..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..
..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..

..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..

منابع طبیعی-بیابان زدایی-محیط زیست

منطقه حفاظت شده بهرام گور

معرفی منطقه حفاظت شده بهرام گور



منطقه حفاظت شده بهرام گور:

منطقه حفاظت شده بهرام گور در استان فارس و در موقعیت جغرافیایی ۲۹ تا ۴۳/۲۹ عرض شمالی و۲۱/۵۴ تا ۲۱/۵۲ طول شرقی واقع شده است. مساحت آن در حدود ۴۰۸۰۰۰ هکتار می باشد.ارتفاع بلندترین نقطه آن ۲۷۸۷ متر , پست ترین نقطه آن در حدود ۱۶۰۰ متر می باشد.آب و هوای منطقه گرم و خشک با بارندگی حدود ۲۰۰ میلیمتر می باشد.


پوشش گیاهی: قیچ , درمنه , کلاه میرحسن ,‌کاروان کش , اسپند , بادام وحشی ،بنه،کلخنگ وگز.


جانوران : قوچ و میش,کل و بز, گورخر, پلنگ ,‌جبیر,،هوبره، ‌بزمجهگرگ ،روباه، خرگوش،گراز.


تاریخچه منطقه:

این محدوده که قبلا” بصورت منطقه آزاد کنترل می شد،در سال ۱۳۵۱ با عنوان منطقه حفاظت شده بهرام گور تحت کنترل اداره کل حفاظت محیط زیست فارس قرار گرفت . این منطقه در شرق شهرستان نی ریز ودر مرز استان فارس و کرمان واقع شده است.

جاذبه های جانوری 


۱ گور ایرانی Equus.h.onager
2 بزوپازن Capra hircus
3 گراز Susscrofa
4 خرگوش Lepuscapensis
7 گرگ Canis lupus
8 روباه Valpesvalpes
9 انواع خزندگان


مکان برجهای دیده بانی منطقه حفاظت شده یهرام گور که بتوان به آ سانی حیات وحش را مشاهده نمود :

الف : پاسگاه متروکه ژاندارمری واقع در تل کمر

ب : جام جهان نما واقع در منطقه امن شماره ۱

ج : پاسگاه محیط بانی شهید شکاری ( ده وزیر ) ضمنا عبور وسیله نقلیه به سه مکان فوق الذکر میسر می باشد .

مسیر مهاجرت حیات وحش:

در خصوص مسیر مهاجرت حیات وحش میتوان مهاجرت گورخرها در هنگام فصل زایمان از نیمه فروردین تا آخر خرداد ماه به طرف شرق منطقه واقع در کفه گزهای گزینو تقریبا به فاصله حدود ۱۰ کیلومتر اشاره کرد همچنین هوبره ها در نیمه دوم ابان ماه به منطقه بهرام گور خصوصا گود طول و تلمبه طیاب و همچنین مهاجرت زاغ بور – بحری – عقاب طلائی را برشمرد .

آبشخورهای مهم:

آبشخورهای مهم منطقه حفاظت شده بهرام گور میتوان ابشخورهای احداثی برروی چشمهاهای عین الجلال و حاج محسن که دبی چشمه عین الجلال قابل ملاحظه می باشد . همچنین ابشخورها ی مصنوعی احداثی واقع در ریگ جمشید – تل چیل – لیسو را نام برد که حمل آب در این آبشخورها با تانکر صورت می گیرد و در تمام فصول سال حیات وحش از این آبشخورها استفاده می کنند ضمنا جمعیت زیاد گورخرها را میتوان در ابشخورها ی تل چیل و ریگ جمشید مشاهده نمود .

