طراحی پایدارفضاهای گردشگری کوهستانی(م.م پارک طبیعت کوهسارتهران)

طراحی پایدار فضاهای گردشگری کوهستانی

(مطالعه موردی: پارک طبیعت کوهسار تهران)


علیرضا میکائیلی تبریزی ، شهرزاد مهرمند


(دانلود متن کامل مقاله اضافه شد)

چکیده :


نیازها و ویژگی‌های کلان تهران از نظر محیط زیستی و نیاز به توسعه مناطق تفرجی- فراغتی، ضرورت پیش بینی اهداف و برنامه‌ریزی ویژه‌ای را برای اجرای طرحهای توسعه و احیای منابع طبیعی را می‌طلبد. روند تخریب محیط زیست در مناطق کوهستانی، بویژه در دامنة جنوبی البرز در کنار عواملی مانند موقعیت جغرافیایی، رشد جمعیت و توسعة شهری و نیاز به گذران اوقات فراغت و رهایی از تنش‌های روزمره، اهمیت این منطقه را بیش‌تر نمایان ساخته. از این‌رو شایسته است طراحی چنین فضاهایی در چارچوب طرحی نظام‌مند و اصولی هدایت شود. هدف این تحقیق، ارائه راهکارهای طراحی پایدار سیمای کوهستانی و امکان توسعه در قالب کالبدی- عملکردی است.


حفظ میراث طبیعی، توسعة گردشگری با تأکید بر حفظ و ارتقای کیفیت محیطی و ایجاد محیط مطلوب برای تحقیق و تفرج از جمله اهداف طراحی این محیط‌ها می‌تواند باشد. نتایج قابل پیش‌بینی، کاهش تعارض در مناطق بکر با استفاده از روش زون‌بندی و با تأکید بر حفظ و توسعة کیفیت طبیعی و نگه‌داری زیستگاهها و تقلیل تعارضات منفی انسانی در سطح منطقه‌ای است. برای دستیابی به اهداف حفاظت و در نهایت رسیدن به اصولی برای گردشگری پایدار و ارایة الگویی برای طراحی با حداقل خسارت به طبیعت و درنتیجه رسیدن به طراحی پایدار همراه با در نظر گرفتن ملاحظات محیطی منطقه، مد نظر است. در گام آخر با انطباق یافته‌های تحقیق، طرح راهبردی پارک طبیعت کوهسار- تهران با هدف رعایت اصول طراحی پایدار، توسعة گردشگری، ارتقای کیفیت محیطی و در نهایت با انتخاب گزینه بهینه، طراحی و ارایة طرح بخشی صورت پذیرفت.


منبع : نشریه محیط شناسی - دوره 37 - شماره 2 (58) - مهر 1390


دانلود متن کامل مقاله در ادامه مطلب


برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی اینجا کلیک کنید .

ادامه مطلب ...

کاربرد روش ارزیابی مشروط در بر آورد میزان تمایل به پرداخت برای ح

کاربرد روش ارزیابی مشروط در بر آورد میزان تمایل به پرداخت برای حفاظت محیط زیست تبریز


دکتر علی محمد خورشید دوست

چکیده :

هدف اصلی این مقاله مطالعه عوامل گوناگون اجتماعی و اقتصادی می باشد که بر تمایل به پرداخت برای محافظت از محیط زیست تبریز از سوی آنان تاثیر می گذارد . پژوهش حاضر از دو بخش اصلی تشکیل یافته است : نخست برآوردی از وضعیت کنونی مکان مورد مطالعه از لحاظ اقتصادی - اجتماعی - و محیط زیستی - و دوم تحلیل یافته های تحقیق مستخرج از دیدگاه و رویکردهای مردم . روش ارزیابی مشروط به منظور تحلیل آماری و تبیین رابطه بین پارامترهای مختلف و میزان تمایل به پرداخت مورد استفاده قرار گرفته است . نتایج تحقیق نشان می دهد که هر فرد مایل است به طور متوسط ماهیانه مبلغ 41140 ریال جهت حفاظت از محیط زیست بپردازد


منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 30

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

نگرشی بر محیط زیست حوضه رودخانه شور

نگرشی بر محیط زیست حوضه رودخانه شور


دکتر شهریار خالدی

چکیده :

در قسمت اعظم سرزمین ایران به دلیل نفوذ پر فشار جنب گرمسیری نواحی خشک گسترده ای از جمله استپ ها بیابان ها و کویر ها استقرار یافته اند البته عوامل دیگری در این خشکی نمقش دارند ولی نقش تخربیبی انسان این شرایط را تشدید نموده است از سوی دیگر متاسفانه اهمیت نواحی بیابانی و استپی کشورمان هنوز بریا بسیاری ازم ردم توجیه شنده است قطع رستنی ها چرای بی رویه و به زیر کشت بردن مراتع تخریزب زیادی را بر محیط زیست اعمال می کند و اکولوپی گیاهی با توجه به این روند با سیر قهقرایی مواجه گردیده است شکار بی رویه و عدم پایبندی به اصول شکار اکولوپی جانوری پهنه مورد مطالعه را با مشکل مواجحه ساخته است اهمیت اکوسیستم رودخانه شور به ویژه با گیاهان انتبوه و زنجیره های غذایی جالب و جانوران مهاجر نیز باید مورد توجه قرار گیرد آلودگی ناشی از دفع زباله پهنه مورد مطالعه را به شدت تحت تاثیر قرار داده است و انجام یک چنین اقدامات مخرب درجای جای کشورمان مشاهده می شود شیوع بیماری ناشی از دفع زباله و هجوم حشرات و جانوران زباله خوار پهنه مورد مطالعه را به مخاطره انداخته که در نهایت پیامدهای اسف باری را به انسان وارد نوموده است .

منبع :نشریه پژوهش های جغرافیایی دوره 26 شماره 1(بهار 1383)


دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل) 

ادامه مطلب ...

ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان باکاربرد مدل تخریب

ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان باکاربرد مدل تخریب

دکتر مجید مخدوم، مهندس مهرداد چراغی
دکتر نعمت ا... خراسانی، دکتر محمد جعفری، مهندس عاطفه چمنی



چکیده :

مدل تصمیم گیری (Decision making model ) یکی از انواع روش های ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست (EIA) است. مدل تصمیم گیری تجلی ارتباط بین کمیت ها و کیفیت های بخشی از جهان هستی به صورت فیزیکی و ریاضی است ، به صورتی که نشان دهندة هستی، یا پدیده موجود در دنیای واقعی باشد. از این قرار، مدل ها روابط بین داده ها را برای پیش بینی چگونگی رویدادها درجهان واقعی تشریح می کنند. مدل تخریب Makhdoum,2002)) یکی از انواع مدل های ریاضی است که در این بررسی برای مطالعة آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان از آن استفاده شده است .

 در این روش برای نمایاندن تخریب در واحدهای نشانزد – که بنا به مورد می تواند آبخیز، زیرحوزه ، شهر و شهرستان، واحد زیست محیطی ، زیستگاه ها، یا شبکه باشد – از مدل های خطی استفاده می شود.

رابطة تخریب عبارتند از : H= ضریب تخریب هر واحد نشانزد ?I= مجموع شدت عوامل تخریب هر واحد نشانزد DP= تراکم فیزیولوژیک (نسبت جمعیت بر وصعت زمین های قابل کشت) و V0آسیب پذیری بوم شناختی برای دستیابی به این مهم، ابتدا محدوده استان همدان (مرز سیاسی) به 849 شبکه 2500 هکتاری (2×2 سانتیمتر روی نقشه توپوگرافی 250000 : 1) تقسیم شد. آسیب پذیری اکولوژیکی با استفاده از نقشه های شیب ، ارتفاع، اقلیم، حساسیت سنگ مادر به فرسایش ، خطرزمین لرزه ، طبقات آسیب پذیر ی خاک ، حساسیت هیدرولوژیک ، پوشش گیاهی و زیستگاه محاسبه شده و طبقه بندی شد. در مرحله بعد با استفاده از نقشه توپوگرافی ، مشاهدات میدانی ونظرهای کارشناسان و افراد محلی ، تعداد 19 عامل تخریب درکل استان شناسایی و شدت آنها تعیین گردید. ت

