مراتع ، جایگاه و اهمیت آن در جهان و ایران

طبق آمار سازمان خواروبار و کشاورزی ، حدود 133/2 میلیارد هکتار مرتع در دنیا وجود دارد. بیشتر سطح خشکی های جهان را مراتع در برگرفته اند طبق آمار اعلام شده توسط کوک و همکارانش (1986) بیشترین سطح کره زمین به مراتع اختصاص یافته است ، بطوریکه مراتع 43% ، جنگلها 18% ، اراضی کشاورزی 20% ، مناطق مسکونی _ صنعتی 4% و اراضی بدون استفاده ( یخچالها و قلل کوهها ) 15% سطح زمین را پوشانیده است طبق برآورد هدی (1975) مراتع 47% ، اراضی کشاورزی 10% ، جنگلهای تجاری 28% و پوششهای دایمی یخی 15% خشکیها را شامل می گردند . 

وضعیت مراتع در ایران : 

مساحت ایران 164 میلیون هکتار است که از این میزان 4/12 میلیون هکتار اراضی جنگلی ، 90 میلیون هکتار مرتع ، 2/43 میلیون هکتار بیابان و کویر و حدود 4/18 میلیون هکتار اراضی زراعی و باغها را به خود اختصاص داده اند . شایان توجه است که ازکل مراتع ایران فقط 3/9 میلیون هکتار جزء مراتع خوب درجه بندی شده است  . 

بر طبق نظر پابوت (1965) ، مساحت مراتع ایران حدود 94 میلیون هکتار و بر اساس آمار منتشره از سازمان جنگلها ، مراتع و آبخیزداری کشور 90 میلیون هکتار می باشد که در این میان سهم مراتع فقیر حدود 3/43 % مراتع متوسط 3/37 % و مراتع خوب 3/9 % می باشد  . 

دفترفنی مرتع ، سطح مراتع ایران را 80-70 میلیون هکتار برآورد کرده است. تقی بهرامی در سال 1333 سطح مراتع ایران را 15 میلیون هکتار ، نیکنام در سال 1341 ، 100 میلیون هکتار شیدایی و نعمتی در سال 1357 ، 106 میلیون هکتار و شرکت اف ام سی آمریکا در سال 1975 ، با استفاده از تصاویر ماهواره ای مراتع ایران را 90 میلیون هکتار تخمین زد ، که تخمین فوق با بهره گیری از عکسهای هوایی دارای صحت بالاتری نسبت به سایر تخمین ها است . حدود 46 میلیون واحد دامی مازاد در مراتع وجود دارد و این تعداد باعث افزایش فرسایش خاک در مراتع می گردند . جمعیت بهره بردار مرتع نیز 7/5 برابر توان مراتع برآورد شده است .

بررسی ها نشان می دهند که یک خانوار در مدت 7 ماه به حداقل 500 هکتار مرتع نیاز دارد در این صورت 180 هزار خانوار می توانند از مراتع ایران استفاده کنند اما در حال حاضر 916 هزار خانوار بهره بردار از مراتع بهره برداری می نمایند . از نظر اقتصادی زیان ناشی از تخریب اکوسیستمهای مرتعی به مراتب بیشتر از تولید علوفه ، گوشت و سایر فرآورده های لبنی است و ادامه بهره برداری های غیراصولی و بی رویه به نابودی منابع آب و خاک و ذخایر غنی کربن این سرزمین می انجامد . متاسفانه مدیریت غلط در گذشته و حال نتوانسته است فرصت مناسب برای مرتعداری علمی و اصولی ایجاد نماید و به بهانه تامین زندگی بهره برداران روستایی و عشایری استفاده بی رویه از مراتع بیش از پیش ادامه دارد .

خطرات لامپ های کم مصرف

نور لامپ کم‌مصرف و سلامت پوست

هرچند لامپ‌های فلورسنت برق کمتری مصرف می‌کنند اما به دلیل وجود پرتوهای ماورای بنفش برای پوست مناسب نیستند. بررسی‌های انجام شده نشان داده است که میزان تابش پرتوهای اشعه ماورای بنفش از یک لامپ معمولی فلوروسنت بیش از ۲۸۰۰ نانومتر بوده که این مقدار از اشعه تابیده شده می‌تواند تغییرات پاتولوژیک در سلول‌های پوست ایجاد کند...
در اوایل دهه 80 میلادی با تولید لامپ‌های فلورسنت فشرده تحول عظیمی‌در روشنایی ایجاد شد و به دلیل مصرف بسیار کمتر انرژی نسبت به لامپ‌های رشته‌ای این لامپ‌ها به «لامپ‌های کم‌مصرف» شهرت یافتند. لامپ کم‌مصرف نوعی لامپ فلورسنت است و شیوه کار آن به‌ این صورت است که برخورد الکترون‌ها، اتم‌های جیوه داخل لامپ را برانگیخته و اشعه ماورای بنفش تولید می‌کند. برخورد این اشعه نامریی با لایه فسفر پوشش داده شده روی سطح داخلی تیوپ، نور مریی ایجاد می‌کند که با تغییر فسفر می‌توان نورهایی با رنگ‌های گوناگون مانند سبز، زرد، سفید، قرمزو آبی ایجاد کرد.

نتایج تحقیقات نشان داده است، افرادی که در خانه و یا محل کارشان روزانه بیش از هشت ساعت در معرض نور لامپ‌های فلوروسنت قرار دارند، پنج برابر بیشتر از افرد دیگر دچار بیماری کاتاراکت یا آب مروارید می‌شوند. همچنین نور لامپ‌های فلوروسنت در طولانی مدت ممکن است موجب مشکلاتی مانند خستگی زودرس، افسردگی، ضعف و بی‌حالی، از دست دادن تمرکز، کاهش راندمان یا بازده کاری و افزایش تنش‌های روانی در افراد شود.

به همین دلیل توصیه می‌شود:

▪ افرادی که روزانه بیش از چهار ساعت در معرض این نورها قرار می‌گیرند، از کرم ضد آفتاب استفاده کنند.

▪ نور این لامپ‌ها با استفاده از محفظه‌های مشبک محصور شود تا پرتوهای مستقیم نور هنگام تابش شکسته و در محیط پخش شود.

▪ نور لامپ‌های فلوروسنت با نور زرد لامپ‌های معمولی ترکیب شود تا ضمن ایجاد روشنایی مطلوب، تا حدود زیادی از میزان خطر کاسته شود.

▪ از این لامپ‌ها برای تامین روشنایی محل‌هایی مانند راهروها، پارکینگ و سالن‌های بزرگ و محل‌هایی که افراد مدت طولانی در آن قرار نمی‌گیرند، استفاده شود.

کجا استفاده از این لامپ‌ها توصیه نمی‌شود؟

۱) محیط‌های با حرارت بالای ۴۸ درجه و کمتر از ?? درجه سانتی‌گراد زیر صفر.
۲) قاب‌ها و حباب‌های بسته و بدون جریان هوا.
۳) مکان‌هایی که رطوبت بالایی دارند مانند گل‌فروشی، گلخانه، حمام و سونا.
۴) محل‌هایی با دفعات روشن و خاموش شدن زیاد مانند دست‌شویی و مدارهای چشمک زن.

گران‌تر اما به صرفه‌تر

در چند سال گذشته تولید و استفاده از لامپ‎های کم‎مصرف نیز رواج زیادی پیدا کرده است. این نوع لامپ‎ها که از لحاظ شکل و اندازه شبیه لامپ‎های رشته‎ای هستند، حدود هشت برابر بیشتر از لامپ‎های رشته‎ای عمر می‎کنند. این لامپ‌ها با قیمت دو هزار تا شش هزار تومان به فروش می‌رسند و اگر چه قیمت آنها نسبت به بقیه لامپ‎ها بیشتر است اما با توجه به عمر زیاد و مصرف کمی‌که دارند، به‌ویژه برای مصرف‎کنندگانی که بیشتر از هزار کیلووات ساعت در ماه مصرف می‎کنند، مقرون به صرفه‌تر هستند. لامپ‎های کم‎مصرف 18، 20، 26، 40 و 50 وات در بازار موجود است. در حال حاضر 45 شرکت جواز تولید لامپ‌های کم‌مصرف الکترونیکی را از وزارت صنایع اخذ کرده و از میان آنها 12 شرکت فعال هستند.

2 دوتا، چهارتا

لامپ‌های کم‌مصرف به میزان قابل‌توجهی نسبت به لامپ‌های رشته‌ای سبب کاهش مصرف انرژی می‌شوند، به‌طوری‌که آزمایش‌های انجام شده روی لامپ‌های کم‌مصرف نشانگرآن است که این لامپ‌ها یک پنجم لامپ‌های رشته‌ای انرژی الکتریکی مصرف می‌کنند یعنی هزینه برق برای یک لامپ رشته‌ای100 وات با 1000 ساعت کارکرد 15000 ریال و برای یک لامپ کم‌مصرف 20 وات با همان میزان کارکرد فقط 3000 ریال است. اگر هرمشترک خانگی به جای پنج لامپ رشته‌ای100 وات، پنج لامپ کم‌مصرف 20وات جایگزین کند و روزانه به‌مدت پنج ساعت ازاین لامپ‌ها استفاده شود،هزینه مصرف برق لامپ‌های کم‌مصرف در مدت طول عمر این لامپ‌ها (10 هزار ساعت)در5/5 سال بامحاسبه هزینه اولیه خریدلامپ‌ها، معادل 25 هزار ریال و هزینه لامپ‌های رشته‌ای نیز با محاسبه هزینه خرید لامپ‌ها در همین مدت کارکرد معادل یک میلیون ریال خواهد شد، که با مطابقت عددهای مذکور مشخص می‌شود که لامپ‌های کم‌مصرف از لحاظ عمر و مصرف برق نسبت به لامپ‌های رشته‌ای بسیار بهینه‌اند.

جایگاه محیط زیست در قوانین برنامه ای پس از انقلاب در ایران

جایگاه محیط زیست در قوانین برنامه ای پس از انقلاب در ایران

فرهاد دبیری

مجید عباسپور

رضا مکنون

بی تا آزادبخت

چکیده
امروزه جهان به نحو فزاینده ای با دو رویکرد مهم برنامه ریزی و محیط زیست در راستای تحقق توسعه پایدار روبروست، که در برآیند حاصل از آنها، شاهد شکل گیری ترمی جدید به نام حقوق محیط زیست هستیم که، قوانین برنامه ای بخشی از آن است. توسعه کشورها، براساس تدوین راهبردها، سیاست ها و برنامه هایی (بلند مدت، میان مدت، کوتاه مدت) صورت می پذیرد که با
تکیه بر آرمانها، توانایی ها، امکانات و شرایط محیطی حاکم بر کشورها تدوین شده است.

با بررسی قوانین برنامه های عمرانی ( شش برنامه ) قبل از انقلاب اسلامی و برنامه های توسعه ای (چهار برنامه ) پس از انقلاب اسلامی، آنچه محرز می باشد، جایگاه سیر صعودی و توسعه حقوق محیط زیست در روند تدوین و تصویب قوانین برنامه ای است.

چنانچه در بررسی این قوانین در بستر زمانی پس از انقلاب، صرفنظر از مباحث ماهوی و تحلیل محتوای مواد، شاهدیم جایگاه محیط زیست به گواهی ارقام از یک تبصره ( تبصره ١٣ ) در قانون برنامه اول توسعه از مجموع ٥٢ تبصره، در برنامه چهارم توسعه به یکی از محورهای شش گانه به نام حفاظت محیط زیست، آمایش سرزمین و توازن منطقه ای تغییر یافته است و در مجموع
١٥ ماده از ١٦١ ماده قانون برنامه چهارم به محیط زیست اختصاص یافته و در کنار آن نیز در ١٤ ماده دیگر ضرورت رعایت مسائل زیست محیطی مورد توجه قانونگذار قرار گرفته و لحاظ شده است. گرچه در این برنامه نیز تا رسیدن به وضعیت مطلوب راه نسبتاً طولانی در پیش است.

روند طی شده بیانگر حرکت در مسیری نسبتاً موفق در زمینه لحاظ نمودن ملاحظات زیست محیطی با برنامه های توسعه ای جهت دستیابی به توسعه پایدار است، که، موفقیت قطعی این برنامه ها، منوط به اجرای کامل آن خواهد بود.

