مهمترین آلاینده های جوی
منوکسید کربن (CO)
اکسید نیتروژن (Nox)
اکسید گوگرد (SOx)
هیدروکربورها (CxHy)
ذرات معلق (PTS)
ازون (PTS)
منابع انتشار آلاینده ها
خدمات حمل و نقل عمومی
نیروگاههای ترموالکتریک
صنایع
مصارف خانگی
کشاورزی و شیلات
کشاورزی و شیلات مهمترین منابع انتشار منوکسیدکربن، هیدروکربورها، اکسید نیتروژن و ذرات معلق هستند درحالی که صنایع و نیروگاههای ترموالکتریک مسئولان اصلی انتشار دی اکسید گوگرد به شمار می روند. زمانی که این مواد در اتمسفر منتشر می شوند مواد سمی با جریان هوا به مناطق دورتر حداکثر تا فاصله هزار کیلومتر منتقل می شوند.
فلزات سنگین
فلزات سنگین نیز از دیگر مواد سمی هستند که می توانند به شدت منجر به آلوده شدن هوا شوند. این فلزات عبارتند از: کادمیم (Cd)، سرب (Pb) و جیوه (Hg)
آلودگی هوا در مراکز شهری
بی شک ترافیک وسایل نقلیه موتوری و سیستمهای گرمایشی خانگی بزرگترین عوامل آلودگی هوا در شهرها به شمار می روند. به خصوص، وسایل نقلیه به سبب سطح بالای انتشار مواد آلاینده آنها در محیطهای با ترافیک سنگین نقش مرکزی در وضعیت نامناسب هوای شهرهای بزرگ ایفا می کنند.
به ویژه در دوره زمستان اغلب به دلیل پدیده های وارونگی گرمایی که موجب می شود هوای سرد در سطوح پایین انباشته شده و مانع رقیق شدن گازهای سمی شود ترافیک سنگین می تواند کیفیت هوا را به شدت در معرض خطر قرار دهد.
سطح آلودگی هوا در مراکز شهری می تواند هم با نوسانات فصلی و هم با نوسانات روزانه مورد بررسی قرار گیرد. برای مثال SO2 با گرمای ساختمانها ارتباط دارد. از آنجا که حداکثر پیک سیستمهای گرمایشی در دوره زمستان است بنابراین سطح این گاز در اتمسفر در دوره فصلی زمستان افزایش می یابد. درحالی که اوزن با "مه دود فتوشیمیایی" ارتباط دارد و بنابراین تمرکز این گاز در فصل تابستان و در ساعات میانی روز به حداکثر میزان خود می رسد.
این درحالی است که گازهای منوکسید کربن و منوکسید نیتروژن با پیک فصلی ارتباطی ندارند بلکه به تغییرات روزانه وابسته اند که یکی از مهمترین دلایل این تغییرات روزانه، سطح ترافیک وسایل نقلیه در ساعات مختلف روز است.
اثرات آلودگی هوا بر روی سلامت شهروندان
نتایج نامطلوب آلودگی هوا بر روی سلامت شهروندان پس از چند موردی که در نیمه اول قرن گذشته به ثبت رسیدند به شدت مورد ملاحظه قرار گرفتند. از این موارد می تواند به آلودگی بسیار وخیم سال 1952 لندن اشاره کرد که در ادامه آن بیش از چهار هزار مورد مرگ و بیش از دو هزار مورد بستری در بیمارستان به دلیل بیماریهای دستگاه تنفسی به ثبت رسید.
در این آلودگی بزرگ، ذرات گرد و غبار و اکسید گوگرد مهمترین مواد آلاینده بودند اما امروز تمرکز این مواد در جو بسیار پایین آماده است. اما این مواد همچنان می توانند برای سلامت جمعیت نگران کننده باشند.
در دو فصل تابستان و زمستان گازهایی که از اگزوز خودروها منتشر می شوند (منوکسید کربن، دی اکسید نیتروژن، سرب، بنزن، ذرات گرد و غباری که از خودروها روی آسفالت را می پوشانند) همراه با آلاینده هایی که از رسوبات صنعتی تولید می شوند به شدت سلامت عمومی را به خطر می اندازند.
کودکان، سالمندان، بیماران قلبی، بیماران تنفسی و زنان باردار در مقولات با فاکتورهای خطر می گیرند و بنابراین در روزهایی که سطح مواد آلاینده جوی از استاندارد بالاتر می رود باید از تردد در مراکز شهری خودداری کنند.
در شهرها مشکل آلودگی باید و می تواند از طریق سیاستهای درست حمل و نقل حل شود. برای مثال، با سرمایه گذاریهای صحیح در بخش حمل و نقل عمومی می توان به طور کامل از تردد خودروهای شخصی در طول روز برای رفتن به محل کار جلوگیری کرد.