راکم فیزیولوژیک هم از تقسیم جمعیت موجود درهر شبکه کاری بر وسعت زمینهای قابل کشت درهر شبکه به دست آمد. درنهایت با استفاده از جدول نهایی تخریب و وارد کردن مشخصه های مدل درنرم افزار Excell ، ضریب تخریب درهر یک از شبکه های کاری استان مورد محاسبه وتحلیل قرار گرفت. ضرایب تخریب به دست آمده برای کلیه شبکه ها ، براساس نظریه فازی در 6 طبقه و 3 دسته طبقه بندی شدند. بدین ترتیب کلیه شبکه ها از نظر شدت ومیزان تخریب با یکدیگر مقایسه شدند وکل استان به سه پهنه با توانایی توسعه بیشتر ، نیازمند بازسازی ونیازمند اقدامات حفاظتی تقسیم شد. درمجموع ، 59/87 درصد از مساحت کل استان مستعد توسعه بیشتر، 083/12 درصد نیازمند بازسازی و 513/0 نیازمند اقدامات حفاظتی شناسایی شد.

منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره


دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)  

ادامه مطلب ...

گزارشی از : کنفرانس جهانی محیط زیست و توسعه از 3 تا 14 جون 1992

گزارشی از : کنفرانس جهانی محیط زیست و توسعه از 3 تا 14 جون 1992

دکتر مصطفی مهاجرانی


منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 16



دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

وضعیت محیط زیست جهان در سال 1991

وضعیت محیط زیست جهان در سال 1991

دکتر مجید مخدوم

منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 16



پسورد فایل :   www.mohitesabs.blogsky.com

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

پس آبهای صنعتی و محیط زیست

پس آبهای صنعتی و محیط زیست 

مرتضی حسینیان

چکیده :

انسان نمی تواند بدون وجود مقادیر آّ ب کافی خالص پیشرفتهای قابل توجهی چه از نظر اقتصادی و چه از نظر بهداشتی بنماید . اقتصاد و صنعت در تمام دنیا با سرعت سرسام آوری در حال رشد و پیشرفت است ، رشد اقتصادی توام با افزایش جمعیت میباشد . بالا رفتن سطح بهداشت عمومی همگام با رشد جمعیت بیش از پیش باعث محدود شدن منابع آب شده است ، بطوری که حتی بعضی اجتماعات پیشرفته مواجه با نا کافی بودن منابع آب گردیده اند و باید نسبت به تامین آن از نظر متوقف شدن رشد اقتصادی چاره ای بیندیشند . زمان آن رسیده که اهل فن نسبت به تهیه منابع جدید آب غیر از رودخانه و آبهای زیر زمینی که تا مدتی منابع اصلی تامین آب اجتماعات بودند فکری بکنند . انسان اشتباهات زیادی در مصرف و نگاهداری آب مرتکب میشود که مهمترین آنها الوده ساختن منابع آب می باشد . آلودگی مهمترین عاملی است که باعث تهی شدن و از بین رفتن منابع آب میگردد . هر مترمکعب فاضلاب که بجریانهای آب تخلیه شود بین 14 تا 40 متر مکعب آب را آلوده ساخته و اغلب نخواهیم توانست از آن آبهای آلوده بعنوان منبع آب آشامیدنی استفاده کنیم اگر خط مشی فعلی در مورد بهر برداری و نگاه داری از منابع ادامه یابد بسختی خواهیم توانست آب مورد نیاز پیشرفتهای اجتماعی را تامین کنیم ، با وجود این هنوز مردمی هستند که تصور می کنند مصرف و نگاه داری منابع موجود آب احتیاج به هیچ نوع اصلاح و بهبودی ندارد. درنوشته زیر سعی شده اثرات آلودگی ناشی از تخلیه پس آبهای صنعتی مورد مطالعه قرار گیرد .

