شد.
واژه های کلیدی :
ارزیابی آثار توسعه - آسیب پذیری بوم شناختی - حوزه آبریز ګرګانرود - مدل تخریب سیمای سرزمین
منبع : نشریه محیط زیست طبیعی - دوره 66 - شماره 2 - تیر 1391 - صفحه 223 تا 234
دانلود متن کامل مقاله (فایل pdf) در ادامه مطلب
ادامه مطلب ...
احمد فتاحی
علی فتح زاده
استادیار دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان
چکیده یکی از کارکردهایی که به افزایش ارزش اقتصادی منابع طبیعی منجر میشود، کارکرد گردشگری طبیعت است. مناطق بیابانی پتانسیل زیادی برای جذب گردشگران دارند و از این جهت ارزشهای غیربازاری ایجاد خواهند کرد. بازاری کردن این ارزشها به افزایش ارزش اقتصادی مناطق بیابانی منجر میشود. یکی از مهمترین مناطق محیطزیست طبیعی واقع در استان یزد منطقۀ بنادکسادات است که با قرارگیری در کنار دامنۀ کوهستان، رودخانههای فصلی و مناطق متعدد گردشگری از جمله غار چلهخانه، بهعلت جاذبۀ تفریحی آن، موجب جذب گردشگر شده است. بر این اساس مطالعۀ حاضر به کمک روش ارزشگذاری مشروط و با استفاده از بستۀ نرمافزاری شازم به بررسی ارزش محیطزیست طبیعی در مناطق بیابانی با رویکرد گردشگری در سال 1389 میپردازد. به همین منظور تعداد 263 پرسشنامه به روش میشل و کارسون از بین گردشگران این منطقه تکمیل شد. نتایج نشان داد که گردشگران برای بازدید از منطقه معادل6760 ریال تمایل پرداختی دارند و ارزش این منطقه با رویکرد گردشگری سالانه 1/1 میلیارد ریال است. کسب درآمدهای گردشگری و سرمایهگذاری سالانه، حداقل تا سقف رقم بهدستآمده، در منطقه جهت افزایش تمایلات گردشگران به بازدید ارزش این منطقه را بیش از پیش مشخص خواهد کرد.
منبع : نشریه محیط زیست طبیعی - دوره 66 - شماره 1 - فروردین 92 - صفحات 49-59
دانلود فایل متن کامل مقاله در ادامه مطلب
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
حسن اکبری (کارشناسارشد محیطزیست، ادارة کل حفاظت محیط زیست استان یزد)
محمد صادق فرهادی نیا (دانشجوی دکترای محیط زیست، انجمن یوزپلنگ ایرانی)
اعظم حبیبی پور (کارشناسارشد محیطزیست، ادارة کل حفاظت محیط زیست استان یزد)
علی شاکر (مسئول منطقة حفاظتشدۀ کالمند- بهادران)
چکیده مقاله :
امروزه گور ایرانی در بین زیرگونههای گور در دنیا کمترین جمعیت را داراست و فقط دو جمعیت طبیعی ایزولهشده (حدود 500 - 600 رأس) از آن در ایران باقی مانده است. در چنین شرایطی، تکثیر در اسارت و معرفی مجدد گونه به زیستگاههایش، با شرط پایش پس از رهاسازی، بخش مهمی از تلاشهای حفاظتی محسوب میشود. در این مطالعه، فرایند معرفی مجدد گور به طبیعت در منطقۀ حفاظتشدۀ کالمند- بهادران بررسی شد. طی این فرایند، در تیرماه 1389 تعداد 12 گور ایرانی شامل 5 رأس نر، 6 رأس ماده و یک رأس مادۀ نابالغ از محل سایت تنگحنا واقع در منطقۀ کالمند در طبیعت رها شدند. این گورها قبلا از مرکز گوراب مهریز به سایت تنگحنا منتقل شده بودند و مدت دو سال در این سایت زندگی کرده بودند که شرایط زیستگاهی آن به طبیعت منطقه نزدیکتر است. پایش گورهای رهاسازیشده طی یک دورۀ کوتاهمدت (از تیرماه 1389 تا تیرماه 1391) از طریق مشاهدۀ مستقیم در منطقه انجام پذیرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که الگوی ساختار اجتماعی گورهای رهاشده مانع جفتگیری تمام نریانها در طبیعت شده است و طی دو سال پایش، جمعیت مؤثر گور از تعداد واقعی گورهای معرفیشده بسیار کمتر بود. گسترۀ خانگی گور (گروه مادری) 9/20820 هکتار برآورد شد، درحالیکه گسترۀ خانگی یکی از نرهای سرگردان 7/5941 هکتار بود. بهدلیل رقابت بین گورهای نر، پراکنش آنها از نقطۀ رهاسازی بیشتر از مادهها بود و به همین دلیل، خطرهای بیشتری نرهای سرگردان را تهدید کرد و حتی به تلف شدن یکی از آنها منجر شد. بهدلیل پایین بودن جمعیت پایه، رشد جمعیت اندک بود. بهمنظور افزایش سرعت احیای گونه در زیستگاه و همچنین تقویت ژنتیکی جمعیت گورهای رهاشده، ضرورت دارد چند رأس ماده و حداقل یک رأس نر از جمعیتهای طبیعی گور کشور به این جمعیت رهاسازیشده اضافه شود.
منبع : نشریه محیط زیست طبیعی (منابع طبیعی ایران سابق)
محیط زیست طبیعی، مجلة منابع طبیعی ایران، دورة 66 ، شمارة 1، بهار 1931 ، ص 19-22
دانلود متن کامل این مقاله در ادامه مطلب(PDF)
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
ادامه مطلب ...
Global Warming Backgrounderزمینه گرم شدن زمین
نویسنده:
Athanasiou, Tom
چکیده مقاله
بحثهای
مربوط به آب و هوا دو روند رسمی را تاکنون طی کرده است. یکی پروتکل کیوتو
که آمریکا از پیوستن به آن خودداری نموده است و دیگری کنفرانس سالانه احزاب
که در آن بحثهای انتقادی مطرح شد. این مقاله ابتدا با توضیح قسمتهایی از
پروتکل کیوتو، رویکرد دولت آمریکا را در زمان کلینتون و همچنین بعد از آن
نسبت به این پروتکل بررسی میکند. تاکنون از کشورهای مهم صنعتی، اتحادیه
اروپا، ژاپن و کانادا این پروتکل را امضا نمودهاند و آمریکا و استرالیا
هنوز آن را امضا نکردهاند و روسیه نیز به تازگی قصد امضا آن را داشته
است. اکنون بحثها بر سر آن است که این پروتکل همانطور که شامل کشورهای
صنعتی میشود کشورهای در حال توسعه را نیز در برگیرد و قدمهای بعدی نیز
برداشته شود. منبع : www.fpif.org |
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا