تعاریف و مفاهیم بیابان و بیابان زدایی در چشم انداز 1404

بیابان
   هرچند هنوز نخبگان این حوزه در رسیدن به بازنمودی دقیق و مورد توافق همه‌ی گرایش‌های علمی مرتبط با بیابان، به اجماع نرسیده‌اند، امّا از جمع‌بست دیدگاه‌های مختلف می‌توان به این نتیجه رسید: «بیابان به مناطق رو به اضمحلالی اطلاق می‌شود که یا استعداد رویشی خود را کاملاً از دست داده‌اند و یا دامنه‌ی آسیب‌پذیری حیات گیاهی و جانوری در آن بالا باشد.» به سخنی دیگر، آنچه که در همه‌ی اقسام بیابان‌ها، در هر زیست‌اقلیم سرد یا گرمی و با هر فاصله و ارتفاعی از دریا به عنوان صفت بارز و مشترک دیده می‌شود، دشواری رویش گیاهی و نقصان کمی تنوع زیستی است.

بیابان‌زایی - Desertification   به معنی تخریب سرزمین در مناطق خشک‌، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب تحت تأثیر عوامل مختلف از جمله تغییرات آب و هوایی و فعالیت‌‌های انسانی است‌.


بیابان‌زدایی (مقابله با بیابان‌زایی) - Combating Desertification

   مجموع فعالیت‌هایی است که بخشی از برنامه توسعه جامع سرزمین در مناطق خشک‌، نیمه‌خشک و خشک نیمه مرطوب در راستای توسعه پایدار محسوب و هدف آن جلوگیری یا کاهش تخریب سرزمین‌، احیاء زمین‌های تخریب شده و احیاء اراضی بیابانی شده است‌.

بقیه در ادامه مطلب...

 
ادامه مطلب ...

مقاله:"بررسی پدیده گرد و غبار و اثرات زیست محیطی آن"

مقالات زیست محیطی

متن کامل مقاله

بررسی پدیده گرد و غبار و اثرات زیست محیطی آن

شهریار کریمدوست ، لیلا اردبیلی




چکیده:

گرد و غبار یک فرایند طبیعی در مناطق بیابانی و صحراهاست که در اثر عملکرد بادهای قوی بر سطح خاک رخ داده و سبب معلق شدن ذرات ریز خاک در فضای نزدیک سطح زمین می شود. در سال های اخیر، تاثیر عوامل طبیعی همانند خشکسالی های مداوم، کاهش بارندگی و رطوبت نسبی محیط به همراه تشدید فاکتورهای محیطی نظیر استفاده بی رویه از منابع آبی مناطق بیابانی، از بین رفتن نیزارها و وقوع جنگ موجب خش کشدن تالاب ها و دریاچه های بیابان های شرق عراق و عرص ههای جنوبی کشورمان و تنک شدن یا از بین رفتن کامل پوشش گیاهی در این مناطق گردیده است. نتیجه چنین وقایعی گسترش شدید گرد و غبار که به نام ریزگرد معروف هستند، در بخش های غربی، جنوب غربی و مرکزی ایران بوده و توانسته در کوتاه مدت اثرات نامطلوبی بر محیط زیست، اقتصاد و سلامت ساکنین 17 استان کشور به ویژه شهرهای مرزی همانند اهواز و کرمانشاه بر جای گذارد.


کلید واژه : گرد و غبار ؛ بیابان؛ خشکسالی؛ شهرهای مرزی؛ عراق


منبع: چهاردهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران و بیست و هشتمین گردهمائی علوم زمین، 25 الی 27 شهریور ماه 1389؛ دانشگاه ارومیه


برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .


مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا

 
ادامه مطلب ...

بیابان زایی-بیابان زدایی-تخریب سرزمین-خشکسالی

اواخر دهه ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۰ بحران خشکسالی سطح وسیعی از قاره افریقا را در برگرفت به سبب کاهش پوشش گیاهی، فرسایش بادی، عدم دسترسی به منابع آب مورد نیاز حتی برای خوراک و بهداشت و نقصان شدید تولیدات گیاهی بسیاری از دام ها نابود شدند، منابع آب به شدت تقلیل یافت، قحطی و خشکسالی و نبود تشکیلاتی کارآمد و منسجم جهت مدیریت بحران فاجعه ای انسانی را به دنبال داشت.