باید اذعان نمود که تحقق تمامی اهداف زیست محیطی مندرج در برنامه های توسعه ای، خصوصاً در برنامه چهارم توسعه به عنوان آخرین برنامه با دیدگاه زیست محیطی، متضمن تقویت زیرساختهای بنیادی، هماهنگی بین امور زیست محیطی، عزم و اراده ملی و فراهم نمودن بستر مناسب جهت مشارکت عمومی به ویژه سازمان های غیردولتی است، که تجلی آنرا باید در برنامه پنجم توسعه دید. ضمن آنکه، برای ترسیم دیدگاه کلان و چشم انداز آینده باید در صدد ترسیم برنامه بلند مدت توسعه پایدار در کشور بود.

اقتصاد محیط زیست (به طور کلی و مختصر)

اقتصاد محیط زیست به طور کلی رابطه بین آثار اقتصاد بر محیط زیست و آثار محیط زیست بر اقتصاد را بررسی می‌کند.


اقتصاد و محیط زیست، از طریق دو جریان با یکدیگر در ارتباط هستند. منابع تجدیدپذیر و پایان‌پذیر در حال حرکت از محیط زیست به سوی اقتصاد هستند و از سوی دیگر، اغلب پسماندهای محصولات که به وسیلهٔ فعالیت‌های اقتصادی تولید می‌شوند، در حال حرکت از اقتصاد به محیط زیست هستند. هنگامی که جریانات مواد و ضایعات از ظرفیت و قابلیت واقعی محیط تجاوز می‌کند، ظرفیت منابع طبیعی و زیست‌محیطی کاهش می‌یابد. جریان سریع منابع پایان پذیر به درون چرخه اقتصادی این خطر را به وجود می‌آورد که ذخیره منابع پایان‌پذیر ممکن است سریعتر تمام شود.

هنگامی که جریان منابع تجدیدپذیر نیز به سوی چرخه اقتصادی، از نرخ تجدید و احیا این منابع تجاوز می‌کند باعث کم شدن بهره‌وری منابع می‌شود و احتمال انقراض آن افزایش می‌یابد. انتشار پسماندها اضافه بر ظرفیت محیط زیست، احتمال فرسایش منابع طبیعی را افزایش می‌دهد، کاهش و فرسایش سریع منابع پایان‌پذیر باعث افزایش یافتن بهره‌برداری منابع تجدیدپذیر خواهد شد و همچنین افزایش انتشار پسماندها اضافه بر ظرفیت محیط زیست، عموماً نشان‌دهندهٔ این است که اقتصاد به سوی وابستگی بیشتر به سوی محیط زیست در حرکت است.

از آنجا که مقیاس‌های سنتی اندازه‌گیری کارایی اقتصادی، تغییرات در اندازهٔ منابع طبیعی و زیست‌محیطی را مورد محاسبه قرار نمی‌دهند، این مقیاس‌ها، مقیاس‌های ضعیفی جهت اندازه‌گیری پایداری بلندمدت اقتصاد می‌باشند. حسابداری منابع طبیعی و محیط زیست، ناکارایی مقیاس‌های سنتی در اندازه‌گیری کارایی اقتصاد را به وسیلهٔ محاسبهٔ تغییرات ذخایر منابع طبیعی اصلاح می‌کند.

EIA یا به زبان ساده ارزیابی اثرات زیست محیطی

فرآیند مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی

مراحل ارزیابی اثرات محیط‌زیستی مشتمل بر مراحل زیر است:

- پیش امکان سنجی فنی-اقتصادی

- غربال‌گری (SCREENING):تصمیم‌گیری‌درمورد لزوم انجام ارزیابی اثرات توسعه، سطح وعمق مطالعات مربوط به‌آن

- تعیین محدوده (SCOPING): تعیین مسایل عمده و تعیین محدوده و شرح خدمات مطالعه

- تعیین و تحلیل اثرات (IMPACT ANALYSIS): پیش‌بینی اثرات طرح و تعیین اهمیت آن

- اقدامات اصلاحی (MITIGATION): اقداماتی در جهت جلوگیری، کاهش یا جبران اثرات

- تهیه گزارش‌ (REPORTING): آماده سازی اطلاعات لازم جهت تصمیم‌گیری در مورد پروژه

- بازنگری (REVIEWING): آزمون کیفیت گزارش تهیه شده

- تصمیم‌گیری (DECISION MAKING): پذیرش، رد و یا پذیرش پروژه مشروط به رعایت ضوابط ‌زیست محیطی

- پیگیری (FOLLOW UP): کنترل، مدیریت و ممیزی اثرات اجرای پروژه،

- مشارکت مردمی (PUBLIC INVOLVEMENT): آگاه‌ سازی و دخالت گروه‌های ذینفع وذی‌نفوذ درفرآیند تصمیم‌گیری.

مراحل وگردش کار تهیه گزارش ارزیابی اثرات محیط زیستی

تهیه گزارش ارزیابی درصورت الزام به انجام آن، درمراحل مختلف توسط کارفرما انجام می‌پذیرد. جدول شماره 1نمودار مراحل گردش کاری ارزیابی مشاهده می شود.ترتیب مرحله‌ای تهیه‌ گزارش ارزیابی برای جلوگیری ازاتلاف زمان و کاهش هزینه ها، تایید گزارش، اخذ مجوز اجرا و یا عدم دریافت آن به شرح زیر می باشد :

- سازماندهی و مدیریت
- زمان بندی مطالعات
- تامین اعتبارات مالی و هزینه ها
- تعیین محدوده مطالعات(مرزهای پروژه پیشنهادی اعم از : اکولوژیک، اجتماعی،اداری)
- تعیین شرح خدمات مطالعات
- تهیه اطلاعات پایه مورد نیاز
- تدوین گزارش

گزارشات ارزیابی در دو شیوه تهیه می شوند :

- گزارش ارزیابی اجمالی(مقدماتی)
- گزارش ارزیابی (جامع)

الف : گزارش ارزیابی مقدماتی(اجمالی)
در ایران این گزارش اهمیت زیادی دارد چون با صرف بودجه کم و با بکارگیری داده ها، آمارها و اطلاعات قابل دسترس و یا تولید کم هزینه آنها ضرورت و الزام تهیه گزارش وعدم نیاز به ارایه آن مشخص میشود.هدف تشخیص زود هنگام اثرات مهم و جدی بر محیط زیست اطراف است. چنین تشخیصی می تواند در مراحل اولیه طرح معدنی، بر اساسمطالعات مقدماتی ویژگیهای طرح، اطلاعات عملیاتی و سایر اطلاعات موجود صورت پذیرد.
این گزارش در برگیرنده موارد زیر می باشد :

- چکیده غیر فنی
- تشریح طرح یا پروژه پیشنهادی
- تشریح مرحله آماده سازی و اقدامات زیر بنایی
- آلاینده ها و پسماندهای مهم تولید شده
- خطرات سوانح و عدم ایمنی مرتبط با طرح
- پیش بینی آثار و پیامدهای مثبت و منفی طرح برای هر یک از گزینه ها
- تجزیه و تحلیل آثار کاربردی و پیامد های محیط زیستی طرح
- مدیریت و پایش محیط زیستی طرح
- ارایه شیوه های پیشگیری ، کاهش وکنترل برای هر یک از آثار منفی محیط زیستی مرتبط با فعالیت‌های طرح
- منابع و مراجع مورد استفاده
- نام و مشخصات مسئولیت و تجربیات ارزیابی هر یک از مشاوران و تهیه کنندگان
- پیوستها

ب : گزارش ارزیابی مشروح (جامع)

درشرایطی که یک گزارش ارزیابی مقدماتی مورد تایید سازمان مسئول‌ دولتی واقع نشود، موارد زیرنیاز به تهیه و ارایه گزارش ارزیابی (جامع) را الزامی می نماید.
- پروژه هایی که دارای اثرات پایدار منفی در محیط زیست بوده و یا اینکه اثرات آنها ناشناخته اند. درنتیجه به اطلاعات بیشتری نیاز دارندکه‌ در گزارش ارزیابی(جامع) ارایه می شود.
- پروژه هایی که برحسب تجربه و سابقه دارای اثرات منفی و ناسازگار در محیط زیست می باشند لازم است که بررسی های بیشتری انجام گیرد.
در این مرحله پس از ارزیابی اثرات فعالیتهای طرح معدنی و بررسی امکان کاهش اثرات، پیش بینی های لازم برای تعقیب، کنترل و نظارت انجام می شود.

مندرجات پیشنهادی یک گزارش ارزیابی اثرات محیط زیستی در ایران :

1- خلاصه غیر فنی :
شامل نوع ویژگیهای پروژه ، گزینه های موجود ، خلاصه ای از وضعیت موجودمحیط زیست ، آثارمهم طرح برمحیط زیست و برنامه های پیشگیری ، کاهش و کنترل آثار نامطلوب ونتیجه گیری از ارزیابی محیط زیستی

2- شرح پروژه :

2-1- عنوان طرح
2-2- اهداف ، نیازها و ضرورتهای طرح
2-3- جایگاه طرح در برنامه ها و سیاست‌های کلی مملکت
2-4- قوانین ، مقررات و استانداردهای محیط زیستی مرتبط با طرح
2-5– موقعیت مکان پیشنهادی طرح
2-6– گزینه های مکانی و فنی طرح
2-7- فازبندی کلی طرح
2-8- تشریح ریز فعالیتهای طرح به تفکیک فاز احداث و بهره برداری
2-9- نمودار خط تولید و تشریح فرایندها برای واحدهای صنعتی و معدنی
2-10- تاسیسات جانبی و پروژه های پی آیند (احداث راه ، اماکن و خدمات عمومی و...)
2-11- ویژگی های طرح در هر یک از گزینه ها و فازهای طرح شامل
2-11-1- ارایه ظرفیت تولید و یا ارایه سطح خدمات رسانی برای طرحهای عمرانی – خدماتی
2-11-2- تخمین کلی سرمایه
2-11-3- براورد نوع و میزان مواد اولیه ، محل تامین و نحوه انتقال آنها
2-11-4- براورد نوع و میزان منابع آب و موارد مصرف ، محل تامین و نحوه انتقال آنها
2-11-5- براورد نیروی انسانی و محل تامین
2-11-6- براورد و میزان محصول اصلی و جانبی

3- تشریح مرحله آماده سازی و اقدامات زیر بنایی :
که منجر به تغییر و تخریب محیط زیست می شود به صورت فهرستیاز:خاکبرداری، برداشت پوشش گیاهی ، احداث استخرباطله، زه کشی ،حفاری و...

4- آلاینده ها و پسماندهای مهم تولید شده طی فرایند و عملیات درهر یک از گزینه ها و فازهای طرح شامل : آلاینده های هوا، فاضلابهای بهداشتی و صنعتی ، زایدات و ضایعات زباله ، سروصدا و... 

5- خطرات سوانح وعدم ایمنی مرتبط با طرح شامل:

احتمال انفجار، نشت،پیامدهای وقوع بلایای طبیعی

6- تشریح وضعیت موجود محیط زیست منطقه: 

6-1- تعریف محدوده مطالعاتی و نمایش روی نقشه
6-2- محیط فیزیکی شامل(خاکشناسی، زمین شناسی، منابع آب، هواواقلیم، صدا و ارتعاش)و آلودگی های هر یک ازآنها
6-3- محیط طبیعی(زیستگاههای آبی و خشکی با ذکر جوامع گیاهی و جانوری وگونه های نادر،مناطق چهار گانه سازمان حفاظت محیط زیست)
6-4- محیط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی(جمعیت ویژگی‌ها و تحولات آن،اشتغال، تسهیلات، آموزش، بهداشت، اعتقادات فرهنگی و مذهبی، میراث فرهنگی)
6-5- معرفی اجمالی سایر طرحهای توسعه مصوب ویا در دست اجرا در محدوده مطالعاتی روی نقشه
6-6- تشریح کاربری های اراضی در محدوده مورد مطالعه وراهبردهای طرح های برنامه ریزی بالادست برای محدوده موردنظر

7- پیش بینی آثاروپیامدهای مثبت ومنفی طرح برای هریک ازگزینه ها و فازهای پیشنهادی
به صورت (اثر برمحیط فیزیکی، طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، کاربری اراضی )

8- تجزیه و تحلیل آثار کاربری ها و پیامدهای طرح

9- مدیریت و پایش محیط زیستی طرح

9-1- ارایه شیوه های پیشگیری، کاهش و کنترل برای هر یک از آثار منفی محیط زیستی مرتبط با فعالیتهای طرح
9-2- ارایه برنامه کلی مدیریت محیط زیستی برای اندازه گیری و پایش آثار محیط زیستی وبازرسی و نظارت بر حسن انجام اقدامات پیشنهادی کنترل و کاهش

10- منابع و مراجع مورد استفاده

11- نام و مشخصات مسئولیت و تجربیات ارزیابی هریک از مشاوران

12- پیوستها

روش‌های ارزیابی محیط زیستی

روشهای مختلفی برای ارزیابی اثرات محیط زیستی پروژه‌ها وجود دارد که هریک با توجه به صلاحیت متخصصین ، ‌دسترسی به‌ اطلاعات لازم،بودجه،زمان و فن آوری رایانه‌ای براساس قابلیت استفاده ازآنها دریک کشورانتخاب‌ می شود.

انتخاب روش‌های ارزیابی زیست محیطی به موارد زیر بستگی دارد:

v نوع و اندازه پروژه

v نوع گزینه هایی که باید مورد ارزیابی قرار گیرند

v ماهیت اثرات احتمالی

v ماهیت روشهای ارزیابی زیست محیطی

v تجربه در کاربرد روش ارزیابی زیست محیطی

v منابع قابل دسترسی

v ماهیت مشارکت مردم

v تجربه کارفرما


این روشها در گروههای زیر قرار می گیرند :

1- کارشناسی ویژه (تخصصی)

2- چک لیستها

3- ماتریسها

4- روش کمی

5- شبکه ها

6- رویهم گذاری نقشه ها

7- روش منوری2001

اقدامات اصلاحی
در یک پروژه، پیامدها و یا اثرات سوء ومهم محیط زیستی بندرت قابل حذف است. ولی‌ با اقدامات امکان پذیرمی‌توان آنهارا کاهش داد. این اقدامات که برای کاهش اثرات ناسازگار مهم به کار میروند به نام اقدامات اصلاحی ، جبرانی و یا کاهش ، حذف و بازسازی یا ترمیم اثرات نامیده میشوند.
این اقدامات از طریق عملیات مهندسی و مدیریت انجام پذیر می گردند و به عنوان یک اصل مهم گزارش ارزیابی اثرات محسوب می شوند که یک گزارش بدون ارایه برنامه هایا اقدامات اصلاحی مورد تایید سازمان نخواهد بود.

پایش
پایش محیط زیستی یک پروژه علی‌رغم عدم وجود نگرانی از بروز احتمالی یک یا چند پیامد ناسازگار و حتی باشدت و اهمیت کم در اثر فعالیتهای آن پروژه از اهمیت زیادی برخوردار است.
هدف از ارایه این برنامه دستیابی به اطلاعاتی است که مشخص می نماید اثرات وپیامدهای فعالیتهای یک طرح یا پروژه مورد سنجش قرار گرفته و نتایج آن حاکی ازاقدامات مقبول و یا غیر مقبول انجام شده و یا در حال انجام می باشد.
پایش محیط زیستی به عنوان گردآوری و ارزیابی اطلاعات جهت موارد زیر به کارمی رود:

- تعیین میزان اثراقدامات حفاظت محیط زیست

- بهبود مدیریت پروژه و برنامه های مرتبط آن و...

یافته های برنامه پایش اطلاعات و خط مشی های مناسب را برای کنترل و اجرای‌ اقدامات اصلاحی و کاهش اثرات سوء فراهم می نماید.در شرایط عدم تطابق یافته ها با قوانین، مقررات، ضوابط و استانداردها و نهایتا با برنامه های پایش، اقدامات مورد نیاز و ضروری اعمال خواهد گردید.
مشارکت مردم

مشارکت جامعه به عنوان بخش تلفیقی یک ارزیابی محیط زیستی به شمار می‌رود. دیدگاهها و نظرات مشارکت کنندگان در این فرایند می تواند به ارزیابی موثرتری برای شناسایی پیامدهای مهم پروژه و تصمیم گیری بهینه کمک نمایند.

دلیل مشارکت جامعه و مشاوره ها در این فرایند در موارد زیر خلاصه می شود:

- آشنایی بیشتر جامعه با پروژه
- کمک کردن دیدگاهها و نظرات در مورد پروژه به برنامه ریزی
- شناسایی عدم رضایت گروهها از پروژه و اقدام برای رفع نگرانی های آنان
- تحلیل و ارزیابی نظرات و نگرانی های جامعه
در ایران جلب مشارکت عموم از طریق ”فرم نظرخواهی ارزیابی زیست محیطی“در روزنامه ها اجرا می گردد.

ممیزی
هر چند در گزارشات ارزیابی اثرات ناسازگار پیش بینی شده و برنامه راهکارهای اقدامات اصلاحی‌ و پایش ارایه می گردند ولی نیاز به نوع دیگری از سیستم مدیریت محیط زیست وجود دارد.
ممیزی به عنوان یک ابزار مدیریتی دارای ویژگیهای زیر است :

- تعیین اثرات
- بررسی شرایط موجود در گزارش ارزیابی انعکاس یافته
- آزمون صحت پیش بینی اثرات در ارزیابی
- شناسایی نواحی که دراثر ارزیابی باید بهبود می یافته اند
دارا بودن نگرش توسعه کیفی برای ارزیابی های محیط زیستی که در آینده انجام خواهند شد.

منابع مورد استفاده :

- شریعت ، سید محمود و منوری ، سید مسعود ، 1375 ، مقدمه ای بر ارزیابی اثرات زیست محیطی ، تهران ، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست ، چاپ اول

- منوری ، مسعود، 1384 ، ارزیابی اثرات زیست محیطی ، تهران ، انتشارات میترا ، چاپ اول

- محرم نژاد ، ناصر، 1385 ، مدیریت و برنامه ریزی محیط زیست ، تهران ، انتشارات میران

- نوری ، جعفر، جزوه ارزیابی زیست محیطی و آمایش محیط زیست

---

نظر شما در مورد این مطلب حائز اهمیت است پس لطفا ....

مقاله : آلودگی نوری

ساعت بدن با نور کوک می‌شود
بدن شما دارای یک ساعت درونی است که فعالیت‌ها و رفتارهای روزانه را برنامه‌ریزی می‌کند. البته این ساعت درونی هم مانند ساعت‌های دیگر می‌تواند دستخوش تغییر شود و جلو یا عقب بیفتد. اختلال در ساعت درونی بدن باعث بروز بیماری‌های مختلف و اختلالات خواب و خستگی روزانه می‌شود. به طور کلی، عواملی همچون میزان روشنایی نقش مهمی در تنظیم ساعت درونی بدن دارد، ...
...به همین دلیل هم دانستن نکات بیشتری در مورد عوامل موثر بر ساعت بدن به ما کمک می‌کند تا عوامل محیطی را به گونه‌ای تنظیم کنیم تا ساعت درونی خود را دچار اختلال نکنیم و کیفیت زندگی مطلوبی داشته باشیم.

گیرنده‌های ویژه نور در چشم

هر فردی در بدن خود یک ساعت داخلی دارد. این ساعت داخلی تمایل زیادی به تند یا کند کار کردن دارد، بنابراین اگر سرنخ‌هایی که زمان را به ما نشان می‌دهند از دست بدهیم بسرعت هماهنگی خود با چرخه شبانه‌روز را از دست خواهیم داد. در گذشته تصور می‌شد فعالیت‌های روزانه ساعت‌های درونی را تنظیم نگه می‌دارد، اما مطالعات مختلفی که در دهه 80 میلادی انجام شد نشان داد این نور است که نقش کلیدی را در تنظیم ساعت درونی بدن به عهده دارد. در سال 1986 میلادی چارلز زیسلر با قاطعیت نشان داد که می‌توان با استفاده از نور ساعت درونی افراد را مجدد راه‌اندازی (Reset)‌ کرد، درست مانند وقتی که ساعت مچی خود را تنظیم مجدد می‌کنیم. این یافته‌ها کمک کردند تا بتوانیم علت اختلالات خواب متناوب را در نابینایان دریابیم. در واقع از آنجا که نابینایان نمی‌توانند نور را تشخیص دهند، ساعت داخلی آنها نمی‌تواند خود را با چرخه شبانه‌روز هماهنگ کند. البته زیسلر (از دانشگاه پزشکی هاروارد)‌ معتقد بود ساعت داخلی برخی نابینایان درست کار می‌کند و برای اثبات این اعتقاد هم تاکید کرد که ساعت درونی نابینایان نیز به کمک نور تنظیم می‌شود و چشم آنها نیز به گونه‌ای آن را تشخیص می‌دهد در حالی که این افراد هیچ شناخت آگاهانه‌ای از نور ندارند. با این حساب به نظر می‌رسد چشم‌های ما بجز گیرنده‌های بینایی، گیرنده‌های دیگری دارد که روشنایی را تشخیص می‌دهند و این گیرنده‌ها تا مدت‌ها از چشم محققان پنهان بوده‌اند. هم‌اکنون ما می‌دانیم که سلول‌های تخصص یافته برای شناسایی روشنایی در شبکیه وجود دارند که پیام آنها به جای قشر بینایی مغز به منطقه تنظیم ساعت درونی بدن می‌رود. در برخی افراد نابینا، این سیستم سالم است و به آنها اجازه می‌دهد تا ساعت درونی منظمی داشته باشند.

این کشفیات تاثیر زیادی بر دانسته‌های قبلی ما گذاشته‌اند. هم‌اکنون مشخص شده است حتی نور کم هم می‌تواند ساعت درونی بدن را دستخوش تغییر کند، یعنی روشن بودن لامپ‌ها تا دیروقت یا حتی نگاه کردن به صفحه نمایشگر رایانه می‌تواند تنظیم‌های داخلی را به هم بریزد. علاوه بر آن به نظر می‌رسد نور آبی بیشترین توانایی را برای تغییر ساعت درونی بدن دارد.

اثرات بالقوه اختلال در ساعت درونی چیزی فراتر از احساس خستگی و ناخوشی است. شواهد مختلف نشان می‌دهد اختلال مداوم در ساعت درونی بدن با بیماری‌های مهمی همچون سرطان، بیماری‌های قلبی و دیابت همراه است و این مساله می‌تواند حتی روی مدارهای عصبی مغز اثر بگذارد.

البته خبرهای خوش هم در این زمینه کم نیست. به عنوان مثال از مدت‌ها قبل شناخته شده است که نور درخشان در طول روز اثرات افسردگی ناشی از تاریکی طولانی‌مدت زمستانی را در افراد مبتلا به اختلال خلق فصلی کاهش می‌دهد. علاوه بر آن تحقیقات جدید فواید دیگری را هم پیدا کرده‌اند. به عنوان مثال، سالمندانی که در خانه در معرض نور درخشان (معادل نور محیط آزاد در یک روز ابری)‌ برای مدت یک ساعت در صبح قرار داشتند کمتر علائم افسردگی را نشان دادند.

قسمتی از علت این است که ساعت درونی ما سطح هورمونی به نام ملاتونین را تنظیم می‌کند. وقتی هوا تاریک می‌شود، سطح ملاتونین در بدن ما افزایش می‌یابد و باعث احساس خواب‌آلودگی می‌شود، در حالی که نور روشن تولید ملاتونین را متوقف می‌کند و ما را هوشیار نگه می‌دارد. بنابراین نور در شب دو اثر جداگانه دارد. یکی راه‌اندازی مجدد ساعت داخلی بدن و دیگری مهار تولید ملاتونین. ریچارد استیونس از دانشگاه کانکتیکات اولین شخصی بود که به این نکته که مهار ملاتونین می‌تواند روی سلامت انسان تاثیر بگذارد، مشکوک شد. در طول دهه 80 میلادی او روی علت سرطان سینه که در کشورهای توسعه یافته شایع‌تر است کار می‌کرد و با نتایجی برخورد کرد که نشان می‌داد نور زیاد می‌تواند روی تکامل بافت سینه‌ها تاثیر بگذارد و ترشح ملاتونین را مهار کند و سطح پایین ملاتونین ممکن است باعث افزایش میزان استروژن شود که روی سرطان سینه موثر است. پس از مدتی استیونس دریافت مواجهه با نور مصنوعی موجب تغییر عمیقی در محیط زندگی می‌شود که می‌تواند با روش‌های مختلفی روی سلامت ما موثر باشد. این عقیده به عنوان نظریه نور در شب شناخته شده و شواهد مختلفی آن را مورد تایید قرار داده‌اند.