منبع : نشریه دانشکده فنی دانشگاه تهران

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

مقدمه ای بر ماهیت و اصول قوانین محیط زیست بین المللی

مقدمه ای بر ماهیت و اصول قوانین محیط زیست بین المللی

محمد حسن حبیبی

چکیده :

مفاهیم واصول حقوق محیط زیست بین المللی میدان پر تلاشی را در جهت تکامل تدریجی حقوق بین المللی نشان می دهد . مفاهیم محیط زیست و اصول آن به تناوب یافته های علمی جدید در زمینه اکولوژیکی غالبا در حال تحول و تطور می باشند . این مفاهیم همچنین در تعریف و تفسیر روز بروز دقیقتر می شوند و چون تعابیر ضمنی را در بر دارند مشکل تر می توانند محقق گردند. در حال حاضر بعضی از اصول و مفاهیم ثابت آن ، از نظر قانونی الزام آور می باشند و برخی دیگر بویژه آنها که مربوط به ضوابط و استانداردهای توسعه پایدار می باشند و یا اهداف دراز مدت و کلی تری را در حفظ مشترکات جهانی نشان دارند در حال پدیدار شدن هستند . علاوه بر مفاهیم و اصول مورد اشاره موضوعات دیگر حقوق بین الملل از جمله ، مسئولیت دولت کوشش مقتضی دولتها و مسئولیت بین المللی زمینه اجرای حقوق بین الملل را مشکل تر می نماید . هدف این مقاله پرداختن به مجموعه ای از اصول و مفاهیم مورد نظر درباب حقوق محیط زیست بین الملل و سایر رشته های حقوق بین الملل است که به طور اخص کاربرد عملی آن را در مقام اجرا نشان می دهد .

منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 19

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

منابع زنده دریای خزر و کنوانسیون محیط زیست

منابع زنده دریای خزر و کنوانسیون محیط زیست

نویسنده مقاله

محمد پور کاظمی

چکیده :

دریای خزر با مساحت 378 هزار کیلومتر مربع بعنوان بزرگترین دریاچه دارای ارزشمند‏ترین ذخایر آبزیان و تأمین کننده بیش از 80 درصد خاویار جهان شرایط خاصی را از لحاظ اکولوژیکی و تنوع زیستی پشت سر می‏گذارد. در کمتر از 14-12 سال تعداد ماهیان بالغ و تولید خاویار دریای خزر به صفر خواهد رسید. کنوانسیون محیط زیست دریای خزر (کنوانسیون تهران)، پس از 8 سال مذاکره میان دولتهای ساحلی، با نظارت و مشارکت برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد UNEP و در چارچوب برنامه محیط زیست دریای خزر CEPدر آذر 1382/نوامبر 2003، با هدف محافظت این دریاچه از انواع آلاینده ها و بازسازی و احیاء محیط زیست آن در تهران به تصویب رسید. است. سوال اصلی مقاله حاضر این است: نقش کنوانسیون محیط زیست دریای خزر در بهبود شرایط منابع زنده این دریاچه چیست؟ نگارنده سعی دارد ضمن مروری بر وضعیت منابع زنده دریای خزر، با تأکید ویژه بر وضعیت ماهیان خاویاری، نقشی را که کنوانسیون محیط زیست دریای خزر می‏تواند در بهبود وضع منابع زنده و ذخایر تاسماهیان ایفا نماید، روشن سازد.

 کلید واژه ها: برنامه محیط زیست دریای خزر- ماهیان خاویاری - خاویار - کنوانسیون تهران

منبع : ذوفصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی - ذوره 1

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب
(متن کامل)

ادامه مطلب ...

