چکیده پایان نامه : تأثیر ویژگی‌های خاک بر سرعت آستانه فرسایش بادی (مطالعه موردی: میبد)

فرسایش بادی و ریزگردها یکی از مسائل مهم سال‌های اخیر در کشور ما می‌باشد که خود به‌عنوان یکی از عوامل بیابان‌زایی مطرح است. مقدار فرسایش بادی و حجم ریز گردها دارای ارتباط مستقیمی با سرعت آستانه فرسایش بادی می‌باشد. مقدار سرعت آستانه نیز تحت تأثیر عوامل مختلفی ازجمله ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک می‌باشد.

در این پژوهش به‌منظور بررسی اثر خصوصیات شیمیایی خاک در سرعت آستانه فرسایش بادی، ابتدا نقشه رخساره‌های ژئومورفولوژی منطقه با استفاده از تصاویر ماهواره‌های با قدرت تفکیک مکانی بالا و بازدیدهای میدانی تهیه شد. سپس اقدام به نمونه‌برداری تصادفی در رخساره‌ها گردید. در محل نقطه با استفاده از دستگاه تونل باد قابل‌حمل، سرعت آستانه فرسایش بادی اندازی گیری و نمونه خاک آن نقطه نیز برداشت و به آزمایشگاه منتقل شد. پارامترهای اندازه‌گیری شده خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و کاربری اراضی بوده است. سپس اقدام به تحلیل رابطه سرعت آستانه فرسایش بادی با خصوصیات خاک با استفاده از نتایج داده‌کاوی حاصل از نرم افزار WEKAو الگوریتم trees و نتایج آماری حاصل از SPSS گردید.

منبع : محمدرضا آزاد اسلامیه - دانشگاه اردکان - کارشناسی ارشد - 1396

نتایج داده‌کاوی نشان داد که درصد تأثیر خصوصیات کاربری اراضی شامل تاغ‌کاری، زراعت فعال و سنگفرش سطحی، به ترتیب 100، 40 و 50 درصد است و در کنار دیگر عوامل در سرعت آستانه فرسایش بادی تأثیر بهتری دارند. درصد تأثیر خصوصیات فیزیکی شامل درصد Sp، بافت خاک، درصد سنگریزه و رطوبت نیز به ترتیب 40، 90، 30 و 100 درصد است و در کنار عوامل دیگر، تأثیر بیشتری در سرعت آستانه فرسایش بادی دارند. درصد تأثیر خصوصیات شیمیایی شامل SAR، ماده آلی و کربن آلی به ترتیب 90، 100 و 100 درصد است و در میزان سرعت آستانه فرسایش بادی تأثیر بالایی دارند.

نتایج آماری خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مشخص کرد که افزایش پارامترهای درصد سنگریزه، رس، وزن مخصوص ظاهری، منیزیم، کلسیم و شوری به‌تنهایی می‌تواند باعث افزایش سرعت آستانه فرسایش بادی شود.