یک آزمایش جالب

مطالعات مختلفی نشان داده‌اند که رابطه‌ای بین نور شب و سرطان بخصوص سرطان سینه وجود دارد. در یکی از این مطالعات، محققان سلول‌های سرطان سینه را وارد بدن موش‌های ماده کردند و آن را با خون خانم‌های سالم تغذیه کردند. این خون هنگام روشنایی روز یا در شب پس از گذشت 2 ساعت تاریکی مطلق یا 90 دقیقه پس از حضور زیر نور فلوئورسنت جمع‌آوری شده بود. خون غنی از ملاتونین ـ که از خانم‌هایی که در تاریکی مطلق قرار داشتند گرفته شده بود ـ بشدت باعث کندی رشد تومور شد. در نقطه مقابل، تومورهایی که با خون کم ملاتونین ـ خانم‌هایی که در معرض نور قرار داشتند تغذیه شده بودند ـ سریع‌تر رشد کردند. بنابراین به نظر می‌رسد با تغییر میزان نور و سطح ملاتونین می‌توان رشد تومور را تحت تاثیر قرار داد.

در آزمایش‌های بعدی معلوم شد تومور در موش‌هایی که برنامه‌هایی مشابه شغل‌های شیفتی و خسته‌کننده را دنبال می‌کردند نیز تندتر رشد می‌کند. شواهدی که شغل‌های شیفتی را در سرطان سینه موثر می‌دانند آنقدر گسترده‌اند که در سال 2007 میلادی سازمان بهداشت جهانی این نوع مشاغل را در گروه عوامل محتمل موثر بر سرطان سینه دسته‌بندی کرد. به طور کلی باید گفت اگر ملاتونین کلید اصلی باشد این احتمال وجود دارد که هر آنچه باعث مهار ملاتونین می‌شود می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. برخی از یافته‌ها نشان می‌دهند خانم‌هایی که کاملا نابینا هستند ـ یعنی هیچ گیرنده نوری فعالی در چشم‌هایشان ندارند ‌ـ نسبت به خانم‌های بینا 50 درصد کمتر در خطر سرطان سینه قرار دارند. چرا که سطح ملاتونین در خانم‌هایی که کاملا نابینا هستند دچار آشفتگی نمی‌شود که همین موضوع می‌تواند دلیل کمتر بودن خطر ابتلا به سرطان در آنها باشد.

بجز سرطان، اختلال در ساعت درونی بدن و مهار ملاتونین با چاقی، دیابت و بیماری‌های قلبی ـ عروقی نیز مرتبط است. مطالعات نشان می‌دهد در مقابل کسانی که در روز کار می‌کنند، کارکنان شیفت شب بیشتر به سکته قلبی و مغزی دچار می‌شوند و این اختلاف با افزایش سال‌های کاری بیشتر می‌شود.

نور آبی، ساعت بدن را دستکاری می‌کند

مطالعات مختلفی که روی حیوانات آزمایشگاهی صورت گرفته نشان داده‌اند به هم خوردن روند طبیعی زندگی می‌تواند مدارهای عصبی مغز را تحت تاثیر قرار دهد و باعث اختلال عملکرد شناختی شود.

به عنوان مثال موش‌هایی که در چرخه غیرطبیعی 10 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی قرار گرفته بودند پیچیدگی عصبی مغز خود را از دست دادند. دانشمندان بر این باورند که نتایج این آزمایش قابل تعمیم به انسان‌هاست و به نظر آنها این مطالعه گواه این است که ایجاد اختلال در ساعت درونی بدن با تغییرات چرخه روشنایی موجب تغییراتی در مغز و رفتار انسان‌ها می‌شود. براساس این مطالعات مشخص شده است طول موج آبی بیشترین تاثیر را در تغییر ریتم و مهار ملاتونین دارد. در سال 2001 دانشمندان پی بردند که ترشح ملاتونین وقتی بشدت مهار می‌شود که داوطلبان در ساعت 2 بامداد در برابر نور روشن با طول موجی بین 450 تا 480 نانومتر، یعنی قسمتی از محدوده طیف آبی قرار گیرند.
این یافته‌ها ثابت می‌کنند سلول‌های تخصص‌یافته‌ای در شبکیه ما وجود دارند که حاوی پروتئین حساس به نوری هستند که به طور عمده به نور آبی پاسخ می‌دهند. در آزمایش‌های بعدی معلوم شد نور خالص آبی با طول موج 460 نانومتر 2 برابر بیشتر از نور سبز با طول موج 555 نانومتر ملاتونین را مهار می‌کند. علاوه بر آن، نور آبی ساعت داخل بدن را به اندازه 3 ساعت راه‌اندازی مجدد (Reset) می‌کند، در حالی که این مقدار برای نور سبز یک ساعت و نیم است.
در یک آزمایش از داوطلبان خواسته شد عینک‌‌هایی به چشم بزنند که نور آبی را فیلتر می‌کند و اجازه رسیدن طیف آبی را به چشم نمی‌دهد. وقتی داوطلبان در موقعیت کاری شبیه‌سازی شده شیفتی، زیر نور مصنوعی اتاق قرار گرفتند، تولید ملاتونین در آنهایی که از عینک استفاده نمی‌کردند مهار شد، در حالی که میزان ملاتونین در افرادی که از عینک استفاده کرده بودند مشابه افرادی بود که در محیط کم‌نور به سر می‌بردند. در نهایت این آزمایش نشان می‌دهد استفاده از چنین عینک‌هایی می‌تواند اثرات نامطلوب را روی کارکنان شیفتی و آنهایی که تا دیر وقت بیدارند، کاهش دهد.

بد در شب، خوب در روز

نور آبی از این نظر که ساعت درونی بدن را در شب مختل می‌کند بد است، ‌با وجود این بهترین نوری که می‌توانید در روز داشته باشید همین نور آبی است چرا که نور آبی بیشترین تاثیر را در حفظ هوشیاری افراد دارد، به طوری که دیده شده است افرادی که در مقابل نور خالص آبی قرار داشتند در امتحانات سریع‌تر به سوالات پاسخ می‌دهند و اشتباهاتشان نسبت به افرادی که زیرنور خالص سبز قرار داشتند، کمتر است. در مجموع باید گفت طول موج آبی چه در شب و چه در روز بیشترین تاثیر را بر فیزیولوژی بدن انسان دارد. گفته می‌شود نوری که شامل همه طول موج‌های مرئی می‌شود و مشابه نور طبیعی خورشید است برای محیط‌های کاری بهتر است، اما اگر هوشیاری مدنظر باشد میزان طول موج آبی در آن موثر است. این یافته‌ها نشان می‌دهند که اگر روشنایی شبانه موضوع مهمی است، ‌باید در نظر داشته باشیم که ممکن است از این هم بدتر شود چرا که لامپ‌های کم مصرف و LED به طور معمول از لامپ‌های تنگستن معمولی نور آبی بیشتری ساطع می‌کنند. این در حالی است که همان‌طور که می‌دانیم امروز بیشتر لامپ‌های قدیمی دارند جای خود را به لامپ‌های جدید، که از نوع کم مصرف یا LED هستند، می‌دهند. علاوه بر آن، در حالی که بیشتر مطالعاتی که روی تاثیر نور شبانه بر بدن انسان صورت گرفته‌‌اند از نور شدید در مدت طولانی استفاده می‌کردند، مطالعات جدید نشان می‌دهند نور طبیعی منزل و حتی روشنایی کم نیز ممکن است فیزیولوژی طبیعی بدن را با مشکل مواجه کند. مطالعه‌ای که بتازگی منتشر شده است نشان می‌دهد در افرادی که در اواخر عصر در برابر نور طبیعی اتاق قرار داشتند نسبت به افرادی که در مقابل نور اندک قرار داشتند، سطح ملاتونین دیرتر افزایش می‌یابد و 90 دقیقه کمتر در این سطح باقی می‌ماند.

حتی نورهای کم مانند چراغ‌های رومیزی و نمایشگر رایانه، علاوه بر مهار ملاتونین می‌توانند ساعت درونی بدن شما را عقب بکشند. شاید این مساله بتواند شیوع بالای اختلال خواب تاخیری را توضیح دهد. در این اختلال افراد دیر به خواب می‌روند و در هنگام بیدار شدن احساس خستگی می‌کنند. البته درجه آسیب به میزان آشفتگی ایجاد شده بستگی دارد و اثبات نهایی این مساله به یک مطالعه بسیار وسیع نیاز دارد. هر چند تاکنون شواهد بسیاری دوره کوتاه خواب را با افزایش خطر بیماری‌های قلبی ـ عروقی، سکته مغزی، فشار خون بالا، دیابت و افسردگی مرتبط دانسته‌اند.

خوشبختانه این مساله از آن مشکل‌هایی است که راه‌ چاره دارد. با وجود این که هنوز محققان میلی به تدوین راهنمایی برای روشنایی شبانه نشان نداده‌اند، می‌‌توانیم نظر اجمالی به کارهایی که ناسا در این زمینه انجام داده است، بیندازیم چرا که آنها اخیرا حد بالای روشنایی را در محل خواب فضانوردان کاهش داده‌اند. تولیدکنندگان هم می‌توانند نقش مثبتی در این زمینه ایفا کنند. آنها می‌توانند لامپ‌های مفیدی برای روشنایی شب تولید کنند که نور آبی کمتری ساطع می‌کند. نوع جدیدی از لامپ‌های کم‌مصرف به نام ESL تولید شده است که طیف نوری آن بیشتر شبیه لامپ‌های معمولی تنگستنی است.

درواقع راحت‌ترین کار عوض کردن لامپ‌هاست، اما شاید قسمت مشکل ماجرا راضی کردن افراد برای خاموش کردن تلویزیون یا کنار گذاشتن آیپدشان قبل از خواب است.

از نور درست استفاده کنید

برای این که در طول روز هوشیاری کافی داشته باشید و شب‌ها راحت و با آرامش بخوابید به راهکارهای زیر توجه کنید:

- در طول روز، بخصوص صبح‌ها در معرض نور کافی قرار بگیرید. نور درخشان باعث می‌شود هوشیارتر و سرحال‌تر باشید و شب‌ها با آرامش به رختخواب بروید.

- هرچه سن شما بیشتر می‌شود، نور بیشتری در طول روز احتیاج پیدا خواهید کرد. عدسی چشم با افزایش سن نور کمتری را از خود عبور می‌دهد. درواقع میزان نور آبی عبوری کمتر می‌شود. نور آبی نقش ویژه‌ای در تنظیم ساعت درونی بدن در روز ایفا می‌کند.

- قبل از این که وقت خواب شما فرا برسد نور اتاق را کاهش دهید، یعنی از نگاه کردن به صفحه نمایشگر نورانی (تلویزیون یا رایانه)‌ بپرهیزید.

- زمان به خواب رفتن و از خواب بیدار شدن را تغییر ندهید و سعی کنید این فرمان را در روزهای مختلف ثابت نگه دارید.

- وقتی بدن شما مدتی را در تاریکی سپری می‌کند نسبت به روشنایی حساس‌تر می‌شود. اگر لازم است در طول شب از خواب برخیزید و از نور کم قرمز رنگ استفاده کنید تا آشفتگی را به حداقل برسانید.

- از مصرف کافئین (چای، قهوه و...) در اواخر روز خودداری کنید تا برای به خواب رفتن دچار مشکل نشوید.

- اگر با وجود رعایت کردن همه این نکات، همچنان برای به خواب رفتن دچار مشکل هستید، قبل از به خواب رفتن چند ساعتی از عینک‌هایی با شیشه‌های کهربایی رنگ استفاده کنید. این عینک‌ها نور آبی را فیلتر و از ورود آن به چشم‌ها جلوگیری می‌کنند.

نویسنده: دکتر امیر شیروانی
منبع: روزنامه ایران پنجشنبه 30 تیرماه 1390

عجیب اما واقعی : کشف یک موجود ناشناخته و کور +عکس

این گونه منحصر بفرد مار کور از خانواده atretochoana eiselti در نوامبر سال ۲۰۱۱ میلادی در زمان زهکشی برای احداث سد آبی در بستر رودخانه «مادیرا» در منطقه روندونیا برزیل کشف شد، اما طبقه بندی جنس و گونه آن تاکنون بطول انجامیده است. نخستین گونه مارهای کور در سال ۱۹۶۸ میلادی در آمریکای جنوبی کشف شدند، اما تاکنون نمونه مشابهی از آنها رویت نشده بود. این گونه جدید و منحصر بفرد مار کور که در آبهای گرم زندگی و به نظر می‌رسد که از ماهیان کوچک و کرم‌ها تغذیه می‌کند، اگرچه به خانواده سمندرها و قورباغه‌ها نزدیکتر است، اما از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به مارها دارد. از شش نمونه کشف شده در بستر رودخانه، یک نمونه از بین رفته، سه مار دیگر به طبیعت و محل زندگی خود بازگردانده شدند و دو مار نیز برای ادامه تحقیقات در اختیار دانشمندان قرار دارند.

