..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..
منابع طبیعی-بیابان زدایی-محیط زیست..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..
منابع طبیعی-بیابان زدایی-محیط زیستمقاله : بررسی پدیده گرد و غبار و اثرات زیست محیطی آن(pdf+متن تایپ شده)
شهریار کریمدوست ، لیلا اردبیلی
چکیده :
گرد و غبار یک فرایند طبیعی در مناطق بیابانی و صحراهاست که در اثر عملکرد بادهای قوی بر سطح خاک رخ داده و سبب معلق شدن ذرات ریز خاک در فضای نزدیک سطح زمین می شود. در سال های اخیر، تاثیر عوامل طبیعی همانند خشکسالی های مداوم، کاهش بارندگی و رطوبت نسبی محیط به همراه تشدید فاکتورهای محیطی نظیر استفاده بی رویه از منابع آبی مناطق بیابانی، از بین رفتن نیزارها و وقوع جنگ موجب خش کشدن تالاب ها و دریاچ ههای بیابان های شرق عراق و عرص ههای جنوبی کشورمان و تنک شدن یا از بین رفتن کامل پوشش گیاهی در این مناطق گردیده است. نتیجه چنین وقایعی گسترش شدید گرد و غبار که به نام ریزگرد معروف هستند، در بخش های غربی، جنو بغربی و مرکزی ایران بوده و توانسته در کوتاه مدت اثرات نامطلوبی بر محی طزیست، اقتصاد و سلامت ساکنین 17 استان کشور به ویژه شهرهای مرزی همانند اهواز و کرمانشاه بر جای گذارد.
کلید واژه : گرد و غبار؛ بیابان؛ خشکسالی؛ شهرهای مرزی؛ عراق
منبع: چهاردهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران و بیست و هشتمین گردهمائی علوم زمین، 25 الی 27 شهریور ماه 1389؛ دانشگاه ارومیه
توضیح: به دلیل حجم بالای دانلود فایل pdf و همچنین درخواست های فراوان بازدیدکنندگان وبلاگ متن کامل این مقاله در حال تایپ می باشد و با اتمام کار تایپ بر روی وبلاگ قرار خواهد گرفت.
برای مشاهده متن تایپ شده این مقاله بر روی لینک پایین کلیک نمائید.
دانلود فایل pdf متن کامل مقاله در ادامه مطلب
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا
ادامه مطلب ...
معرفی 5 شهر نوپایدار در سال 2012
در حالی که امروزه همه شهرها توجه به محیط زیست را برای بهبود وضعیت اقتصادی یا حتی توریسم شهرهای خود سرلوحه کارهای خود قرار داده اند اما بعضی از آنها از بقیه جلوترند. شهرداران امروز سعی می کنند که در موضوعات مربوط به مبحث پایداری از یکدیگر پیشی بگیرند. در سراسر جهان شهرهای زیادی هستند که خوشبختانه توسط دولت های محلی مسئولیت پذیر اداره می شوند .این دولت ها به چیزهایی مانند فضای سبز یا دوچرخه سواری و حتی سیستم های حمل و نقل دوستدار محیط زیست توجه می کنند
در فهرست زیر 5 شهر جدیدی معرفی می شوند که می توان مدیریت آینده نگرانه و توجه فعالان اجتماعی آنها را به موضوع پایداری مشاهده کرد. فعالیتهایی که در این شهرها صورت گرفته می تواند الگویی برای شهرداران و همچنین برنامه ریزان شهری دیگر نقاط جهان باشد.
آکرا،غنا
این شهر مانند دیگر همتایان آفریقایی اش به دنبال ایجاد توازن در رشد اقتصادی و توسعه پایدار است، اکرا امسال توانستند جذاب ترین شهر فعال در زمینه پایداری در میان شهرهای آفریقایی باشد. این شهر با بکار گرفتن فناوری های نوین ارتباطی و اجرای راهکارهای جدید اقتصادی حالا در قله مراکز اقتصادی آفریقا به عنوان شهری سبز است. اکرا این موفقیت خود را با کمک سازمان های مردم نهاد محلی و دفاتر منطقه ای وابسته به سازمانهای بین المللی و شرکتهای بزرگ مخابراتی کسب کرده است که توانستند بهترین مسئولیت پذیری را در بین جامعه مردمی این شهر ایجاد کنند.
آدلاید، استرالیا
سال 2011 با سیلابها و خشکسالی هایش سال سختی برای استرالیا بود. اما آدلاید توانست در این سال تبدیل به بستر ساختمان سازی سبز و انرژی پاک شود.این شهر نزدیک به 30 سال است که برنامه ای برای بهبود کیفیت شهروندانش دارد. آدلاید می خواهد کنفرانس دوچرخه سواری را در اواخر ماه جاری برگزار کند تا نشان دهد که به حمل و نقل پاک توجه خاصی خواهد داشت. همچنین آنها استراتژی طراحی یکپارچه خود را از ماه ژوئن سال جاری بهره برداری خواهند کرد.
بلگراد،صربستان
پایتخت صربستان معروف به برخورداری از پرنشاط ترین زندگی های شبانه در میان شهرهای اروپا است اما در حالی که صربستان برای یکپارچه شدن با اتحادیه اروپا تلاش می کند فعالان اجتماعی این شهر به دنبال تلاش برای پیدا کردن روشهایی برای کنترل زباله ها و ملزم کردن دولت به پیگیری روشهای کشاورزی پایدار هستند. همچنین آنها تلاش می کنند تا وضع ساختمانهای این شهر را که اکثر آنها پیش از سال 1980 بنا شده اند را ساماندهی کنند.
برازیلیا، برزیل
درحالی که برزیل تلاش می کند تا به جایگاه ششمین قدرت اقتصادی دنیا دست پیدا کند برازیلیا با آن ساختمان های ناهمگون و بلند مرتبه اش در حال تبدیل شدن به جایی بهتر برای زندگی است، دیگر شهروندان مجبور نیست آخر هفته ها از ازدحام و شلوغی به ریودژانیرو پناه ببرند و با وجود سازمان هایی ماند (URBENVIRON) و پروژه های کوچک و بزرگ در سراسر شهر که ساختمان سازی سبز را الگوی فعالیت خود قرار داده اند تبدیل به یک شهر پیشرو شده است. منتظر پیشرفت های بیشتر برازیلیا به عنوان یک مدل موفق توسعه پایدار باشید.
ناپل، ایتالیا
در حالی که رم در آتش سیاست می سوخت، ناپل با بحران زباله ها مواجه شده بود. فعالان اجتماعی این شهر ابزارهای رسانه ای جدید و سیستم های هماهنگی اجتماعی قدیمی را برای پاکسازی شهرهای خود توسط شهروندان و اشتغال زایی به کار گرفتند. اجتماعات عظیم شهروندان داوطلب برای کمک به پاکسازی شهر و ایجاد گروههایی کوچک اما تاثیر گذار که می خواهند آبروی شهر را بازگردانند،مثال زدنی است. به پاس موفقیت این تلاشها آنها امسال میزبان چندین برنامه بزرگ بین المللی مانند نشست شهروندی سازمان ملل هستند.
