ارزشگذاری اقتصادی منابع تفرجگاهی

ارزشگذاری اقتصادی منابع تفرجگاهی

بخش شهداد کرمان

 به منظور

ارائه برنامه راهبردی توسعه اکوتوریسم

سید علی جوزی(استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، ایران)

سحر رضایان(عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، ایران)

مهدی ایرانخواهی(دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران)

مرجان شاکری(دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بندرعباس، ایران)

چکیده مقاله :

این پژوهش با هدف تدوین برنامه راهبردی توسعه اکوتوریسم بخش شهداد کرمان به انجام رسید. به این منظور در گام نخست جاذبه‌های طبیعی و تاریخی- فرهنگی منطقه مورد مطالعه و محدوده‌های پیرامونی آن شناسایی شد. با تکمیل پرسشنامه کلاوسون در قالب روش هزینه سفر(TCM) ارزش گذاری، بررسی و تجزیه و تحلیل شناساگر تقاضای اکوتوریسم منطقه مورد مطالعه به انجام رسید. با این هدف تعداد 220 عدد پرسشنامه کلاوسون در زمان حداکثر تقاضای تفرجگاهی (اسفند 1387 لغایت فروردین ماه 1388) در منطقه مطالعاتی تکمیل شد. بر اساس محاسبات انجام شده ارزش تفرجگاهی بخش شهداد کرمان در زمان مطالعه 5 میلیارد و 698 میلیون و 250 هزار ریال در ماه برآورد شد.

در ادامه، به منظور تدوین و ارائه راهبردهای کمّی توسعه اکوتوریسم از روش برنامه‌ریزی راهبردیSWOT بهره‌گیری شد. این روش مبتنی بر شناسایی عوامل داخلی (نقاط قوّت و ضعف) و عوامل خارجی (فرصت‌ها و تهدیدات) محیط تحت بررسی است. در این راستا، شناسایی عوامل داخلی و خارجی به روش دلفی صورت پذیرفت. پس از شناسایی، عوامل داخلی و خارجی در قالب جدول ها ارزشیابی عوامل داخلی(IFE) و ارزشیابی فاکتورهای خارجی(EFE) مرتب و سپس نمره دهی و وزن دهی به‌این عوامل با استعانت از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و نرم افزار EXPERT CHOICE انجام شد. نتایج استخراج شده از این جدول ها مؤید آن بود که به رغم وجود جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی کم نظیر، که بالقوه می تواند این عرصه را به قطب گردشگری طبیعت در مناطق کویری کشور بدل نمایند، وجود کمبودهایی همچون ضعف در امکانات زیربنایی و عدم معرفی و تبلیغات نامناسب سبب شده محدوده تحت بررسی در جدول برنامه‌ریزی راهبردی در شرایط رقابتی (استراتژی ST) قرار گیرد.

در ادامه با هدف تدقیق و تلفیق اطلاعات حاصل از ارزشیابی عوامل داخلی و خارجی، جدول برنامه‌ریزی راهبردی کمّی (QSPM) تکمیل شد. بر اساس نتایج این جدول سه استراتژی پیشنهاد شد که از این میان؛ جلب سرمایه گذاری بخش خصوصی از طریق ارائه تسهیلات بانکی با دوره بازگشت طولانی مدت و واگذاری انفال در قالب اسناد نود و نه ساله با امتیاز مآخوذه 12/5 به عنوان مهمترین راهبردهای توسعه اکوتوریسم در منطقه مورد مطالعه در یک دوره 25 ساله قابل اشاره است.

منبع : نشریه محیط زیست طبیعی (دانشګاه تهران) - دوره 63 - شماره 4 - دی 1389 - صفحه 329 تا 345

دانلود فایل pdf متن کامل مقاله در ادامه مطلب

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

ارزشگذاری اقتصادی - تفرجگاهی پارک جنگلی طالقانی

ارزشگذاری اقتصادی - تفرجگاهی پارک جنگلی طالقانی

کتایون پیشکاری

عباس اسماعیلی ساری

چکیده :

پارک جنگلی طالقانی با مساحتی در حدود 29 هکتار با سیمای شبه جنگلی و توپوگرافی تپه ماهوری در شمال اراضی عباس آباد و منطقه 3 از مناطق 22 گانه شهرداری تهران قرار دارد. این پارک از شمال به بلوار حقانی، از غرب به اتوبان مدرس، از شرق به خیابان شرقی پارک و ایستگاه متروی میرداماد و از جنوب به بزرگراه همت محدود می گردد. حداکثر طول و عرض آن به ترتیب 990 و 270 متر می باشد.