مقاله : مناسب سازی فضای شهری رفع آلودگی های صوتی

مناسب سازی فضای شهری رفع آلودگی های صوتی

 حمید مطلبی محمدآبادی

 کارشناس ارشد آمار و اطلاعات، کارمند بنیاد شهید و امور ایثارگران

خلاصه مقاله:

در مناسب سازی فضای شهر ی موضوعات بسیاری زیاد و قابل توجه ای می تواند مورد بحث قرار گیر د . یکی از این مباحث می تواند مقوله حمل و نقل باشد که سعی شده است در این مقاله به آلودگی صوتی ن اشی از حمل ونقل پرداخته وحل این معضل را با مناسب سازی فضای شهری خواهان باشیم.

براستی یکی از شگفتی های آفرینش معما ی " عادت " است که از طرفی بقا و دوام و گسترش حیات انسان ( و همه ارگانیسمهای زنده ) را در گرو خود دارد واز طرف دیگر میتواند مرگ تدریجی را برای آدمی " حیات " جلوه دهد . اگرقراربود هجوم اولین سرما یا گرمای غیر عادی را نتوان با سد سحر آمی " عادت " در هم شکست یا اگر زخمهای سردی و گرمی روزگاران را پنجه معجزه گر " عادت " به آهنگ آرام زندگی تبدیل نمی کرد مسلمًا کاروان حیات از طی طریق باز می ما ند و کاروانیان آن در همان منزل نخست از حرکت و حیات باز می ماند البته آن طرف قضیه هم شگفت آور است اگر بیاری همین "عادت" اسارت ها، آزادی نام نمی گرفت و یا اگر آلودگی ها وناسلامتی ها پای ، و سلامتی خوانده نمی شد این بار هم مسلم ًا زوال جای دوام نمی نشست و " مر گ تدریجی " ، " زندگی " نام نمی گرفت . 

داستان آلودگی محیط زیست و هوای شهرهای ما نیزگرفتار همین افسون " عادت " است . نابودی محیط زیست شهری و افزایش آلودگیهای گوناگون و از جمله آلود گی صوتی و آلودگی هوای شهر ها آنچنان برای عموم مردم عادی شده است که گوئی اتفاقی نیفتاده و فاجعه ای در حال شکل گرفتن نمی باشد. خبرهای روزانه سکته های ناگهانی ، افزایش تلفات سرطانی ، فزونی عصبانیت های جنون آمیز ،سردردهای مزمن ، ناراحتیهای تنفسی ، کاهش در شنوائی ، آسم های مادر زادی ، اختلالات در متابلیسم ،ناراحتیهای قل بی و تصادفات مرگبار رانندگی و دهها موارد مشابه آنچنان عادی شده است که گویا هر یک از این نغمه های مرگ نوائی از آهنگ حیات و زندگی بوده و اساسا چنین آهنگی را برای شهر و جامعه ما ساز کرده است .

گاهی عده معدودی در گوشه و کنار این آهنگ زندگی نما را به حق آهنگ مر گ می شنوند و فریاد بر میدارند اما صد افسوس که فریاد آنها همچون بسیاری از فریاد های دیگر جز به یک مشت حرکات نمایشی مق طعی و موضعی و پراکنده و گذرا از قبیل نوشتاری در حاشیه روزنامه ، برنام ه رادیوئی و حداکثر کمیته و کمیسیون و سمینار تجلی و اخیر ا هم " روز سلامتی " در میان تمام روزهای سال به چیز دیگری منجر نمی شود و پس از چند روزی و حداکثر بعد از گذشتن از چله زمستان و فروکش روزهای وارونگی هوا همه چیز ب ه حال اول خود بر گشته و همان آهنگ عادت به چنین زندگی همچنان به گوشها ی شنوا می نوازد.

کلمات کلیدی:

مناسب سازی فضای شهری ، آلودگی های صوتی ، حمل و نقل شهری ، برنامه ریزی شهری ، GIF ، برنامه ریزی اجتماعی

منبع : مرجع دانش ( اصل مقاله در سایت منبع موجود می باشد .)

فناوری اطلاعات (IT) و مناسب سازی محیط شهری

فناوری اطلاعات (IT) و مناسب سازی محیط شهری

 محسن سلسله

 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی

علی سلسله  

مهندس عمران، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی

خلاصه مقاله:

امروز در کلان شهرهای ایران، شهروندان زمان زیادی را صرف فعالیت های تکراری و غیر مفید – نظیر پیمودن مسافت های طولانی برای خرید کالا و دریافت خدمات، معطل شدن در ترافیک های سنگین انتظار در صف بانک ها – می کنند. همچنین ، کلان شهرها با مشکلاتی نظیر کمبود مراکز تحصیلی، بیکاری ، آلودگی هوا، توزیع نامتناسب خدمات شهری رو به رو هستند.

در عصر حاضر فناوری اطلاعات مهمترین ابزار برای مدیریت صحیح کلیه واحدهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی محسوب میگردد. برگزاری دو اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی در (2003) ژنو و (2005) تونس که در راستای جامعه اطلاعاتی جهانی تحقق یافت، شهرهای الکترونیکی را هم شامل شده است. در شهر الکترونیک، شهروندان در تمام اوقات شبانه روز به پایگاه های داده خدمات دولتی و بخش خصوصی بر روی شبکه وب دسترسی دارند. ایجاد شهر الکترونیک تاثیرات بسیاری را در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی برای اداره شهر و شهروندان به دنبال خواهد داشت.

در زمینه اقتصادی مسائل ذیل قابل طرح است: ایجاد شغل های جدید، توسعه تجارت الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی، ایجاد زمینه مناسب برای سرمایه گذاری داخلی و خارجی، جلب توریست، از نظر فرهنگی شفاف سازی، آموزش مجازی، کتابخانه دیجیتالی، اطلاع رسانی و در زمینه اجتماعی و سیاسی ، معرفی شهر در جهان .

برنامه چهارم توسعه ایران بر روح اقتصاد دانایی محور بر سه پایه پژوهش و فناوری منابع و زیر ساخت اطلاعاتی و ارتباطی پیشرفته استوار است.

مهمترین راهکار برای فراهم کردن شرایط دسترسی سریع و ارزان عامه مردم به اطلاعات وارتباطات را می توان توسعه زیر ساخت های ارتباطی دانست. ارتقا و بهبود روابط عمومی های الکترونیکی دستگاه های دولتی و خصوصی و گسترش خدمات الکترونیکی به ویژه در حوزه دولت الکترونیک و تاکید بر توسعه سواد دیجیتالی عمومی از طریق توسعه آموزش الکترونیکی از جمله راهکارهای دیگر تلقی می شود.

استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات نقش اساسی در حل مسائل تهران و کلان شهرها دارد. این مساله به ویژه در مدیریت شهری، اقتصاد شهری، تولید شغل و ارتقای سطح فرهنگ شهروندی نقش اساسی ایفا می کند.

اساسی ترین محور برنامه های شهرداری تهران برای ایجاد شهر الکترونیک، بهره برداری از فناوری اطلاعات در مدیریت شهری است.

روباط عمومی الکترونیک یا دیجیتال که امکان اطلاع رسانی و اطلاع یابی سریع، باز خورد همزمان و ارتباط دو طرفه با مخاطبان را موجب شده است، نقش عمده ای در کاهش حجم انبوهی از رفت و آمدها در شهر، در بسیرای از نقاط کلیدی شهرها شده است. البته باید به این نکته توجه کرد که فناوری اطلاعات یک شمشر دو لبه است.

در این زمینه مسائل مهمی نظیر سواد دیجیتالی وشکاف دیجیتالی و افزایش عمیق فاصله میان داراها و فقرا در میزان بهره بردن از فناوری اطلاعاتی، حاکمیت در اینترنت، نیازمند مطالعات بسیار عمیق می باشد . لذا باید سعی در بومی سازی این فناروی در جهت استفاده حداکثر از قفرصت ها و تبدیل تهدید ها به فرصت نمود.

یکی از مهمترین زمینه ها برای ایجاد شهرهای الکترونیک فرهنگ سازی در این زمینه است. باید توجه داشت که دولت الکترونیک صرفا ارائه اطلاعات نهادها و وزارتخانه ها روی وب سایت نیست. به اعتقاد صاحب نظران ارتباطی دولت الکترونیک استفاده از فناروی های اطلاعاتی و ارتباطی برای متحول کردن دولت و فرایند حکومت از طریق قابل دسترسی تر، کارآمد تر و پاسخگوتر کردن آن است.

مدیران و برنامه ریزان باید با درک ویژگی ها جامعه اطلاعاتی به پیاده سازی اصولی و صحیح دولت الکترونیک بپردازند و از سوی دیگر رسانه های جمعی اعم از رادیو و تلویزیون و مطبوعات باید با اطلاع رسانی مناسب نسبت به آگاه سازی افکار عمومی شهروندان در خصوص مفاهیم و مزایای دولت الکترونیک اقدام نمایند.

کلمات کلیدی:

فناوری اطلاعات ، اینترنت ، مناسب سازی ، الکترونیک ، کاهش بوروکراسی ، کاهش ترافیک ، جامغه اطلاعاتی ، توسعه ، شکاف دیجیتالی

لطفا با +1 (سمت راست وبلاگ ) ما را یاری کنید .

منبع : مرجع دانش

توسعه پایدار چیست؟ ( از زبان بان کی مون )

توسعه پایدار پاسخگوی نیازهای حال حاضر بشر، بدون به خطر انداختن توانایی نسلهای آینده برای رفع نیازهای خود می باشد. به عنوان اصل توسعه بلند مدت جهانی ، توسعه پایدار، متشکل از سه رکن است:

- توسعه اقتصادی؛
- توسعه اجتماعی؛ و

- حفظ محیط زیست.

 " ما نیازمند ابداع مدلی جدید هستیم ، مدلی که ارائه دهنده رشد و مشارکت اجتماعی است ، مدلی که احترام بیشتری برای منابع محدود این سیاره قائل است. به همین علت است که من توسعه پایدار را نخستین اولویت قرار داده ام. " 

   بان کی مون- دبیر کل سازمان ملل متحد

سایت رسمی کنفرانس ریو + 20

برای حمایت از ما بر روی +1 (سمت راست وبلاگ ) کلیک نمائید .

دانلود کتاب شناخت محیط زیست(زمین سیاره زنده)

کتاب شناخت محیط زیست(زمین سیاره زنده)

با کیفیت عالی

تالیف : دانیل بوتکین و ادوارد کلر

ترجمه : مهندس عبدالحسین وهاب زاده

• تمامی فایل ها با فرمت PDF و با کیفیت بالا هستند.

این کتاب با توجه به حجم نسبتاَ بالای فایل های PDF به چهار قسمت تقسیم شد تا راحت تر دانلود شوند .



دانلود قسمت اول با حجم 13.64 MB

دانلود قسمت دوم با حجم MB 12.49

دانلود قسمت سوم با حجم MB 14.33 

دانلود قسمت چهارم با حجم 8.75 MB



تمامی فایل ها با فرمت PDF و با کیفیت بالا هستند.




پسورد فایل ها : www.arshad91.blogsky.com

• رمز عبور روی لینک دانلود برداشته شد.

نکته مهم :

برای خارج شدن فایل از حالت زیپ (ZIP) رمز عبور

www.arshad91.blogsky.com

رو وارد کنید .

خدمت انرژی های نو به کلان شهرها

برای تشویق جامعه به استفاده از انرژی های نو، دولت، شوراهای شهر و شهرداری ها باید پیشقدم شوند.

انرژی های تجدیدپذیر مانند خورشید از جمله انرژی های بی پایانی است که می تواند نقش موثری در کاهش مصرف سوخت فسیلی و کاهش آلودگی های زیست محیطی داشته باشد. سال هاست کشورهایی که شاید نصف ما هم از این منبع لایزال خدادادی در اختیار نداشته اند دست به کار شده و چراغ های بسیاری را روشن کرده اند و چرخ های زیادی را چرخانده اند. در حالی که ما هنوز به جای این منبع همیشگی دودستی به سوخت های فسیلی زیرزمینی و سیاه چسبیده ایم و تمام برنامه ریزی هایمان را بر اساس ماده ای به نام نفت ریخته ایم که تا یکی دو دهه دیگر تمام خواهد شد. اهمیت استفاده از این انرژی ها بویژه در کلانشهرها بهانه ای شد تا با دکتر زهره حسامی، مدیر کمیته آلودگی هوا و بهینه سازی مصرف انرژی ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران درخصوص اقدامات اخیر این کلانشهر برای بهره برداری از انرژی های تجدیدپذیر گفت و گویی داشته باشیم. 

