..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..
..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..

..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..

منابع طبیعی-بیابان زدایی-محیط زیست

زباله های هسته ای را چه باید کرد؟

دید کلی

راکتورهای هسته‌ای زباله‌های رادیواکتیوی تولید می‌کنند که از خود ، ذرات آلفا ، بتا و اشعه ګاما متصاعد می‌کند. ذرات آلفا را می‌توان بوسیله یک صفحه کاغذ و یا چند سانتی‌متر هوا و ذرات بتا را می‌توان بوسیله فلز نازک و یا چند متر هوا متوقف کرد. در حالی‌که اشعه‌های گاما بوسیله چندین سانتی‌متر سرب و یا حتی سپر سنگی اضافه متوقف می‌شوند، چون ذرات آلفا از همه بزگترند، بیشترین آسیب را می‌رسانند. امّا اشعه گاما بیشترین نفوذ را دارد.

معمولا زباله‌ها را برحسب منشآ آنها دسته‌بندی می‌کنند و عبارتند از گازها ، محلولهای رقیق و جامدات. گرچه زباله‌های هسته‌ای غیر نظامی در مقایسه با دیگر زباله‌های هسته‌ای حجم بسیار کمتری دارد، اما ایزوتوپهایی مانند Sr (استرانسیم) است که در ساختمان ماده به جای کلسیم می‌نشیند و ضایعات ناشی از تشعشع را در یک نطقه متمر کز می‌کند . نیم عمر بسیاری از این ایزوتوپهای زباله‌های هسته‌ای آنچنان طولانی است که باید برای هزاران سال عایق‌سازی شود تا در اثر واپاشی هسته‌ای به سطح ایمنی قابل قبولی برسد.


عایق‌سازی زباله‌های هسته‌ای

بطور کلی ، مشکل عایق‌سازی زباله‌های هسته‌ای را در دو پرسش می‌توان خلاصه کرد: اول بهترین شکل زباله‌ها چیست و دوم اینکه در کجا باید آنها را نگهداری کرد؟ ابتدا تصور بر آن بود که از راه باز فرآوری سوخت مصرف شده می‌توان پلوتونیوم را استحصال کرد و در راکتورهای مولد مورد استفاده قرار داد و اینکه بدین ترتیب تمام زباله‌ها باید به صورت محلول در آورده شود تا موجب تسهیل باز فرآوری شود.

بدلیل نگرانی‌هایی که در مورد سمّی بودن و ایمنی پلوتونیوم در امریکا وجود داشت، برنامه بازیابی سوختهای هسته‌ای در ایالات متحده در سال 1972، باطل شد و راکتورهای نیروگاه‌های برق این کشور از این ماده بهره‌مند نشد. در بهترین حالت ، منطق این تصمیم‌گیری سئوال‌برانگیز است. پلوتونیوم از کادمیوم ، سرب و یا آرسنیک که با واپاشی هسته‌ای از بین نمی‌رود، کمتر سمی است. حداکثر خطر پلوتونیوم زمانی است که بوسیله انسان استشمام شود که بدین ترتیب ذرات آلفا به بافت‌های ریه‌ها صدمه زده ، ممکن است باعث سرطان شود.

افزون برآن ،همانگونه که زباله‌های راکتورهای تجاری در اغلب کشورهای اروپایی بازیابی می‌شود، حجم زیادی از پلوتونیوم موجود در زباله هسته‌ای دفاعی ایالات متحده نیز بازیابی می‌شود. با این وجود ، هنوز در ایالات متحده و کانادا ، سوخت مصرف شده راکتورهای تجاری را عمدتا" در مخازن آب در محل راکتورها نگهداری کرده ، منتظر تصمیم‌گیری در خصوص شکل و محل نهایی دفع آنها هستند. ارسال سوخت هسته‌ای بازیابی شده غنی از پلوتونیوم از فرانسه به ژاپن درسال 1992، بانگرانی‌های زیاد عموم همراه شد.

تصویر

شکل دفع زباله‌های هسته‌ای

شکل دفع زباله‌هایی با سطح بالای تشعشع ، تقریبا" بطور یقین نوعی جامد خواهد بود؛ زیرا هم فشرده‌تر است و هم اینکه ایزوتوپها را از آبکره و زیست کره جدا نگه می‌دارد. روش مهر و موم کردن زباله‌ها در محفظه‌ای از سیمان ، شیشه ، سرامیک و یا سنگ و یا کانی مصنوعی ساخته شده ، بیشترین توجه را به خود جلب کرده است.

در سیستم‌های دفع زباله فرانسه از شیشه ای از جنس سیلیکات استفاده می‌کنند. سوئدی‌ها برخی از زباله‌های هسته‌ای خود را در بشکه‌های مسی نگهداری می‌کنند، زیرا مصنوعات باستان شناسی که از مس آزاد ساخته شده است، هزاران سال است که سالم مانده‌اند، هر چند نگرانی‌هایی ابراز گردیده است مبنی بر آنکه ممکن است برای جوامعی که دستشان از منابع معدنی تهی است، مس هدف جذابی باشد.


محل دفع زباله‌های هسته‌ای

محل دفع زبالهای هسته‌ای ، سالهای متمادی مورد مطالعه قرار گرفته است و توجه کلی از از دفع کمتر محتمل آنها در اقیانوس و یا در زیر کلاهکهای یخ قطبی به این سو جلب شد که بایستی زباله‌ها را دوباره در سنگهایی قرار دهیم که از آنجا امده‌اند. محلهای سنگی دفع زباله‌ها مناسب است، زیرا شانس بهتری دارد که هزاران سال دست نخورده باقی بماند و فرصت لازم برای عایق‌سازی زباله‌ها و در نتیجه واپاشی هسته‌ای آنها به سطح تشعشع قابل قبول را فراهم اورد.


تصویر

این گونه انبارهای سنگی باید از تخلخل و تراوایی ناچیزی برخوردار بوده ، به دور از زمین‌لرزه و یا حوادث طبیعی دیگر باشد. این مطالعات انجام شده بر روی ذخیره اورانیوم اکلو در گابن ، گویای آن است که این محل برای چنین کاری مناسب است. نسبت (U (235 در مقداری از اورانیوم کان‌سار اکلو ، بسیار کمتر از میزان آن در اورانیوم معمولی است و میزان آن در اورانیوم معمولی است و دلیل آن ظاهرا" این است که درحدود 2میلیارد سال پیش هنگامی که هنوز در عمق زیادی قرار داشته ، واکنشهای طبیعی شکافت روی داده و U 235 را به‌مصرف رسانده است.

این مسئله موجب تشکیل یک آزمایشگاه طبیعی برای مطالعه واکنشهای فراورده‌های حاصل از شکاف هسته‌ای در سنگ شده است. گرچه نمی‌توان اکلو را کاملا با راکتورهای تجاری مقایسه کرد، اما بر اساس داده‌های بدست آمده ، فراورده‌های غیر گازی شکافت در آن بر روی سطح کانی‌ها رسیده ، سایر کانی‌های سنگین اطراف جذب شده ، فاصله زیادی را از منبع خود نمی‌پیمایند و این نتیجه برای تبدیل کردن آن به یک محفظه سنگی زباله‌های هسته‌ای دلگرم کننده است.


سنگهای که تاکنون برای دفن زباله های هسته‌ای مورد نظر بوده‌اند

ابتدا لایه نمک و گنبدهای نمکی مورد توجه قرار گرفت، زیرا وجود آنها نشان دهنده این است که آب فراوانی وجود نداشه است تا آنها را حل کند.

موضوعات مرتبط:

خطر زباله های هسته ای


زباله های هسته ای

نگاهی به قوانین زیست محیطی در ایران

یکی از گامهای اولیه و در عین حال اساسی و موثر در جهت مقابله با آلودگی و انهدام محیط زیست و نیز تعقیب و مجازات مرتکبین جرائم علیه محیط زیست، تدوین و تنظیم قوانین و مقررات در حوزه های مختلف محیط زیست میباشد

این مقررات، گاهی جنبه فنی و تخصصی مربوط به رعایت استانداردها و دستورات زیست محیطی سازمانها و دستگاه¬های ذیربط را دارد و گاهی نیز مربوط به خسارت ناشی از فعالیت های ممنوعه علیه محیط زیست و نحوه جبران آن می باشد . برخی دیگر از مقررات نیز جنبه کیفری دارند و به نحوه تعقیب و مجازات مرتکبین جرائم و تخلفات زیست محیطی می پردازد.


تمامی این مقررات یک هدف مشترک دارند و آن پیشگیری و یا مقابله با آلودگی محیط زیست می¬باشد. کشورهای مختلف به منظور موفقیت هرچه بیشتر در جهت حمایت از محیط زیست و جلوگیری از انواع آلودگی ها و انهدام مظاهر محیط زیست، تلاش دارند با توجه به توسعه و پیشرفت صنعت و فناوری و اشکال جدید آلودگی و نیز تجربیاتی که در مراجع قانونی بدست می آورند، قوانین و مقررات مترقی و در عین حال موثر و مفید را تصویب و به مورد اجرا بگذارند . تحول و دگرگونی در قوانین زیست محیطی کشورها و اصلاح و تکمیل آن ها، به عنوان یکی از شاخص¬های پیشرفت کشورها در زمینه حمایت از محیط زیست تلقی می گردد.


کشور ما نیز به نوبه خود، علی رغم کاستی ها و اشکالات موجود در زمینه قوانین و مقررات زیست محیطی، در این مورد تلاش¬های قابل توجهی نموده و گامهای موثری برداشته است. به طور کلی قوانین و مقرراتی که در زمینه حفاظت محیط زیست وجود دارد به دو گروه شاخص محیط زیست طبیعی که شامل موضوعات مربوط به شکار و صید، مناطق چهارگانه، زیستگاه ها و گونه های گیاهی و جانوری ... می باشد و محیط زیست انسانی که بیشتر در خصوص مباحث مربوط به آلودگی ها و تخریب محیط زیست و لایه ازن خلاصه می گردد.