منبع : شهر نوشت (روابط عمومی و امور بین الملل شهرداری تهران)
سرانه فضای سبز در ساری حدود 2 متر است
به گزارش ایلنا از ساری، حمیدی در دومین نشست مطبوعاتی افزایش روز افزون شهر نشینی در کشور را از عوامل پدید آورنده انواع آلودگی ها عنوان کرد و گفت: یکی از راه های جلوگیری از آلودگی های صوتی وبصری و آلودگی هوا گسترش فضای سبز می باشد.
*سرانه فضای سبز در ساری حدود 2 متر است
حمیدی شهرداری را به عنوان متولی سیانت از فضای سبز دانست و گفت: از سال 87 تا کنون با ایجاد سازمان فضای سبز این سازمان تمام تلاش خود را برای بهبود و گسترش فضای سبز در شهرستان ساری انجام می دهد.
وی اهداف سازمان را ایجاد فضای سبز در محیط های پارک ،میادین ، معابر و نگهداری پارک ها یادکرد گفت: ارائه طرح و برنامه ریزی برای گسترش فضای سبز هم به عهده سازمان می باشد.
مدیر عامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری ساری سرانه فضای سبز در شهر ساری را نزدیک به 2 متر دانست و گفت: در طی دوره سوم شورا و با حضور مهندس حجازی در حوزه فضای سبز 96 درصد و 130 درصد افزایش محیط های پارکی و 45 درصد افزایش درختان معابر داشتیم اما هنوز با کلان شهر ها فاصله داریم.
وی سرانه فضای سبز در استان های شمال کشور پائین دانست و گفت : با اضافه شدن پارک هزارو 200 هکتاری که منابع طبیعی در اختیار شهرداری ساری قرار داده است سرانه فضای سبز ساری به 40 متر مربع خواهد رسید که از آرزوهای مردم شهر و مسئولان بوده است.
مدیر عامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری ساری حریم ریل آهن را 17 متر عنوان کرد و در ادامه افزود: در حاشیه ریل اجازه کاشت درختان بلند قامت وجود ندارد
*برگزاری جشنواره بهار نارنج در شهرستان ساری
حمیدی از برگزاری جشنواره بهار نارنج در اردیبهشت 91 خبر داد و گفت: شهر ساری باید به سمتی هدایت شود که به شهر شکوفه های نارنج که در دوره قاجار هم به این نام یاد می شد برگردد
*89 نفر از نیروها شرکتی و 2 نفر نیروی رسمی در سازمان مشغول می باشند
وی بودجه سال آینده را بین 3 تا 4 میلیارد تومان پیش بینی کرد و گفت: تا چند روز آینده بودجه سال 91 را می بندیم و ارائه خواهیم داد.
حمیدی با بیان اینکه فقط تعداد 2 نفر نیروی رسمی در سازمان فضای سبز مشغول کار می باشند ادامه داد: 89 نفر پرسنل شرکتی و 22 نفر نیروی قراردادی به همراه 15 کارشناس در سازمان فضای سبز مشغول به کار می باشند
*برای جداسازی آب شرب از آب خام نیاز به 1.5 میلیارد بودجه می باشد
وی با اشاره به اینکه بودجه جداسازی آب شرب و خام را 1.5 میلیارد تومان می باشد تصریح کرد: تا به حال 100 میلیون تومان از این بودجه تصویب شده و به زودی به دست ما خواهد رسید تا بتوانیم برای فضای سبز استفاده نمائیم.
حمیدی اظهار داشت: 60 درصد از اجرای این طرح به عهده سازمان همیاری و 40 درصد به عهده شهرداری می باشد.
مدیر عامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری ساری زمان تحویل پارک هزارو 200 هکتاری را منوط به ارائه طرح جامعه از شهرداری دانست و گفت: ما برای این طرح باغ پرندگان ، باغ گیاهان دارویی، باغ وحش و طرح های جامع در نظر گرفتیم که مقرر گردید با یک مشاور طرح قوی و کاربلد بتوانیم این طرح را ساماندهی کنیم.
*سازمان فضای سبز مخالف چادر خوابی مسافران در پارک ها می باشد
حمیدی مسیر بین پل گردن و پل تجن را از طرح ها مدون و بسیار خوب ذکر کرد و گفت : اگر بتوانیم این طرح را اجرائی کنیم این طرح به عنوان یک نماد برای شهر ساری تبدیل خواهد شد.
وی از تعداد32 هزار درخت در شهر ساری خبر داد و گفت: سازمان به صورت روزانه با مشکل قطع درخت و خسارت به درخت توسط مردم مواجه است و این نیاز به فرهنگ سازی دارد.
مدیر عامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری ساری در ادامه با بیان اینکه فضای سبز تصمیم دارد به سمتی حرکت نماید تا هر خیابان یک نوع گونه درختی به کار گرفته شود و در ادامه افزود: باغی که ملکش بیش از 500 متر مربع باشد و 16 درخت مثمر داشته باشد اگر بدون مجوز قطع گردد شهرداری می تواند طبق قانون ملک را به بدون برگشت به تملک شهرداری در بیاورد.
وی گفت : سازمان فضای سبز مخالف چادر خوابی مسافران در پارک ها می باشد بدلیل اینکه ما در شهر ساری پارک فرا شهری نداریم و پارک های فعلی فقط برای استفاده شهروندان مناسب می باشد.
حمیدی در پایان فضای سبز را یک موجود زنده دانست و گفت: حفظ و نگهداری فضای سبز رسالت سازمان می باشد و موقعیت مکانی برای فضای سبز دارای ارجعیت نمی باشد.
منبع : ایلنا
چه مرجعی برنامه جدید کاهش آلودگی هوا را می نویسد؟
وزارت بهداشت از تدوین برنامه جامع کاهش آلودگی هوای تهران در مرکز پژوهشهای مجلس خبر می دهد و این مرکز، می گوید هیچ برنامه و وظیفه ای برای این کار ندارد.
امید سلیمی بنی: با پایان گرفتن زمان اجرای برنامه کاهش آلودگی هوا، حرف و حدیثهایی درباره برنامه جدید دولت برای برون رفت از مشکلات ناشی از آلاینده های جوی شنیده می شود. برخی از مسئولان می گویند دولت برای نوشتن برنامه جدید مبارزه با آلودگی تا جایی پیش رفته که برای تعیین وظایف تمام دستگاه های درگیر در آلودگی هوا دست و آستین بالا زده و مشغول جمع آوری نظرات مجریان است.
این را محمدرضا محمودی معاون عمرانی استاندار تهران در کافه خبر می گوید و از سوی دیگر برخی از مقامات بهداشت و درمان می گویند این کار در مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی انجام می شود. به گفته رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت گفت: برنامه جامع کاهش آلودگی هوای تهران در مرکز پژوهشهای مجلس در حال نهایی شدن است و پس از طرح در صحن مجلس، اجرایی می شود.
این مقام مسئول می افزاید : براساس بررسیهای انجام شده حداقل 12 وزارتخانه و سازمان در برنامه کاهش آلودگی هوا می‌توانند نقش موثر داشته باشند و نقش برخی از سازمانها و وزارتخانه‌ها مانند وزارتخانه‌های نفت، صنایع و معادن، کشور و شهرداری تهران در این برنامه، مهم‌تر و کلیدی‌تر است.
این در حالی است که تحقیقات "خبرآنلاین" نشان می دهد علاوه بر اینکه وظیفه ذاتی این مرکز، برنامه نویسی برای کاهش آلودگی هوای کلانشهر ها نیست، بلکه عملا تاکنون هیچ اقدامی در این مرکز درباره برنامه جامع کاهش آلودگی هوای تهران انجام نشده، زیرا تنها کار این مرکز، انجام تحقیق و پژوهش درباره مواردی است که از سوی مجلس ارجاع می شود.