مهندسان و دانش محیط زیست

مهندسان و دانش محیط زیست

امیر حسین حمیدیان - محمد باباپور
چکیده :
مهندسی و علوم مربوطه یکی از مهمترین بخش‌های دانش بشری می باشند که در طی قرون توسعه یافته اند تا زندگی بهتری را برای بشر فراهم آورند. متاسفانه طی تکامل این دانش بشتری گاهی هدف از آن مورد غفلت قرار گرفته است . در حقیقت بشر در حال تخریب و تخلیه منابع طبیعی بوده که برای زندگی خویش بدان وابسته است . بنابراین در سیستم آموزشی اخیر خود نیازمندیم مهندسانی رابا حداقل دانش پایه و کافی از محیط زیست پرورش دهیم . لازم است مهندسانی را آموزش دهیم که قادر به تشخیص وحل مسائل نه به صورتی مجزا بلکه به صورتی جامع باشند، یعنی قادر به درک تولیدات وفرایند ها به عنوان بخشی از زیست سپهر باشند . در این مقاله برخی از مسائلی که ناشی از چشم پوشی نسبت به جنبه های زیست محیطی طراحی و کاربرد تولیدات می باشند مورد بحث واقع شده است . دانش پایه زیست محیطی که مورد نیاز مهندسان ماست تاقادر به ارزیابی اهمیت این مسائل و ارائه پیشنهاد به منظور حل آنها باشند تشریح گردیده است .

منبع : نشریه علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران - دوره 43 - شماره 2

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

روش شناسی برنامه ریزی محیط زیستی محلی با مشارکت مردم

روش شناسی برنامه ریزی محیط زیستی محلی با مشارکت مردم
(به شکل یک سیستم مدیریت محیط زیست)


شهرزاد فریادی
چکیده :
چکیده بسیاری از روشها و ابزار های برنامه ریزی شهری و محیط زیست برای حصول شهر ها و محلاتی پایدارتر به سوی تهیه طرحها در مقیاس محلی گرایش یافته اند.علاوه بر این ، از آنجاییکه فعالیت های جوامع تأثیرات مستقیمی بر محیط زیست دارد ، بسیاری از دیدگاههای برنامه ریزی بر این باور هستند که تدوین طرح ها و برنامه های خوب با استفاده از مشارکت جامعه محلی امکان پذیر می گردد. اما باید دید که جامعه چگونه می تواند در جهت تأمین هر دو نیاز های انسانی و محیط زیستی فعال شود. در دو دهه اخیر«طرح های محیط زیستی محلی» به عنوان یکی از کارآمد ترین ابزارها برای تأمین چنین نیاز هایی ِشناخته شده است.البته باید توجه داشت که مداخله مردم در چنین فرایندی،حداقل در شرایط پیچیده شهر های امروز، به صورت خود به خودی به وقوع نخواهد پیوست. بلکه فعال ترین نوع مشارکت مردم دربرنامه ریزی در جوامعی دیده می شود که فرایند و شیوه های مداخله آنها در تدوین طرح ها مورد توجه قرار گرفته وبه دقت سازمان دهی شده باشد. از سوی دیگر یک طرح محیط زیستی محلی مثل هر طرح دیگری تا زمانی که اجرا نشود نمی تواند به اهداف خود دست یابد. این نکته مانع دیگری را برای ایجاد شهرهای پایدار پیش می آورد که عبارت است از فقدان یک روش کاملاً مدون برای اجرای طرح ها. بنابراین،در این تحقیق تلاش شده است تا روش شناسی نسبتاً جامعی برای تهیه و اجرای «طرح های محیط زیستی محلی مشارکتی» شناسایی و تدوین گردد. روش شناسی مورد نظر از طریق تجزیه و تحلیل و مقایسه چنین تجربیاتی در سایر کشور ها حاصل شده است. اولین و مهمترین اصل در این روش شناسی عبارت از تأسیس یک سازمان مستقل و قدرتمند محلی در هر محله یا شهر کوچک متشکل از انواع گروههای ذینفع است، تا مستقیماًدر هدایت تغییرات محیط زندگی خود نقش داشته باشند. با ایجاد چنین سازمانی تمامی مراحل و گامهای بعدیِ تهیه و اجرای طرح های اجرایی مشارکتی در قالب ساختار سازمان و با استفاده از اعضاء آن انجام خواهد شد.

منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 31

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

نقش سازمانهای غیر دولتی زیست محیطی در دستیابی به مشارکت مردمی به

نقش سازمانهای غیر دولتی زیست محیطی در دستیابی به مشارکت مردمی به منظور
حفاظت از محیط زیست در ایران


سید حسن بحرینی - فرهاد ایمنی


چکیده :در این تحقیق به بررسی جایگاه سازمانهای غیر دولتی زیست محیطی در ایران و نیز ارزیابی عملکرد و نقش آنها در دستیابی به مشارکت مردمی در زمینه حفاظت از محیط زیست پرداخته شده است . یافته ها نشان می دهد که این سازمانها تا کنون توان کمی در دستیابی به مشارکت مردمی در زمینه حفاظت از محیط زیست داشته اند و این خود به دلیل وجود مشکلات متعدد و اساسی است که با آن مواجهند . این سازمانها به خاطر موانع سیاسی ، قانونی و حقوقی به سختی امکان پیدایش و فعالیت داشته اند . تعداد اندکی هم که توانسته اند ایجاد شوند و خود را وارد صحنه کنند به واسطه همین مشکل و همچنین مشکلات اقتصادی و اجتماعی نتوانسته اند در زمینه محیط زیست چندان تاثیر گذار باشند . نوپایی این سازمانها و بی تجربگی افراد در فعالیت در اینگونه چارچوب ها نیز عامل دیگری در کاهش موفقیت این سازمانها در ایران بوده است . سازمانهای غیر دولتی زیست محیطی ایران برای موفقیت نیاز به بستر مناسب سیاسی ، قانونی ، اجتماعی و اقتصادی و همچنین بهره گیری از دانش و تجربه اداره اینگونه سازمانها دارند .

منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 26

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

ارزیابی راهبردی محیط زیست ( SEA ) : رویکرد برنامه ای به ارزیابی

ارزیابی راهبردی محیط زیست ( SEA ) : رویکرد برنامه ای به ارزیابی نشانزدهای محیط زیست (EIA )
مهندس محمد پناهنده
چکیده :

کاربرد EIA از سطح پروژه آغاز شده است . با وجود سودمندی های کاربردی EIA در این سطح – به دلیل ماهیت آثار محیط زیستی اقدامات متنوع انسانی که اغلب تجمعی – القایی و سینرژیک می باشند . EIA در مقطع پروژه که تمرکز بر بررسی فعالیت های انفرادی با مقیاس وسیع است – قادر به تجزیه و تحلیل جامع این گونه آثار نمی باشد افزون بر این EIA مقطع پروژه – در طراحی پروژه ها به صورت فعال برخورد نمی کند . بلکه تنها طرح های پروژه های مورد نظر را پس از تصویب – مورد بررسی قرار می دهد و صرفا نقش تعدیلی ایفا می کند . حال آنکه – رفع بحران های محیط زیستی مستلزم تدابیر راهبردی فعال و پیش بینی های بهنگام در سطوح خط مشی گذاری – طرح ریزی و برنامه های عملیاتی است . زیرا ظرفیت برد محیط متاثر از تمام فعالیت های خرد – کلان – تکراری و متنوع می باشد نه صرفا فعالیتهای بزرگ توسعه ای . نقایص EIA مقطع پروژه – ضرورت ارتقای کاربردی EIA را در سطوح مختلف نظام برنامه ریزی اعم از خط مشی گذلری . طرح ریزی و برنامه های عملیاتی مطرح نموده است و به دنبال آن یکی از رویکردهای مهم گسترش یافته – ارزیابی راهبردی محیط زیست ( SEA ) می باشد .


منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 29

ادامه مطلب ...