با یک نگاه اجمالی به قوانین و مقررات ایران به نظر می رسد مهمترین اشکالی که در این میان وجود دارد قدیمی بودن این قوانین می باشد چرا که جهان امروزی به سوی تغییر و تحول و صنعتی شدن پیش می رود و در این میان تحولات بسیار عظیمی در بخش صنعت و تکنولوژی اتفاق افتاده است که نیازمند روش ها و شیوه های نوینی جهت کاهش اثرات سوء آنها بر محیط زیست می باشد از طرفی دیگر افزایش روز به روز جمعیت باعث گردیده تا زمین قدرت خودپالایی خود را در برابر آلودگی های وارده از دست دهد در نتیجه نیازمند وضع قوانینی جدیدتر و متناسب با نوآوری و تحولات ایجاد شده باشد. در این میان نیاز به قوانین جدید زیست محیطی در بخشهای مربوط به آلودگی¬های اشعه، رادیو اکتیو، بو و...  بیش از بیش احساس می گردد.


از سویی دیگر بسیاری از مجازات هایی که در قوانین در نظر گرفته شده اند قدیمی می¬باشند که با شرایط زمان وضع قانون، مناسب بوده است ولکین با توجه به رشد تورم و شرایط اقتصادی حاضر بسیارکم و ناچیز می باشد و از جنبه تادیبی کافی برای مجرمین بالاخص صاحبان واحدهای تولیدی آلاینده و یا افرادی که جهت تجارت گونه های نادر مبادرت به شکار می کنند با توجه به منفعت و سود حاصله از این کار قابل توجه نمی باشد، مانند مجازات نقدی که در مواد 11، 12 و 13  قانون شکار و صید در نظر گرفته شده است و یا  مجازاتی که در ماده 29 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا برای کارخانجات و یا کارگاههای متخلف در نظر گرفته شده است.


با توجه به بررسی های صورت گرفته در قوانین زیست محیطی ایران از بدو ایجاد تا چند سال قبل این نتیجه حاصل گردیده است که جهت گیری خاصی در بخش محیط زیست طبیعی (بخش شکار و صید ) وجود داشته است، در حالیکه امروزه معضلات و مسائل محیط زیست در دیگر حوزه های آن بسیار حادتر و اساسی تر به نظر می رسد . امروزه آلودگی هوا، آب و آلودگیهای هسته¬ای و شیمیایی به صورت جدی محیط زیست را به خطر انداخته است . برای این گرایش خاص و جهت گیری زیست محیطی یک بعدی حداقل دو توجیه و علت را می توان ذکر نمود . اول اینکه نخستین سازمانی که در کشور ما به عنوان متولی امر محیط زیست بوده و فعالیت می کرد، کانون شکار و صید بود در این صورت طبیعی است که جهت گیری¬های زیست محیطی نیز در این راستا باشد. دوم اینکه مسائل و معضلات نوین مربوط به محیط زیست و چاره جویی در این زمینه در کشور ما با تاخیر زیاد مطرح و شروع شده است. به مضاف اینکه وظایف و حوزه قلمرو و دامنه موضوعات مربوط به محیط زیست به تدریج گسترش یافته است و حتی هنوز نیز در زمینه هایی از قبیل انهدام جنگل¬ها و مراتع، آلودگی¬ها هسته ای و رادیواکتیو و ... سازمان حفاظت محیط زیست، نقش محوری و اساسی ندارد.
برخی از آلودگی های مهم محیط زیست از سوی اشخاص حقوقی یعنی کارخانجات و کارگاهها صورت می پذیرد. نظری بر قوانین کیفری زیست محیطی نشان می¬دهد در این زمینه، چاره اندیشی کافی صورت نگرفته است . رشد روزافزون صنعت و تکنولوژی و گسترش انواع آلودگی¬های زیست محیطی از سوی واحدهای صنعتی و تجاری، ایجاب می¬نماید که در این زمینه برنامه ریزی و سیاست مناسبی اتخاذ گردد در مورد مجازات حبس مدیر یا مسئول یک واحد آلوده کننده، شاید مجازات موثر و مناسبی نباشد . چرا که اولاً هدف اینگونه واحدها کسب درآمد و سود بیشتر می باشد و با حبس نمودن مدیر یا مسئول آن، واحد مربوطه از هدف خود دور نمی¬افتند و ثانیاً با ادامه کار واحد آلوده کننده، همچنان آلودگی محیط زیست ادامه یافته و ما را به مقصود خویش نمی رساند. لذا به نظر می رسد در مورد اشخاص حقوقی آلوده کننده محیط زیست، حتی المقدور باید از مجازاهای نقدی و تعطیلی موقت و یا دائم واحد آلوده کننده، استفاده کرد و این در صورتی موثر خواهد بود که میزان جزای نقدی زیاد باشد و یا مدت تعطیلی واحد، خسارت مالی زیادی به آن وارد نماید در غیر اینصورت واحد آلوده کننده ممکن است پرداخت جزای نقدی را ترجیح داده وهمچان به آلوده سازی محیط زیست ادامه دهد.
خوشبختانه با نگاهی اجمالی بر وضعیت قوانین زیست محیط در ایران از ابتدا تا کنون گویای این مسئله است که هم مسئولین و مراجع تصمیم¬گیر مملکتی و هم مردم توجه بیشتری نسبت به این امر نشان داده بطوریکه قوانین مربوط به محیط زیست از چند تبصره در قانون برنامه اول  توسعه به چند ماده قانونی در برنامه سوم و نهایتاً به یک فصل در برنامه چهارم و پنجم توسعه یافته است و امید است که این وضعیت همچنان روند رو به رشدی را در پیش داشته باشد.

امیررضا سوری، عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی


مقاله: اثر دفن زباله بر آبهای سطحی و زیر زمینی

اثر دفن زباله بر آبهای سطحی و زیر زمینی


دکتر منصور غیاث الدین


مهندس داویدیان



چکیده


بمنظور بررسی اثرات دفن زباله بر آبهای سطحی و زیرزمینی از آبهای موجود در دو منطقه کهریزک وجاجرود نمونه برداری و آزمایشات شیمیایی و بیولوژیکی با روشهای استاندارد متد صورت گرفت.درمنطقه جاجرود بعلت برهم انباشتن متجاوز از 15 متر زباله بدون لایه گزاری وغیرقابل نفوذ بودن بستر محل دفن شیرابه ای با غلظت زیاد آلودگی(حدود12000 میلیگرم در لیتر بی اودی) از زیر آن جاری می شود که در گذشته به رودخانه جاجرود وارد می شد و حالا دربرکه ای جمع آوری می شود


این شیرابه در مسیر جریان خود تعدادی از چاهها و چشمه های اطراف را آلوده می نماید. درمنطقه کهریزک آب جاری سطحی وجود ندارد محل دفن مناسب تر و روش هم نسبتا بهتر است لکن چاه هائیکه عمق آنها کمتر از 20 متر است و در فواصل تا 800 متری محل دفن قرار گرفته اند دارای آلودگی زیادی اعم از بیولوژیکی یا شیمیایی می باشند. در این بررسی معلوم شد که محلهای دفن به خصوص منطقه جاجرود بیهچوجه مناسب اینکار نیست و باید بجای دیگر منتقل شود. منطقه کهریزک نیز باید ترک شود و به محل جدیدی با رعایت ضوابط منتقل گردد.

منبع : مجله محیط شناسی(نشریات دانشګاه تهران) - دوره 14 - زمستان 1365 -

دانلود فایل متن کامل مقاله در ادامه مطلب

لینک مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب
 
ادامه مطلب ...

تولید ګاز دی اکسید کربن توسط رودخانه ها

متخصصان علوم جوی در امریکا تاکید کردند که رودخانه‌ها و نهرها منابع تولید گاز گلخانه‌ای دی اکسید کربن هستند. این متخصصان در آزمایشات جدیدی دریافته‌اند که جویبارها و رودخانه‌ها، حجم قابل ملاحظه‌ای از گاز دی‌اکسیدکربن را وارد اتمسفر زمین می‌کنند. آنها تاکید کردند که این یافته باید در مطالعات مدل‌سازی جوی مورد توجه قرار بگیرد.

این مطالعه که با تلاش کارشناسان دانشگاه ییل در آمریکا صورت گرفته می‌تواند روی نحوه بررسی‌ها و ارزیابی‌های متخصصان از حرکت کربن در چرخه زمین، آب و اتمسفر تاثیر بگذارد.

به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، دیوید بوتمن از متخصصان برجسته دانشکده «مطالعات جنگلداری و محیط زیست» در این دانشگاه تشریح کرد: رودخانه‌ها و نهرها درست همانطور که ما در بازدم خود دی اکسید کربن تولید می‌کنیم، منبع تولید این گاز هستند اما این واقعیت تاکنون در محاسبات دانشمندان روی منابع تولید گازهای گلخانه ای در نظر گرفته نشده است. این در حالیست که با توجه به یافته جدید، مناطق وسیعی مثل آمریکا می‌توانند نقش بسزایی در تولید حجم بالایی از این گاز داشته باشند.

به نقل از ایسنا

نظر شما در مورد این مطلب چیست ؟ 
(از اینجا نظر و دیدګاه خود را بیان بفرمایید)

معظلات پلاستیکی !!l

 همزمان با 21 تیرماه روز بدون نایلکس معضلات زیست‌محیطی پلاستیک‌های تجدیدناپذیر را که هم‌اکنون به معضلی جدی در جهان تبدیل شده است مورد بررسی قرار دادیم متاسفانه ما انسان‌ها مشتاقانه و بدون هیچ احساس مسئولیتی از این محصولات مصنوعی و ساخته دست بشر استقبال می‌کنیم ولی هرگز تصور نمی‌کنیم که در آستانه رقم زدن یک فاجعه زیست‌محیطی هستیم؛ فاجعه‌ای که می‌تواند ابعاد بسیار گسترده‌ای داشته باشد.


به گزارش سرویس «محیط زیست» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این ره‌آورد زندگی مدرن امروزی به علت قابلیت‌های فراوانی که دارد و البته با تکیه بر قیمت ارزان آن که چه بسا بر‌ترین برتری‌اش به شمار می‌رود به شیو‌ه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد غافل از این که برای این محصول کم‌بها به زودی باید بهای سنگینی بپردازیم.