مردانی، یکی از کارشناسان این مرکز در گفتگو با "خبرآنلاین" می گوید: "تنها کاری که اخیرا درباره آلودگی هوا در این مرکز انجام شده، یک جلسه کوتاه با یکی از نمایندگان مجلس بود که در آن، مسایل مرتبط با آلودگی هوای تهران بررسی اجمالی شد."
به گفته این کارشناس، خروجی این جلسه، مصوبه و یا برنامه ای نبود و تنها حالت اطلاع رسانی و جمع بندی مباحثی بود که در مجلس مطرح شده بود و با پایان این جلسه، اقدام دیگری در مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی انجام نشده است.
این در حالی است که هنوز سرنوشت برنامه جامع 10 ساله قبلی در هاله ای از ابهام است و هیچ یک از نهادهای درگیر در آن برنامه از جمله وزارت صنایع، وزارت نفت، سازمان محیط زیست و راهنمایی و رانندگی، هیچ بخشی از وظایف خود را انجام نداده اند.
برنامه بماند برای روزهای نیامده
با نزول برف و باران، بسیاری از مشکلات مانند خشکسالی و آلودگی هوا رفع می شود، این اتفاقی است که هر سال می افتد تا سال آینده که پدیده هایی مانند ثبات در هوای کلانشهرهایی مانند تهران و وارنگی هوا باز گردد، چند نفری را به بیمارستان و شاید گورستان بفرستد و چند روزی تعطیلی اجباری گریبان همه را بگیرد و حرف و حدیثها، دوباره تازه شود تا بار دیگر موضوع کاهش آلودگی هوای تهران و کلانشهر های کشور، جان تازه ای پیدا کند.
زمستان امسال، با تمام آلودگیهای هوا که گفته می شود نزدیک به 40 روز وضعیت بحران را تجربه کرد، و بیش از 100 روز، آلاینده های هوای تهران از وضعیت سالم بیشتر بود، گذشت، اکنون که باد بهاری می وزد و باران و برف، اندکی غبار و سم را از آسمان تهران پاک می کند، روزهای تیره و تار تنفس در هوای مسموم تهران به فراموشی سپرده شده و همگان از یاد برده اند در پاییز و زمستان امسال، چندین بار کشور به حالت نیمه تعطیل درآمد.
آمارهای تحریفی، مرگ و میر مبهم
از طرفی، سیاست "بگیر و ببندی" که با بالا گرفتن بحران آلودگی هوا در تهران، دستگاه های مختلفی را درگیر کرد، چندان کارآمد به نظر نمی رسید، زیرا با وجودی که نهادهایی مانند مجلس، بارها با اعلام آمار کشته شدگان ناشی از آلودگی هوا، سعی کرد افکار عمومی را متوجه وظایف دولت در این بخش کند، سازمانها و وزارتخانه های زیر مجموعه دولت، هر کدام به طریقی، این آمار را زیر سئوال بردند. از وزیر بهداشت و درمان که بارها گفت وزارت بهداشت آمار کشته شدگان آلودگی هوا را نمی پذیرد تا مقامات وزارت کشور که گفتند اگر کسی بتواند مرگ بر اثر آلودگی هوا را اثبات کند، جایزه خواهد گرفت، سعی کردند صورت مسئله را به هر نحو پاک کنند. آخرین این اظهار نظرها به سخنان دکتر کاظم ندافی از مسئولان وزارت بهداشت باز می گردد که در پاسخ به اظهارات اخیر عضو هیئت مدیره انجمن تولید کنندگان مخازن CNG و آماری که از افزایش مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در روزهای اخیر ارائه داده است، گفته آمار ارائه شده از سوی فرد مذکور به هیچ وجه مورد تایید وزارت بهداشت نیست به ویژه که در مواردی این آمار کاملا تحریف شده و خلاف واقع است.
مجلس یا دولت، برنامه ریزی با کیست؟
با وجودی که در برنامه سابق کاهش آلودگی هوای تهران، وظیفه سازمانهای دولتی مانند وزارتهای صنایع و نفت، محیط زیست و راهنمایی و رانندگی به روشنی معلوم شده بود، اقدام مشخص و قابل دفاعی انجام نشد و اکنون که قرار است برنامه جدید مبارزه با آلودگی هوا نوشته شود، از ابتدای امر مشخص نیست چه کسی باید این کار را به انجام برساند.
با این همه، برخی از مقامات مانند معاون استانداری تهران می گویند وزارت کشور با جمع آوری نظرات دستگاه هایی که باید این کار را انجام دهند، برنامه ریزی خواهد کرد و برخی از مسئولان وزارت بهداشت، امر را به گردن مجلس و مرکز پژوهشها می اندازند و نتیجه این می شود که از گامهای آغازین این راه، مسئولیتها در اظهارنظرهای رسانه ای گم می شود.
آنچنان که از گفته های کارکنان مرکز پژوشهای مجلس برمی آید، هیچ برنامه ای در این مرکز برای نگارش برنامه جامع مبارزه با آلودگی هوا وجود ندارد، پس در این میان، دولت تنها گزینه ای است که باید کار برنامه ریزی و تدوین کارهایی که قرار است هوای تهران را به شرایط سالم در طول سال نزدیک کند، انجام دهد.
ولی آیا اظهاراتی که برخی از مسئولان وزارت بهداشت درباره تدوین برنامه جامع رفع آلودگی هوا دارند، ناشی از چیست؟ عدم اطلاع از کارهایی که در بدنه دولت انجام می شود و یا فرافکنی در حوزه ای است که دولت، طبق اصل 50 قانون اساسی، باید عهده دار آن باشد؟ رویدادهای آینده نشان خواهد داد آیا عزم دولت برای چاره جویی این مشکل از حد پرواز هواپیماهای آب پاش فراتر رفته و یا اقداماتی مانند تعلل در پرداخت بودجه مصوب مترو و تعطیلات پیاپی در روزهای آلودگی و اضطرار هوا، در سال آینده و بحران آلودگی هوای پیش رو، همچنان ادامه خواهد یافت؟
خبر آنلاین - 16 بهمن 1389
ابلاغ طرح جدید کاهش آلودگی هوا ؛ بزودی
وی گفت: فقط در ریزگردهای زیر دو و نیم میکرون مشکل وجود دارد و وضع آیتم های دیگر بهتر شده است.
محمدی زاده افزود: طرح جدید که تلاش شده است هم جامعیت داشته باشد و هم علاوه بر تهران هشت شهر بزرگ دیگر را نیز شامل شود در کمیسیون زیربنایی دولت تصویب شده است و تا چند روز آینده ابلاغ می شود.
محمدی زاده گفت: در طرح جدید ده فعالیت مهم و برجسته شامل از رده خارج کردن خودروهای اسقاطی ، معاینه فنی خودروها ، بالا بردن استانداردهای تولید صنعت خودرو ، اصلاح و بهبود وضع فرآوردهای سوختی ، مهندسی و مدیریت ترافیک و بهینه سازی مصرف انرژی مدنظر قرار گرفته است.
وی افزود: این طرح در برنامه ای پنج ساله برای مدیریت و کاهش آلودگی هوای تهران و شهرهای بزرگ کشور اجرا می شود.