چه شد شهری مثل تهران به فکر جایگزینی انرژی های نو به جای انرژی های فسیلی افتاد؟

سوخت های فسیلی مرسوم ترین منابع تولید انرژی مصرفی امروز هستند. اگرچه به دلیل وجود این منابع در کشور مصرف این نوع انرژی ها توجیه اقتصادی دارد، اما آثار مخربی بر محیط زیست و سلامت بشر می گذارند. همچنین به دلیل پایان پذیر بودن انرژی های فسیلی نمی توان این منابع را به عنوان منبع همیشگی نگریست، به همین دلیل جایگزینی و بهره گیری از انرژی های پایان ناپذیر بسیار ضروری و حیاتی تلقی می شود، چراکه استفاده از انرژی های نو نه تنها مشکل بحران انرژی را رفع می کنند، بلکه به خاطر تمیز بودن و عاری از آلودگی، مشکل بحران زیست محیطی را هم برطرف خواهد کرد. هزینه های بالای حامل های انرژی و آلودگی های محیط زیستی ناشی از آن، ضرورت استفاده از انرژی های نو به منظور دستیابی به اهداف توسعه پایدار را آشکار و شهرداری تهران را برآن داشت تا به حوزه انرژی های نو ورود پیدا کند.

در حال حاضر چه اقداماتی در این زمینه انجام شده است؟

سال هاست بحث فرهنگسازی استفاده بهینه از منابع تجدیدپذیر در کشور مطرح است و کارشناسان و صاحب نظران راه و روش های مختلفی را در خصوص نحوه اجرای این برنامه مهم ارائه کرده اند. در شهر تهران نیز در راستای کاهش مصرف سوخت های فسیلی، اقدام به بهره گیری از انرژی خورشیدی در فضاهای شهری شده است. میزان تابش خورشید در شهر تهران ۵۸/۴ کیلو وات ساعت بر متر مربع درروز تخمین زده شده است. به عبارت دیگر، شهر تهران به طور متوسط سالانه بیش از نیمی از سال روز آفتابی دارد. به همین دلیل استفاده از سیستم ها و تجهیزات خورشیدی در شهر تهران امکان پذیر است و تاکنون توانسته ایم با مجهز کردن برخی پارک ها به سیستم سولار، روشنایی آن مکان ها را تامین کند. همچنین در برخی تقاطع ها، معابر و میدان های شهر تهران نیز از سیستم سولار برای کاهش مصرف منابع تجدیدناپذیر استفاده کرده است. به عنوان مثال برخی چراغ های چشمک زن تقاطع ها و چراغ های ال ای دی و هوشمند تقاطع ها انرژی خورشیدی را در طول روز از طریق سلول های سولار دریافت و استفاده می کنند. در ضمن برای برخی پل های عابر پیاده، بیلبورد های تبلیغاتی و ایستگاه های اتوبوس سیستم مشابهی تعبیه شده تا روشنایی خود را از طریق این منبع انرژی پاک تامین کنند. همچنین با همکاری شرکت بهینه سازی در ۵۸ مکان عمومی و بوستان ها که دسترسی به شبکه گاز شهری نداشته اند سیستم آبگرمکن خورشیدی را تعبیه کرده تا از این طریق در سرویس های بهداشتی عمومی، آب گرم در اختیار مردم قرار گیرد.

در خصوص آبگرمکن های خورشیدی صحبت کردید. نحوه به کارگیری انرژی خورشیدی در این آبگرمکن ها به چه صورت است؟

به کارگیری انرژی خورشیدی برای استفاده درآبگرمکن های خورشیدی نیز به نوع فناوری به کارگیری ما بستگی دارد. معمولا روش کار در این سیستم ها این گونه است که انرژی خورشیدی توسط جمع کننده ها یا کلکتورهای خورشیدی جمع آوری و به انرژی حرارتی تبدیل می شود. سپس حرارت ایجاد شده به یک سیال جذب کننده مانند آب که داخل لوله در حال جریان است، منتقل می شود و آب گرم مصرفی مورد استفاده قرار می گیرد.

یکی از اقدامات جالب در شهر تهران احداث پارک های انرژی و خانه های خورشیدی است. مشخصه اصلی این پارک ها چیست و با چه هدفی ساخته شده اند؟

حسامی: با حذف یارانه ها و نزدیک شدن قیمت حامل های انرژی به قیمت واقعی بزودی تفکر استفاده از انرژی خورشیدی در ایران قوت خواهد گرفت. پس برای این که بتوانیم از این منابع استفاده بیشتری کنیم باید دانش و فناوری آن را کسب و بومی سازی کنیم

هم اکنون طرح ایجاد پارک انرژی های نو به منظور افزایش آگاهی عمومی، آموزش و اطلاع رسانی نسبت به موضوع انرژی های نو و در نهایت کاهش مصرف انرژی های تجدید ناپذیر، در پنج پارک اجرایی شده است. در این پارک ها علاوه بر روشنایی خورشیدی، سیستم های آبگرمکن خورشیدی، اجاق گاز خورشیدی، خشک کن خورشیدی یا آب شیرین کن خورشیدی تعبیه شده و مورد استفاده قرار می گیرد تا مردم نسبت به چگونگی کار کردن این سیستم ها اطلاعاتی کسب کنند. در ضمن شهرداری برای آموزش و فرهنگسازی بیشتر از چگونگی نحوه استفاده و به کارگیری از این انرژی ها در صدد احداث خانه های خورشیدی در برخی مناطق شهرداری تهران است.

در این خانه ها یک نیروگاه کوچک مقیاس خورشیدی تعبیه شده تا انرژی خورشیدی را به الکتریسته تبدیل کند و برق مصرفی تمام تجهیزات خانه مانند تلویزیون، یخچال، کامپیوتر و... به این طریق تامین یا این انرژی به حرارت برای استفاده از آب گرم مصرفی در آن ساختمان تبدیل شود.

آیا برنامه هایی برای به کارگیری سایر انرژی های نو مانند زیست توده، هیدورژنی، زمین گرمایی و بادی هم در شهر تهران وجود دارد؟

علاوه بر به کارگیری انرژی خورشیدی چند سال است برنامه هایی برای تولید انرژی از پسماندها و زباله های شهری اجرا شده است. سازمان مدیریت پسماند به عنوان متولی این طرح، اقداماتی در این خصوص به انجام رسانده است، اما در زمینه به کارگیری انرژی هیدروژنی برای ساخت خودرو های هیبریدی استفاده از سایر انرژی ها مانند زمین گرمایی و بادی و ساخت توربین های بادی در سطح شهر تاکنون اقدامی انجام نشده است. مهم ترین علت اصلی این است که استفاده از این نوع انرژی ها بسیار پر هزینه بوده و مقرون به صرفه نیست. همچنین امکان استحصال این نوع انرژی ها ممکن است مهیا نباشد. مثلا در بسیاری از مناطق شهر تهران با توجه به سرعت پایین وزش باد، امکان استحصال از این نوع انرژی امکان پذیر نیست، بنابر این مطالعه دقیق و جامع از تمام مناطق و پهنه های شهر تهران به منظور امکان سنجی استفاده از انرژی های نو نظیر باد ضروری به نظر می رسد.

امروزه یکی از راه های اتلاف انرژی به کارگیری نامناسب سیستم سرمایشی و گرمایشی ساختمان هاست. آیا قرار نیست موضوع عایق بندی درست خانه های در دست ساخت قانونمند شود یا آپارتمان سازها ملزم به کارگیری از انرژی های نو باشند؟

در حال حاضر چنین قانونی تصویب نشده و الزامی برای ساختمان های مسکونی نوساز جهت به کارگیری از چنین انرژی های نو نیست. این کار در حال حاضر کاملا اختیاری است، چون هم اکنون بحث مجهز شدن منازل مسکونی شهر تهران به سیستم های سرمایشی و گرمایشی خورشیدی بسیار پر هزینه است. البته راهکارهای مختلفی به منظور بهینه سازی مصرف انرژی در سیستم های گرمایشی و سرمایشی اعم از استفاده از سیستم کنترل هوشمند گرمایشی و سرمایشی، معاینه فنی و تنظیم موتورخانه ها و بسیاری برنامه های کنترلی دیگر وجود دارد.

آیا کمیته مشورتی برای ایجاد یک سند راهبردی تشکیل نشده تا شهرداری ملزم شود طی چند سال آینده از انرژی های نو مثل انرژی خورشیدی استفاده کند و این طرح قانونمند شود که مثلا طی چند سال آینده شهرداری تمام خانه های تهران را به این فناوری ها مجهز کند؟

در حال حاضر کمیته ای پیرامون این موضوع تشکیل نشده است. بر اساس مصوبه شورای شهر، شهرداری تهران موظف است سالانه ۱۰ درصد از روشنایی پارک ها را با استفاده از انرژی خورشیدی توسعه دهد. همچنین طبق مصوبه دیگر شورای شهر، شهرداری تهران موظف شده است مصرف انرژی هایی مانند آب، برق، گاز را بهینه کند که تاکنون با حذف تجهیزات پر مصرف انرژی ساختمان های شهرداری و اماکن عمومی شهر توانسته است مصرف آب، برق و گاز را به شکلی محسوس کاهش دهد.

آینده انرژی خورشیدی و صنعت این انرژی را در ایران چگونه می بینید؟

به طور حتم با حذف یارانه ها و نزدیک شدن قیمت حامل های انرژی به قیمت واقعی، این تفکر در آینده قوت خواهد گرفت و کشور ایران نیز مانند دیگر کشورها توسعه یافته و پیشرفته به این مباحث ورود بیشتری خواهد کرد.

امروزه در اغلب کشورهای جهان شاهد گسترش نیروگاه های خورشیدی هستیم. چرا ایران با این همه منابع خدادادی و طبیعی هنوز نتوانسته است از این تکنولوژی به صورت گسترده ای استفاده کند؟ شما به عنوان یک کارشناس، اشکال اصلی کار را در کجا می بینید؟

شاید بیشترین علت این که ایران تاکنون نتوانسته است وارد این مباحث شود را باید در منابع عظیم نفتی و گازی جستجو کنیم. شاید اگر کشور ما نیز مانند سایر کشورها از این گونه منابع محروم بود برای تامین نیازهایش به دنبال این منابع انرژی می رفت. همچنین علاوه بر عرضه نفت و گاز ارزان، بالا بودن هزینه اولیه راه اندازی چنین سیستم هایی هم سد راه پیشرفت این صنعت بوده است. در ضمن به علت این که ما دانش فنی این فناوری را به طور کامل نداریم، وارد کننده این تجهیزات هستیم و حتی اگر شرکت ها یا کارخانه های تولید کننده این محصولات در کشور ایران باشند اکثر قطعات این تجهیزات را از کشورهای دیگر وارد می کنند. پس برای این که بتوانیم از این منابع انرژی تجدیدپذیر استفاده بیشتری کنیم، باید دانش این فناوری را خودمان کسب و بومی سازی کنیم.

فرزانه صدقی 

روزنامه جام جم ( www.jamejamonline.ir )

ساختمان هایی که انرژی مورد نیاز خود را از خورشید تامین می کنند

سازه های انرژی پلاس راهی مناسب برای به حداقل رساندن استفاده از سوخت های فسیلی هستند

در روزگاری زندگی می کنیم که صنعت و فناوری های مرتبط با آن بر تک تک مراحل زندگی بشر سایه انداخته است. در واقع باید گفت قربانی اصلی تبعات مختلف صنعتی شدن، خود ما انسان ها هستیم که با بی توجهی به طبیعت و آلوده کردن آن، نسل موجودات زنده روی زمین را محکوم به فنا می کنیم. 

یکی از منابع آلوده کننده طبیعت، تامین انرژی از منابع سوخت فسیلی است که هم تولید و هم مصرف آن به دلیل پایین بودن فناوری تجهیزات تولید و مصرف، همواره با آلودگی زیست محیطی همراه است. این در حالی است که بسادگی می توان از منابع تجدیدپذیری همچون خورشید و باد برای تامین انرژی مورد نیازمان استفاده کنیم تا به این ترتیب علاوه بر ممانعت از تخریب زمین، از منابع انرژی پاک و ارزان بهره مند شویم.