بشر امروز در دنیایی از کیسه‌های پلاستیکی زندگی می‌کند. این کیسه‌ها در هر مکان و فروشگاهی در دسترس هستند و بسیاری از افراد با تنها یک بار استفاده از این کیسه‌ها، آنها را دور می‌اندازند. اما آیا تا به حال با خود فکر کرده‌اید که این زباله‌ها پس از دور انداختن چه سرانجامی پیدا می‌کنند؟




طبق محاسبات اخیر کارشناسان، سالانه حدود یک تریلیون تن کیسه پلاستیکی وارد چرخه ضایعات می‌شوند و این رقم بالای تولید مواد پلاستیکی از جنبه‌های مختلف برای زمینی‌ها مشکل‌ساز است. هرچند بخش اعظم این زباله‌ها به ظاهر دفن می‌شوند اما مقصد نهایی بسیاری از این کیسه‌های زباله‌ اقیانوس‌ها هستند و گاهی حتی این زباله‌ها تا 1000 سال بعد نیز تجزیه نمی‌شوند و در محیط زیست باقی می‌مانند. آمار تایید می‌کند که سالانه شش میلیون تن زباله وارد دریاها می‌شود و زباله‌های پلاستیکی 80 درصد این زباله‌ها را تشکیل می‌دهند.





کیسه پلاستیک


 کیسه‌های پلاستیکی پس از اختراع پلاستیک در سال 1856 میلادی توسط «الکساندر پارکس» مهمان خانه‌های ما شده‌اند و در همین مدت زمان نه چندان طولانی توانسته‌اند اثرات مخرب زیادی بر جای بگذارند. اکنون زمان آن فرا رسیده که این خسارت‌ها جبران شوند. خوشبختانه هم‌اکنون جایگزین‌های ساده و سازگار با محیط زیست فراوانی برای جبران این خسارات پیش روی ما قرار دارند. 

برای مثال امروزه بسیاری از کارخانجات کیسه‌هایی از مواد گیاهی تولید می‌کنند که می‌توانند به سرعت تجزیه شوند. از سوی دیگر بسیاری از فروشگاه‌ها برای مشتریانی که با خود کیسه‌های خرید به همراه می‌آورند مزایای مختلفی در نظر می‌گیرند. به این ترتیب با یک تیر دو نشان زده‌ می‌شود یعنی ضمن صرفه جویی‌ در هزینه‌ها، محیط زیست نیز از شر حجم بیشتر زباله‌های پلاستیکی نجات پیدا می‌کند.


ممنوعیت استفاده از کیسه‌های پلاستیکی در سراسر جهان


در حال حاضر کشورهای بسیاری در جهت مقابله با زباله‌های پلاستیکی گام‌های موثری برداشته‌اند برای نمونه استرالیای جنوبی در حال پیوستن به فهرست رو به رشد مناطقی است که استفاده از کیسه‌های پلاستیکی را محدود کرده‌اند. در قاره آفریقا نیز کشورهای روآندا، اریتره و سرزمین‌های سومالی استفاده از کیسه‌های پلاستیکی را به کلی ممنوع کرده‌اند. کشورهای آفریقای جنوبی، اوگاندا، کنیا، اتیوپی، غنا، لسوتو و تانزانیا نیز قوانین سفت و سختی را برای استفاده از این کیسه‌ها وضع کرده‌اند.


در سال 2002 میلادی، بنگلادش نخستین کشور بزرگی بود که استفاده از کیسه‌های پلاستیکی را ممنوع کرد. این کشور به دنبال سیل ویرانگر سال 1988 میلادی و به دلیل این که کیسه‌های پلاستیکی با بستن راه فاضلاب‌ها عامل اصلی شدت یافتن سیلاب بودند،‌ خسارات چشمگیری دید.


کشور منزوی بوتان نیز در سال 2007 میلادی در راستای سیاست‌های این کشور مبنی بر افزایش نشاط ملی، فروش کیسه‌های پلاستیکی، تنباکو و تبلیغات خیابانی را ممنوع کرد.


چین نیز در حال حاضر در نظر دارد با اعمال قانون منع تولید کیسه‌های پلاستیکی فوق نازک تا حد زیادی در هزینه‌ها و مصرف نفت در این کشور صرفه‌جویی کند.


در سال 2007 میلادی نیز در هنگ کنگ برای فروشندگان کیسه‌های پلاستیکی مالیات بر آلودگی محیط زیست در نظر گرفته شد.


همچنین در انگلیس، روستای «مادبوری» در جنوب ناحیه «دوون» به عنوان نخستین شهر اروپایی عاری از کیسه‌های پلاستیک شناخته شد و در این روستا به جای کیسه‌های پلاستیکی،‌ کیسه‌های چند بار مصرف و تجزیه‌پذیر به فروش رسید. 33 نماینده مجلس انگلیس در سال 2009 میلادی تصمیم به منع تولید کیسه‌های پلاستیکی فوق نازک و تعیین مالیات برای سایر انواع کیسه‌های پلاستیکی گرفتند.

 در فرانسه قانونگذاران در سال 2005 میلادی به منع تولید و استفاده از کیسه‌های پلاستیکی تجزیه‌ناپذیر تا سال 2010 میلادی رای دادند. 

بعلاوه ایالت غربی «ماهاراشترای» هند در سال 2005 میلادی با ادعای این که این کیسه‌های پلاستیکی سبب انسداد مجاری فاضلاب و وقوع سیل در هنگام باران‌های موسمی می‌شوند،‌ تولید و خرید و فروش کیسه‌های پلاستیکی را ممنوع کرد. ایالت‌های دیگر این کشور نیز برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست و مرگ و میر دام‌ها استفاده از کیسه‌های پلاستیکی فوق نازک را ممنوع کرده‌اند.

در سال 2002 میلادی، ایرلند قانون مالیات بر کیسه‌های پلاستیکی را وضع کرد که این قانون تا 90 درصد مصرف کیسه‌های پلاستیکی را در این کشور کاهش داد. در ایتالیا نیز استفاده از کیسه‌های پلاستیکی در سال 2010 میلادی ممنوع شد.

در سال 2003 میلادی نیز دولت تایوان،‌ توزیع کیسه‌های پلاستیکی رایگان در فروشگاه‌ها و مراکز خرید را ممنوع کرد. ضمن اینکه استفاده از ظروف یکبار مصرف در رستوران‌های این کشور نیز ممنوع شد و حتی بسیاری از فروشگاه‌ها از افرادی که کیسه‌های خرید خود را به همراه نمی‌آورند جریمه نقدی دریافت می‌کردند.

در ایالات متحده آمریکا نیز در سال 2008 میلادی، سان‌فرانسیسکو اولین و تنها شهر این کشور بود که استفاده از کیسه‌های پلاستیکی را ممنوع کرد. البته این ممنوعیت‌ها تنها محدود به فروشگاه‌های بزرگ می‌شد.

 بعلاوه شهرهای دیگری که استفاده از کیسه‌های پلاستیکی را منع کرده‌اند شامل «مکزیکوسیتی»، «کارولینای شمالی» و «پورتلند» در آمریکا و همچنین «دهلی نو»،‌ «بمبئی»، «کاروار»،‌ «تیرومالا»، «واسکو»،‌ «راجستان» و «رانگون» در هند و شهر «سیدنی» و 12 شهر دیگر در استرالیا هستند. در کشورهایی نظیر ایتالیا، بلژیک و ایرلند نیز به دنبال وضع مالیات، استفاده از کیسه‌های پلاستیکی 94 درصد کاهش یافته است. در سوئیس، آلمان و هلند نیز برای استفاده از کیسه‌های پلاستیکی مالیات وضع شده است. 


ممنوعیت استفاده از کیسه‌های پلاستیکی در اروپا و پایان دور انداختن آنها

کمیسیون اروپا اعلام کرده است که نیمی از زباله‌های تولیدی در اروپا دفن می‌شوند و این روند باید به دلیل وجود ترکیبات بسیار سمی که سلامت خاک،‌ آب و در نهایت سلامت انسان را به خطر می‌اندازد، متوقف شود. در این میان بازیافت و استفاده مجدد از پلاستیک یکی از راه‌های مهم برای عدم استفاده از منابع بکر است.

در اجلاس سال 2011 میلادی کمیسیون اروپا نیز بیش از 70 درصد اعضا در زمینه منع استفاده از کیسه‌های پلاستیکی در سراسر اروپا به توافق رسیدند.

گروه‌های حافظ محیط زیست نیز این کمیسیون را ملزم کردند در پاسخ به مباحثات انجام گرفته، ممنوعیت سراسری استفاده از کیسه‌های پلاستیکی را در اروپا وضع کنند. اگرچه تاکنون این اتفاق نیفتاده اما برخی از کشورها به آن عمل کرده‌اند.


خطرات زیست محیطی کیسه‌های پلاستیکی







کیسه‌های یکبار مصرف اعم از پلاستیکی و کاغذی، خطرات بسیاری را برای محیط زیست به همراه دارند که این خطرات تنها محدود به حجم بالای دفن این زباله‌ها در خاک نبوده بلکه شامل منابع اولیه در تولید آنها، جابه‌جایی و به ویژه بازیافت و پیامدهای ناشی از انجام طی این مراحل می‌شود. کیسه‌های پلاستیکی یکبار مصرف نیز عوامل شناخته شده و موثر در ایجاد اختلال در اکوسیستم و بروز حوادثی چون سیل بر اثر گرفتگی لوله‌های فاضلاب هستند. 


کیسه پلاستیک

 در ایالات متحده از هر پنج کیسه، چهار کیسه از جنس پلاستیک تولید می‌شوند که این رقم در پایان هر سال به تولید 100 میلیارد کیسه پلاستیکی می‌انجامد. برای تولید این تعداد کیسه پلاستیکی به 12 میلیون بشکه نفت نیاز است و این تعداد بشکه نفت برای پر کردن 34 میلیون تانکر نفت کفایت می‌کند. 


همچنین آمار نشان می‌دهد که سالانه بیش از چهار میلیارد کیسه پلاستیکی به عنوان زباله در طبیعت رها می‌شوند که اگر این تعداد کیسه‌های پلاستیکی به هم وصل شوند می‌توان این نوار طویل را 63 مرتبه دور زمین پیچید. همینطور سالانه یک میلیارد پرنده و پستاندار به دلیل خوردن این کیسه‌های پلاستیکی جان می‌بازند. اگرچه کیسه‌های پلاستیکی قابل بازیافت و استفاده مجدد هستند اما مطالعات نشان می‌دهد که تنها یک تا سه درصد از این کیسه‌ها بازیافت می‌شوند.


