دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه و پیدا کردن راهکاری برای نجات آن در برنامه مناظره

برنامه مناظره جمعه ۲۹ شهریور ۹۲ از شبکه اول صدا و سیمای کشور  به بررسی دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه و پیدا کردن راهکاری برای نجات آن اختصاص داشت. اما به جای راهکارهای علمی بیشتر زمان این برنامه به مقصریابی و متهم کردن نهادها و مسولان ګذشت/

سرانجام این برنامه بدون ارایه راهکار علمی و اجماع کلی بر موضوعی خاص جهت نجات این دریاچه مهم بی نتیجه بعد از حدود 3 ساعت به انتها رسید /

در این برنامه وحید جلال‌زاده (استاندار آذربایجان غربی)، منصور حقیقت‌پور(نماینده اردبیل در مجلس)، علیرضا دائمی (سرپرست معاونت آب و آبفا وزارت نیرو) ، محمد درویش (فعال محیط زیست و عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل)، ناصر قاضی‌پور (نماینده ارومیه در مجلس) و احمدعلی کیخا (معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست) حضور داشتند.

پیش از شروع برنامه در آګهی و تبلیغات این برنامه گفته شده بود معصومه ابتکار، رییس سازمان محیط زیست و جواد جهانگیرزاده،‌ نماینده ارومیه در مجلس در این مناظره حاضر می شوند،‌ اما کیخا و قاضی‌پور جانشین این دو نفر شدند.

همچنین در این برنامه جای خالی نماینده ای از وزارت جهاد کشاورزی که نقش بزرگی در تغییر الگوی مصرف آب کشاورزی دارد، احساس می شد و البته چند بار از سوی شرکت کننده ها دراین باره گله شد. به عنوان مثال استاندار آذربایجان شرقی گفت: از جمله متهمین این قضیه وزارت جهاد کشاورزی است که هم اکنون نیز در این مناظره حضور ندارند.

متن کامل بحث های این برنامه بدین شرح بود :

در ادامه مطلب...
 

انتشار ګازهای ګلخانه ای بیشتر از حد پیش‌بینی‌ شده(ګزارش سازمان ملل)

بر اساس گزارش سازمان ملل:

میزان گازهای گلخانه‌ای، 14 درصد بیش از پیش‌بینی‌ها بوده است

هشدار سازمان ملل متحد درباره انتشار گازهای گلخانه‌ای :

در این گزارش آمده است غلظت گازهای گلخانه‌ای مانند دی اکسید کربن(CO2)  در جو کره زمین نه تنها کاهش نداشته، بلکه از سال 2000 تا میزان 20 درصد افزایش یافته است.

این گزارش به وسیله 55 دانشمند از 20 کشور جهان با هماهنگی برنامه محیط زیست ملل متحد (UNEP) و بنیاد اقلیم اروپا تهیه شده است.

سازمان ملل هشدار می دهد در صورتی که اقدام فوری از جانب کشورها در زمینه کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای صورت نگیرد، انتظار می رود میزان اشاعه این گازها تا 58 گیگا تن طی 8 سال برسد.

گزارش‌های ارزیابی قبلی تاکید داشتند که میانگین اشاعه گازهای گلخانه‌ای تا 2020 به میزان 44 گیگاتن یا کمترخواهد بود.

در عین حال در این گزارش قید شده حفظ افزایش میانگین دمای جهانی  زیر دو درجه سانتیگراد هنوز امکان دارد به شرط آنکه از نابودی جنگل‌ها جلوگیری شود، استفاده از خودروهای شخصی کاهش یابد، از حمل و نقل عمومی دوستدار محیط زیست مانند مترو استفاده شود و سوخت‌های فسیلی برای گرمایش ساختمان‌ها کمتر مورد استفاده قرار گیرد.

---

اثر ګلخانه ای چیست ؟
اثر گلخانه ای ( The Greenhouse Effect) ٬ یک پدیده طبیعی است که میلیونها سال در زمین و سایر کرات منظومه شمسی در حال انجام بوده است ٬اما تعادل این روند طبیعی با فعالیت های انسانی(anthropogenic)به هم خورده ٬ و امروزه به عنوان یک مشکل زیست محیطی که منجر به گرمایش جهانیست تلقی میشود

---

در همین رابطه :

جهان همچنان گرمتر می شود

اثر گلخانه ای و گرمایش جهانی

ژوئن 2012 گرمترین ماه قرن گذشته

سدها؛ متهمان جدید گرمایش جهانی

تداوم ذوب چشمگیر یخ های قطب شمال

زمین و چالش افزایش دما (گزارش تصویری)

تداوم افزایش سطح آب دریاها به واسطه گرمایش جهانی

تداوم واپس نشینی یخها در قطب شمال

مشخصات هوبره (پرنده ای زیبا، محبوب و تماشایی)

در این نوشته اطلاعات کاملی از هوبره پرنده ای زیبا آورده ام. در این نوشته عناوین ذیل را با هم مرور کرده و درباره آنها اطلاعاتی را خواهیم دید که دانستنی های جالبی برای دوستداران طبیعت، محیط زیست و کارشناسان محیط زیست و .... می باشد.