مرگ، آوارگی، بی خانمانی، فقر، تهیدستی، فروپاشی نظام های معیشتی و ساختارهای فرهنگی به بارزترین وجهی، چهره کریه بیابان زایی را نمایان ساخت و از این پس تعاریف و مفاهیم جدیدی برای بیابان زایی در جهان مطرح گردید. اینک دیگر مقوله بیابان زایی ، پدیده ای موقت و محدود نبود که آن گونه که قبلاً تصور می شد تنها مختص حواشی بیابان های واقعی و اراضی کویری باشد بلکه در هر کجا می توانست ظهور کند و آثار و عوارض خود را بروز دهد .

علاوه بر این مشخص شد که بیابان زایی پدیده ای است که خزنده و موذیانه عمل می کند و می تواند شرایطی را ایجاد کند که از ابتدا چندان مورد توجه قرار نگیرد اما به هنگام بحران قادر است نتایج فاجعه باری را به بارآورد.شواهد نشان می دهد که مناطق خشک از این پدیده بیشترین آسیب را متحمل می شوند.

علاوه بر این مشخص گردید که نتایج بیابان زایی همیشه به صورت ثابت و یکنواخت بروز نمی کند بلکه پیامدهای آن ممکن است بسیار متنوع و حتی در دو منطقه مشابه به اشکال مختلفی ظهور کند . نابودی جوامع گیاهی، فرسایش آبی، شور شدن، قلیایی شدن و حتی باتلاقی شدن خاک ها، کاسته شدن از نفوذ پذیری خاک و تقلیل امکان ذخیره سازی آب در خاک، افت آبهای زیرزمینی بروز ناهنجاری در بیابان آبی و جریانات سطحی، افزایش احتمال وقوع سیلاب ها، تشدید آثار و عوارض خشکسالی ها‏‏؛ همگی می تواند نمونه هایی ازآثار این پدیده باشد به علاوه وقتی پیامدهای ناگریز و فاجعه آمیز بیابان زایی در قلمرو زمینه های اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی جوامع را مورد توجه قرار دهیم. آنگاه می توان به ابعاد کلان تری از ابعاد فاجعه دست یافت.

نکته مهم دیگری را که نباید از نظر دور داشت نقش و اثر بروز خشکسالی ها در روند پدیده بیابان زایی به ویژه تشدید عوارض اجتماعی و اقتصادی آن است.
ادامه مطلب ...

مقاله : اهمیت طراحی فضای سبز در معماری و شهرسازی

 

اهمیت طراحی فضای سبز در معماری و شهرسازی


بابک خبازی

سایت اینترنتی شهرداری اصفهان


چکیده


همه مردم بازگشایی و افتتاح میدانی با فضای سبز و امکانات رفاهی را احیای دوباره شهری می دانند. محققان معتقدند که ایجاد فضاهای سبز شهری مردم را تشویق به پیاده روی می کند و ارزش اراضی را بالا می برد و همچنین به توسعه و رونق صنعت توریسم کمک می کند. در واقع به گفته رابرت پنتس 1، ساختن فضاهای سبز در شهر حس جامعه گرایی و داشتن زندگی مسالمت آمیز را در جامعه بالا می برد. امروزه شهرها از پوسته قبلی خود که مکانی کثیف و آلوده بودند و مردم سعی داشتند تا فرصتی پیش آید و از آنجا فرار کنند بیرون آمده است و اکنون می بینیم با استفاده از فضاهای آزاد شهری، پارک ها و فضاهای سبز ساخته می شود که چهره شهر را بسیار شاداب و جذاب می کند و سطح امید را در جامعه شهر نشین افزایش میدهد. ایجاد فضاهای سبز شهری چهره ناملایم و خشن شهر را بسیارلطیف و مسرت بخش می کند و کرانه افق شهر را شگفت انگیز و زیبا جلوه می دهد. در این مقاله سعی شده است تا اهمیت ایجاد فضاهای سبز در زیر ساخت های شهری و نقش آن در کاهش آلودگی هوا و بالابردن روحیه مردم و همچنین جلوگیری از فرسایش خاک و بهبود کیفیت آب شهرها به طور
مفصل تشریح شود.


واژگان کلیدی
فضای سبز، طراحی منظر، تجهیزات شهری، پالایش هوا، فرسایش خاک


این مقاله دارای متن کامل می باشد که شما می توانید ادامه مقاله را در ادامه مطلب مشاهده کنید .

 

ادامه مطلب ...