استفاده از کیسه‌های سازگار با محیط زیست

تا پیش از تولید کیسه‌های سازگار با محیط زیست، تنها راهکار زیست محیطی موفقیت‌آمیز در زمینه مقابله با انباشت زباله‌های پلاستیکی، ممنوعیت استفاده از این کیسه‌ها یا تشویق به بازیافت آنها بود اما با ورود کیسه‌های سازگار با محیط زیست که به طور طبیعی قابل تجزیه هستند، مسیر این مبارزه تغییر کرد که دلایل آن به شرح زیر است:

 - کیسه‌های سازگار با محیط زیست 46 درصد کمتر از کیسه‌های پلاستیکی ترکیبات پایه نفتی و رزینی دارند. 

- کیسه‌های سازگار با محیط زیست در مراحل پیش از تولید 34 درصد کمتر از کیسه‌های پلاستیکی گازهای گلخانه‌ای تولید می‌کنند.

- در فرآیند تولید کیسه‌های سازگار با محیط زیست چهار برابر انرژی کمتر و شش برابر آب کمتر نسبت به تولید کیسه‌های کاغذی مصرف می‌کنند.

- کیسه‌های سازگار با محیط زیست در صورت دور انداخته شدن در محیط غیرسمی ظرف 240 روز یا حتی کمتر در معرض تابش نور خورشید تجزیه می‌شوند.


حقایقی خواندنی درباره کیسه‌های پلاستیکی

 - سالانه حدود 380 میلیارد قطعه کیسه پلاستیکی در ایالت متحده مصرف می‌شود و سهم هر شهروند آمریکایی سالانه 1200 کیسه پلاستیکی است. 

- برای تولید این میزان پلاستیک دست‌کم 12 میلیون بشکه نفت لازم است.

- تنها یک تا دو درصد کیسه‌های پلاستیکی تولید شده در آمریکا بازیافت می‌شوند.

- بر اثر آلودگی حاصل از کیسه‌های پلاستیکی، سالانه هزاران جانور آبزی و بیش از یک میلیون پرنده در جهان تلف می‌شوند.

- برنامه حفاظت از محیط زیست سازمان ملل متحد برآورد کرده است در هر 1.6 کیلومتر مربع از اقیانوس‌ها، 46 هزار قطعه زباله پلاستیکی شناور وجود دارد.

- کیسه‌های پلاستیکی اغلب به صورت اشتباهی توسط حیوانات بلعیده شده و پس از انسداد معده آنها منجر به مرگشان می‌شوند. بسیاری پرندگان نیز به دلیل گیر افتادن داخل کیسه‌های پلاستیکی نمی‌توانند پرواز کنند.

کیسه پلاستیک

- وقتی کیسه‌های پلاستیکی در معرض نور آفتاب قرار می‌گیرند، پلاستیک موجود در آنها هرگز از بین نرفته و ذرات سمی آزاد شده از آنها وارد زنجیره غذایی می‌شود.

- موسسه صلح سبز گزارش داده است که دست‌کم 267 گونه دریایی در معرض گیر افتادن یا بلعیدن زباله‌های دریایی هستند.

- شهروندان امریکایی سالانه بیش از 10 میلیارد کیسه کاغذی مصرف می‌کنند که برای تولید این حجم کیسه کاغذی سالانه 14 میلیون اصله درخت قطع می‌شود.

- برای تولید این میزان کیسه کاغذی به صدها هزار بشکه آب و مواد شیمیایی سمی نیاز است که این اسیدها نیز به نوبه خود سبب تولید باران‌های اسیدی و آلودگی آب‌ها می‌شوند.

- بیشتر کیسه‌های پلاستیکی برای تجزیه کامل به 1000 سال زمان نیاز دارند و عمر آنها بیش از 10 برابر عمر انسان است.

- مطالعات اخیر در استرالیا نیز نشان می‌دهد که در سایت‌های دفن زباله در این کشور در هر دقیقه بیش از 7000 کیسه پلاستیکی دفن می‌شود.

- طبق تازه‌ترین گزارش کمیسیون اروپا، استفاده از پلاستیک طی 50 سال اخیر به اوج رسیده و تولید جهانی آن در هر سال از 1.5 میلیون تن در سال 1950 میلادی به 245 میلیون تن در سال 2008 میلادی رسیده است.



منبع : ایسنا با اندکی تغییرات

چگونه می توان فلزات سنگین را حذف کرد ؟

روش های مختلفی برای حذف فلزات سنگین و خارج نمودن آنها از محیط از جمله پساب‌های صنعتی وجود دارد که به طور عمده شامل روشهای شیمیایی و بیولوژیکی می‌گردد.

برای از بین بردن فلزات سنگین فاضلاب‌ها روش‌های زیادی ارائه شده است که شامل روش‌های حذف شیمیایی، روش تبادل یون، روش‌های الکترولیتی، روش جذب سطحی، روش اسمز معکوس(reverse-osmosis) ، روش الکترو دیالیز(electrodialytic) ، تبخیر غلظتی، حذف زیستی، استخراج حلال، لخته شدن، فرایند تفکیک پیوسته و غیره می‌باشد. به هر حال مشروط به دلایل اقتصادی و فنی این روش‌ها اکثراً در داخل و خارج پذیرفته شده اند. این روش‌ها هم باعث کاهش مقدار زیادی از محصول فاضلاب می‌شوند و هم کیفیت حذف آلودگی را بهبود می‌بخشند.

می‌دانیم با وجود آلودگی جدی محیط توسط فلزات سنگین، تعداد زیادی از آنها مثل نقره، سرب و مس گرانبها هستند و می‌توانند برای کارهای وسیع، بازیابی و مجدداً مورد استفاده قرار گیرند. بنابراین حذف و بازیافت فلزات سنگین از فاضلاب مورد توجه بیشتری هستند و توجه بیشتری را برای فوائد اقتصادی و بوم شناختی می‌طلبد.

استخراج فاز جامعه یکی از مهم ترین روش‌های جداسازی است که فوائد زیادی مثل سادگی، گزینندگی، قابلیت استفاده مجدد، قابلیت انعطاف در انتخاب فاز جامد، مصرف پایین حلال‌های آلی یا عدم نیاز به حلال‌های سمی، هزینه پایین و زمان استخراج پایین را دارند.

در روش استخراج فاز جامد (solid-phase extraction (SPE)) اساس عمل بر جذب سطحی است که معمولاً بر جاذب پلیمری غیر قطبی (فاز معکوس) به واسطه ی نیروهای واندروالسی یا فعل و انفعال‌های هیدروفوبیک استوار است. در هر حال به دلیل اینکه بیشتر فلزات یونی هستند به وسیله ی جاذب‌های پلیمری تثبیت نمی شوند. بیشتر کاربرد SPE اساساً بر جذب سطحی یون‌های فلزی سنگین به عنوان کی لیت(chelate) یا کمپلکس‌های معدنی در شکل طبیعی می‌باشد. به هر حال در بعضی موارد عامل کی لیت ساز ممکن است مستقیماً به نمونه برای کی لیت شدن با انواع عناصر اضافه شود، کی لیت به نگهداشتن بر یک جاذب فاز جامد کمک می‌کند. گزینندگی جاذب پلیمری فاز جامد عمدتاً مربوط به گزینندگی عامل کی لیت ساز است که با یون‌های فلزی و گروه‌های عاملی در ساختار جاذب کی لیت شده است.

چندین ترکیب جاذب می‌توانند یون‌های فلزی محلول را به دام اندازند که شامل ذغال فعال، زئولیتها(zeolites) و خاک رس می‌باشند. این ترکیبات وقتی عاملدار می‌شوند دارای ظرفیت بارگذاری یون فلزی نسبتاً بالا و بستگی زیاد برای انتخاب یون‌های فلزی می‌شوند. این کارآیی استثنایی می‌تواند به حضور لیگاند‌های سطح مرزی نسبت داده شود که می‌تواند به طور ویژه با جذب سطحی انتخابی با یون‌های فلزی وفق داده شود. این اکسیدها و پلیمرهای عاملدار شده در پیش تغلیظ یون‌های فلزی برای سنجش محلول‌های چند جزئی و برای حذف اجزای سمی از رودهای آلوده استفاده می‌شوند.

در بحث روش‌های بیولوژیک نیز مدل‌های مختلفی ارائه شده است. یکی از مدل‌ها روش احیای باکتریایی سولفات می‌باشد به این ترتیب که باکتری‌های احیا کننده سولفات ترکیبات آلی مانند متانول و اتانول را با استفاده از سولفات اکسید نموده و بی کربنات و سولفید هیدروژن ایجاد می‌نماید. در مرحله ی بعد سولفید هیدروژن با یون‌های فلزات سنگین ترکیب و سولفید‌های نا محلول به شکل لجن متراکم رسوب می‌نماید.

روش‌های دیگری نیز برای حذف فلزات سنگین وجود دارند که عبارتند از:
- حذف فلزات سنگین آب با استفاده از ذرات نانو و پدیده ¬ی اسمز
- حذف فلزات سنگین به روش جذب بیولوژیکی از محلول‌های آبی
- حذف فلزات سنگین از محیط آبی توسط جذب سطحی بر روی پوست موز اصلاح شده
- استفاده از خاک اره در حذف فلزات صنعتی
- حذف و یا کاهش غلظت فلزات سنگین سمی از محیط آبی به کمک امواج فرا صوتی
- پاکسازی پساب‌های معدنی از کاتیون‌های سنگین با استفاده از زئولیت‌های طبیعی ایران

پلاستیک ها و آلودگی و تخریب صدها ساله طبیعت

پلاستیک ها در کنار برتری هایی که در چرخه تولید و مصرف دارند نقطه ضعف هایی هم دارند که مهمترین آن طول عمر چند ساله بین 200 تا 300 ساله آنها در طبیعت است که موجب تخریب محیط زیست می شوند.