مدیریت پژوهش های زیست محیطی (نقشه های زیست محیطی)

مدیریت پژوهش های زیست محیطی )نقشه های زیست محیطی)

Management of Environmental Research (Environmental Maps)

پرویز امیدی

استادیار دانشکده علوم زمین دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

چکیده

انسان یکی از عناصر مهم، نافذ و تاثیرگذار سامانه محیط زیست است که در راستای به خدمت گیری این سامانه، آن را مورد هجوم قرار داده است. در دهه های اخیر به منظور صیانت از محیط زیست و جلوگیری از تخریب جبران ناپذیرآن، پژوهش هایی انجام گرفته است. یکی از نقاط ضعف فعالیت های پژوهشی جاری در عرصه محیط زیست در کشور ما ناهماهنگی، سازمان نیافتگی و عدم ارتباط آنها با یکدیگر و بویژه با سازمان های اجرایی- اداری و استفاده کنندگان است. به علاوه، بسیاری از دستاوردهای پژوه شی همجون زمین شناسی زیست محیطی و مانند آن که متعلق به مکان خاصی است در نقشه های مناسب ثبت نمی شود . برای جلوگیری از پیشرفت این ضعف و سازماندهی پژوهش های زیست محیطی، ضروری است که این پژوهش ها توسط یک سازمان واحد با مسذولیت قانونی(ترجیحا سازمان حفاظت محیط زیست) تحت مدیریت قرار گیرد .با توجه به اینکه دستاوردهای پژوهش های محیط زیست کاربردی است و عموم مدیران و کارشناسان باید در عرصه اجرا از آن استفاده نمایند، در این مقاله پیشنهاد شده است که با ایجاد نقشه های زیست محیطی استاندارد، اطلاعات زیست محیطی هر منطقه بر روی آنها نشان داده شود.

کلمات کلیدی: مدیریت- پژوهش زیست محیطی- نقشه زیست محیطی - نقشه زمین شناسی زیست محیطی

 

Abstract


The Human is one of the important, penetrative and effective elements of environment system that along using of the system, have attacked to it. At the late decades, in the aim of maintenance, and to protect of environment and to private of irreparable destruction, some environmental researches have been done. One of the fault points of the current environmental research activities in our country is disharmony, none organized and lake of communication between them, especially, with the official organizations and users. Indeed, many of researches’ products, likes environmental geology and so on, which belongs to specific geographic locations; does not plot on suitable .

 

maps. In the aim of non progress of this fault and to organize the environmental researches, it is necessary that the environmental researches to managing by one organization with legal responsibility (Preferably, Department of Environment of IRAN). In the attention that the products of environmental researches are applicable and the general managers and experts must able to use at experiences; on the other hand, the environment is essentially a “local object”, in this paper have been proposed that Standard environmental maps will be occurs and the environmental data of each geographic location will be plot on them.

 

Key words: Management‐ environmental research‐ environmental maps‐ environmental geology map

 

 

 


ادامه مطلب ...

تحریف عبارات علمی در محیط زیست

دکتر اسماعیل کهرم- در فرهنگ دکتر معین در مقابل کلمه تحریف چنین آمده است: "گردانیدن، کژکردن، تبدیل وتغیر دادن کلام را از وضع وطراز و حالت اصلی..." شاید با خواندن این تعاریف، خواننده فکر می کند که اینگونه گردانیدن وکژکردن، در دنیای پرپیچ خم سیاست جایگاه دارد.سیاستی که نه پدر دارد و نه مادر و نه معرفت و رفاقت سرش می شود. ولی حقیقت آنستکه امروزه تحریف را در تمام شئون اجتماعی می توان یافت، از سطح خاندان که درآن عروس حرف مادر شوهرش را تحریف می کند تا سطح بالای اجتماعی وسیاسی که صحبت ها وقول های سیاست بازها به انواع گوناگون می گردند وکژمی شوند.
 