از دیگر راهکارهایی که می توانند از آلودگی هوا در روزهای بحرانی بکاهد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- اجتناب از سفرهای غیرضروری در طول روزها و ساعات پر ترافیک
2- انتخاب مسیرهای با حداقل سطح ترافیک به طوری که حرکت در مسیر مورد نظر روان باشد
3- انتخاب مسیرهایی که از میان پارکها و باغهای عمومی عبور می کند و رسیدن به مقصد به صورت پیاده و یا سوار بر دوچرخه
4- اجتناب از فعالیتهای ورزشی (برای مثال دویدن) در مناطق با ترافیک سنگین
5- اجتناب از بردن کودکان کم سن، به ویژه پیاده یا با کالسکه در خیابانهایی که ترافیک سنگین است
6- خاموش کردن موتور خودرو و بالاکشیدن شیشه پنجره ها در زمانی که خیابان در اثر ترافیک سنگین مسدود شده است
علائمی که نشان دهنده مشکلات سلامتی ناشی از آلودگی هوا هستند
آلودگی جوی می تواند موجب سوزش چشمها، گلو و ریه ها شود. قرمز شدن چشمها، سرفه و احساس تنگی قفسه سینه از علائم شایع در زمان افزایش سطح آلودگی هوا به شمار می روند.
روش پکن در مقابله با آلودگی هوای شهری
پکن از ابتدای سال 2006 با هدف کاهش آلودگی هوا در این شهر تصمیم گرفت 13 هزار تاکسی فرسوده را از رده خارج کند و به جای آنها خودروهایی را وارد سیستم تاکسیرانی کند که به استانداردهای انتشار "یورو- 3" احترام می گذارند. همچنین دو هزار اتوبوس را بازنشسته کرد. درحقیقت گازهایی که از اگزوز وسایل حمل و نقل عمومی خارج می شوند اولین دلیل آلودگی شدید شهری است. در نیمه اول سال 2006 انتشار دی اکسید کربن در چین 2/4 درصد نسبت به دوره مشابه در رشد داشت. این استانداردهای جدید توانستند 30 درصد از مواد آلاینده ناشی از وسایط نقلیه موتوری را کاهش دهند.
آلودگی جوی به توسعه خود ادامه می دهد
آلودگی جوی از دیدگاه رسانه ها و افکار عمومی همچنان یکی از خطرناکترین موضوعات هم برای محیط زیست و هم برای سلامت انسان بشمار می رود.
در این راستا، آژانس فضایی اروپا (اسا) بر روی ماهواره Envisat یک حسگر کنترل شاخص گازهای آلاینده به نام Sciamachy را نصب کرد. اطلاعات جمع آوری شده توسط این حسگر نشان می دهد که بین سالهای 2003 تا 2009 سطح دی اکسید کربن در اتمسفر حدود دو قسمت در میلیون (ppm) افزایش داشته است.
محققان دانشگاه برمن آلمان با استفاده از این اطلاعات موفق شدند نقشه ای از جزئیات آلودگی جوی زمین و توزیع گازهای گلخانه ای در سطح جهانی را ارائه کنند.
همچنین نتایج یک تحقیق جدید در دانمارک نشان می دهد که آلودگی جوی حاصل از اگزوز خودروها می تواند منجر به بروز سکته مغزی و بیماریهای ریوی چون برونشیت و آسم شود.
5 راهکار ضروری
انجمن ریه آمریکا در گزارشی نشان داد که با ایجاد 5 تغییر اساسی در سیاستگذاریهای دولتها می توان هوایی را که در آن تنفس می کنیم پاک تر و سالم تر کرد. این 5 راهکار عبارتند از:
1- تمیز کردن نیروگاههای ترموالکتریک از کربن
2- تقویت مقررات کنترل اوزن هوا
3- تمیز
کردن کشتیها. کشتیها و ناوهای باری و تمام وسایط موتوری که در آبهای
دریاهای دنیا در ترددند میزان بسیار زیادی مه دود منتشر می کنند. این مه
دودها از اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد، دی اکسید کربن و فلزات سنگین و
ذرات معلق تشکیل شده اند.
4- بهبود شبکه کنترل آلودگی هوا
5- به کارگیری مقرارت مناسب موجود که اغلب مورد استفاده قرار نمی گیرند. در حقیقت در اجرای بسیاری از این مقررات، تصمیم گیریهای سیاسی و اقتصادی جای تصمیم گیریهای علمی را گرفته اند و بنابراین به مقرراتی که برپایه دستاوردهای علمی برای مقابله با آلودگی هوا تنظیم شده اند احترام گذاشته نمی شود.
بسته ی آب و هوایی ٢٠-٢٠-٢٠
اروپا به منظور مقابله با گرمای جهانی اصطلاح "بسته آب و هوایی 20-20-20" را ارائه کرد. این بسته برای تمام کشورهای اروپایی افزایش 20 درصدی میزان اثربخشی انرژی، کاهش 20 درصدی انتشار گازهای گلخانه ای و افزایش 20 درصدی میزان انرژیهای تجدیدپذیر زیستی را تا سال 2020 پیش بینی می کند. در راستای اجرایی شدن این پروژه، توسعه انرژیهای تجدیدپذیر زیستی و توسعه خودروهای الکترونیکی نه تنها منجر به کاهش گرمای جهانی می شوند بلکه می توانند شهرهایی با هوای پاک را به ارمغان آورند.