استفاده میلیاردها قوطی پلاستیکی ، کیسه های حمل کالا ، ظروف یکبار مصرف غذا ، سفره های یکبار مصرف هر روز دنیایی را برایمان به ارمغان آورده که تمیز و زیبا به نظر نمی رسد.

امروزه از آلودگی محیط زیست که ناشی از پلاستیک هاست به عنوان ' آلودگی سفید ' یاد می کنند که این مشکلات زیادی را برای انسان به وجود آورده است .

استفاده ناخواسته حیوانات از این پلاستیک ها و مشکلات بعدی حاصل از عدم هضم آنها ، رها شدن در محیط و حمل میکروبها ، قارچ ها و کپک ها - به ویژه از بیمارستانها به محیط اطراف - از جمله مواردی است که جهان امروز با آن دست به گریبان است.

از سوی دیگر جمع آوری پلاستیکهای مصرف شده هم از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست و هم از لحاظ بهداشتی توصیه نمی شود و از این رو معضل آلودگی سفید بحران جوامع رو به رشد به حساب می آید .

امسال روز21 تیر ماه به عنوان 'روز خرید بدون نایلکس' انتخاب شده است که بدون شک این نامگذاری به خودی خود می تواند اولین گامها برای فرهنگ سازی مصرف صحیح نایلکس در کشور و جهان تلقی شود.

برای اولین بار کیسه های پلاستیکی در اواخر دهه 50 میلادی به بازار عرضه شد و از همان زمان مورد استقبال قرار گرفت و به نماد خرید تبدیل شد. در ابتدا توجهی به میزات تخریب این مواد در طبیعت نمی شد و با گذشت زمان توجه محققان و مسوولان را به تخریب طبیعت و تهدیدی که 'آلودگی سفید' جهان را به مخاطره اندااخته است به خود جلب کرد.

از اوایل دهه 90 کشورهای مختلف به فکر بازیافت پلاستیک ها افتادند و تولید پلاستیک هایی را آغاز کردند که قابلیت بازیافت داشت ؛همچنین در کنار این کار دستگاه هایی نیز برای بازیافت نایلکس هایی با ماندگاری زیاد در طبیبعت ایجاد کردند.

وجود پلاستیک در طبیعت نه تنها موجب تخریب محیط زیست می شود، بلکه باروری خاک را کاهش می دهد و موجب پراکنده شدن انواع میکروب ها و قارچ ها می شود که در نهایت سلامت انسان را به خطر می اندازد.

همچنین تحقیقات نشان داده استفاده از این ظروف برای مواد داغ انواع سرطان ها برای انسان رقم می زند. به به گفته ' فرهاد پورسخا ' مدیر دفتر آب و خاک سازمان محیط زیست خوشبختانه با کمک بخش خصوصی این فناوری وارد کشور ما شده و در حال حاضر برخی از تولید کنندگان اقدام به تولید این محصول کرده اند اما این میزان تولید هنوز جوابگوی نیاز کشور نیست.

وی اظهارداشت: استانداردهای تدوین شده تولید کنندگان را ملزم می کند حداقل یک تا دو سال بعد از ابلاغ ، تمام ظروف یک بار مصرفی که تولید می کنند، زودتجزیه پذیر باشد.

ایران به دلیل اینکه از تولید کنندگان فرآورده های پتروشیمی است جزو کشورهای پر مصرف دنیا از لحاظ کیسه های پلاستیکی به شمار می رود ، به گفته ' محمد هادی حیدر زاده ' رییس ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران ، میزان پلاستیک تولیدی در ایران سالانه حدود 570 هزارتن است .

وی اظهارداشت: از اول تیرماه استفاده از پلاستیک های تجزیه پذیر در فروشگاههای شهروند و میدان های تره بار تهران به صورت صد در صد آغاز شد اما این دو مجموعه درصد کمی از بازار را تشکیل می دهند و بدون شک محدود هستند.

وی ابراز امیدواری کرد سازمان محیط زیست ، دولت و مجلس به این موضوع ورود بیشتری پیدا کنند و استفاده از پلاستیک های تجزیه پذیر را به صورت قانون در آورند چرا که تا این اقدام قانونمند نشود و سیاست های تشویقی ، تنبیهی و محدود کننده حاکم نشود نتیجه ای نخواهد داشت.

حیدرزاده اظهارداشت: یکی از تکالیف قانون می تواند طراحی و برنامه ریزی سند راهبردی دراین زمینه باشد که دراین سند تمام راهها را از لحاظ نوع کیسه ها ، مواد مصرفی ، مشخص کردن شاخص های تشویقی و تنبیهی ، مالیات ، عوارض و نحوه آموزش را مشخص کند.

وی درادامه به تغییر ذائقه مردم در خرید اشاره کرد و گفت: مردم در خرید به سمت مصرف پلاستیک کشیده شده اند و اگر بتوانیم با فرهنگ سازی و آموزش مردم را به سمت استفاده از کیسه های تجزیه پذیر و یا پارچه ای سوق دهیم تا حد زیادی موفق خواهیم بود.

حیدرزاده معتقد است :نیاز مصرف کننده نوع کیفیت تولید را تعیین می کند بنابراین اگر مردم را ترغیب به مصرف کیسه های تجزیه پذیر کنیم بدون شک تولید کنندگان و عرضه کنندگان این محصولات نیز به سمت تولید این گونه محصولات می روند.

امروزه کشورهای پیشرفته و توسعه یافته راههای مختلف تنبیه و تشویق را کنترل مصرف نایلکش در پیش گرفته اند به عنوان مثال کشوری مانند کانادا و انگلیس اخذ مالیات را به عنوان یک سیاست در پیش گرفته اند و فروشندگانی که از عرضه نایلکس خودداری می کنند از پرداخت مالیات معاف می شوند.

منبع:ایرنا

چین برای مقابله با آلودگی رودخانه‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند

دولت چین بودجه‌ای معادل 79 میلیارد دلار برای پیشگیری و کنترل آلودگی آب در نواحی اصلی در نظر گرفته است.


به گزارش سرویس «محیط زیست» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این برنامه دولتی برای مقابله با گسترش بیشتر آلودگی آبها تا سال 2015 ادامه خواهد داشت.

قرار است این برنامه 5 ساله با همکاری چندین سازمان از جمله وزارت حفاظت از محیط زیست،‌کمیسیون اصلاحات و توسعه ملی، وزارت امور مالی و وزارت منابع آب این کشور صورت گیرد.

به گزارش خبرگزاری شینهوا، شائو هوآلین، یکی از مقامات وزارت حفاظت از محیط زیست در این باره اظهار داشت: دستور العمل جدید برای مقابله با آلودگی آب شامل 5998 پروژه است که روی انواعی از موضوعات از جمله آلودگی در نواحی با منابع آب شرب، آلودگی صنعتی، بهبود فاضلاب شهری، آلودگی ناشی از احشام و آلودگی آبها در نوار ساحلی متمرکز خواهد شد.

نیروگاه های برق و آلاینده های آن

بررسی آلاینده‌های نیروگاه 

توسعه صنعت‌برق کشور از سال 1346 شروع شده و همچنان ادامه یافته و هم‌اکنون توانسته است پاسخگوی انرژی مورد نیاز بخش‌های مصرف (خانگی- صنعتی و کشاورزی و خدماتی) باشد.
با توجه به افزایش میزان سرانه تولید انرژی برق و افزایش جمعیت سال 1374 نیاز انرژی الکتریکی برای این جعیت معادل 106*82719 کیلووات ساعت بوده و انرژی حرارتی مورد نیاز معادل 106*206800 کیلوکالری خواهد بود که 90 درصد آن با سوزاندن سوختهای فسیلی به دست خواهد آمد به عبارتی دیگر معادل 22 میلیون تن مازوت برای تأمین کل تولید انرژی سالانه مورد نیاز است.

با توجه به فاکتورهای انتشار آلودگی ناشی از سوخت‌های فسیلی که هم عملاً‌ اندازه‌گیری و هم بطور تئوری محاسبه شده است مقدار بسیار زیادی ذرات معلق و گازهای دی‌اکسید‌گوگرد و اکسیدهای ازت و هیدروکربورها و دی‌اکسیدکربن و منواکسید کربن در هوای مناطق مختلف کشور تخلیه می‌شود.

مطالعات انجام شده در قالب بررسی اثرات زیست‌محیطی نیروگاههای کشور همان طوری که در ا ین مقاله ملاحظه خواهد شد نشان داده است که نیروگاهها با تخلیه آلاینده‌های گازی، ذرات و پسابها باعث آلودگی در محل استقرار شده‌اند لذا جلوگیری و یا کاهش اثرات آلودگی به پیشنهاداتی که در این گزارش برای رفع آلودگی شده است توجه لازم بعمل آید و برای نیروگاههای جدید و یا توسعه نیروگاههای موجود به منظور حفاظت محیط‌زیست، پیش‌بینی‌های لازم انجام گیرد و گزینه بهینه برای کاهش اثرات نامطلوب انتخاب شود.

نیروگاههای مولد برق و انواع آن

نیروگاهها محل تبدیل انرژی سوخت (شیمیایی) به انرژی الکتریکی است. اساس کار نیروگاههای حرارتی بر تبدیل انرژی حرارتی حاصل از سوخت ذغال‌سنگ- نفت- مازوت- گازوئیل- گاز یا انرژی حرارتی ناشی از فعل و انفعالات هسته‌ای به انرژی الکتریکی قرار دارد. مخازن نفت خام یا گازهای تولید شده در پالایشگاه و یا در فرآیندهای شیمیایی قابل دسترس است.

انواع سوخت نیروگاههای حرارتی

سوخت گازی

سوخت گازی یکی از تمیزترین نوع سوخت در حال حاضر شناخته شده است این نوع سوخت بصورت گاز طبیعی در مجاورت مخازن نفت خام یا گازهای تولید شده در پالایشگاه و یا در فرآیندهای شیمیایی قابل دسترس است. گاز طبیعی بهترین سوخت، آماده مصرف است که ترکیبی از متان (4CH) به میزان 80 تا 90 درصد و 20 تا 10 درصد بقیه آن عمدتاً ‌اتان و دیگر گازها از جمله پروپان بوتان و نیتروژن است. ناخالص‌هایی مانند دی‌اکسید‌کربن و دی‌هیدروژن سولفور (2(SH و ترکیبات آلی سولفور به میزان یک درصد نیز در گاز طبیعی موجود است. گاز مورد مصرف نیروگاهها از طریق لوله‌های گاز تحت فشار به محل نیروگاه انتقال داده می‌شود و پس از تقلیل فشار گاز و عبور از سیکلون‌ها در مجاورت محل مصرف مستقیماً‌به مشغل‌ها منتقل می‌شود.