در این تحقیق جهت ارزشگذاری اقتصادی- تفرجگاهی پارک جنگلی طالقانی از روش کلاوسون استفاده شده است اساس این روش بر روی تخمین رابطه بین تعداد افراد مراجعه کننده به پارک و بعد مسافت اماکن مسکونی این افراد از پارک و میانگین هزینه دسترسی می باشد.بر این اساس با قرار دادن پارک جنگلی طالقانی به عنوان مرکز، 6 دایره متحدالمرکز با فواصل ثابت 3300 متر رسم گردید و با استفاده از نقشه و آمارهای موجود، مساحت و جمعیت ساکن در هر منطقه محاسبه شد. در مرحله بعد، سایر داده های اقتصادی- اجتماعی به دست آمده از پرسشنامه های تکمیل شده توسط بازدیدکنندگان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با توجه به داده های موجود، نمودار رابطه بین هزینه دسترسی و شمار مراجعه کنندگان به تفرجگاه رسم گردید. سپس با در نظر گرفتن ورودیه های متفاوت و اضافه نمودن آن به سر جمع هزینه های دسترسی از نواحی 6 گانه، نسبت جدید مراجعه کنندگان به پارک محاسبه گردید و با استفاده از متغیرهای مزبور منحنی تقاضای پارک جنگلی طالقانی ترسیم شد. در نهایت، ارزش تفرجی روزانه پارک جنگلی طالقانی از طریق محاسبه سطح زیر منحنی تقاضا 500/400/42 میلیون تومان محاسبه شد. همچنین بیشترین تعداد بازدیدکنندگان از پارک جنگلی طالقانی در محدوده سنی 25-20 سال قرار دارند و اکثریت آنان دارای مدرک تحصیلی دیپلم و بالاتر می باشند.

کلیدواژگان ارزش تفرجی؛ روش کلاوسون؛ داده های اقتصادی- اجتماعی

منبع : فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست - دوره 9 - شماره 3 -زمستان 86 - صفحه 83 تا 92

ارزشگذاری اقتصادی پارکهای پردیسان و لویزان

ارزشگذاری اقتصادی پارکهای پردیسان و لویزان
سید محمد مجابی (کارشناس ارشد علوم محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات)

مسعود منوری (دکترای علوم محیط زیست، استادیار دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات)

چکیده :

پارکهای شهری از ارزشهای تفرجگاهی مهمی برای گذران اوقات فراغت مردم برخوردار هستند. پارک پردیسان در غرب شهر تهران و پارکلویزان در شرق این شهر ارائه کننده سطحی از خدمات کیفی برای مردم محسوب میگردند. اما، ارزیابی اقتصادی این خدمات با معیارهای عادی بسیار دشوار بوده و عمدتاً با لحاظ نمودن برخی از شاخصها، برآورد ارزش اقتصادی آنها انجام میشود. در این مقاله، برای ارزیابی اجتماعی و اقتصادی پارکهای پردیسان و لویزان از روش کلاوسون استفاده شده است. این روش بر مبنای استفاده از نقشه ، دیدگاه و خصوصیات اقتصادی- اجتماعی بازدیدکنندگان از پارکها و نیز افزایش هزینه مسافت و دسترسی میباشد. لذا در این تحقیق، بر حسب تعداد بازدیدکننندگان هر یکاز پارکها و هزینه دسترسی آنان، منحنی تقاضا با توجه به در نظر گرفتن ورودیهای فرضی بر مبنای یافتههای پرسشنامه ها ترسیم گردید. محاسبات انجام شده نشان میدهد که برآورد ارزش میلیون ریال و پارک لویزان / اقتصادی تفرجی برای پارک پردیسان 6 میلیون ریال در روز بوده است. نتایج به دست آمده با در نظر داشتن خصوصیات فردی و اجتماعی بازدیدکنندگان نظیر سطح سواد، سن و درآمد آشکار میسازد که دارندگان با حداقل مدرکتحصیلی دیپلم در درصد و درآمد ماهانه / 91 و 3 / پارکهای پردیسان و لویزان به ترتیب 4 آنان در سطح کمتر از یکمیلیون ریال در هر یکاز پارکهای مذکور4 درصد بازدیدکنندگان را تشکیل میدهد.

 کلیدواژه ها: پردیسان، لویزان، ارزشگذاری اقتصادی، تفرج ، هزینه.

منبع : نشریه علوم محیطی 7 -  بهار 1384 - صفحات 63 -72

 ENVIRONMENTAL SCIENCES 7 , Spring 2005


دانلود متن کامل مفاله در ادامه مطلب