عادل سپهر
اعظم صفرآبادی
چکیده :
با شنیدن نام بیابان، آنچه بیش از هر چیز دیگری در ذهن عام تصور خواهد شد، محیطی خشک، بیآب و عاری از پوشش گیاهی است که برای آن ارزش اکوسیستمی را متصور نمیشوند، در حالیکه بیابان چالشی بومشناختی در حیات کرۀ زمین است. درمقابل در تفکر سیستمی، بیابان نهتنها بهدلیل وجود گونههایی منحصربهفرد و توان اکولوژیکی ویژه نعمتی الهی بهشمار میرود، بلکه قابلیتها و ارزشهای اقتصادی ـ اجتماعی آن، توان بالایی را برای این بومزیست رقمزده است. این پژوهش برآن است تا با نگاه به جاذبهها و قابلیتهای زیستی و اقتصادی بیابانها، ذهن را متوجه امکانسنجی جاذبههای بومشناختی قابل سرمایهگذاری در بیابانهای ایران و توجه به اکوتوریسم در این نواحی کند؛ زیرا بیابان یک منبع اقتصادی بیمانند و مستعد است که در راستای اهداف توسعۀ پایدار، موجب حفاظت زیستی و سودآوری اقتصادی این مناطق میشود. در پژوهش پیش رو، بهمنظور بررسی و تعیین ابعاد مختلف اکوتوریسم پایدار بیابانهای ایران با کمک الگوریتم دلفی، به تعیین اهداف مورد نظر پرداخته شده است. برای تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از نظرات متخصصان مختلف، شاخصهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی شناسایی و از تحلیل عاملی برای تفسیر دادهها استفاده شده است. یافتههای تحلیل عاملی نشاندهندۀ آن است که پنج عامل گسترش مشارکت، تحول کالبدی، افزایش آگاهی محیطی، افزایش جمعیت و افزایش قیمت زمین با درصد واریانس 893/69، بیشترین آثار مثبت ناشی از تغییرات مربوط به پیامدهای اکوتوریسم نواحی بیابانی را تبیین میکنند و 107/30 درصد مربوط به پیامدهای منفی بوده است. این امر نشاندهندۀ اثرگذاری پیامدهای مثبت بیش از پیامدهای منفی است. با توجه به ابعاد و شاخصهای اکوتوریسم، با اطمینان بهنسبت خوبی میتوان انتظار داشت که اکوتوریسم زمینههای رونق اقتصادی ـ اجتماعی جوامع بیابانی و حفاطت از طبیعت بیابان را بههمراه داشته باشد.
کلید واژه : اکوتوریسم، ایران، بیابان، پایداری، ژئوتوپ
منبع : نشریه پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره 45، شماره 4، زمستان 1392، صفحه 137 تا 154
دانلود فایل pdf متن کامل مقاله در ادامه مطلب
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا
این سازمان اتحادی است متشکل از ۸۳ کشور، ۱۱۰ آژانس دولتی، بیش از ۸۰۰ تشکل غیردولتی و ۱۰هزار دانشمند و کارشناس از ۱۸۱ کشور که به صورت مشارکت جهانی فعالیت میکنند.
ماموریت اصلی این سازمان جهانی تحت تاثیر قرار دادن، تشویق و ترغیب جوامع دنیا است تا علاوه بر حفظ تنوع زیستی، روند استفاده از منابع طبیعی را بر اساس معیارهای اکولوژیک متعادل کند.
سازمان جهانی حفاظت از منابع طبیعی بر پایه یک
سازمان چند فرهنگی و چند زبانی بنا شده است. این سازمان ۱۱۰۰ ستاد در ۴۰
کشور دنیا دارد و دفتر مرکزی این سازمان در کشور سوییس است.
نام
کامل این سازمان” The International Union for the Conservation of Nature
and Natural Resources” است اما بسیاری از سال ۱۹۹۰ به آن ” سازمان جهانی
حفاظت از محیط زیست””IUCN” گفتهاند.
این سازمان در سال ۱۹۴۸ با
عنوان اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت “IUPN” به دنبال کنفرانس
بینالمللی در فرانسه بوجود آمد اما در سال ۱۹۵۶ به نام سازمان جهانی حفاظت
از محیط زیست تغییر نام داد.
تا هنگامی که ایده حفاظت از محیط زیست
در دهههای گذشته با سعی و کوشش و در جهت حفظ منافع سیاسی انجام میشد،
ملتها تمایل کمتری برای همکاری با این سازمان داشتند.
حدود ۱۶ هزار
گونه از حیوانات و گیاهان در خطر انقراضاند و بسیاری از اکوسیستمها،
تالابها، جنگلها در حال انحطاط و تخریب هستند در حالی که ما میدانیم
اکوسیستمهای طبیعی منابعی با ارزش در اختیار انسان قرار میدهند.
مهمترین کارکردهای اکوسیستم کمک به کاهش فقر و افزایش فرصتهای توسعه اقتصادی برای جوامع است.
گسترش این تفکر نیازمند یکپارچگی در تصمیمها و عملکردهای منطقهای، ملی و بینالمللی سیاستگذارها در همه ردهها و همچنین در رهبران اقتصادی است.