آقای محمدی زاده در پاسخ به سؤالی در خصوص ارزیابی طرح جامع قبلی کاهش آلودگی هوا گفت: برخلاف آنچه بعضا گفته شده ، طرح قبلی شکست نخورده است زیرا این طرح در بخش هایی صد درصد و در بخش هایی نیز تا حدودی موفق بوده و به طور کلی موفقیت آن حدود ۴۵ درصد ارزیابی شده است.
وی در ادامه گفت: مجموعه واحدهای آلاینده چهار هزار و ۱۷۵واحد از ۸۵ هزار واحد صنعتی فعال در کشور برآورد شده است .
محمدی زاده افزود: این تعداد کمتر از ۵ درصد واحدهای فعال در کشور است که مشمول جرائم شدند و باید تا پایان برنامه پنجم توسعه فرایند های خود را اصلاح کنند.
مشکل آلودگی هوا با یک برنامه چهار ساله حل می‌شود
قالیباف در حاشیه مراسم افتتاح پل تقاطع ابوسعید و وحدت اسلامی:
مشکل آلودگی هوا با یک برنامه چهار ساله حل می‌شود
شهردار تهران گفت: «در یک برنامه چهار‌ساله اگر دولت و شهرداری بتوانند هزینه‌های زیاد مربوط به سامان بخشی حمل و نقل عمومی را بپردازند میتوان آلودگی هوا و مشکلات سفر درون شهری را حل کرد.»
محمد باقر قالیباف صبح امروز در حاشیه مراسم افتتاح پل ابوسعید در خیابان وحدت اسلامی، در جمع خبرنگاران با بیان اینکه دریاچه چیتگر به یکی از بهترین تفرج‌گاه‌های تهران تبدیل می‌شود و تاثیر به‌سزایی در کاهش آلودگی هوای پایتخت خواهد داشت، افزود: «کار دریاچه چیتگر را با یک برنامه سی‌ماهه آغاز کردیم، هم اکنون پروژه از برنامه زمان‌بندی جلوتر است و با این شرایط شاید 7 ، 8 ماه زودتر کار را به اتمام برسد.»
وی ادامه داد: «این پروژه تاکنون حدود 58 درصد پیشرفت داشته است و امیدوارم بتوانیم تا اردیبهشت ماه کار را پیش ببریم.»
قالیباف با بیان اینکه طبق برنامه قرار بود آبگیری دریاچه چیتگر سال آینده در همین زمان انجام شود، تصریح کرد: «به خاطر اینکه نیازمند استفاده از آب باران‌های بهاری و سیلاب رودخانه هستیم، تلاش داریم تا در بهار دریاچه را آبگیری کنیم.»
وی در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگاری در مورد پرداخت اعتبارات مترو، گفت: «تغییر خاصی در پرداخت های مترو اتفاق نیفتاده و هنوز در کش و قوس است اما وزیر اقتصاد جلسه ای گذاشتند که مقرر شد بانک ها به تعهدات خود عمل کنند. امیدواریم این تصمیمات به عمل بینجامد.»
قالیباف افزود: «در ارتباط با برداشت از صندوق توسعه ملی هنوز اتفاقی نیفتاده و در واگذاری کمک های مربوط به یارانه ها درصد بسیار کمی محقق شده، این در حالی است که در ماه های پایانی سال به سر می بریم.»
شهردار تهران در پاسخ به این سوال که آیا این برداشت از صندوق توسعه ملی، ضمانت قانونی و اجرایی ندارد، گفت: «این سوال را من نباید جواب دهم بلکه مجلس و دولت باید پاسخگو باشند.»
او در پاسخ به سوال دیگری در مورد اینکه اگر در خوش‌بینانه‌ترین شکل ممکن مترو تهران تکمیل شود، بزرگراه‌ها و راه‌های ارتباطی ایجاد شود و اتوبوس ها به اندازه کافی تامین شود، آیا ترافیک تهران حل می‌شود یا مشکل از جمعیت تهران است نیز اظهار داشت: «همه شهرهای دنیا به خاطر جمعیت زیاد ترافیک دارند و هیچ شهر پیشرفته ای در دنیا از ترافیک بی‌بهره نیست ولی اگر این اتفاقات بیفتد، میتوان شهر را بهتر اداره کرد.»
قالیباف افزود: «ما آلودگی هوا داریم. اگر اینها فراهم شود آلودگی هوا حتما از بین خواهد رفت و شرایط به وضعیت نرمال خواهد رسید و ترافیک هم به این معنا که کسانی که قصد سفر به داخل شهر داشته باشند راحت از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنند، حل می‌شود. اینجاست که ما می‌توانیم محدودیت‌ها را اعمال کنیم، یعنی طرح ترافیک و زوج و فرد را گسترش دهیم و هزینه استفاده از خودروی شخصی را بالا ببریم. اینها وقتی میسر است که مردم بتوانند از حمل و نقل عمومی به راحتی استفاده کنند.»
به گفته قالیباف در یک برنامه 4 ساله اگر دولت و شهرداری بتوانند هزینه‌های زیاد مربوط به سامان بخشی حمل و نقل عمومی را بپردازند میتوان آلودگی هوا و مشکلات سفر درون شهری را حل کرد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا محدودیتی برای کنترل جمعیت تهران انجام می شود، اظهار داشت: «بر اساس طرح جامع شهر، پیش بینی افق آینده شهر حدود 10 میلیون است و این اولین بار است که در طرح جامع وسعت شهر تهران محدود تر شده است. یعنی از حدود بیش از 700 کیلومتر به 600 کیلومتر تبدیل شده و این کنترل در محدوده شهر انجام می شود ولی خطری که امروز در تهران است، عدم کنترل اطراف شهر است.»
قالیباف ادامه داد: «تمام بار اقتصادی اجتماعی و جمعیتی و فرهنگی اطراف شهر تهران مثل چهاردانگه و شهرهای جدیدی که شکل گرفته، به شهر تهران وارد می شود. درواقع با توجه به آن منظومه شهری که قبلا مورد بحث بود باید بگوییم دشت تهران باید کنترل شود نه محدوده شهر تهران.»
قالیباف درباره افتتاح پل تقاطع ابوسعید و وحدت اسلامی نیز گفت:«امروز برای من روز خوشحال کننده ای بود.یکی از تقاطع های کوچک البته حساس شهر مورد بهره برداری قرار گرفت. خیابان وحدت اسلامی از یک طرف مسیر حرکت شرق به غرب میدان منیریه به سمت بازار هم از یک طرف، همیشه این نقطه مخصوصا بعد از زیرگذر حسن آباد، یکی از نقاط ترافیکی و پر مشغله شهر بود.»
وی افزود: «معاونت فنی عمرانی و قرارگاه سازندگی ظرف مدت 5 ماه این پل را احداث کردند. البته مشکلاتی به خاطر معارضان آب، مخابرات و برق سر راه این پروژه وجود داشت ولی با همه فراز و نشیب ها سرعت خوبی داشت و امروز به بهره برداری رسید.»
شهردار تهران از همه سازنده ها و مدیران پروژه تشکر و ضمن عذرخواهی از مردم گفت: «با توجه به اینکه در پنج‌ماه زمان ساخت این پروژه، ترافیک شمال به جنوب خیابان وحدت اسلامی زیاد شده بود از همه شهروندان عذرخواهی می‌کنم. البته از امروز همه منفعت آن‌را می‌برند.»