عناوین اصلی این نوشته :

• هوبره: پرنده ای محجوب و تماشایی
• شناسایی جنسیت و تولید مثل
• تغذیه و زیستگاه
• وضعیت حفاظت

اگر چه هوبره در ایران جزء پرندگان حمایت شده است و شکار با پرندگان شکاری در کشور از سالهای خیلی دور ممنوع است اما قوشبازی ( به قول استاد بهمن بوستان ، قوش پرانی صحیح تر از قوش بازی است ) و شکار هوبره با پرندگان شکاری یکی از دلایل اصلی نقصان تعداد هوبره در آسیا و به ویژه در کشور ماست .

هر چند که من خود اذعان می کنم که قوش پرانی و شکار هوبره عامل اصلی کاهش جمعیت هوبره است ولی فکر می کنم با شرحی که خواهد آمد شما نیز متقاعد شوید همین قوش پرانی ممکن است عامل نجات این پرنده از نابودی و حتی بهبود جمعیت و کنترل آن گردد . شاید تعجب کنید ، همانطور که در مقالات قبلی نیز اشاره کرده بودم شکار و حفظ حیات وحش می توانند در یک راستا قرار گیرند و این خود یک نمونه و اتفاقا نمونه ای بین المللی در مورد همین واقعیت است که می شود شیشه و سنگ را در کنار هم نگهداشت .

پرنده مورد نظر در نوع خود هم خیلی زیباست و هم مانند شتر که در بیابان ها و کویر بی آب و علف می تواند زیست کند بسیار مقاوم . زیستگاه این پرنده بیابان های خشک و نقاطی است که کمتر در دسترس شکارچیان بوده است ، در عین حال شکار آن با تفنگ نیز مشکل است زیرا از فاصله دور متوجه حضور انسان یا خودرو می شود و هنوز به تیررس نرسیده پرواز می کند . به این ترتیب اگر چه این پرنده در نوعی از حفاظت طبیعی قرار داشته است اما در 30 سال گذشته بعلت بهبود وضع زندگی و درآمد ساکنین کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس مانندعربستان ، کویت ، قطر ، بحرین و امارات بشدت مورد استقبال مردم این نواحی برای شکار با پرندگان شکاری قرار گرفت .

شکار هوبره با قوش یا پرندگان شکاری قبلا بیشتر مورد علاقه شیوخ عرب بود که به صورت سنتی و تشریفاتی به این امر توجه داشتند اما مردم نیز در این سالها به این امر روی آوردند ، بعضی از مردم حتی در ایران اعتقاد دارند خوردن گوشت هوبره باعث افزایش بعضی توانمندی های جسمی می شود و مخصوصا سنگدان آن خاصیت دارویی دارد . در این رابطه کار به جایی رسید که از یک طرف جمعیت هوبره های ایران مخصوصا نواحی جنوبی کشور به شدت آسیب دید و از طرف دیگر تجارت قاچاق قوش یا شاهین و یا سایر پرندگان شکاری نیز تبدیل به یک دردسر بزرگ برای سازمان های ذیربط در کشور شد و در نتیجه هم جمعیت هوبره آسیب دید هم جمعیت پرندگان شکاری .

هوبره در جدال با شاهین می تواند از خود دفاع کند و اگر پرنده شکاری با تجربه نباشد چه بسا که به جای هوبره ، پرنده شکاری از بین برود.