سازمان
جهانی حفاظت از منابع طبیعی (IUCN) به دنبال افزایش درک علمی فرصتهایی
است که طبیعت در اختیار انسان قرار میدهد. اما این سازمان جهانی میداند
این درک تنها از طریق راههای عملی چون همراهی دانشمندان، سیاستگزاران،
رهبران اقتصادی و NGOها و تغییر ارزشهای جهانی و نحوه استفاده از منابع
طبیعی تحقق خواهد یافت.
این سازمان از طریق حمایت و توسعه علوم جدید
حفظ محیط زیست، استفاده این علوم در پروژههای بینالمللی و برقراری
ارتباط بین نتایج بدست آمده در تحقیقها با سیاستهای منطقهای، ملی و
بینالمللی از طریق گفتوگوی بین دولتها و جوامع شهری و بخش خصوصی به
دنبال حفظ محیط زیست است.
اولویت برنامه فعلی سازمان جهانی حفاظت از
محیط زیست بازشناسی راههای امرار معاش -به خصوص برای فقرا- از طریق
مدیریت پایدار منابع طبیعی است.
این سازمان در پروژههایش، مفهوم
مدیریت اکوسیستم جهت حفظ تنوع زیستی و معیشت پایدار وابسته به منابع طبیعی
مستقیم را به کار میبرد و سازمان تلاش میکند تا اکوسیستمها را مدیریت و
بازسازی کند و همچنین نحوه زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم را بهبود بخشد.
این
سازمان به عنوان بزرگترین شبکه دانش زیست محیطی تا کنون به ۷۵ کشور برای
حفظ منابع طبیعی و تدوین استراتژیهای تنوع زیست محیطی کمک کردهاست.
از دیگر اقدامات سارمان جهانی حفاظت از محیط زیست میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
*دیدهبانی گونههای گیاهی و جانوری کشورهای جهان برای قرار دادن در فهرست قرمز سازمان جهانی حفاظت از محیط زیست (IUCN Red List)
*همکاری و حمایت ارزیابی اکوسیستم هزاره
*تشکیل جلسات و همایشهای بینالمللی برای اتفاقات زیست محیطی به مانند کنگره پارک جهانی در سال 2002
.
*انتشار دستاوردهای علمی سازمان و کارشناسان در زمینه محیط زیست در سراسر جهان
*ارائه توصیه و پشتیبانی فنی دولتها، سازمانها و کمیسیونهای بینالمللی و دیگر گروهای سیاسی مانند G8 و G77.
*ارزیابی و معرفی تمامی سایتهای فعال در زمینه میراث طبیعی جهان.
*همکاری فنی برای ایجاد تنوع زیستی و برنامه عمل کشورها
*آماده سازی زمینههای حمایت کشورها در زمینه قوانین حمایت از محیط زیست و تدوین استراتژیهای مدیریت منابع طبیعی
عضویت ایران در IUCN
1-
هیات وزیران در جلسه مورخ ۴ اسفند ۱۳۵۲، بنا به پیشنهاد شماره ۱۸/ ۷۵۸۸،
مورخ ۳ آذر ۵۲ وزارت امور خارجه اجازه داد اقدامهای لازم از طرف وزارت
امور خارجه برای عضویت ایران در سازمان بینالمللی حفاظت از طبیعت و منابع
طبیعی به عمل آید.
۲- پس از یک دوره تعلیق چند ساله، ادامه عضویت ایران در اتحادیه مذکور در تاریخ ۳ آذر ۱۳۷۰ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
لیست قرمز گونههای در معرض خطر
لیست
قرمز گونههای در معرض خطر سازمان جهانی حفاظت از منابع طبیعی که در سال
۱۹۶۳ بوجود آمد جامعترین لیست وضعیت نگهداری از منابع طبیعی گیاهی و
جانوری است.
سازمان بینالمللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی معتبرترین سازمان اعلام نظر در مورد وضعیت گونهها است.
این
لیست قرمز (لیست دادههای سرخ) بر روی ضوابط دقیقی جهت ارزیابی خطر انقراض
هزاران گونه و زیر گونه استوار شده است. این ضوابط مربوط به همه گونهها
در تمام مناطق دنیا میشود.
هدف از تدوین این لیست جلب توجه مردم،
تصمیمگیران و همچنین اجتماعات بینالمللی به موضوع حفاظت از منابع طبیعی
است تا از این طریق از روند رو به رشد انقراض گونههای گیاهی و جانوری
جلوگیری شود.
اصلیترین ارزیابها و سنجشگران گونهها در دنیا،
انجمن مطالعه بر زندگی حیوانات لندن، موسسه مطالعه بر زندگی حیوانات، مرکز
جهانی نظارت بر منابع طبیعی و بسیاری از گروههای تخصصی که با کمیسیون بقای
گونههای سازمان جهانی حفاظت از منابع طبیعی کار میکنند هستند. به طور
کلی تا کنون ارزیابهای این سازمان و گروهها حدود نیمی از گونههای در خطر
انقراض را گزارش کردهاند.
یکی دیگر از اهداف IUCN بدست آوردن دستههای هر گونه و ارزیابی آنها در صورت امکان هر ۵ سال و یا هر ۱۰ سال است.