به گزارش ایلنا،وی ادامه داد: «با افتتاح این پل دیگر توقف ترافیکی در این مسیر نخواهیم داشت. یعنی به هر میزان که از زیرگذر حسن آباد خودرو حرکت کند اینجا کشش لازم را دارد و مطمئن هستم دیگر ترافیک خاصی در این محدوده نداشته باشیم.»
منبع : آفتاب
بررسی اثرات زیست محیطی توسعه صنعتی در شهرستان شهریار
بررسی اثرات زیست محیطی توسعه صنعتی در شهرستان شهریار
مسعود منوری 1
سعید ملماسی 2
رضا ارجمندی 1
زهرا صمدی طاری 3 (مسئول مکاتبات)
چکیده
شهرستان شهریار در غرب استان تهران واقع شده است . این شهرستان با 1329 کیلومترمربع وسعت، حدود 7% مساحت استان و 9% جمعیت آ ن را به خود اختصاص داده است که به دلیل نیاز روزافزون جهت استقرار واحدهای صنعتی، در فرایند توسعه بدون برنامه ریزی قرار گرفته و این مسأله می تواند در روند توسعه آتی، خسارات زیست محیطی غیر قابل جبرانی را ایجاد نماید.
در حال حاضر 1223 واحد صنعتی در سطح شهرستان وجود دارد که در 8 گروه صنعتی مشغول به فعالیت می باشد .بررسی صورت گرفت . UNEP آلودگی های حاصل از صنایع موجود، مانند آلود گی آب و فاضلاب، هوا، صدا و مواد زاید جامد بر اساس راهنمای 4 بر این اساس بخش عمده پساب های واحدهای صنعتی از نوع خنثی درگروه فاضلاب های معدنی و تجزیه کند درگروه فاضلاب های آلی می باشد . بیشترین فرایند تولید کننده آلودگی هوا در صنایع، پس ازفرایندگرمایش، به فرایند ترکیب مواد اختصاص داشته و آلاینده های هوا به حالت دود و ذرات معلق بیشتر ین موارد را در بر می گیرد. بخش عمده مواد زاید جامد صنایع از نوع قابل تجزیه بیولوژیک( مواد زاید شبه خانگی ) بوده و فرایند فراورش و تبدیل مواد، بیشترین فرایند تولید کنن ده مواد زاید می باشد . در زمینه آلودگی صوتی نیز بر اساس راهنمای مذکور مشخص گردید که تنها 181 مورد آلودگی صوتی در سطح زیاد وجود دارد.
نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها بیانگر آن است که تعداد کارخانه های مجهز به سیستم مناسب تصفیه فاضلاب بسیار محدود بوده و می توان گفت صنایع عمدتا فاضلاب خود را بدون تصفیه و یا با تصفیه ای ناقص تخلیه می نمایند . دفع غیر اصولی پسماندهای صنعتی از جمله مشکلات دیگر به شمار می رود جایگاه های فعلی دفع زباله در سطح شهرستان نیز به دلیل عدم دفع اصولی، یکی از مراکز عمده آلاینده می باشد. عمده ترین سوخت مورد استفاده واحدهای صنعتی، گازوئیل و مازوت با پتانسیل قابل توجه آلایندگی هوا می باشد . در زمینه آلودگی صوتی نیزمشخص گردید که صنایع فلزی وصنایع تولید ماشین آلات از عمده ترین منابع ایجادکننده آلودگی صوتی در مقایسه با سایر گروه های صنعتی می باشد.
-2 استادیار، دانشکده علوم و فنون دریایی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی
-3 کارشناس ارشد مدیریت محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی
منبع : مجله علوم و تکنولوژی محیط زیست ، دوره دهم، شماره دو، تابستان
دانلود فایل PDF ( متن کامل مقاله) در ادامه مطلب
ادامه مطلب ...
بررسی کمی و کیفی زباله شهر آباده و ارزیابی آن بر محیط زیست جایگا
جایگاه دفن زباله شهر آباده
محمدتقی صفائی ، مجید حسینی ، قدرت اله منصوری
(کارشناس بهداشت محیط مرکز بهداشت شهرستان آباده)
چکیده
معضلات تلنبار نمودن زباله در جایگاه دفن زباله شهر آباده و عدم بضاعت مالی در دفن بهداشتی و یا ایجاد طراحی جایگاه دفن به روش بهداشتی، ابتدا حجم، وزن، ترکیب فیزیکی زباله تولیدی در یک روز در سه قصل زمستان ( 1384 ) و بهار ( 1385 ) و تابستان( 1385) شناسایی گردید. همچنین جهت ارزیابی اثرات جایگاه بر محیط زیست منطقه وضعیت موجود منطقه مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج حاصل از بررسی کمی و کیفی زباله نشان داد که متوسط زباله تولیدی در فصل بهار حدود 42.5 تن ، تابستان 49.1 و زمستان 35.7 تن بود. چگالی زباله فوق در بهار 361 ، تابستان 342 و زمستان 395 کیلوگرم در مترمکعب می باشد. متوسط سالیانه سرانه تولید زباله توسط هر نفر 0.488 کیلوگرم در روز می باشد. تفکیک فیزیکی زباله کل شهرستان نشان می دهد که مواد فسادپذیر 0.65 درصد ، کاغذ و کارتن 5 درصد منسوجات 4 درصد، شیشه 6 درصد، فلزات 0.5 درصد ، استخوان 1.5 درصد، پلاستیک 6.5 درصد و سایر مواد 9 درصد می باشد .
نتایج حاصل از ارزیابی اثرات نشان داد که جمعیت شهر آباده در سال 1385 ، 71068 نفر و در پایان دوره طرح (سال 1400 ) با ضریب رشد جمعیت 1.2 درصد 95000 نفر خواهد بود . حداکثر دمای شهر 42.5 درجه و حداقل 22 درجه سانتی گراد زیر صفر می باشد . متوسط بارندگی سالیانه 120mm می باشد. گلباد شهر در بیشتر روزها از شرق به غرب است، در 62 روز سال به طور متوسط یخبندان داریم.
بررسی ارزیابی اثرات جایگاه بر منطقه نشان داد که این جایگاه اثرات زیست محیطی وارد می کند و نمی تواند جایگاه فوق مورد استفاده قرار گیرد.
دانلود فایل PDF مقاله (متن کامل مقاله) در ادامه مطلب
ادامه مطلب ...
توالی و تحول اکوسیستم
مقدمه
جهات تغییرات در ضمن توالی
- از لحاظ توده زنده و انرژی.
- از لحاظ چرخه‌های مواد.
- از لحاظ ساختار اکوسیستم و جامعه زیستی.
- از لحاظ ثبات اکوسیستم.
- از لحاظ استراتژی کلی اکوسیستم.
تقسیمات توالی
توالی اولیه
توالی ثانویه
توالی درون‌زا
توالی برون‌زا
توالی اتوتروفیک
توالی هتروتروفیک
کلیماکس
|
زنجیر غذایی و شبکه غذایی در اکوسیستم
برای مثال در یک اکوسیستم مرتعی ، یک زنجیره غذایی با سه حلقه گیاه ، خرگوش و گرگ استقرار می‌یابند و زنجیر دیگری نیز با سه حلقه گیاه ، گوسفند و گرگ تشکیل می‌شود. حلقه سوم بین دو زنجیر مشترک است. پس گرگ این دو زنجیر را بهم پیوند می‌دهد. مجموعه زنجیره‌های غذایی را که باهم حلقه‌های مشترک دارند در اصطلاح رشته یا شبکه غذایی (tood Web) می‌نامند.