سوخت مایع

سوخت مایع که از طریق تقطیر، کراکینگ یا مخلوطی از آنها به دست می‌آید که نوع سبک آن گازوئیل و نوع نیمه سنگین آن مازوت است مازوت که یکی از پس‌مانده‌های پالایش نفت است که دارای پایین‌ترین کیفیت از نظر سوخت و بالاترین درجه در آلوده‌سازی هوا است در حال حاضر 30 تا 40 درصد از تولید پالایشگاه ایران مازوت است. مواد اصلی تشکیل‌دهنده نفت کوره ترکیبات پارافنیک، پارافین‌ها (2N-2(CH الفین‌های خطی N2CNH نفتن‌ها (الکانهای حلقوی و ترکیبات آروماتیک است گروگرد و خاکستر نیز از مواد زائد موجود در نفت کوره هستند ارزش حرارتی نفت کوره بطور متوسط 9230 کیلوکالری بر کیلوگرم است.

در صورتی که نفت کوره بیش از 5/0 درصد وزنی سولفور داشته باشد مسائل خوردگی جدی و مشکل رسوب‌گذاری بر صفحات انتقال حرارت را همراه خواهد داشت خاکستر موجود در نفت کوره موجب از بین رفتن مواد نسوز جدارهای کوره خواهد بود.

سیستم‌های اصلی نیروگاههای حرارتی که از نظر آلوده‌سازی دارای اهمیت هستند:

 بویلر



بویلر مهمترین قسمت یک نیروگاه بخاری است که شامل درام‌ها- سوپرهیترها- ری‌هیترها- اکونومایز- تجهیزات کمکی آن، دمنده‌های هوا- گرمکن‌ها- جمع‌کننده خاکستر دی‌سوپرهیتر و ... است. بویلرها بصورت زیر دسته‌بندی می‌شوند.

بویلرها از لحاظ شکل ظاهری و ساختمانی به دو قسمت تقسیم می‌شوند.

بویلرهای بدون پوشش،‌بویلرهای با پوشش که بیشتر در مناطق سردسیر برای جلوگیری از اتلاف حرارتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ازنظر سیکل آب و بخار بویلرهایی که بالای نقطه بحرانی و زیر نقطه بحرانی کار می‌کند.

بویلرهای درام دار و بدون دارم

بویلرهای یک بار گذر و چند بار گذر

بویلرهای با گردش آب طبیعی و گردش آب اجباری

از لحاظ محوطه احتراق یک عبور و دو عبوره تحت خلاء و تحت فشار

مشعل‌ها

مشعل‌ها از دو قسمت اصلی تشکیل شده‌اند:

الف- اتمایزر که سوخت ورودی را توسط بخار یا هوا و با فشار خود سوخت به شکل پودر در‌می‌آید.

ب- تنظیم‌کننده‌های هوا که هوای لازم برای احتراق را تامین می‌کنند.

قسمت اتمایزر در وسط مشعل قرار گرفته و ثابت‌کننده‌های هوا دور تا دور آن قرار دارند و دارای دمپرهای تنظیم‌کننده هوا به طرف کوره است. دسته‌بندی مشعلها بر اساس سوخت مصرفی به صورت زیر است.

مشعلهای سوخت مایع

اکثر سوخت‌ها در فاز مایع به سختی محترق می‌شوند. بدین علت احتراق باید در فاز بخار صورت گیرد بنابراین اولین وظیفه مشعل ایجاد شرایط تبخیر یا تولید ذرات زیرسوخت مایع است. بطوری که سوخت به ذرات ریز در حد میکرون تبدیل و به محفظه احتراق پرتاب می‌شوند. بر اساس نحوه پودر کردن سوخت مشعلها به انواع زیر تقسیم‌بندی می‌شوند.

مشعل پودرکننده بخار آب

مشعل با پودرکننده هوا

مشعل با پودرکننده مکانیکی

فن‌ها

فن‌های دمنده هوا- مکنده هوا- فن‌گردش دهنده گاز

پارامترهایی که در اندازه‌گیری گازهای خروجی از دودکش مهم است به شرح زیر

دمای گاز دودکش FT

این دما در مرکز جریان گاز دودکش (مرکز فلو) اندازه‌گیری می‌شود در مرکز فلو مقداری دی‌اکسید کربن (2(CO و دما ماکزیمم و مقدار اکسیژن مینیمم است.

منواکسید کربن CO

در نیروگاههای گازسوز میزان غلظت گاز منو اکسید کربن توسط سنسور اندازه‌گیری می شود. غلظت CO در گاز دودکش در این نوع نیروگاهها ثابت نیست در رسته‌های مخصوص وجود می‌آیند از این رو پراب mltihol برای اندازه‌گیری و متوسط‌گیری مقدار منواکسیدکربن که از کانال دودکش عبور می‌کند به کار برده می‌شود.

اکسیدهای نیتروژن

با اندازه‌گیری و کنترل اکسیدهای نیتروژن روش برای کاهش اکسیدهای نیتروژن که از کوره‌ها در مرحله احتراق خارج می‌شود به دست می‌آید اکسیدهای نیتروژن شامل منواکسید نیتروژن (NO) و دی‌اکسید نیتروژن (2(NO است،‌منواکسید نیتروژن را با دی‌اکسید نیتروژن اندازه‌گیری کرده و جمع آنها معادل NOX خواهد بود.

(2NO+(NOX=NO از آنجایی که دی‌اکسیدنیتروژن گاز قابل حل در آب است. بنابراین برای تعیین دی‌اکسید نیتروژن باید همواره از گاز دودکش خشک استفاده کرد در غیر این صورت مقدار دی‌اکسید نیتروژن که در رطوبت تراکم حل نشده اندازه گرفته شود.

اندازه‌گیری 2SO

دی‌اکسیدسولفور موجود در گاز دودکش از سوخت‌های گوگردی از قبیل نفت- ذغال‌سنگ و یا مخلوطی از این سوخت‌ها ناشی می‌شود که مقدار کمی در آب حل می‌شود. چنانچه دمای گاز تا زیرنقطه شبنم بخار آب تنزل کند احتمال می‌رود که اسید سولفوریک تولید می‌شود. از این رو دودها در کانال دودکش بالا می‌روند و باعث آلودگی شدید می‌شوند.

به علت قابل حل بودن 2SO در آب باید از گاز دودکش خشک استفاده شود و قبل از اندازه‌گیری گاز را با دستگاه خشک کرد.

در جایی که غبار در گاز دودکش وجود دارد چون این بخار باعث گرفتگی سنسور 2SO می‌شود باید حتماً‌از فیلتر استفاده کرد سپس اندازه‌گیری شود.


اندازه‌گیری 2COدی‌اکسیدکربن موجود در گاز دودکش به عنوان مشخصه‌ای برای کیفیت (راندمان) کوره است حرارت اتلافی گاز دودکش در صورتی که مقدار 2CO حتی‌الامکان بالا باشد و همچنین میزان هوای اضافی آن اندک باشد. کمترین مقدار خواهد بود هر کدام از سوختها دارای ماکزیمم مقداری برای 2CO موجود در گاز دودکش است که البته در عمل دست نیافتنی است.

اندازه‌گیری میزان نسبت هوا

اکسیژن مورد نیاز برای احتراق در بویلر توسط هوای احتراق فراهم می‌آید. برای رسیدن به احتراق کامل هوای مورد نیاز واقعی باید از مقدار تئوری آن بیشتر باشد.

راندمان خالص (Net effiqency)

راندمان خالص راندمانی است که در آنالیز گاز دودکش محاسبه می‌شود. البته هنگامی که هیچگونه بخار آبی وجود نداشته باشد و حرارت در گاز دودکش محسوس باشد. پس برای محاسبه راندمان خالص باید از مقدار گرمای خالص ایجاد شده توسط سوخت استفاده کرد.

راندمان غیرخالص

راندمانی است که در آنالیز گاز دودکش محاسبه می‌شود البته در صورتی که در گاز دودکش حرارت نهایی بخار آب وجود داشته باشد بنابراین برای محاسبه گاز دودکش که هدر رفته باید از مقدار گرمای غیرخالص ایجاد شده توسط سوخت استفاده شود.

اندازه‌گیری آلاینده‌های هوا در دود خروجی دودکش‌های نیروگاههای سیکل ترکیبی


هدف اندازه‌گیری‌ میزان آلاینده‌های موجود در هوای خروجی از دودکشها و مقایسه با استانداردها در جهت ارزیابی کیفیت هوا و در صورت لزوم اتخاذ استراتژی مناسب جهت حذف یا کاهش آلودگی و رساندن حد آلودگی به میزان مجاز در جهت حفظ و صیانت محیط‌زیست پیرامون نیروگاه است.

این سنجش‌ها با هماهنگیهای قبلی با نیروگاه مورد نظر به منظور استقرار سیستم‌های مدیریت کیفیت زیست‌محیطی (14001و مدریت کیفیت ایمنی و بهداشت (ISO صورت پذیرفته است.

شرایط عمومی آماده‌سازی برای نمونه‌برداری

تاریخ .................................................

مکان: نقاط مورد لزوم که عبارتند از خروجی‌های بویلر و توربین

زمان: از ساعت 8 صبح لغایت 16 بعدازظهر

دستگاه اندازه‌گیری:

دستگاه اندازه‌گیری گازهای خروجی از دودکش است تستو مدل 350 استفاده شد.

روش کالیبراسیون:

دستگاه سنجش گازهای خروجی از دودکش‌ها که گواهی کالیبراسیون معمولاً همراه دارد.

منطقه مورد اندازه‌گیری:

با توجه به ارزیابی زیست‌محیطی حاصل از این سنجش‌ها کلیه خروجیهای دودکشها مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است.