هوبره در جدال با شاهین وقتی شاهین از پشت نزدیک می شود ناگهان تغییر ارتفاع به سمت بالا داده و از مقعد خود خمیر رقیق چسبناکی را به سمت شاهین می افشاند که در صورت ریخته شدن بر روی بالهای شاهین بلافاصله شاهین سقوط می کند و در حین سقوط آسیب می بیند ( به این دلیل به آن پرنده بمب انداز هم می گویند ). اگر چه شیوخ عرب سعی می کردند بحث قوش پرانی را بعنوان حفظ یک سنت مطرح و از آن دفاع کنند ولی رفته رفته صدای مخالف از گوشه و کنار دنیا بلند شد و شیوخ عرب برای پرداختن به امر قوشبازی و شکار هوبره با شاهین به شدت زیر سئوال قرار گرفتند . هر چند این مخالفت ها در سطوح بین المللی روز به روز بیشتر می شد اما آنان نمی خواستند از این رویه که به عنوان سنت و حتی نشانه قومیت و شخصیت بود دست بردارند .
در این میان به ویژه ، مقامات بلند پایه کشور امارات دست به کار شدند تا راهی پیدا کنند که پرداختن به قوش پرانی در دنیا مقبول افتد اول آنکه از شرکت ها و موسسات غربی خواستند نسبت به تکثیر مصنوعی انواع پرندگان شکاری اقدام کنند و در نتیجه مشکل نگهداری از قوش ( ما به تمام پرندگان شکاری که در شکار استفاده می شوند اصطلاحا قوش می گوییم ، قوش ها دسته ای از پرندگان شکاری هستند که در اصطلاح انگلیسی Hawks به آنها اطلاق می شود ) . با صدور شناسنامه و اطمینان از اینکه از طبیعت گرفته نشده اند حل شد و حالا می توان در سطح بین المللی قوش را با این شناسنامه ها جابجا نمود .

در حال حاضر اگر کسی در شهریور ماه به نمایشگاه شکار ابوظبی سری بزند خواهد دید که بیش از 30 شرکت در دنیا مشغول پرورش و تکثیر انواع این پرنده ها هستند و اگر تعداد پرنده های عرضه شده در این نمایشگاه را بشمارد رقمی بالاتر از 1000 خواهد بود . علاوه بر این اقدام که موجب رشد و شکوفایی صنعت پرورش پرندگان شکاری گردید با تاسیس چند مرکز بیمارستانی در این کشورها ، پرندگان شکاری در دست مردم را تحت معالجه و مراقبت قرار دادند و بعلاوه با توجه به اینکه تجارت پرندگان شکاری به کشورشان غیر قانونی اعلام شد . پرندگان ضبط شده از قاچاقچیان را نیز در این مراکز باز پروری کرده و آنها را در کشورهای آسیایی مثل پاکستان و ایران رها می سازند . اقدام بعدی ، حل مشکل هوبره بود که طبق بررسی ها جمعیت آن به شدت رو به نقصان گذاشته بود برای این کار نیز بودجه مخصوص در نظر گرفته شد و نحوه زندگی و مهاجرت این پرنده ها و نحوه تولید و تکثیر مصنوعی آنها بررسی شد و متعاقب آن چندین مرکز پرورش و تکثیر هوبره نیز به راه افتاد که پس از تکثیر در طبیعت رها سازی شوند . کار از این هم فراتر رفت و آن تلاش این دولت ها برای ثبت امر قوش پرانی و شکار هوبره بصورت یک میراث فرهنگی در بخش میراث فرهنگی جهان در یونسکو بود که در حال انجام است . حتی کنوانسیون CITES نیز متقاعد شد که این روش شکار ، روش پایدار است یعنی کمک به تکثیر هوبره و استفاده از پرندگان شکاری تولید شده در مراکز پرورش ، می تواند از جمله نمونه های SUSTAINABLE USE OF WILDLIFE قرار گیرد ( بنده با نماینده CITES در این مورد صحبت کرده ام ). از جمله اقدامات انجام شده در مورد هوبره ، مطالعه ای است که به هزینه دولت های عربی و با استفاده از ماهواره و نصب فرستنده بر روی هوبره ها انجام شده که نتیجه یک نمونه از این کار را در تصویر شماره 1 ملاحظه می فرمایید که بخشی از کشور ما را در بر می گیرد و همچنین مطالعه و انجام پروژه هایی برای سرشماری جمعیت و مسیر مهاجرت این پرنده ها .

همانطور که قبلا نیز گفتم ، تامین هزینه به وسیله دوستداران شکار هوبره خود به عاملی تبدیل شده تا به نسل هوبره کمک کند . اینطور نیست ؟

به امید روزی که در کشور ما هم توسط کارشناسان ایرانی در مورد این پرنده که هم بومی کشورست و هم مهاجرت می کند تحقیق کامل صورت پذیرد .

مشخصات ظاهری، زیستگاه، تغذیه، تولید مثل و وضعیت حفاظت در ادامه مطلب