هرمهای اکوسیستم
اگر گیاهان و حیوانات موجود در اکوسیستم از نظر مدت زمان رشد ، حجم و وزن بدن با همدیگر هماهنگ باشند میتوان از هرم تعداد ، به عنوان هرم وزن استفاده نمود به این نوع هرم ، هرم وزن زنده یا توده زنده نیز گفته می‌شود. اما شرط اصلی این هرم این است که همه موجودات زنده همه پله‌های آن یکساله باشد اگر بیشتر از این باشد هرم وزن زنده گویایی خود را از دست می‌دهد.
مقاله و تحقیقی کامل در مورد فضای سبز
فصل اول
تعریف فضای سبز
داشتن فضای سبز مطلوب مستلزم انجام عملیاتی است که روی سطح سبز باید صورت پذیرد.آراستگی و شادابی چمن، شاخسار با طراوت درختان، پر گل بودن بوته ها، عاری بودن سطح از علف های هرز و پاکیزگی محیط، از شاخص های یک فضای مناسب می باشد.
برای نیل به این شاخصهای عملیاتی خاص بر روی هر یک از اجزای فضای سبز باید انجام شود.در این راستا برای کاهش دغدغه و افزایش بازدهی کاری به نظر می رسد فعال نمودن بخش خصوصی و کاهش تصدی گری دولت می تواند کار سازباشد.در این میان نظارت بر بخش خصوصی و کنترل آن به منظور انجام صحیح و به موقع کارها و عملیات باغبانی از وظایف مهمی است که بر دوش دولت می باشد.
مشاهده سایر مطالب مربوط به فضای سبز از اینجا
ادامه مقاله (متن کامل مقاله) در ادامه مطلب
ادامه مطلب ...
فرسایش خاک و طرق مبارزه با آن
دید کلی
هدر رفتن مایعی آب از خاک به دو صورت کلی انجام می‌شود:
نفوذ نزولی آب در داخل خاک که از طریق آن آب زاید لایه‌های سطحی خاک دفع می‌گردد.
هرزروی آب که در سطح خارجی خاک روان می‌گردد.
نفوذ نزولی آب ، سبب شسته شدن عناصر محلول شده و ممکن است قسمت قابل ملاحظه‌ای از مواد غذایی گیاه را از دسترس ریشه خارج سازد. هرزروی سطحی آب نه تنها سبب اتلاف آب می‌شود، بلکه با شستن ذرات خاکی ممکن است باعث فرسایش خاک گردد. خروج مواد غذایی گیاهی تنها از طریق کشت نباتات و برداشت محصول صورت نگرفته و شسته شدن و فرسایش خاک نیز در این مورد نقش عمده‌ای را بازی می‌کند.
در مواردی که شیب زمین زیاد یا قابلیت نفوذ خاک کم است، قسمت قابل ملاحظه‌ای از آب باران به صورت هرزروی سطحی هدر می‌رود. در چنین مواردی نه تنها خاک و در نتیجه گیاهان از این آب محروم می‌شوند، بلکه مقدار زیادی از ذرات خاک همراه آب هدر رفته، شسته می‌شوند.
فرسایش آبی در واقع یکی از پدیده‌های معمولی زمین شناسی است که بوسیله آن کوهها بتدریج فرسوده شده و دشتها ، دره‌ها و بستر رودخانه‌ها و دلتاها ، تشکیل می‌یابند. این نوع فرسایش که به کندی صورت می‌گیرد، فرسایش طبیعی نامیده می‌شود. در صورتی که فرسایش با سرعت خیلی بیشتری انجام شود و حالت تخریبی به خود بگیرد، به آن فرسایش تخریبی گفته می‌شود.
در پدیده فرسایش دو عمل مختلف انجام می‌شود: یکی جدا شدن ذرات و دیگری حمل و تغییر مکان آنها. عواملی مانند انجماد و ذوب متناوب ، جریان آب و ضربانات قطران باران اثر جدا کنندگی داشته و مواد را جهت شسته شدن آماده میکنند.
ادامه مقاله ( متن کامل مقاله ) در ادامه مطلب
ادامه مطلب ...
خاک
دید کلی
خاک‌ها مخلوطی از مواد معدنی و آلی می‌باشند که از تجزیه و تخریب سنگ‌ها در نتیجه هوازدگی بوجود می‌آیند که البته نوع و ترکیب خاک‌ها در مناطق مختلف بر حسب شرایط ناحیه فرق می‌کند. مقدار آبی که خاک‌ها می‌توانند بخود جذب کنند. از نظر کشاورزی و همچنین در کارخانه‌های راه‌سازی و ساختمانی دارای اهمیت بسیاری است که البته این مقدار در درجه اول بستگی به اندازه دانه‌های خاک دارد.
تعریف خاک
خاک‌ها مخلوطی از مواد معدنی و آلی می‌باشند که از تجزیه و تخریب سنگ‌ها در نتیجه هوازدگی بوجود می‌آیند که البته نوع و ترکیب خاک‌ها در مناطق مختلف بر حسب شرایط ناحیه فرق می‌کند. مقدار آبی که خاک‌ها می‌توانند بخود جذب کنند. از نظر کشاورزی و همچنین در کارخانه‌های راه‌سازی و ساختمانی دارای اهمیت بسیاری است که البته این مقدار در درجه اول بستگی به اندازه دانه‌های خاک دارد.
هرچه دانه خاک ریزتر باشد، آب بیشتری را به خود جذب می‌کند که این خصوصیت برای کارهای ساختمان‌سازی مناسب نیست. بطور کلی خاک خوب و حد واسط از دانه‌های ریز و درشت تشکیل یافته است. تشکیل خاک‌ها به گذشت زمان ، مقاومت سنگ اولیه یا سنگ مادر ، آب و هوا ، فعالیت موجودات زنده و بالاخره توپوگرافی ناحیه‌ای که خاک در آن تشکیل می‌شود بستگی دارد.
ادامه مقاله (متن کامل مقاله) در ادمه مطلب
ادامه مطلب ...
آلودگی نوری تهران در وضعیت قرمز
به گزارش ایسنا، پایتخت و پایتخت نشینان در حالی هر روز از آلاینده‌های مختلف هوا، صوت، خاک و آب به شدت در تهدید هستند و سلامتشان در خطر است، این بار مسوولین محیط زیست شهری نسبت به افزایش آلودگی نوری در شهر تهران هشدار دادند و اعلام کردند وضعیت آلودگی نوری در پایتخت بسیار نامطلوب است.
کارشناسان محیط زیست شهری معتقدند: اصناف بیشترین آلودگی نوری را تولید میکنند و مناطق تجاری نیز آلوده ترین نقاط از لحاظ آلودگی نوری در کلانشهر تهران هستند چرا که در کشور ما دانش نور پردازی وجود ندارد و هر یک از اصناف بصورت نادرست از نور استفاده میکنند. آلودگی نوری روشن شدن بیش از حد یک محیط بر اثر نورهای مصنوعی است که به تمام اکوسیستم آسیب میرساند.