روش اندازه‌گیری:


پراب اندازه‌گیری در مرکز خروجی دودکش فیکس کرده و نتایج آنالیز دریافت شد.

استاندارد مورد استفاده:

دفتر بررسی آلودگی هوا ضوابط و استانداردهای زیست‌محیطی انتشارات حفاظت محیط‌زیست 1382

بحث و نتیجه‌گیری

اندازه‌گیری مواد آلاینده خروجی از دودکش نیروگاه که میزان آلاینده موجود در محل اندازه‌گیری که ارتفاع آخر دودکش است با استانداردهای خروجی از دودکش کارخانجات و کارگاههای صنعتی مطابقت داشته و در شرایط قابل قبول قرار داشت.

شرح تفصیلی تحلیل و نتایج اندازه‌گیری

دود خروجی از دودکش نیروگاه نشان می‌دهد که احتراق در این نیروگاه کامل بوده و در خروجی دودکش بویلر آنچه که وارد محیط‌زیست می‌شود در حد استاندارد است. از نظر آلاینده‌های دیگر همچنین 2CO و 2SO و NOX نیز میزان اندازه‌گیری شده پایین‌تر از حد مجاز مطابق با استاندارد محیط‌زیست بوده و از این نظر خطر آلودگی محیط‌زیست را به همراه ندارد. لازم به توضیح است بطور معمول نیروگاه گازسوز است آلاینده‌ 2SO زمانی‌ که گازسوز است در دود خروجی مقدار 2SO بین PPM4-12 مشاهده می‌شود.

ولی زمانی که سوخت به گازوئیل تغییر پیدا می‌کند مقدار 2SO به PPm96-102 می‌رسد اگر چه از حد استاندار PPm 800 خیلی پایین‌تر است ولی چرخش هوا و رطوبت موجود در هوا باعث می‌شود مقدار 2SO در نقاط مختلف نیروگاه پخش شود و اثرات جانبی بجا بگذارد. لذا حتی‌المقدور از سوخت مایع نباید استفاده کرد. مصرف زیادتر از حد گازوئیل می‌تواند موجب افزایش 2SO احتمالاً‌عدم انطباق با شرایط استاندارد را به دنبال داشته باشد. لذا پیشنهاد می‌شود ضمن کنترل میزان مصرف گازوئیل هر از گاه آنالیز سوخت مصرفی در نیروگاه انجام گیرد.

برای پیشگیری از مسائل آلودگی در نیروگاهها اعمال مدیریت در کنترل آلودگی هوا به شرح زیر است:

1- تغییر در شرایط کار و تجهیزات و احتراق و سیستم کنترل مشعلها

2- احتراق با هوای اضافی اپتیمم به منظور کاهش CO و NOX

3- تغییر شرایط سوخت با روش گردش مجدد گاز دودکش

4- بکارگیری تکنیک‌های جریان (کنترل اختلاط هوا و سوخت)

5- استفاده از مشعل‌های LNB با میزان کم‌آلودگی NOX

6- قابل توجه که در فصول مختلف سال اندازه‌گیری‌های یکسان نخواهد بود



پسماندهای الکتریکی

تعریف پسماندهای الکتریکی :

به پسماندهای ویژه ای اطلاق می شود که با نیروی الکتریسیته کار می کنند و فاقد قطعات حساس الکترونیکی مثل ؛ خازن ، ترانزیستور ، آی سی و امثال آنها بوده و یا در تعداد واندازه کوچک باشند.

تجهیزات و وسایل مولد پسماند الکتریکی :

تجهیزات صنایع و صنعت برق :


دریل هاو ترانسفورماتورها که در اثر کارکرد آنها میزان قابل توجهی روغن آسکارول که سمیت بسیار زیادی داشته تولید می شود و همچنین وسایل و تجهیزات انتقال و توزیع نیروی الکتریسیته نیز از این گروه می باشند.

  تجهیزات و وسایل سرمایشی و تهویه مطبوع :

یخچال و فریزرها ؛ گاز مورد استفاده در آنها کلروفلوروکربن ها (( CFCs است که مخرب لایه ازن می باشد . چیلر و انواع کولرها نیزاز این دست وسایل هستند که پسماندهای آنها شامل انواع پلاستیک و فلز می باشد.

 تجهیزات و وسایل مولد حرارتی و نوری: 

توستر، قهوه جوش ، اتو، بخاری برقی ، مایکروفر؛ وجود قطعات الکترومگنتیک که باعث ساطع شدن امواج الکترومغناطیسی می گردد باعث قابل توجه بودن این نوع پسماندها می باشد .

 انواع لامپها : 

شامل انواع لامپ فلوروسنت ، نئون ، لامپهای کم مصرف (فلئوکمپکت) و لامپهای LED می گردد . شکستگی یک لامپ خطر زیادی به وجود نمی‌آورد اما وقتی با تعداد دهها میلیون لامپ کم‌مصرف سروکار داریم، انتشار مواد سمی درون آنها در محیط زیست ، خطر جدی‌ محسوب می‌شود.

- ایراد این گونه لامپها این است که از گازهای نادر (هالوژن دار) و فلزات سنگین (مانند جیوه، نئون، زنون، سدیم و ...) ساخته شده‌اند بنابراین لامپهای فلورسنت، فلئوکمپکت (کم‌مصرف) و لامپهای تخلیه پس از مصرف جزء زباله‌های ویژه به شمار می‌روند و پس از استفاده باید طبق فرآیندهای خاصی بازیافت شوند و خصوصاً توجه شود که قبل از بازیافت و خرد نشوند.

- بازیافت لامپهای کم ‌مصرف از بازگشت فلزات سنگین به محیط جلوگیری می‌کند.

- مقدار جیوه موجود در یک لامپ فلورسنت 5 برابر بیشتر از مقداری است که سازمان بهداشت جهانی (WHo) برای جیوه موجود در مواد ،‌ تعیین کرده است .

 تجهیزات و وسایل الکتریکی حمل و نقل : 

کلیه قطعات الکتریکی از قبیل سیم لامپ مدارات و از این قبیل وسایل و دستگاههای ذیل شامل پسماندهای الکتریکی میشوند .

- تجهیزات الکتریکی هواپیما

- تجهیزات الکتریکی قطار

- تجهیزات الکتریکی اتوبوس

- تجهیزات الکتریکی انواع اتومبیل

- تجهیزات الکتریکی کشتیها وشناور ها

- تجهیزات الکتریکی نواع موتور سیکلت و دوچرخه

 سایر وسایل :

ماشین لباسشویی ، تجهیزات و وسایل ورزشی ، اسباب بازیها ، خشک کن ها، باتریهای قابل شارژو غیر قابل شارژ دارای کبالت ، نیکل و 15% کادمیوم می باشند که در عملیات بازیافت در اثر حرارت دهی بالا در کوره ها به میزان 9/99 % قابل جمع آوری هستند .

 شیوه های مدیریت پسماندهای الکتریکی :

بازیابی این نوع مواد بهترین شیوه ی برخورد با آنها است زیرا در اثر سوزاندن آنها منبع بزرگی برای تولید و رهاسازی گازهای دی اکسین Dioxin و فوران Furan به جو ایجاد کرده ایم که سرطانزا بودن آنها به اثبات رسیده است ، در ضمن باعث ورود فلزات سنگین به هوا ، نظیر جیوه هم می شود .

در صورت دفن در زمین نیز می تواند سبب ورود فلزات سنگین به خاک ودر نهایت به چرخه ی زندگی گیاه ، دام و انسان شود و به طبع در اثر شستشو توسط روانابها به آبهای زیرزمینی نیز نفوذ کند که بطور مثال هر عدد لامپ اشعه کاتدی که درمحل دفن رهاسازی شده است می تواند مقدار قابل توجهی سرب را وارد شیرابه محل دفن نماید و در ضمن احتمال آتش سوزی در این اماکن نیز وجود دارد، پس بطور کلی باید از دفن پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی بدون انجام عملیات پردازش و بازیافت اجتناب کرد .

در امر بازیافت این نوع پسماندها امکان بازیابی فلزات ارزشمند نظیر ؛ مس ،طلا، نقره و پلاتین و ... وجود دارد و اندکی هم سرب ، جیوه و... که باید به جهت سمیت با دقت فراوان ضمن رعایت مسائل ایمنی جداسازی شود.

مهمترین مشکل در مسئله بازیابی این نوع پسماند مربوط به رعایت ایمنی و بهداشت کارگران و در مرحله دوم خود کارخانه هایی است که این عمل را انجام می دهند ، باید دانست که تا چه اندازه استانداردهای زیست محیطی را رعایت کرده اند این کارخانه ها باید دارای پیش تصفیه مواد و فیلترهای مناسب جهت تصفیه بخارات باشند و کنترل زواید خرد شده الکتریکی و الکترونیکی را نیز انجام دهند که در این میان باید هزینه ی انرژی مصرف شده را نیز از بهره ی اقتصادی کم کرد که روی هم رفته صرف کاهش خطرات زیست محیطی می تواند سود آور هم باشد.

در عمل بازیابی این نوع پسماندها نیز مقداری پسماند غیرقابل مصرف بوجود می آید که باید سعی نمود در حد امکان کمترین میزان را داشته باشند آنها را می توان پس از بی خطر سازی (پکیج سازی) بصورت دفن در ترانشه های فنی مهندسی و بهداشتی مدفون نمود.

اهمیت موضوع بازیافت زباله های شهری

روزانه 40 هزار تن پسماند در کشور تولید می شود که حداکثر فقط 10 درصد آن بازیافت می شود. سالانه صدها هکتار خاک ایران به عنوان محل دفن پسماند استفاده می شود. از محل دفن غیر اصولى این پسماندها سالیانه 50 میلیون تن گازهاى گلخان هاى، 60 میلیون متر مکعب شیرابه به همراه مخاطرات دیگر زیست محیطى و بهداشتى ایجاد می شود. که همه اینها باعث صدمات جبران ناپذیری به محیط زیست شده است. با بازیافت و همچنین تبدیل زباله ها به کمپوست و دفع اصولی و صحیح پسماند ها می شود که از خطرات و صدمات آن کاست...   .