جاذبه های گیاهی :

ردیف نام گیاه نام علمی اشکوب


۱ بادام وحشی AmygdalusScoparia میانی
۲ بنه Pistaciaatlantica فوقانی
۳ کلخنگ Pistasiakinjuk فوقانی
۴ قیچ Zygophtlomsp تحتانی
۵ گز Tamarixsp میانی


از درختان شاخص در منطقه حفاظت شده بهرام گور می توان درخت بنه واقع در چهگونی (امن شماره ۱) ودو اصله درخت بنه واقع در مجاورت باغ ماهور بشنه را نام برد که دارای قدمت بسیار زیاد بوده و موقعیت ویژه و منظره خاصی را در طبیعت دارند . در خصوص المان های طبیعی موجود در منطقه بویژه درختان می توان به درخت پیربنه واقع در حسن اباد را نام برد که تعداد زیادی از افراد به این مکان آمده و با بستن پارچه به شاخه های درخت آرزوهای خود را دنبال می کنند و معتقدند که باز شدن پارچه های گره زده آرزوهابرآورده می گردد

از درختان دیگر منطقه پیرانار می باشد که در حاشیه شرقی منطقه حفاظت شده واقع گردیده و عده زیادی از بومیان خصوصا از شهرستان سیرجان جهت بازدید به این مکان می ایند .

چشم اندازهای بدیع و دیدنی :

از صخره ها و پرتگاهها می توان به کوههای کمربست و کوههای زیارت در شرق منطقه بهرام گور نام برد .

منطقه حفاظت شده بهرام گور دارای قلعه های زیادی بوده که قدمت آنها بالاست ولی متاسفانه به مرور زمان در اثر تغییرات فیزیکی و اقلیمی قسمت اعظم انها از بین رفته و مخروبه گردیده است از قلعه های مهم منطقه می توان به قلعه کرسفید – قلعه شورو – قلعه دو برین اشاره کرد که در عمق منطقه بیابانی هنوز پا برجا هستند قدمت دقیق این قلعه ها دقیقا مشخص نیست ولی وجود رشته قناتهای بسیار قدیمی در حاشیه این قلعه ها هنوز پا برجاست که بسیار زیبا می باشند قلعه ها ی شورو و کرسفید فاقد سکنه هستند ولی در اطراف قلعه ده برین تعدادی خانوار بصورت دامداری زندگی می کنند ضمنا قلعه بهرام گور در منطقه قطروئیه در حاشیه منطقه حفاظت شده بهرام گور نیز وجود دارد .

از امامزاده و عتباء متبرکه منطقه حفاظت شده بهرام گور می توان امامزاده شاهرضا واقع در دهچاه و امامزاده سید حسن فرزند بلافصل امام جعفر صادق و امامزاده سید علی واقع درروستای غوری و همچنین امامزاده محمد واقع در ده برین را نام برد

ازگیاهان داروئی مهم منطقه آریشن – کاکوتی – شیرین بیان – گل گاوزبان – خاکشیر – زیره – جاشیر را نام برد که خصوصا در منطقه کوههای زیارت و باغچوبی تعداد زیادی از مردم جهت چیدن زیره به این منطقه می آیند ضمنا یک نوع قارچ به نام دمبل نیز در سالهای پر باران بمیزان زیاد در منطقه تولید که عده زیادی با خانواده جهت برداشت به منطقه می آیند .

از غارهای معروف منطقه غار علی ولی الله می باشد که به قدمگاه حضرت علی (ع) نیز معروف است در اوقات مختلف سال خصوصا در مراسمهای مذهبی و دینی تعاد زیادی به این غار عزیمت و نذر می کنند طول این غار ۱۲۲ متر بوده اعتقادات و باورهای زیادی در خصوص این غار اهالی وجود دارد .

مهمترین راههای قدیمی منطقه راه فارس به کرمان و سیرجان می باشد که از عمق منطقه حفاظت شده بهرام گور عبور می کند و فعلا بصورت جاده خاکی بوده و مورد استفاده اهالی قرارمی گردد و با توجه به اینکه از داخل بوته زارها و حاشیه قناتها می گذرد بسیار زیبا می باشد ضمنا در حاشیه همین مسیر ۳ پاسگاه ژاندارمری قدیمی جهت امنیت مسیر و کاروانهای روی تپه های وجود داشته که آثارشان هنوز پا برجاست .

در منطقه حفاظت شده بهرام گور تعداد زیادی قنات و چاه وجود دارد و مهمترین انها که مورد استفاده شرب قرار می گیرد آب قنات ده برین می باشد ولی بقیه قناتها حالت لب شور دارند ضمنا آب چشمه عین الجلال نیز قابلیت شرب را دارد .