ما شاید تا بحال فکر کنید که دنیای علم از این تحریف مصون مانده بود که البته اینطور نبوده است. باور کنید که همین چندی قبل سازمان هوافضایی ناساNASAکه پیشروترین موسسه علمی عالم است که قراردادن انسان را روی کره ماه آنهم حدود شصت سال پیش در کارنامه دارد،مسئله گرمایش زمین را انکار می کرد! این سازمان با اعداد وارقام چنان بازی می کرد که گرم شدن درجه حرارت را امری عادی که تکرار شونده ودوره ای معرفی می کرد!این تحریف ها(تحریفات)به خواسته سیاستمداران آمریکایی انجام می گرفت تا جهانیان کشور آمریکا را که یک سوم گازهای گلخانه ای را تولید می کند در اثر گرمایش زمین سرزنش نکنند!
]
از ینگه دنیا به ایران عزیز خودمان بر گردیم به نظر می رسدکه در علم وعمل ما ایرانی ها به راستی نبوغ خود را باز هم به اثبات نرسانده ایم .اگرNASAبا اعدادوارقام بازیمی کندونعل وارونه می زند، ما اصل تعاریف ومضامین علمی را به دلخواه تعبیر،تفسیر،یا تحریف می کنیم در حالی که این تعاریف علمی هر کدام دارای معانی ثابت ومعینی هستند که در سراسر عالم کاربرد دارند کما آنکه کلماتی مانند فتوسنتز ویا گلبول قرمزویا اکوسیستم.... همگی دارای معانی ومفاهیم مشخص علمی وجهانی می باشند. در علم اکولوژی حیات وحش عباراتی مانند معرفی introduction ویا معرفی مجددre-introduction دارای مفاهیمی می باشند که در سراسر عالم آنان که با مدیریت حیات وحش سروکار دارند با آن آشنا هستند و این کلمات وعبارات، تحریف پذیر نیستند. طبق این تعاریف، هنگامی که یک جانور که در منطقه ای نبوده است برای اولین بار به منطقه جدید معرفی می کنیم تا به طور طبیعی زندگی کند، عمل معرفی را انجام داده ایم. به طور طبیعی یعنی جانور کلیه نیازهای خود را در طبیعت برآورده سازد، بدون نیاز به انسان. مثلاً ماهی آمور که به هامون معرفی شد از نظر علمی یک معرفی کامل بود چون این ماهی در هامون وجود نداشت و بعد از رها شدن نیز، نیاز به توجه ومراقبت انسان نداشت. کاری نداریم که این ماهی کلیه نیزارهای هامون را نابود کرد و کاری نسنجیده بود! بر طبق همین تعاریف اگر جانوری در گذشته در منطقه ای بوده وبه دلیلی از بین رفته، اگر آن جانور را مجدداًبه زیستگاه قدیمیش باز گرداینم باز هم بطور طبیعی زندگی کند، آنوقت معرفی جدید انجام داده ایم.بنابراین تعاریف علمی ثابت وتحریف ناپذیر، شما معرفی ببرسیبری را به یک منطقه محصور در میانکاله چگونه ارزیابی می فرمایید؟ با اندکی مداقه ملاحظه می کنید که اولاًاین کار قرار است یک معرفی جدید باشد،با دو اشکال ماهوی.اولاًاینکه عین جانور از بین رفته یعنی ببر مازندران به منطقه وارد نمی شود بلکه ببر سیبری به میانکاله وارد می شود، ثانیاًاینکه این ببرها تا روز آخر حیات خود وابسته به محیط بانهای میانکاله برای تغذیه آنان می باشند. راستی ورود شیرها را چطور ارزیابی می کنید؟ آنها را نیز بایددر یک محل محصور نگهداری وتغذیه وتیمار کرد!آنها هیچگاه زندگی طبیعی نخواهند داشت.در سراسر ایران منطقه ای وجود ندارد که یک جفت شیر ایرانی ویا ببر سیبری به طور طبیعی در آن زندگی کنند.ین جانوران زیبا را به باغ وحش نفس افتاده تهران تزریق کنید.به حقایق علمی باور داشته باشیم .این حقایق امتحان خود را پس داده اند. باور کنیم که پس از فروکش کردن تب وارد کردن ببروشیر....وپس از انقضای دوره مدیریت شما، آنچه از دوران شما بجا خواهد ماند دومحوطه محصور خواهد بود با چند قلاده ببر کسل وچند قلاده شیر ژیان که همه شکوه وجلال خود را به فراموشی سپرده اند.حیوانات اسیر ومحیط بانهایی که از علاقه آنان به طبیعت استفاده سوء شده است مفهوم محیط زیست طبیعی نیست، باور کنیم.


 منبع : ایرن