میرزاخلیل، پژوهشگر آلودگی نوری گفت: گیاهان نورپسند در طول روز نیازمند چهار هزار و 200 لوکس نور و گیاهان سایه پسند نیز به دلیل جذب میزان بالای کلروپلاست، نیازمند 72 لوکس نور برای ادامه زندگی شان هستند. طبق «قانون بردباری»، رساندن نور بیش از اندازه به گیاه در شب رشد آن را دچار اختلال کرده و فصل از دست دادن برگ و جوانه زنی آن را به مخاطره می کشاند.
بر اساس بررسیهای به عمل آمده، زندگی شبانه در زیر نور مصنوعی باعث ایجاد رفتارهای نامنظم و بروز بیماری‌هایی از مانند سرطان می شود ، طبق آمارهای اطلس آلودگی نوری 3/2 درصد مردم دنیا از آلودگی نوری رنج می برند و همچنین 40 درصد جمعیت امریکا و 6/1 درصد اروپائیان و 1/10 درصد مردم سایر نقاط دنیا هرگز تاریکی کامل در شب را نیز ندارند.
نور با کیفیت نامطلوب محیط زیست و آسمان شب را آزار دهنده می سازد یکی از حساس ترین و مهم ترین اثرات آلودگی نوری بر انسان شامل آسیبهای چشمی، بروز استرس، خیرگی چشم یا چشم زدگی است که این مورد زمانی رخ می دهد که اشعه مستقیم نور با شدت زیاد در محور دید عابرین یا رانندگان قرار بگیرد این در حالیست که دیگر موجودات زنده نیزبه واسطه آلودگی نوری اسیب می بینند.
بر اساس قانونی که در زیست شناسی به قانون بردباری معروف شده است، افزایش یک عامل محیطی می تواند عاملی محدود کننده در رشد باشد و در اینجا نیز با افزایش غیرطبیعی نور به عنوان یک عامل محیطی، گیاه نیز با مشکل روبرو خواهد شد، گیاهان چهار فصل به طور طبیعی باید در ابتدای پاییز رفته رفته تغییری در رنگ برگ های خود داده و برگ های خود را از دست بدهند. اما نور مصنوعی، ریتم زندگی آنها را در شهرهای بزرگ تغییر داده و حیات گیاه را به مخاطره می کشاند. به طوری که منجر به مرگ گیاه می شود.
میرزاخلیل معتقد است: با وجود چنین نورهایی، درختان دیرتر خزان می کنند و برگ های خود را از دست می دهند. پس در هنگام بارش برف، وجود برگ های پهن بر شاخه درختان سطحی را برای ماندگاری برف روی درخت به وجود می آورد و انباشته شدن برف موجب شکستن درخت می شود. در صورتی که اگر درخت به موقع خزان کرده بود، دیگر برگی بر شاخه نداشت و برف نیز محلی برای انباشته شدن روی درخت نداشت.
این پژوهشگر افزود: بررسی ها نشان داده که برخلاف نرم طبیعی، بسیاری از درختان تهران خصوصا گونه چنار تا میانه های زمستان هنوز بر شاخه های خود برگ دارند و این برگ ها می توانند عاملی باشند تا در هنگام بارش برف، به دلیل سنگین شدن تاج درخت، باعث شکستن شاخه ها شوند و یا حتی در درختان ضعیف تر، ریشه کن شدن درخت را به دنبال داشته باشند.
اثرات مخرب نور بر انسان
اثرات مخرب آلودگی نوری بر انسان و محیط زیست به مراتب جدی تر از حد انتظار ماست زمانی را تصور کنید که هنوز انسانها در غارها زندگی می کردند آنان مجبور بودند امورات زندگی شان رابا طلوع و غروب خورشید تنظیم کنند ، انسانها در طول تاریخ سعی کردند از عوامل طبیعی مانند جمع آوری کرمهای شب تاب ساخت شمع استفاده از روغن های حیوانی و سوزاندن چوب برای روشن ساختن اطرافشان بهره مند شوند.
این روال تا اختراع برق توسط ادیسون ادامه داشت و همانطور که پس از اختراع وسیله ایی فرهنگش نیز بوجود می آید، رفته رفته استفاده از لامپ و برق در تمام خانه ها ادارات خیابانها و بزرگراه ها شیوع پیدا کرده و پا از حیطه خود فراتر نهاد و به وسیله ای جهت سرگرمی و بوجود آوردند زیبایی ها و رنگهای خیره کننده در آبنماها ساختمانها و برجها و ... انجامید.
سلامت محیط زیست در گرو حفظ جنگلها
قطع بی رویه درختان در آسیا از ۶سال قبل تاکنون باعث از بین رفتن ۲۰درصد از جنگل های دنیا شد که در مقایسه با دامداری که زمانی اولین عامل نابودی جنگل ها بود رشد چشمگیری داشته است. دامداری هم اکنون باعث از بین رفتن ۵درصد از جنگل های دنیا می شود.
ادامه مقاله در ادامه مطلب ....
ادامه مطلب ...تالاب چیست؟
بر خلاف رشد وآگاهی مردم وکشورها نسبت به اهمیت محیط های طبیعی به ویژه تالابها هنوز درک واقعی ازاهمیت، کارکرد واهمیت این زیستگاههای حیاتی و متنوع بسیارپایین است. تالابها را می توان شاهکارخلقت به شمارآورد.
اصطلاح تالاب برای مردم مختلف،معانی متفاوتی دارد.درحقیقت نزدیک به ۵۰ تعریف از تالاب امروزه مورد استفاده قرارمی گیرد.این تعارف را می توان دردو گروه اصلی قرار داد:
۱) گروه اول تعایف باز و گسترده
۲) گروه دوم تعاریف بسته و محدود
در تعاریف باز اینطور آمده است:
تالاب به مناطق مردابی، آبگیر، آبی به صورت طبیعی یا مصنوعی، دایـم یا موقت با آب ساکن یا جاری شیرین، لب شوریا شورمشتمل برآن دسته از آبهای دریایی که عمق آب درکشند پایین تراز۶مترتجاوزنکند.این تعریف کفه های صخره ای، بسترهای علفی دریایی درمناطق ساحلی،کفه های گلی رودخانه ها،آبهای شیرین،باتلاقهای جنگلی،دریاچه ها،مردابها ودریاچه های شوررا دربرمی گیرد.
اما درتعریف بسته ومحدود تالابها بعنوان اکوتون تلقی می شوند. اکوتون ها مناطق گذرگاهی بین دو یا چند جامعه متمایزیا محیط زیست آبی و خشکی به شمارمی آیند که غرقابی شدن خاک باعث بوجود آمدن پوشش گیاهی ویژه ای می شود.
● تالابها؛ زیستگاههایی پیچیده و حیاتی
بر خلاف رشد وآگاهی مردم وکشورها نسبت به اهمیت محیط های طبیعی به ویژه تالابها هنوز درک واقعی ازاهمیت، کارکرد واهمیت این زیستگاههای حیاتی و متنوع بسیارپایین است. تالابها را می توان شاهکارخلقت به شمارآورد.
به جرأت می توان گفت درمجموعه چهره های محیط طبیعی زمین کمترزیستگاهی می توان تا بدین پایه با اهمیت پیدا کرد که تا بدین حد در مورد آنها غفلت شده باشد. در واقع می توان تالابها را ازجمله نظام های حیات بخشی به حساب آورد که مطلقا جایگزین ندارند. تالابها مفید ترین ودرعین حال بدبیارترین اکو سیستم های طبیعیت بشمارآورد.