چشمه سارها و منابع آبی مهم منطقه که حائز اهمیت و برجسته هستند میتوان قنات شورو- قنات ده برین – قنانت بشنه – قنات چشمه شیرین را نام برد که همگی دارای آب و دائر می باشند و در عمق منطقه بیابانی منظره خاصی را بوجود آورده و هر بیننده ای را به فکر فرو می بود .

از ردپای بزرگان تاریخی منطقه می توان بهرام گور را نام برد.

از قبرستانهای قدیمی و مهم منطقه قبرستان بشنه با قدمت زیاد میباشد .

- قوت اغلب بومیان منطقه اغلب نانهای محلی که به شیوه خاصی درست می کنند و فراورده های دامی می باشد

امکانات موجود در منطقه جهت سرویس دهی به توریست ها :

این منطقه دارای چهار واحد پاسگاه محیط بانی, شش دستگاه بیسیم دستی, سه دستگاه بیسیم خودرویی, با تعداد ۱۲ نفر پرسنل, ۳ دستگاه خودرو, ۶ دستگاه موتور سیکلت می باشد. همچنین کلیه محیط بانی ها دارای امکانات آب و برق وفقط یک واحد( پاسگاه قطرویه) دارای خط تلفن میباشد.ضمنا این منطقه فاقد مهمانسراست.


...............................................................


جمعیت گور ایرانی در منطقه بهرام گور فارس افزایش یافت.

 
معاون سابق محیط طبیعی محیط زیست فارس با اعلام این خبر افزود:"در تازه ترین سرشماری گور ایرانی در منطقه بهرام گور شمار این گونه نادر جانوری به 300 رأس رسید."

وی افزود: "این سرشماری در آخرین روزهای مسوولیت من در این استان انجام شده بود."

حمید زهرابی خاطرنشان کرد:"افزایش جمعیت گور در این منطقه حاصل حفاظت اصولی و تعریف درست امور برای یک منطقه حفاظت شده بود."

وی که هم اکنون مدیرذکل محیط زیست سمنان است،ادامه داد:"با ایجاد چنین شرایطی در منطقه توران می توان جمعیت گور ایرانی در این زیستگاه را نیز افزایش داد."

169 رأس گور ایرانی در توران زیست می کنند.

گورها به صورت اجتماعی زندگی می‌کنند. نرها معمولاً تنها و گاهی با چند ماده و کره دیده می‌شوند، ماده‌ها و بچه‌ها اغلب در گروه‌های مجزا زندگی می‌کنند و گاهی اوقات گروه‌های بزرگی مرتب از چندین نر و ماده و بچه نیز مشاهده می‌شود.

گور از جمله گونه‌های بزرگ جثه است که بعد از مدت یکسال تنها یک کره به دنیا می‌آورد. گور ایرانی هر دو سال یکبار قادر به تولید مثل است که همین موارد نیز می‌تواند ریسک انقراض آن را افزایش دهد.

شکار غیر مجاز برای به دست آوردن گوشت و مغز استخوان این جانور(زیرا عده‌ی بر این باورند که مغز استخوان گور برای درمان مفاصل مؤثر است.)، تخریب زیستگاه بر اثر تغییر کاربری و توسعه راه‌ها و اشغال زیستگاه و آبشخورهای این حیوان به وسیله دامهای اهلی مهمترین عوامل کاهش جمعیت گور ایرانی است.


منبع : ایرن

..........................................................


منطقه حفاظت شده بهرام گور مهمترین زیستگاه گورخر


معاون محیط طبیعی محیط زیست استان فارس گفت: بیشترین جمعیت گورخر کشور مربوط به منطقه حفاظت شده بهرام گور است و این گونه در سرشماری امسال رشد خوبی داشته است.
به گزارش پارس توریسم، حمزه ولوی در گفت وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: وضعیت علوفه در منطقه حفاظت شده بهرام گور نسبت به دیگر مناطق مناسب تر است و در حال حاضر حیات وحش این منطقه برای تامین علوفه خود هیچ مشکلی ندارند.

وی در خصوص مهاجرت گورخرهای منطقه افزود: این گونه در اردیبهشت ماه برای زادآوری منطقه را ترک کرده و هم اکنون با توجه به اینکه در آستانه فصل پاییز قرار داریم به منطقه بازگشته اند.