در باز بینی گونهها
**** در سال ۲۰۰۶ ، بیش از ۷ هزار گونه زنده برای درج در لیست قرمز شناسایی شد.
این گونهها تا سال ۱۹۹۶ سنجیده نشده بودند.
این سازمان در آخرین ارزیابیاش در ۱۲ سپتامبر سال ۲۰۰۷ گونههای لیست قرمز خود را تا
**** ۱۶ هزار و ۳۰۶ گونه در معرض انقراض بالا برده است.
این رقم ۱۸۸ گونه بیشتر از آخرین ارزیابی در سال ۲۰۰۶ است.
طبقهبندی گونهها:
گونههای گیاهی و
جانوری در ۹ گروه تقسیم بندی میشوند و به ترتیب آهنگ کاهش، تعداد جمعیت
موجود، جدول پراکندگی جغرافیایی گونهها را نشان میدهند. این گروهها
شامل:
* EX
Extinct: گونههای که کاملا منقرض شده و در طبیعت
وجود ندارند در این دسته قرار میگیرند. ببر ایرانی یا ببر مازندران با نام
علمی(Panthera tigris virgata) که در جنگلهای مازندران زندگی میکرده از
این گونه است. آخرین ببر در مازندران که افراد محلی به آن شیر سرخ میگفتند
در سال ۱۳۳۸ ه.ش در جنگل به دست یک شکارچی محلی شکار شد.
* EW
Extinct in the Wild: گونههای که در طبیعت زندگی نمیکنند و فقط به صورت محدود در باغ وحشها و مراکز تحقیقاتی میتوان یافت.
* CE
Critically
Endangered: این گونهها به صورت بحرانی و به شدت وخیم در حال انقراض
هستند. لاکپشت عقابی که در قشم یافت میشوند جزو این گروه به حساب میآید.
* EN
Endangered:
این گروه را به عنوان “در حال انقراض” میشناسند. گونههای این طبقه به
دلیل کمی جمعیت، آسیب پذیری به دلیل تغییر در محیط زندگی و یا شکار غیر
مجاز بیشتر از سایر گونهها در معرض نابودی هستند. یوز ایرانی اخیرا در این
طبقه قرار گرفته است. IUCN حدود۴۰ درصد از گونههای نمونهبرداری شده را
در این طبقه قرار داده است.
* VU
Vulnerable : حیوانات و گیاهان
این طبقه به عنوان “گونههای در معرض آسیب” معرفی میشوند. تعداد این
گونهها کم است و بر اساس آمار لیست قرمز سازمان جهانی حفاظت از منابع
طبیعی ۸۵۶۵ گونه در این طبقه جای دارند.
* NT
Near Threatened : در آستانه تهدید قرار دارند ولی هنوز در معرض آسیب قرار ندارند. مانند روباه یالدار.
* LC
Least
Concern: با نگرانی و حساسیت کمتر به آنها نگاه میشود. گونههای این طبقه
را نمیتوان در طبقه دیگری جای داد و این به معنای کمی اطلاعات از آنها
نیست.
* DD
Data Deficient: گونههای گیاهی و جانوری که اطلاعات
کمی نسبت به آنها وجود داشته باشد مثل کبوتر کوهی و میمون پوزه دراز کوچک
و… را در این گروه قرار میدهند.
* EN
Not Evaluated: ارزیابی در مورد این گونهها صورت نگرفته است.
کلید واژه :
IUCN ,NGO, آشنایی با سازمان جهانی حفاظت از منابع طبیعی, عضویت ایران در IUCN, لیست قرمز گونههای در معرض خطر
امروز 29 دی ماه هست و روز هوای پاک نام گرفته
این روز توی شرایطی که هوای تهران حال خوشی نداره بسیار قابل تامل هست
مسئولان هم فقط خوب حرف می زنن و گاهی از انتقال پایتخت حرف میزنن، گاهی هم از از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و...
ولی اینها فایده نداره
مشکل ما بسیار ریشه ای و بزرگه و اون فرهنگ صحیح و رعایت اصول و قوانین و مقررات و... هست
به نظر من کار مفید و قابل قبول نزدیک کردن استانداردهای ایران به استاندارهای جهانی هست.
بعضی روش ها بسیار مفید هستن :
مثل استاندارد ساخت بنزین ( یورو 4 و یورو 5 )، نحوه ساخت خودروها، استفاده بیشتر و بیشتر از انرژی پاک و سبز، نظارت صحیح و اصولی، برخورد شدید با متخلفان، گسترش و فرهنگ سازی برای استفاده از حمل نقل عمومی و ...
استفاده از تجربیات کشورهای پیشرو توی این امر هم بسیار مفید هست.
به امید بیدار شدن مسئولین و شروع عمل از سوی اونها
نه فقط شعار
هوای پاک حق هر شهروند ایرانی
روز هوای پاک گرامی باد
آمای یعنی آراینده و آمایش اسم مصدر آمای، به معنی هنر یا فن جای دادن با نظم و ترتیب و آراسته کردن و همراه با آینده نگری انسانها، فعالیتها، زیر ساختها و وسایل ارتباطی در خدمت انسانها در فضای کشور با در نظر گرفتن الزامات طبیعی، انسانی و اقتصادی می باشد.