هیچیک ازاکوسیستمهای جهان به اندازه تالابها صدمات ناشی از کوته اندیشی بشروتمایلات خودخواهانه انسان محوری را تجربه نکرده اند. درواقع بشربا نابودی تالابها سطح پایین معرفت ودانش خود را درابعاد علمی،اقتصادی و اجتماعی ، فرهنگی نشان داده است و متأسفانه هنوزروند تخریب این سیستمهای طبیعی بی همتا که دهها کارکرد متفاوت و موزون را یکجا در خود دارند متوقف نشده است. تا دسامبر ۱۹۹۰ تعداد تالابهای ثبت شده با اهمیت بین المللی به ۷۷۰ تالاب رسیده است و تعداد اعضای کنوانسیون رامسر به ۹۱ کشور ارتقاء یافته است. این روند روبه رشد اگرچه امیدوارکننده است ولی همزمان و به موازات آشکارشدن اهمیت این زیستگاهها موج تخریب آنها درچهارگوشه جهان هنوز آنطور که لازم است فرو ننشسته است.
در ششمین کنفرانس کنوانسیون رامسردر بریسبن کشور استرالیا برگزار شد تعداد تالابهای ثبت شده به ۸۰۰ نونه و گستره ای به وسعت ۳ میلیون هکتار رسید. این تالابها معرف بهترین نمونه های تالابی جهان و باز نمای تالابهای شاخص کشورهای عضو بشمارمی روند. کشوراسترالیا نخستین میزبان کشورهای متعاهد کنوانسیون رامسر در سال ۱۹۷۴ بوده است.
نخستین همایش کشورها برای امضای معاهده حفظ و حمایت از تالابهای با اهمیت جهانی درسال ۱۹۷۲ در شهررامسرایران برگزارگردید و بدین ترتیب کنوانسیون رامسرپا به عرصه وجود نهاد. کشورایران بعنوان زادگاه این معاهده آنچنان که شایسته است در حفظ و حمایت ازاین پدیده های شکننده تلاشی درخوربدعت گذارانجام نداده است. به نظرمی رسد همه کشورها از نظرپیشینه فرهنگی دارای ضعفهای کم و بیش یکسانی هستند.
درتمام طول تاریخ انسان، تالابها بعنوان نامناسب، بد،بی فایده،مضر و بستری برای زندگی وحوش و مأمنی برای حشرات ناقل بیماریها شناخته می شدند؛ اراضی غیر قابل مهاری که همیشه تصویرآن با نماد کروکدیل آراسته گردد یا تصویری از باتلاق که هر کس در آن پا بگذرد در کام مرگ فرو می رود. انگیزه ای جزستیزدایمی انسان برعلیه آن به وجود نمی آورد.
به همین دلیل رابطه انسان با تالابها همیشه خصمانه ودرجهت تخریب آن بوده است. به طوری که مهار تالابها و تبدیل آنها به گستره های قابل کشت و کاریا حتی تبدیل آن به اراضی بایرورها شده ازموفقیتهای جامعه انسانی تلقی می شد.
درهمه این سالها بدون استثنا در تمام کشورها هرگونه کاربری زمین تالابی برای استفاه های ممکن نظیر کشاورزی، آبزی پروری، زهکشی و خشکاندن تالابها برای توسعه اراضی زراعی یا تحصیل زمین برای توسعه صنعت نه تنها مجار تلقی می شد. بلکه بعنوان اصلاح و بهبود به حساب می آمد. باید اعتراف کرد که این فنون تنها زمانی می توانند قابل دفاع باشند که کاربردی بجا،منطقی وحساب شده داشته باشند. تبدیل تالابها به سایر کاربریها زمانی موجه است که دستاوردی بیش ازفواید چند جانبه موجودیت تالابها را دربرداشته باشد.
درحالی که بدون ارزیابی ومقابله کاریها با یکدیگر ازجنبه های مختلف نظیرمقابله سود و هزینه،پیش بینی پیامدهای احتمالی وهزینه های جبران اثرات وفرصتهای ازدست رفته،زهکشی و خشکاندن تالابها درنهایت چیزی جزتخریب، ساده سازی و یکنواخت سازی پیچیدگی های طبیعت نیست.
تالابها بعنوان اکوسیستمهای حاصلخیزوغنی ومنحصربه فردمی توانند دربرنامه های راهبردی اقتصادی،اجتماعی نقش تعیین کننده داشته باشد. این مفهوم در تقابل و تضاد با تصور سنتی و مرسوم از آنها قرار دارد.
تصور رایج از تالابها هنوز هم آنها را اراضی خیس یا آبی با حاشیه های لجنی و دور از دسترس و کانونی برای نشو و نمای حشرات و شیوع بیماری هایی نظیر مالاریا می داند که اغلب با واژه های مرداب و یا باتلاق تعریف می شود. بدیهی است آگاهی های علمی ازتالابها ازنظرمکانیسم های درونی کارکردهای غیرملموس یا آشکارفقط درسطح بوروکراتیک ارتقاء یافته و درسطوح عام و خاص یعنی مردم و تصمیم گیران هنوزهم تصمیم سنتی چیره است.
که به همین دلیل رهایی ازدست این اراضی ازطریق زهکشی و تبدیل آنها به اراضی زراعی نه تنها نخسین هدف جوامع روستایی و نهادهای دولتی است بلکه درالگوهای رایج توسعه اقتصادی و تصمیم گیران سیاسی بعنوان نوعی توسعه تلقی می شود. روندی که تا به امروز ادامه داشته و تأثیرات مفاهیم جدید حفاظت نظیرتنوع زیستی و توسعه پایدارکمتر توانسته اند رویکردهای سنتی را تغییر دهند. نابودی تالابها مختص کشورهای درحال توسعه نیست و درکشورهای صنعتی نیز گسترش کشاورزی با اتکا به نابودی تالابها صورت پذیرفته است.
از این نظر هر دو گروه ازکشورهای توسعه یافته ودرحال توسعه جهان دارای ویژگی مشترکی هستند. آمریکا با ۸۷ میلیون هکتارازتالابهای خود را اززمان استعمارتاکنون از دست داده است و بقیه تالابهای باقیمانده نیزبه شدت درمعرض پیامدهای توسعه صنعتی قراردارند. در حالی که قانون آب پاک آمریکا امروزه ناظر برلایروبی، خاکریزی و پرکردن تالابها است و ضرورت سازماندهی آنها را مد نظرقرارداده است. ولی به نظرمیرسد برای جبران فرصت های از دست رفته کمی دیرشده است.
درابتکارات جدید تدوین قوانین در بخشی از اصل امنیت غذایی، سال ۱۹۸۵ زهکشی تالابها محدود شده و مورد حمایت دولتها قرارندارند.هرگونه مساعدت دولتی برای تبدیل تالابها برخلاف سالهای گذشته محدود شده است.
فعالیت های سازمان هایی نظیر WWF، IUCN، IWRB و بویژه سازمانهای NGO در ارتقای سطح آگاهی مردم و کشورها برای اقدامات هماهنگ جهانی برای حفاظت و مدیریت آخرین بازمانده تالابها در سالهای اخیر بسیار مؤثر بوده است.
منبع : آفتاب