چکیده مقاله: گیاه پالایی در حذف آلودگیهای محیط زیست

گیاه پالایی در حذف آلودگیهای محیط زیست


علی معراجی، طوبی عابدی، نیلوفر عابدین زاده


چکیده

کیفیت زندگی بر روی زمین به عنوان جزئی جدا نشدنی از کیفیت محیط زیست است. در زمانهای گذشته انسانها تصور می کردند که زمین و منابع، نامحدود هستند، اما امروزه منابع روی زمین بسیار کاهش یافته اند و دلیل آن بی دقتی و بی توجهی انسانها در استفاده از آنهاست. مشکل کاهش منابع به همراه آلودگی از مهم ترین مشکلات بسیاری از کشورهاست. آینده بستگی به تکنولوژی های پایداری دارد که چرخه کامل زندگی در محیط زیست، اجتماع و شرایط اقتصادی را تضمین می کند، زیست پالایی با معنای کلی کاربرد موجودات زنده و میکروارگانیسمهای ابتدایی ازجمله قارچها، باکتریها و گیاهان برای از بین بردن آلاینده های زیست محیطی و کاهش اثرات سمی آنها بر سلامت انسانها و محیط زیست به حداقل مقدار ممکن است. زیست پالایی به عنوان یکی از تکنیکهای پاکسازی محیط زیست، روشی ارزشمند و سازگار با محیط زیست و از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه می باشد. آلودگی خاک، آب و هوا از مهمترین مشکلات در بسیاری از کشورهاست. تصفیه خاک و هوا برای حذف عناصر آلاینده با استفاده از روشهای تکنولوژی محیط زیست در بسیاری از کشورها به کار می رود. این روشها بسیار پرهزینه هستند. از این روش می توان در رفع آلودگی انواع مختلف مناطق آلوده استفاده کرد. یکی از موارد کاربرد زیست پالایی، حذف آلاینده ها با استفاده از گیاهان است. گیاه پالایی استفاده از گیاهان برای پاک کردن محیط زیست از عناصر و اجزای خارجی است که در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است.


سومین همایش و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست، 29-25 مهر 1388، دانشگاه تهران

ظروف یکبار مصرف گیاهی همسو با محیط زیست

رفع آلودگی محیط‌زیست از تقریباً دو دهه قبل با ورود بی‌رویه مواد پلاستیکی غیرقابل برگشت به طبیعت به حالت بغرنجی رسیده است. شاید کمتر محل و نقطه‌ای از شهرهای کشورمان را بتوان یافت که در آن یک ظرف پلاستیکی و یا یک کیسه پلاستیکی وجود نداشته باشد. ضایعات پلاستیکی که سالها باقی می‌مانند و نابود نمی‌شوند. حتی وقتی برای استراحت و تفریح به کوه و دشت هم می‌رویم منظره کیسه‌ها، ظروف و ضایعات پلاستیکی چشم‌انداز زیبایمان را مخدوش می‌کند.

شیوع مصرف مواد یک‌بار مصرف پلاستیکی چنان گستردگی یافته که حتی برخی افراد ترجیح می‌دهند در خانه نیز از این ظروف استفاده کنند، در حالی که نمی‌دانند آیا این ظروف مانند سایر زباله‌های تولیدی قابل تجزیه و بازگشت به طبیعت هست یا نه!

عمده ضرر این مصرف‌گرایی بدون تدبیر، آسیب جدی به محیط‌زیست، منابع ملی و سلامت انسانی است.

دکتر امیررضا هاشمی که طراح تهیه ظروف یکبارمصرف گیاهی است و آن را به نام خود به ثبت رسانده است، در این‌باره می‌گوید: کشور ما در دنیا جزو پنج کشور اول در زمینه مصرف سرانه پلاستیک است، این در حالی است که برای تجزیه ظروف پلاستیکی 30 تا 50 سال زمان لازم است که این زمان آسیب جدی و فاجعه به محیط‌زیست وارد می‌کند.

وی می‌افزاید: مزیت پلیمر گیاهی و تولید ظروف و کیسه یک‌بارمصرف از آن، قابلیت تجزیه شدن در مدت 6 تا 8 ماه را دارد که زیانی نیز متوجه طبیعت نمی‌کند.

هاشمی مزیت اصلی استفاده از این مواد گیاهی را حفظ سلامتی افراد و کاستن از آلودگی محیط‌زیست می‌داند.

وی با بیان اینکه محدودیتی برای بسته‌بندی و استفاده از ظروف یک بار مصرف گیاهی از نظر خطرات بهداشتی وجود ندارد، خاطرنشان می‌کند: ظروف یکبار مصرف پلاستیکی در تماس با مواد غذایی گرم، مواد شیمیایی از خود آزاد و وارد غذا می‌کنند و سبب بروز بسیاری از بیماری‌ها با علائمی از قبیل خستگی عضلانی، تحریک سیستم عصبی و... می‌شوند و در درازمدت می‌توانند سرطان‌زا باشند، به طوری که بیماریهایی مانند یرقان و سرطان ریه، کبد و پروستات در کسانی که استفاده مستمر از ظروف یکبارمصرف پلاستیکی داشته‌اند، مشاهده شده است.

هاشمی جایگزینی ظروف گیاهی را عامل مؤثر برای کاهش این خطرات عنوان می‌کند و می‌افزاید: مواد تشکیل‌دهنده این ظروف طبیعی هستند و اثر شیمیایی ندارند.

وی با اشاره به اینکه ظروف گیاهی تولید شده از استاندارد وزارت بهداشت برخوردار است، می‌گوید: براساس بخشنامه‌های وزارت بهداشت به تمامی سازمان‌ها درخصوص جایگزینی ظروف یکبارمصرف گیاهی با پلاستیکی توجه و تأکید شده است.

مخترع ظروف یک بار مصرف گیاهی اضافه می‌کند: این ظروف براساس استاندارد اروپایی فرموله شده و باید ظرف 6 ماه تا 90درصد آن از بین برود.

وی با اشاره به اینکه سازمان محیط‌زیست در حمایت از ظروف یکبارمصرف گیاهی ماده واحده‌ای به هیأت دولت ارائه کرده است، می‌گوید: در این ماده واحده به جایگزین کردن استفاده از این ظروف به جای ظروف یک بار مصرف پلاستیکی در تمامی ادارات، حمایت وزارت صنایع از تولید این محصولات و سرمایه‌گذاری در این بخش، همکاری صدا و سیما در فرهنگ‌سازی برای استفاده از این ظروف با وزارت بهداشت تأکید شده است.

هاشمی با اشاره به اینکه در حال حاضر 10 کارخانه در کشور در کار تولید ظروف یکبار مصرف گیاهی فعال هستند، می‌گوید: قیمت این ظروف تفاوتی با ظروف پلاستیکی ندارد و نکته مهم در این میان این است که ظروف پلاستیکی ممکن است از مواد کهنه تهیه شود و با قیمت بالا عرضه شود، اما درخصوص ظروف گیاهی این امر شدنی نیست.

وی در ادامه با اشاره به اینکه فرآیند تجزیه‌پذیری این ظروف گیاهی در دانشگاه شهید بهشتی با همکاری محیط‌زیست بررسی شده است، خاطرنشان می‌کند 4 عامل در این خصوص تأثیرگذار است؛ میکروارگانیسم خاک، تأثیرپذیری دمای خاک، رطوبت خاک و عمق دفن پسماند.هاشمی می‌افزاید: این عوامل در تشدید سرعت تجزیه شدن این ظروف بسیار تأثیرگذار است و حتی می‌تواند در بهترین شرایط زمان تجزیه را کوتاه‌تر نیز کند.

وی با اعلام اینکه پس از آمریکا، انگلیس و آلمان، ایران نیز از سال 84 جزو کشورهای تولیدکننده این ظروف گیاهی شده است، می‌گوید: تولید این ظروف در ژاپن نیز شروع شده است.

هاشمی درخصوص کاربردهای دیگر پلیمرهای گیاهی می‌گوید: این ظروف می‌توانند به صورت گلدان نشا و روکش نشاکاری و سبزی‌کاریها در تولید محصولات کشاورزی باغی و جنگلی استفاده شوند و هنگام کاشت نیز نیازی به خارج کردن نهال و نشاء از داخل گلدان نیست.

وی می‌افزاید: در صنایع پزشکی نیز از این پلیمرها می‌توان در ساخت ظروف یکبار مصرف پزشکی، روکش هوشمند داروها استفاده کرد.

ساخت اسباب‌بازیهایی از جنس گیاهی نیز می‌تواند خطر مواد شیمیایی را به خصوص برای کودکان کاهش دهد.مخترع ظروف یک بار مصرف گیاهی عرضه کیسه‌های دستی گیاهی در مراکز فروش را از دیگر اقدام‌ها برای همه‌گیری استفاده از این پلیمرهای گیاهی اعلام می‌کند و می‌افزاید: در تمامی مراکز عرضه و فروش می‌توان برای بسته‌بندی از این پلیمرهای گیاهی استفاده کرد.هاشمی در پایان اظهار امیدواری می‌کند که همزمان با سال 2015 که 70درصد از مواد گیاهی جایگزین مواد پلاستیکی در دنیا می‌شود، کشور ما نیز در ردیف اول استفاده‌کنندگان از این محصولات کم‌خطر باشد.

آلاینده Pollutant چیست؟

ماده ای است که در جایی قرار گیرد که به طور طبیعی نباید قرار گیرد و یا دارای غلظتی بیش از غلظت طبیعی باشد. به طوری که برای موجودات زنده از جمله انسان دارای ضرر باشد.



مطالب مرتبط :


تعریف جامع و کامل آلودگی

تعریف جامع و کامل آلودگی

آلودگی عبارتست از ورود مستقیم یا غیر مستقیم یک ماده، ارتعاش، حرارت یا صدا در اثر فعالیت های انسانی به داخل هوا، آب یا خاک که می تواند برای سلامتی انسان یا کیفیت محیط زیست مضر باشد. یا منجر به آسیب رساندن به مواد می شود. و یا در استفاده های قانونی از محیط زیست اختلال به وجود می آورد.


اتحادیه اروپا - سال 1996


مطالب مرتبط :


آلاینده pollutant چیست ؟