برخی نیز امایش سرزمین را نوعی برنامه
ریزی بلند مدت برای توزیع بهتر جمعیت ،امکانات و فعالیت های مختلف به منظور رفاه اسایش و هماهنگی جامعه میدانند.
اهمیت مطالعات ژئومورفولوژی در برنامهریزی محیطی در راستای دستیابی به توسعه پایدار
حمید دلیر
مهدی رمضانزاده لسبویی
چکیده :
دانش ژئومورفولوژی به عنوان یکی از شاخههای مهم جغرافیای طبیعی است که هدف نهایی آن کمک به بهبود حیات انسان است. فرایندهای ژئومورفیک در زندگی و فعالیتهای انسان، آثار قابل توجهی دارد و از سوی دیگر، فعالیتها و رفتارهای انسان نیز خود بر این واحدهای ژئومورفولوژی و فرایندهای ژئومورفیک تأثیر میگذارد و این تأثیر متقابل و دو جانبه، استدلال فوق را قوّت میبخشد و آنرا تأیید میکند.
استان گیلان به لحاظ موقعیت جغرافیایی خود در بین دو واحد بزرگ ساختمانی البرز ـ تالش و جلگه خزر واقع شده و محیط مناسبی را برای تشکیل اشکال و پدیدههای مورفودینامیک فراهم ساخته است. ساکنان این منطقه جهت نیازمندیهای خود به خصوص با ورود تکنولوژیهای جدید در عرصه کشت و صنعت موجب تغییراتی در سیستم اکولوژیکی شده و به علت عدم آگاهی از نحوه فعالیت جریانات سطحی و نوسانات آب دریای خزر اقدام به خانهسازی در بسترهای فرعی و اصلی رودخانهها و در حریم دریا نمودهاند. این عدم آگاهی از فعل و انفعالات محیط طبیعی اطراف خود، سالانه موجب خسارتهای عظیم جانی و مالی در محدودههای مخاطرهآمیز شده است. حوادث طبیعی از جمله زلزله، سیل، زمین لغزه، ریزش، بهمن، پیشروی و پسروی آب دریا در سالهای اخیر خساراتی را بر این استان واردکرده است.
واژ های کلیدی : استان گیلان، توسعه پایدار، ژئومورفولوژی، مورفودینامیک، مطالعات محیطی
منبع : نشریه آمایش سرزمین، دوره 1، شماره 1، زمستان 1388
دانلود فایل pdf متن کامل مقاله در ادامه مطلب
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا
ادامه مطلب ...دانلود فایل pdf متن کامل مقاله در ادامه مطلب
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا
در سال 1980 برای نخستین بار نام توسعه پایدار در گزارش سازمان جهانی حفاظت از منابع طبیعی (IUCN) آمد. این سازمان در گزارش خود با نام استراتژی حفظ منابع طبیعی این واژه را برای توصیف وضعیتی به کار برد که توسعه نه تنها برای طبیعت مضر نیست، بلکه به یاری آن هم میآید.
پایداری میتواند چهار جنبه داشته باشد: پایداری در منابع طبیعی، پایداری سیاسی، پایداری اجتماعی و پایداری اقتصادی.
در حقیقت توسعه پایدار تنها بر جنبه زیست محیطی اتفاقی تمرکز ندارد بلکه به جنبههای اجتماعی و اقتصادی آن هم توجه میکند. توسعه پایدار محل تلاقی جامعه، اقتصاد و محیط زیست است.
بقیه در ادامه مطلب...
یک ﺍیده ﻭ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ کــﻪ ﻣﻌﺎﻧــﯽ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﯼ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠــﻪ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﯽ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺎﻧــﯽ، ﻭﺍﮐﻨﺶ ﻫــﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑــﺮ ﻣﯽ ﺍﻧﮕﻴﺰﺍﻧﺪ. ﻣﻔﻬــﻮﻡ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﭘﺎﻳــﺪﺍﺭ، ﻳﮏ ﻧﻮﻉ ﺗــﻼﺵ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺮﮐﻴــﺐ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺭﺷــﺪ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﯼ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻋــﺎﺕ ﻣﺤﻴﻄﯽ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ- ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﻣﯽ ﺑﺎﺷــﺪ.
ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﻳﮏ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻬﻢ ﺩﺭ ﻓﻬﻢ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻭ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷــﺪ. ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺄﻟﻪ ﺑﺎ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺩﻭ ﻗﺮﻥ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺟﺪﺍﻳﯽ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻣﺤﻴﻄﯽ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋــﯽ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﺷــﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺗﻀﺎﺩ ﺍﺳــﺖ. ﺩﺭ ﺩﻭ ﻗﺮﻥ ﮔﺬﺷــﺘﻪ، ﻣﺤﻴــﻂ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻋﻤﺪﻩ ﺑﻪ ﻋﻨــﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺧﺎﺭﺟﯽ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺸــﺮ، ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻭ ﺍﺳﺘﺜﻤﺎﺭ ﺍﻧﺴﺎﻥ، ﻣﺸــﮑﻼﺕ ﻣﺤﻠﯽ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﻣﺤﻠﯽ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﯽ ﺷــﺪﻧﺪ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ، ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﻭ ﻣﺤﻴﻂ، ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻏﻠﺒﻪ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﺑﺮ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺩﺭﮎ ﻣﯽ ﺷــﺪ ﻭ ﺑﺎﻭﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﮐــﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﻓﻦ ﺁﻭﺭﯼ ﺑﺸــﺮ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ ﺗﻤــﺎﻡ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻣﺤﻴﻄﯽ ﻭ ﻃﺒﻴﻌــﯽ ﻓﺎﻳﻖ ﺁﻳﺪ. ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ ﺩﺍﺭﯼ ﻭ ﺍﻧﻘــﻼﺏ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻭ ﻋﻠﻢ ﻣﺪﺭﻥ ﻣﯽ ﺑﺎﺷــﺪ. ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﺑﻴﮑﻦ ﻳﮑــﯽ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﻪ ﮔــﺬﺍﺭﺍﻥ ﻋﻠﻢ ﻣــﺪﺭﻥ، ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﯽ ﮐﻨــﺪ: ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺸــﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷــﻮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺑﺸــﺮ ﺑﺮﺍﯼ ﺟﻬﺎﻥ .
بقیه در ادامه مطلب
مقاله زیست محیطی
بررسی تغییرات کاربری اراضی محدوده شهر اصفهان
با استفاده از تکنیک آشکارسازی برداری تغییرات
طی سال های 1366 تا 1377
علیرضا سفیانیان
پایش تغییرات کاربری و پوشش اراضی نقش اساسی در برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست دارد. داده های ماهواره ای کارایی بالایی در آشکارسازی و تجزیه و تحلیل تغییرات زیست محیطی دارند. روش های متعددی برای آشکارسازی تغییرات یک منطقه با استفاده از تصاویر ماهواره ای وجود دارد که هر کدام دارای مزایا و محدودیت هایی هستند. آشکارسازی برداری تغییرات (Change Vector Analysis) یکی از این روش ها است. این روش برپایه آشکارسازی تغییرات رادیومتریک بین دو سری زمانی داده ماهواره ای استوار است. مشخص شدن محدوده تغییرات در کنار ماهیت تغییرات از مزایای بسیار مهم این روش نسبت به سایر روش ها است. هدف اصلی از این مقاله توصیف روش آشکارسازی برداری تغییرات (CVA) و به کارگیری آن برای آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی در محدوده فعلی شهر اصفهان طی یک دوره 11 ساله است. بدین منظور دو سری داده از سنجنده TM ماهواره لندست به تاریخ 15 خرداد 1366 و تاریخ 13 خرداد 1377 انتخاب گردیدند. داده های ماهواره ای از لحاظ نوع سنجنده و زمان برداشت به گونه ای انتخاب شدند که نیازی به تصحیح رادیومتریک نباشد. پس از زمین مرجع کردن تصاویر و انتقال محدوده مطالعه روی آنها با استفاده از روشCVA تغییرات منطقه از لحاظ بزرگی و جهت بررسی گردید. نقشه تغییرات به دست آمده دارای ضریب کاپای 63.19 و صحت کلی 74.4 است. نتایج نشان می دهد طی این دوره 3360 هکتار از اراضی محدوده شهر اصفهان تغییر کاربری داشته است. از این میان در 1340 هکتار از اراضی که عمدتاً جزء اراضی کشاورزی بوده اند، توسعه فعالیت های شهرسازی را داشته ایم. 1585 هکتار به سطح اراضی کشاورزی اضافه و 430 هکتار از اراضی کشاورزی اولیه کاسته شده است. نتایج این مطالعه نشان داد که CVAیک روش مناسب برای آشکارسازی و توصیف تغییرات رادیومتریک سری زمانی داده های چند طیفی است.
کلید واژه: آشکارسازی برداری تغییرات، کاربری و پوشش اراضی، سنجش از دور، لندست، اصفهان
منبع : نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی) پاییز 1388; 13(49):153-164
مقالات مرتبط :
بررسی روند تغییرات پوشش اراضی اصفهان با استفاده از سنجش از دور
آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی اصفهان با استفاده از سنجش از دور و GIS (فقط چکیده)
کشف و بازیابی تغییرات کاربری و پوشش اراضی شهر اصفهان به کمک سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
دانلود فایل pdf متن کامل مقاله در ادامه مطلب
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا
ادامه مطلب ...