ولوی ادامه داد: در چند سال اخیر به دلیل خشکسالی تامین علوفه برای حیات وحش، این منطقه با مشکلاتی روبرو بود که در این راستا برای جلوگیری از تلف شدن این گونه ها، به صورت دستی برای آنها علوفه تهیه می شد.

معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس با اشاره به فرا رسیدن فصل پاییز گفت: در این فصل علوفه کم می شود اما در صورت نیاز بار دیگر به صورت دستی برای حیات وحش این منطقه علوفه تامین خواهد شد.

وی همچنین در رابطه با هجوم گورخرها به مزارع اطراف اظهار داشت: در فصل پاییز به دلیل کمبود علوفه این گونه برای تامین نیازهای خود از غرب منطقه حفاظت شده بهرام گور که فنس کشی نیست به مزارع اطراف هجوم برده و همواره خطراتی حیات گورخرها را تهدید می کند.

ولوی در خصوص اقدامات محیط زیست برای جلوگیری از هجوم گورخرها به مزارع اطراف گفت: فنس کشی غرب منطقه حفاظت شده در دستور کار قرار دارد اما این فنس کشیها برای سال جاری آماده نمی شود.

منطقه حفاظت شده بهرام گور در شرق استان فارس و شمال شرقی شهرستان نیریز قرار دارد و وسعت این منطقه 40 هزار و 800 هکتار و ارتفاع بلندترین نقطه آن دو هزار و 787 متر بوده و دارای آب و هوای گرم و خشک و بارندگی حدود 200 میلی متر است.

این محدوده از سال 1351 با عنوان منطقه حفاظت شده بهرام گور تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست فارس قرار گرفته است. منطقه حفاظت شده بهرام گور تنها منطقه ای در کشور بوده که جمعیت قابل ملاحظه و پویایی از گورخر ایرانی را در خود جای داده است.

حضور دیگر گونه های ارزشمند نظیر کاراکال، زاغ بور، هوبره، جبیر و... ارزش اکولوژیکی این زیستگاه پهناور را دو چندان می کند و تماشای حیات وحش به خصوص گونه های در معرض تهدیدی نظر گورخر ایرانی، هوبره و زاغ بور در این منطقه به سادگی امکان پذیر است.

گورخرهای منطقه حفاظت شده بهرام گور در اردیبشهت ماه برای زاد آوری منطقه را ترک کرده و طی چند روز اخیر به زادگاه خود بازگشته اند.


منبع : پارس توریسم

.................................................


فنس کشی منطقه بهرام گور


رئیس محیط زیست نی ریز از فنس کشی نقاط حساس بهرام گور به منظور جلوگیری از مهاجرت گورخرهای این منطقه و محافظت از آنها خبر داد

حسن ابراهیمی در گفتگو با خبرنگار مهر در شیراز با بیان اینکه بحث مطالعات اولیه این کار انجام شده، افزود: 

نقاط حساس در این منطقه شناسایی و پس از انجام مطالعه و برسی فنس کشی در مناطق مورد نظر انجام می شود . 

وی با اشاره به اینکه انجام این کار از مهاجرت گورخرها جلوگیری می کند، گفت: به دنبال وقوع پدیده خشکسالی گورخرهای منطقه بهرام گور برای تهیه علوفه این منطقه را ترک کرده و به استانهای همجوار مهاجرت می کنند که علاوه بر اینکه خطراتی آنها را تهدید می کند امکان بازگشتشان نیز کمتر می شود که با فنس کشی در نقاط حساس از مهاجرت گورخرها جلوگیری می شود .

رهاسازی کاراکال مجهز به ردیاب در بهرام گور

رئیس ادراره محیط زیست نی ریز در بخش دیگری از سخنان خود از رهاسازی کاراکال مجهز به ردیاب در منطقه حفاظت شده بهرام گور خبر داد و گفت: هدف از انجام این کار شناسایی قلمرو گونه کاراکال و جلوگیری از انقراض آن و همچنین شناسایی مناطقی که در آن زادآوری دارد، است.