در میان تمام منابع انرژی غیرفسیلی، انرژی خورشید یکی از منابع تامین انرژی رایگان، پاک و عاری از اثرات مخرب زیست محیطی است که از گذشته های دور به روش های گوناگون مورد استفاده بشر قرار گرفته است. این درحالی است که بحران انرژی در سال های اخیر، کشورهای جهان را بر آن داشته برای تامین انرژی خود به فکر چاره ای اساسی باشند. در این میان، جایگزینی انرژی های فسیلی با انرژی های تجدیدپذیر و از جمله انرژی خورشیدی به منظور کاهش و صرفه جویی در مصرف انرژی، کنترل عرضه و تقاضای انرژی و کاهش انتشار گازهای آلاینده، با استقبال فراوانی روبه رو شده است.

خورشید را از آن جهت می توان منبع لایزال انرژی قلمداد کرد که گفته می شود انرژی ناشی از تنها ۳ روز تابش خورشید به زمین، با انرژی ناشی از احتراق کل سوخت های فسیلی در دل زمین برابری می کند. این انرژی آنچنان عظیم است که با ذخیره تابش خورشید به مدت ۴۰ روز، می توان انرژی مورد نیاز یک قرن ساکنان زمین را به دست آورد. 

● تولد سازه های وابسته به انرژی پاک

انسان از گذشته های دور همیشه سعی داشته از ابزار محیطی به بهترین شکل ممکن برای استفاده از منابع دنیای اطراف خود بهره مند شود. از میان انواع و اقسام این موارد با توجه به پیشرفت معماری و نیاز انسان به رویکرد های جدید، معماری خورشیدی می تواند انسان را به دنیایی جدید رهنمون سازد. معماری خورشیدی در واقع مسیری میانبر برای رسیدن به معماری پایدار و استفاده بهینه ازابزار و امکانات موجود بدون آسیب به ذخایر پایان پذیر فسیلی محسوب می شود.

ضرورت به حداقل رساندن استفاده از سوخت های فسیلی باعث شده تا در جهان بعد از نسل ساختمان های سبز که از حداقل انرژی مصرفی برخوردار بودند، ساختمان های انرژی پلاس «انرژی +» مطرح شوند که بهره مندی از آن برای هر سازمان یا نهادی که از این سبک ساختمان سازی بهره مند شود، یک امتیاز محسوب می شود. از جمله ویژگی های این نوع سازه ها آن است که از حداقل اتلاف انرژی برخوردارند، از حداکثر نور روز در ساختمان استفاده می شود و ضمن عدم استفاده از انرژی های سوخت فسیلی، تمامی انرژی مصرفی خود را از منابع انرژی های تجدیدپذیر تولید می کند.

نکته: انرژی ناشی از تنها ۳ روز تابش خورشید به زمین، با انرژی ناشی از احتراق کل سوخت های فسیلی در دل زمین برابری می کند

چنین سازه هایی مدت هاست در بیشتر کشورهای توسعه یافته جهان از جمله کشور آلمان به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در استفاده از انرژی های نو جایگاه خود را به دست آورده اند و در جای جای این کشور طراحی و ساخت آنها انجام می شود. در کشور ما هم طراحی و ساخت نخستین ساختمان «انرژی پلاس» کشور با کمک پوشش های نانوعایق در سقف و جداره ها، شیشه های دو جداره با پوشش ضد UV، پوشش سبز گیاهی، سیستم آب گرم خورشیدی و برق خورشیدی توسط هیات علمی دانشکده مهندسی صنایع و مدیریت سیستم دانشگاه صنعتی امیرکبیر انجام شده است.

دکتر داوود فدایی، طراح این ساختمان درباره جزئیات سازه «انرژی +» می گوید: این ساختمان که در زمینی به مساحت ۱۱۶ مترمربع در ۳ طبقه در خیابان استاد نجات اللهی تهران احداث شده، تمام انرژی مورد نیاز خود را از خورشید جذب و تامین می کند.

وی می افزاید: این ساختمان با پوشش های گیاهی و لایه های پوششی شیشه ها، تا میزان ۹۹ درصد از ورود اشعه UV که باعث گرمای داخل ساختمان می شود، ممانعت می کند و ۵۷ درصد مقدار انرژی سرمایشی مورد نیاز در تابستان را کاهش می دهد.

به اعتقاد داوودی، امکان این که تمام ساختمان های مشابه در تهران یا نقاط دارای طول روز مناسب از چنین سیستمی تبعیت کنند، کاملا وجود دارد. این موضوع به موقعیت کشور ایران از نظر میزان دریافت انرژی خورشیدی بر می گردد.

چراکه کشور ما بین مدارهای ۲۵ تا ۴۰ درجه عرض شمالی قرار گرفته است و در منطقه ای واقع شده که به لحاظ دریافت انرژی خورشیدی در بین نقاط جهان در بهترین وضعیت قرار دارد. میزان تابش خورشیدی در ایران بین ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ کیلووات ساعت بر مترمربع در سال تخمین زده شده است که بالاتر از میزان متوسط جهانی است. ضمن آن که به طور میانگین سالانه بیش از ۲۸۰ روزآفتابی برای نقاط مختلف کشور گزارش شده است. این موضوع بیشتر مناطق ایران بخصوص مناطق جنوبی کشور را گزینه ای بسیار مناسب برای برخورداری دائمی از انرژی خورشیدی فراهم کرده است.

● بی نیازی از منابع فسیلی

صرفه جویی در هزینه های مرتبط با انرژی، برداشتن گامی موثر در بهبود محیط زیست و ایجاد الگویی عملی برای فرهنگسازی در جامعه از اهداف اصلی احداث ساختمان «انرژی +» بوده است.

طراحی و ساخت «انرژی +» از شهریور سال ۹۰ شروع شده و در بهمن ۹۰ مورد بهره برداری قرار گرفته است. برای آن که کل انرژی مورد نیاز ساختمان از خورشید تامین شود، آب گرم و گرما از آب گرمکن های خورشیدی و برق از سیستم فتو ولتاییک تامین می شود. در واقع قرار است در این ساختمان از هیچ منبع انرژی دیگری استفاده نشود البته به گفته داوودی، در فاز اول چنین امکانی محقق نشده، ولی در فاز بعدی این اندک میزان نیز حذف خواهد شد.

نکته جالب اینجاست که پوشش سبز گیاهی این سازه فقط به عنوان عایق مدنظر قرار نگرفته است. تولید اکسیژن، رنگ سبز برای رفع خستگی چشم ساکنان، کاهش دما از طریق رطوبت ناشی از تنفس گیاهان، تولید گیاهان دارویی و... از جمله مزایای دیگر استفاده از این نوع پوشش در ساختمان «انرژی +» محسوب می شود.

به گفته داوودی با وجود چنین سازه هایی می توان در مصرف انرژی بخصوص در کلانشهر هایی مانند تهران صرفه جویی بسیار قابل توجهی کرد، چراکه به اعتقاد او حداقل شاهد آلودگی ناشی از سوخت گاز در موتورخانه های ساختمان های تهران در طول سال نخواهیم بود. کاهش حداقل ۴۵ درصد مصرف انرژی و برخورداری از امکان آلودگی کمتر دلیل کافی برای گسترش چنین ساختمان هایی محسوب می شود.

استفاده از چنین سازه هایی و در کل استفاده از انرژی خورشیدی، می تواند در استقلال صنعتی کشور نقشی ارزنده ایفا کند. علاوه بر آن به دلیل موقعیت جغرافیایی ایران امکان خودکفایی کشور در زمینه انرژی نیز فراهم می شود.

بنابراین با علم به این نکته مهم که انرژی خورشیدی یک انرژی زوال ناپذیر است که براحتی در اختیار ما قرار دارد و با حرکت به سمت ساختمان های خورشیدی، می توانیم گامی مهم در جهت توسعه پایدار برداریم و از وابستگی به سوخت های فسیلی فاصله بگیریم.

بهاره صفوی

روزنامه جام جم ( www.jamejamonline.ir )

انرژی بادی : انرژی که با باد می آید !!

همزمان با افزایش نگرانی ها درباره تامین انرژی آینده، باد ارزشمندتر می شود ...

امسال بار دیگر شهر بن آلمان شاهد برگزاری یازدهمین کنفرانس انرژی بادی جهانی و نمایشگاه ۲۰۱۲ WWEC بود. این کنفرانس امسال با موضوع «برق جامعه، برق شهروندان» و با هدف ارائه آخرین دانش در زمینه بهره برداری از انرژی باد، تکنولوژی توربین و به طور کلی انرژی های نو برگزار شد و به توسعه و مالکیت پروژه های انرژی نو توسط شهروندان بومی شامل کشاورزان و تاسیسات محلی اختصاص داشت. در میان شرکت کنندگان نمایندگانی از جانب نواحی محلی، منطقه ای، دولتی و ملی، سازمان های بین المللی، جامعه توسعه دهندگان مزرعه بادی مهندسان و تولیدکنندگان توربین بادی حضور داشتند.

لزوم توجه به انرژی باد در حالی روز به روز در حال گسترش است که تقریبا تمامی کشورهای جهان نگران چگونگی تامین انرژی خود در آینده هستند. در چنین شرایطی چین و آمریکا به فکر ساخت نیروگا ه های جدید اتمی هستند، اما اغلب کشورها بخصوص بعد از فاجعه نیروگاه اتمی فوکوشیمای ژاپن در پی توسعه بهره برداری از انرژی های دیگر بویژه انرژی های تجدید پذیر برآمده اند.

به همین دلیل شورای بین المللی تغییرات آب و هوایی (IPCC) پیش بینی می کند تا سال ۲۰۵۰ انرژی های تجدیدپذیر می تواند سهم قابل توجهی از انرژی های مورد نیاز جوامع مختلف بشری را تامین کند. پیش شرط رسیدن به این هدف آن است که شرایط استفاده از انرژی های تجدید پذیر، مانند انرژی بادی، آبی و خورشیدی تا آن سال تا حد مطلوبی مهیا شده باشد. البته این شورا معتقد است حتی تا آن زمان هم نمی توان به طور کامل از انرژی های فسیلی چشمپوشی کرد.

به گفته کارشناسان، از نظر علمی هیچ مشکلی برای تأمین نیاز به انرژی از طریق انرژی های تجدیدپذیر وجود ندارد. در واقع برای محدود کردن افزایش گرمای کره زمین تا حدود ۲ درجه سانتی گراد باید ۵۶۰ میلیارد تن از انتشار گاز دی اکسیدکربن کاهش یابد و از نظر فنی این توانایی وجود دارد که با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر بتوان به این هدف رسید.


● توربین هایی که از زمین سبز می شود

باد یکی از مظاهر انرژی خورشیدی و همان هوای متحرک است. پیوسته جزء کوچکی از تابش خورشید که از خارج به اتمسفر می رسد، به انرژی باد تبدیل می شود. گرم شدن زمین و جو آن به طور نامساوی سبب تولید جریان های همرفت (جابه جایی) می شود و نیز حرکت نسبی جو نسبت به زمین سبب تولید باد است.

بهره گیری از انرژی باد روز به روز در سراسر جهان گسترش بیشتری پیدا می کند. در حال حاضر در اروپا، در کشورهای دانمارک و اسپانیا ۲۰ درصد برق مورد نیاز از انرژی باد تأمین می شود و در آلمان این رقم به ۱۰ درصد می رسد. در حال حاضر در میان کشورهای مختلف جهان چین پیشتاز است، چراکه نیمی از نیروگاه های تازه تأسیس در سال گذشته میلادی در نقاط مختلف این کشور بنا شد. چین در زمینه بهره برداری از انرژی باد از آمریکا و آلمان نیز پیشی گرفته است. البته با توجه به سرمایه گذاری کلان آلمان در توسعه نیروگاه های بادی، پیش بینی می شود که این نیروگاه ها تا سال ۲۰۲۰ میلادی ۲۰ تا ۲۵ درصد برق مورد نیاز این کشور را تامین کند. به طور کلی باید گفت ۳ درصد نیاز جهانی به برق در نیروگاه های بادی تولید می شود. پیش بینی می شود ظرفیت تولید این نیروگاه ها بزودی از ظرفیت تولید برق در نیروگاه های اتمی فراتر رود. کما این که براساس گزارش اتحادیه جهانی انرژی باد (WWEA) سال گذشته نیروگاه های بادی جدیدی با ظرفیت ۴۰ گیگاوات در سراسر جهان تاسیس شده است. به این ترتیب، ظرفیت تولید برق در نیروگاه های بادی تا پایان سال ۲۰۱۱ میلادی به ۲۳۷ گیگاوات رسیده است. ضمن آن که در یک سال گذشته ظرفیت تولید برق در نیروگاه های بادی ۴۰ گیگاوات بیشتر شده است که این رقم برابر با ظرفیت تولید برق در ۲۸۰ نیروگاه اتمی است.

همه این آمار و ارقام نشان می دهد توسعه نیروگاه های بادی در سراسر جهان شتاب قابل توجهی گرفته و رشد سالانه آنها به طور متوسط به ۲۰ درصد بالغ می شود. ضمن آن که براساس پیش بینی اتحادیه جهانی انرژی باد، ظرفیت نیروگاه های بادی تا سال ۲۰۲۰ میلادی با افزایشی چهار برابر به بیش از یکهزار گیگاوات خواهد رسید.


● منبع ارزان انرژی

انرژی باد با محیط ز یست سازگار است. البته مهم ترین دلیل توسعه نیروگاه های بادی ارزان بودن قیمت برق تولید شده در این نیروگاه هاست. به گفته اشتفان گزنگر، مدیر اتحادیه جهانی انرژی باد، نرخ هر کیلووات ساعت برق تولید شده در نیروگاه های بادی مدرن که در خشکی نصب و تأسیس شده است، پنج تا ده سنت است. این در حالی است که برق تولید شده در نیروگاه های فسیلی اروپا حدود هفت سنت تمام می شود. همین موضوع باعث شده تا انرژی باد یکی از مناسب ترین و مقرون به صرفه ترین منابع انرژی کره زمین باشد.

هرچند انرژی باد یکی از ارزا ن ترین منابع تولید برق است، اما ساخت نیروگاه های بادی در درجه نخست نیازمند حمایت دولت است و بدون شک پرداخت وام های مناسب و مشخص کردن قیمت نهایی برق تولید شده، نقش مهمی در تشویق سرمایه گذاران دارد. در واقع برای تأسیس نیروگاه های بادی سرمایه اولیه تاسیس نقش مهمی دارد. تأمین این هزینه اولیه در کشورهای کمتر توسعه یافته بزرگ ترین مشکل محسوب می شود و به دلیل هزینه بالای نصب توربین های بادی بسیاری از کشورهای آفریقایی تمایلی به تاسیس نیروگاه های بادی ندارند.

کشور ما هم ازجمله مناطقی محسوب می شود که اگرچه گفته می شود تقریبا در تمامی شهرهای آن امکان استفاده از انرژی خورشیدی وجود دارد، اما انرژی باد هم ازجمله منابعی است که بسیاری از هموطنان ما می توانند با استفاده درست از آن مقادیر قابل توجهی از نیاز خود به انرژی را تامین کنند و به این ترتیب کمترین وابستگی را به سوخت های فسیلی داشته باشند. حالا که طبیعت برای ما کم نگذاشته و پتانسیل استفاده گسترده از منابع انرژی تجدیدپذیر در جای جای کشور ما فراهم شده است خوب است که ما هم با دیگر ساکنان کره خاکی در نهضت استفاده از انرژی های سبز همراه باشیم.


● از آسیاب تا توربین های بادی


بشر از زمان های بسیار دور انرژی باد را به شیوه های مختلف به کار گرفته است. آن طور که در اسناد و منابع مختلف آمده، ایرانیان اولین کسانی بودند که حدود ۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح برای آردکردن غلات از آسیاب های بادی استفاده کرده اند و آثار آن حتی امروزه در نواحی خواف و تایباد در شرق کشور به چشم می خورد. همچنین مصریان باستان از نیروی باد برای راندن کشتی های خود روی رودخانه نیل استفاده می کردند و در قرن هفدهم میلادی، مردم هلند با بهبود طراحی پایه آسیاب های بادی، گام بزرگی در این مسیر برداشتند. بعدها استفاده از توربین های بادی با محور قائم در سراسر کشورهای اسلامی معمول شده و سپس دستگاه های بادی با محور قائم با میله های چوبی توسعه یافت و امروزه نیز ممکن است در برخی از کشورهای خاورمیانه چنین دستگاه هایی یافت شود. اگرچه اوایل از انرژی باد در قالب آسیاب های بادی برای آسیاب گندم و ذرت، پمپ کردن آب و قطع درختان استفاده می شد، اما امروزه از انرژی باد غالبا در تولید برق با استفاده از توربین های بادی بهره گیری می شود.

در قرن ۱۳، فناوری این نوع توربین ها توسط سربازانی که از جنگ های صلیبی برمی گشتند به اروپا منتقل شد. هلندی ها فعالیت زیادی در توسعه دستگاه های بادی داشتند، به طوری که در اواسط قرن نوزدهم حدود ۹ هزار ماشین بادی برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار می گرفته است. در شرایطی که همزمان با انقلاب صنعتی در اروپا استفاده از ماشین های بادی رو به کاهش گذاشت، انرژی باد در ایالات متحده از سال ۱۸۵۴ مورد توجه قرار گرفت. البته اولین توربین های بادی در آغاز قرن بیستم ساخته شد و آمریکایی ها موفق شدند بزرگ ترین ماشین بادی را در زمان جنگ جهانی دوم بسازند. مهندسان شوروی سابق نیز در سال ۱۹۳۱ ماشینی بادی با محور افقی به کار انداختند. طراحی و ساخت این توربین ها در طول زمان و در مناطق مختلف گسترش یافت. در حال حاضر فعال ترین کشور ها در زمینه استفاده از انرژی باد، آلمان، ایتالیا، آمریکا، دانمارک و هند هستند.

به طور کلی این توربین ها انرژی جنبشی باد را به توان مکانیکی تبدیل می کنند که این توان مکانیکی از طریق شفت به ژنراتور انتقال پیدا کرده و در نهایت انرژی الکتریکی تولید می شود. توربین های بادی بر اساس یک اصل ساده کار می کنند؛ انرژی باد دو یا سه پره ای را که به دور روتور توربین بادی قرار گرفته اند به چرخش در می آورد و برق، توسط ژنراتور، تولید می شود.


بهاره صفوی

روزنامه جام جم ( www.jamejamonline.ir )

محیط زیست تنها یک سازمان نیست !

بشر از زمانی که تصرّف در طبیعت را آغاز می کرد هیچ گاه به این فکر نبود که در آینده سازمانی تأسیس شود و برای محدود و تحدید کردن تصرف انسان در طبیعت خط ونشان بکشد. خط و نشانی از جنس اعتراضات خیابانی که گاها زندانی شدن و به جان خریدن ضرب و شتم را نیز همراه داشت. انقلاب صنعتی بزرگترین مضرّاتش در مقابل آن همه دستاوردهایی که برای بشر به ارمغان آورده تهدید کردن محیط زیست است. جوامعی که خیلی سریع از قرن شانزده به این طرف سیر متمدن شدن خود را طی کردند خیلی دیر هم، یعنی در میانه های دهه۱۹۶۰متوجه آسیب های عقل بشری شدند و جنبش هایی ترتیب دادند با عنوان صلح سبز و تنها در سال ۱۹۷۲ بود که حدود ۳۰۰ کتاب در مورد محیط زیست در آمریکا به چاپ رسید. بر آن شدند در مقابل سلاح های مخرّب و برخوردهای نظامی غیر متعارف بعد از جنگ خانمان سوز بین الملل دوم و صلح یا جنگ سردی که هر لحظه امکان شعله ور شدن آن میان دو بلوک شرق و غرب وجود داشت وآثار تخریبی گسترده ای می توانست به جای گذارد، تصرفات خود را محدود کنند و جایگاه نفس کشیدن خود را بیش از این به دست ارابه های تاریخ نسپارند. سازمانی ترتیب دادند با عنوان محیط زیست که مراقبت و نظارت بر اعمال انسانی داشته باشند که هر روز طمع تصرفش در طبیعت بیشتر می شود. کشورهای توسعه یافته به این آسیب ها پی بردند و نهادهایی غیردولتی تأسیس کردند تا سالیانه با برگزاری کمپین ها و نشست های متعدد حدود تصرف انسانی و چگونگی آموزش به مردم در جهت حفاظت از محیط زیست را مشخص کنند. اما در مقابل کشورهای در حال توسعه که تشنة توسعه اند سعی دارند خود را از دود سیاه تریلرها وکامیون هایی که جلوآنها به حرکت افتاده اند نجات دهند؛ نه توانایی جلو افتادن دارند و نه یارای برگشتن به عقب.

در این میانه کمترین توجه به محیط زیست از سوی چنین کشورهایی صورت می گیرد که ایران عزیز ما نیز یکی از آنهاست. ماهیانه و اگر اغراق نکنیم هفته ای نیست که خبری از تخریب محیط زیستمان نشنویم. این تخریب از قطع درختان کوچک شروع می شود و تا درختی که ۸۳۰ سال عمر کرده را به زیر زنجیر برنده ای می بریم که باید پنج ساعت تمام کار کند و ببرد تا بتواند به عمر این درخت پایان دهد.

کاش درخت بود و دردمان یک چیز، حال اینگونه نیست. به فاصلة یک سال دوحادثه ای که در«سمیرم» اصفهان روی داد هنوز برایمان تازگی دارد. «خرس بچه هایی» که شکمشان را پاره کردند برای شکل دادن خنده بازاری، آن را به این طرف و آن طرف ارسال کردند و نهایت آنهایی که ندا سر دادند، ای دل غافل که نه متولیان موضوع، بلکه روزنامه ها و مطبوعاتی بودند که نبض جامعه را در دست دارند؛ در حادثة دوم از خودمان سوال کنیم، مگر یک حیوان که نامش را الاغ نهاده اند و غالب محافل طنز ما را نیز زینت می بخشد، جز بارکشی کاری از او ساخته است؟ یک انسان به چه مرحله ای ممکن است برسد که با پُتک به جان الاغ بیفتد و آن را از پای در آورد. در ذهن ما نام این حیوان نام تمسخرآمیزیست حق داریم؛ چون در این کشور ازحقوق یک حیوان نمی دانیم. آخر قانونی در حمایت از این موجودات زبان بسته نداریم! کافیست یک بار به طبیعت گذر کنیم و برای یک لحظه هم که شده نبود آواز پرنده ها در لابلای درختان طبیعت را به تصور آوریم. از محیط زیست چقدر می دانیم؟ به محیط زیست نه با نام یک سازمان بلکه به عنوان یک نهاد باید نگاه کرد. اما این نگاه از سوی چه کسی باشد؟ کسی که با پتک به جان حیوان بی زبانی می افتد یا انسانی که تقبّل مسئولیت کرده است؟ به محیط زیست امروز دیگر نمی توان بعنوان یک سازمان اداری نگاه کرد با چند قلم خودکار و کاغذ.

 امروز باید به محیط زیست بعنوان یک سازمان «مردم نهاد» با زیر مجموعه های متعدد نگاه کرد. سازمانی که عضو پذیر است و حراست و میل خود را از محیطی که می خواهد درون آن زندگی کند نشان می دهد. بیش از هرچیز امروز نیاز به نهادهایی خرد و بزرگ داریم تا آموزش مردم پشتوانه ای باشد برای نگه داری از طبیعتمان. هرگاه جامعه به قدرت، توانایی و استعداد های واقعی خود پی ببرد و این توانایی ها را با آگاهی زیست محیطی جهت استفاده از منابع انسانی و طبیعی خود بکار گیرد، می توان انتظار جامعه ای متّکی به خود و سرافرازی را داشت. با خود بگوئیم آیا اگر آموزشها در این جامعه متناسب با مقتضیات روز دنیا پیش می رفت با صحنه های دلخراش «خرس بچه ها» مواجه می شدیم؟ آیا اگر آموزش بود با پتک به جان حیوانی می افتادیم؟ یقینا خیر؛ اندکی تامل کنیم، فاجعه ای رخ داده در طبیعتمان! بهره برداری بی رویه از منابع طبیعی و خشک شدن دریاچة ارومیه جزئی از آن فجایع است. به هر قیمتی شده باید خراب کنیم و از مسیر دلخواهمان جاده بکشیم، باید خراب کنیم و ساخت وسازهای غیر قانونی در شهر و کلان شهر ها راه بیندازیم و هنگامی متوجه می شویم که چه خسرانی را متحمل شده ایم. و به راستی، آیندگان چگونه در مورد ما قضاوت خواهند کرد؟

به نقل از :

روزنامه مردم سالاری ( www.mardomsalari.com )