بررسی روند تغییرات پوشش اراضی اصفهان
سامره فلاحتکار
علیرضا سفیانیان
سید جمال الدین خواجه الدین
حمید رضا ضیایی
چکیده : | |
سنجش از دور فناوری کلیدی برای ارزیابی وسعت و میزان تغییرات پوشش اراضی است. اطلاع از انواع تغییرات پوشش سطح زمین و فعالیت های انسانی در قسمت های مختلف، به عنوان اطلاعات پایه برای برنامه ریزی های مختلف، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مطالعه تغییرات پوشش اراضی منطقه اصفهان بزرگ که شامل شهر اصفهان و اراضی اطراف آن است طی 4 دهه گذشته مورد بررسی قرار گرفت. برای رسیدن به اهداف مطالعه از عکس های هوایی1:50000 سال 1334، تصاویر ماهواره ای MSS و TM و ETM+ به ترتیب برای شهریور ماه سال های 1351، 1369 و 1380 و نقشه های توپوگرافی شهر اصفهان و اراضی اطراف آن استفاده گردید. تمامی عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای به روش نزدیکترین همسایه تصحیح هندسی شدند و RMSe کمتر از یک پیکسل گردید. برای پردازش تصاویر، ابتدا مطابق با شاخص OIF، بهترین ترکیب رنگی کاذب برای تصاویر تهیه شد، سپس با استفاده از روش طبقه بندی نظارت شده و نظارت نشده به صورت تلفیقی و به کارگیری شاخص NDVI نقشه های پوشش اراضی منطقه مورد مطالعه در 5 طبقه تهیه گردید. در نهایت، نقشه های حاصله به روش مقایسه بعد از طبقهبندی مقایسه شدند. نتایج نشان می دهد که بیشترین توسعه مناطق شهری در بین سالهای 1351 تا 1369 با گسترش متوسط 571 هکتار در هر سال و کمترین رشد آن بین سالهای 1334 تا 1351 با مساحتی حدود 324 هکتار در هر سال رخ داده است. اما در طی سال های 1334 تا 1351 با کاهش متوسط سالانه 1263 هکتار، بیشترین تخریب پوشش سبز منطقه مورد مطالعه روی داده است. منبع : نشریه علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، جلد 13, شماره 47 - ( (الف)، بهار 1388 )، صفخات 381 تا 396 مقالات مرتبط : آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی اصفهان با استفاده از سنجش از دور و GIS بررسی تغییرات کاربری اراضی محدوده شهر اصفهان با استفاده از تکنیک آشکارسازی برداری تغییرات دانلود فایل pdf متن کامل مقاله برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید . مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا
|
کشف و بازیابی تغییرات کاربری و پوشش اراضی شهر اصفهان
به کمک سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
حمیدرضا ربیعی
پرویز ضیاییان
عباس غلی محمدی
چکیده :
آشکار ساختن تغییرات یکی از نیازهای اساسی در مدیریت و ارزیابی منابع طبیعی است. بنابراین نقشه تغییرات کاربری را که نتیجه فرایند آشکارسازی تغییرات می باشد، می توان بر اساس تصاویر چند زمانه سنجش از دور تهیه کرد. لازم به ذکر است که روش های متفاوت و گوناگونی برای آشکارسازی تغییرات و تحولات کاربری ها ارایه شده است. در این تحقیق تغییرات، تحولات کاربری و پوشش اراضی منطقه اصفهان با استفاده از تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست اخذ شد؛ سپس در سال های 1988 و 1990 پردازش رقومی تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی با بهره گیری از روش های پیشرفته ارزیابی شد. در مرحله اول تصاویر یاد شده با استفاده از الگوریتم های مناسب از لحاظ هندسی و رادیومتریک تصحیح شدند؛ آنگاه نمونه های آموزشی به صورت فازی در ده کلاس کاربری و پوشش به وسیله نرم افزار Idrisiایجاد شدند. سپس هر تصویر به طور جداگانه با استفاده از الگوریتم حداکثر مشابهت طبقه بندی شد. در مرحله بعدی تصاویر طبقه بندی شده به کمک روش مقایسه پس از طبقه بندی مقایسه شدند. نتایج به دست آمده نشان دهنده تغییر وسیع کاربری اراضی کشاورزی مجاور شهر اصفهان به منطقه مسکونی در طول هشت سال می باشد. در این صورت توصیه می شود مدیران و برنامه ریزان به نظارت هر چه بیشتر بر روند تخریب اراضی کشاورزی در این منطقه توجه کنند.
کلیدواژه : سنجش از دور ، آشکارسازی تغییرات ، کاربری و پوشش اراضی ، لندست ، اصفهان
منبع : نشریه مدرس علوم انسانی زمستان 1384; 9- صفحات 19 تا 32.
مقالات مرتبط :
بررسی روند تغییرات پوشش اراضی اصفهانبا استفاده از سنجش از دور
بررسی تغییرات کاربری اراضی محدوده شهر اصفهان با استفاده از تکنیک آشکارسازی برداری تغییرات
دانلود فایل pdf متن کامل مقاله در ادامه مطلب
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا
ادامه مطلب ...
عنوان کتاب :
"حق بر محیط زیست"
"برگزیده هشتمین دوره جشنواره پایاننامه سال دانشجویی"
نویسنده :
مهدی فیروزی
انتشارات :
انتشارات جهاد دانشگاهی
موضوع :
محیط زیست، قوانین و مقررات بین المللی، حقوق بشر
عنوان کتاب :
آلودگی محیط زیست
نویسنده :
غلامرضا بخشی خانیکی
انتشارات :
انتشارات دانشگاه پیام نور