وی با بیان اینکه کاراکال یک گونه با ارزش و منحصر به فرد است، خاطرنشان کرد: با شناسایی قلمرو این گونه نادر با انجام اقدامات لازم از انقراض آن جلوگیری شده و کاراکال تحت حمایت قرار می گیرد.

ابراهیمی همچنین از توزیع علوفه برای حیات وحش این منطقه خبر داد و افزود: با توجه به اثرات منفی خشکسالی و کمبود علوفه در منطقه بهرام گور، هفته ای سه مرتبه علوفه در منطقه توزیع می شود تا حتی الامکان از مهاجرت آنها جلوگیری شود.

وی از توسعه آبشخورهای منطقه خبر داد و گفت: علاوه بر توسعه حفاظتی از منطقه توسعه آبشخورهای آن نیز در دستور کار قرار دارد.





منطقه حفاظت شده بهرام گور در شرق استان فارس و شمال شرقی شهرستان نی ریز قرار دارد و وسعت این منطقه 40 هزار و 800 هکتار و ارتفاع بلندترین نقطه آن دو هزار و 787 متر بوده و دارای آب و هوای گرم و خشک و بارندگی حدود 200 میلی متر است.


این محدوده از سال 1351 با عنوان منطقه حفاظت شده "بهرام گور" تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست فارس قرار گرفته است. منطقه حفاظت شده بهرام گور تنها منطقه ای در کشور بوده که جمعیت قابل ملاحظه و پویایی از گورخر ایرانی را در خود جای داده است.

حضور دیگر گونه های ارزشمند نظیر کاراکال، زاغ بور، هوبره، جبیر و... ارزش اکولوژیکی این زیستگاه پهناور را دو چندان می کند و تماشای حیات وحش به خصوص گونه های در معرض تهدیدی نظر گورخر ایرانی، هوبره و زاغ بور در این منطقه به سادگی امکان پذیر است


منبع : خبرگزاری مهر

..........................................................



تجهیز گورخرهای بهرام گور بهGPS


رئیس اداره محیط زیست شهرستان نی ریز از نصب GPS بر گردن گورخرهای منطقه حفاظت شده بهرام گور خبر داد.


حسن ابراهیمی توضیح داد: برای نصب این سیستم، گورخرها زنده گیری شده و پس از نصب GPS در منطقه رها می شوند.

وی افزود: برای انجام این کار دو دکترای دامپزشکی از اتریش، کارشناس محیط طبیعی محیط زیست استان فارس و تعدادی نیز از دانشگاه صنعتی اصفهان به منطقه بهرام گور آمده اند.

رئیس اداره محیط زیست شهرستان نی ریز تصریح کرد: این سیستم به مدت دو سال بر گردن گورخرها نصب است تا از این طریق مسیر مهاجرت، رفتار، قلمرو و زیستگاه و تولید مثل این گونه ردیابی و مشخص شود.

وی گفت: علاوه بر این طول مسافتی که گورخر می تواند طی کند نیز تعیین می شود.

به گفته ابراهیمی عملیات نصب GPS بر گردن گورخرها به مدت یک هفته در این منطقه انجام می شود.

منطقه حفاظت شده بهرام گور در شرق استان فارس و شمال شرقی شهرستان نی ریز قرار دارد و وسعت این منطقه 40 هزار و 800 هکتار و ارتفاع بلندترین نقطه آن دو هزار و 787 متر بوده و دارای آب و هوای گرم و خشک و بارندگی حدود 200 میلی متر است.

این محدوده از سال 1351 با عنوان منطقه حفاظت شده "بهرام گور" تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست فارس قرار گرفته است. منطقه حفاظت شده بهرام گور تنها منطقه در کشور است که جمعیت قابل ملاحظه و پویایی از گورخر ایرانی را در خود جای داده است.

حضور دیگر گونه های ارزشمند نظیر جبیر، گربه کاراکال، زاغ بور، هوبره و... ارزش اکولوژیکی این زیستگاه پهناور را دو چندان می کند و تماشای حیات وحش به خصوص گونه های در معرض تهدیدی نظیر گورخر ایرانی، هوبره و زاغ بور در این منطقه به سادگی امکان پذیر است.


منبع : مهر

.................................................................................................................................







نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد