پارک ملی یلوستون در ۱ مارس ۱۸۷۲ به وسیله کنگره ایالات متحده آمریکا و به عنوان یک پارک ملی در ایالت وایومینگ بنا نهاده شد و سپس در ایالتهای مونتانا و آیداهو گسترش یافت.این پارک نخستین پارک ملی جهان محسوب میگردد و شهرتش را مدیون حیات وحش و ویژگیهای انرژی زمین ګرمایی خود و به خصوص جلوه محبوب آن، آبفشان الد فیثفول است. این پارک ملی دارای اکوسیستمهای متنوعی است ولی جنگلهای کوهستانی اکوسیستم غالب را شکل میدهد.
بومیان آمریکا بیش از ۱۱٬۰۰۰ سال پیش در منطقه یلوستون زندگی میکردند.این منطقه در اوایل سده ۱۹ میلادی در جریان سفرهای لویس و کلارک کشف شد، گذشته از این مردان کوهستان (mountain men) در میانه سده ۱۹ میلادی بازدیدهایی را از منطقه داشتند ولی سازماندهی یلوستون تا دهه ۱۸۶۰ عملی نشد.بعد از تاسیس پارک مسئولیت نگهداری از آن به ارتش ایالات متحده سپرده شد، مدیریت پارک تا سال ۱۹۱۷ در اختیار ارتش باقیماند و در آن سال به سازمان تازه تاسیس پارکهای ملی منتقل گردید.صدها بنا در این منطقه ساخته شدند که به واسطه اهمیت تاریخی یا معماری مورد حفاظت قرار دارند، همچنین محققین بیش از ۱٬۰۰۰ محدوده باستانی را در محدوده پارک کشف کرده و مورد مطالعه قرار دادند.
پارک ملی یلواستون
این پارک در امریکا نخستین پارک ملی جهان و شگفت انگیز ترین مناطق زمین محسوب میگردد که شهرتش را مدیون حیات وحش و ویژگیهای انرژی زمینگرمایی خود و به خصوص جلوه محبوب آن، آبفشان الد فیثفول است که فوران های آن ، هر ۶۰ تا ۹۰ دقیقه چند هزار لیتر آب داغ را تا ارتفاع ۳۰ تا ۶۰ متری به هوا پرتاب می کند در یلواستون بیش از 10 هزار نمونه از پدیدههای زمین ـ گرمایی (چشمههای آب گرم و...) یافت میشود که این تعداد بیش از نیمی از کل تعداد نمونههای این پدیده در جهان است. این پارک صاحب نیرومندترین آبفشانهای دنیاست، حدوداً 300 آبفشان که دو سوم کل آبفشانهای کره زمین است.
این پارک 9 هزار کیلومتر مربع مساحت دارد نام این پارک از سنگهای زرد رنگی گرفته شده است که در دره بزرگ یلواستون، بر اثر فرسایش ناشی از رودخانه یلواستون در طول هزاران سال به وجود آمده است،. این سنگها به خاطر وجود ترکیبات آهن به این رنگ درآمدهاند وبه خاطر فعالیتهای زمین ـ گرمایی در بسیاری از نقاط پارک بوی گوگرد به مشام میرسد.
چگونگی فرایندابفشان الد فیثفول
آبهای سطحی که به تدریج در شکاف یا مجرای آبفشان وارد میشود، هر قدر که پایینتر میرود چون درجه حرارت زمین بیشتر میگردد لذا درجه حرارت آب نیز زیادتر میگردد تا بالاخره به نقطهای میرسد که قسمتی از آب بخار میشود. بخار آب حاصله با ازدیاد حجم و فشار همراه بوده و به ناچار بر ستون آبی فوقانی خود فشار وارد میآورد، در این صورت آب به شکل فوارهای به خارج رانده میشود و پس از بیرون ریختن آب عمل فوران متوقف گشته ، دوباره پس از حصول شرایط عمل فوق تکرار میگردد.
حیات وحش
از جمله گونههایی که در آن زندگی میکنند میتوان به بوفالوی آمریکایی، خرس گریزلی، خرس سیاه، گوزن شاخچنگالی، آهوی آمریکایی، قوچ و شیر کوهی اشاره کرد
پوشش گیاهی.
در پارک ملی یلواستون بیش از 600 گونه درخت و گیاه یافت میشود که بسیاری از آنها منحصر به همین منطقه هستند و در دیگر نقاط جهان یافت نمیشوند. پوشش گیاهی غالب منطقه، از درختان کاج کوهی تشکیل شده است
چشمه آب گرم پارک ملی یلو استون در امریکا
یکی از مناظر خیره کننده در پارک ملی یلو استون، چشمه آب گرم آنست. درون این چشمه آب گرم زیبا باکتری های مختلفی زندگی میکنند و تجمع آنها در سطوح مختلف باعث ایجاد رنگ های فوق العاده ای در اطراف چشمه شده است که انگار آب در رنگ های شگفت انگیزی نقاشی شده است
مروری بر تاریخچه زمین شناسی یلوستون
اکوسیستم
یلوستون هسته اکوسیستم یلوستون بزرگتر را تشکیل می دهد که شامل حدود ۱۸ هکتار از بخش های وایومینگ٬ مونتانا و آیداهو می شود. یلوستون بزرگتر شامل سه پناهگاه حیات وحش ملی٬ پنج جنگل ملی و دو پارک ملی است. این منطقه آخرین اکوسیستم معتدل دست نخورده در جهان است. ارتفاع٬ سیستم رودخانه٬ توپوگرافی کوه٬ محدوده حیات وحش٬ گیاهان و جانوران مشخصه موجود در یلوستون بزرگتر در مقایسه با سرزمین های اطراف آن٬ منحصر به فرد است. یلوستون بزرگتر هنوز هم تقریبا شامل همه موجودات زنده دوران قبل از کلمبیایی ٬ البته نه در همان تعداد٬ می شود.همانطور که در دیاگرام زیر نشان داده شده است٬ در مرزهای هر صفحه٬ قطعاتی از خاک کم عمق دامنه کوه در داخل گوشته فرو رفته و کاهش می یابد. نقاط مشکی در دیاگرام نمایانگر کانون های گرمایی هستند و فلش ها جابه جایی این کانون های گرمایی را در هنگام حرکات صفحات روی آنها نشان می دهد. بیشتر کانون های گرمایی در زیر اقیانوس ها هستند٬ با این حال کانون گرمایی یلوستون در زیر یک قاره قرار دارد.
تاریخ آتشفشانی یلوستون
فعالیت های آتشفشانی در یلوستون، از نظر زمین شناسی در رده پدیده های معاصر در نظر گرفته می شوند. رخداد سه دهانه فورانی عظیم در طی دو میلیون سال پیش، تاثیرات به سزایی در اکوسیستم یلوستون داشته است.
بخش های استراتژیک زمین های آتشفشانی فلات یلوستون
گذشته آتشفشانی یلوستون
اولین و بزرگترین دهانه آتشفشانی که حدود 2.1 میلیون سال پیش منفجر شد، در غرب پارک ملی یلوستون متمرکز شد و به سمت آیلند پارک و آیداهو گسترش یافت (شکل B) . این فوران هاکلبری ریج نام دارد و حجم سنگی که توسط آن تولید شده است، تقریبا باعث تولید 600 مایل مکعب سنگ و خاکستر شده است . در مقایسه با فعالیت های آتشفشانی اخیر ، این مقدار سنگ حدود 17 برابر مقدار سنگ تولید شده در فوران کوه تامبورا در اندونزی در ماه آوریل سال 1815 است (شکل A). در طول این فوران حجم زیادی از خاکستر روی استراتوسفر قرار گرفت و به همین دلیل، متوسط درجه حرارت بین 0.5 درجه فارنهایت تا بیش از 1 درجه فارنهایت کاهش یافت. کشاورزان در ایالات متحده و اروپا از این سال (سال 1815 میلادی) به عنوان " سال بدون تابستان " یاد می کنند.جریان های گدازه ای کوچکتر که مربوط به 150،000 سال پیش ، 110،000 سال پیش ، و 70،000 سال پیش می شوند، تمام سطح دهانه یلوستون دوم را پوشانده اند. این جریان های کوچکتر که بیشتر از ریولیت تشکیل شده اند، نقش بسزایی در ایجاد توپوگرافی دریاچه ها، آبشارها و مسیر رودخانه های یلوستون ایفا می کنند و به تدریج ویژگی های نوع زمین را در یلوستون مرکزی ایجاد کرده اند .
توف به سنگی گفته می شود که به دلیل فوران های آتشفشانی تشکیل به وجود می آید و از تکه های آتشفشانی فشرده تشکیل شده است. به عبارت دیگر، توف همان رسوب های خاکستر آتشفشانی می باشد که به سنگ تبدیل شده اند.
فعالیت های فورانی معاصر در دهانه یلوستون
یلوستون شامل بیش از 10000 ویژگی های حرارتی و بین 300 تا 500 آبفشان فعال است. تقریبا بیش از 55 ٪ از آبفشان های جهان در پارک ملی یلوستون قرار دارد. ویژگی های حرارتی پارک، تنها در حوضه چشمه اب گرم اساسا دست نخورده در جهان نهفته است. بر خلاف ایسلند و نیوزیلند ، چند ویژگی حرارتی پارک برای استفاده انسان منحرف شده اند . محدوده آب فشان های دولینا قیزرو در شبه جزیره کامچاتکا در روسیه که حاوی 200 آبفشان است، از نظر وسعت مقام دوم را بعد از یلوستون دارد. نیوزیلند، شیلی و ایسلند هم به ترتیب در حدود 40، 38 و 25 آب فشان فعال دارند.
ویژگی های حرارتی یلوستون بیانگر وجود یک منبع حرارتی مداوم است که در فاصله نزدیک به سطح زمین قرار گرفته است. فعالیت های اخیرآتشفشانی، همانند کوره ای عمل می کند که حرارت لازم را برای آبفشان های یلوستون و فعالیت چشمه های آب گرم فراهم می کند . چشمه های آب گرم ، آبفشان ها و مادپات ها در مناطق فعالیت های آتشفشانی جوان یافت می شود. آب های سطحی که به صورت برف در فلات یلوستون ذخیره شده اند، از طریق شکاف های موجود در سطح زمین به داخل نفوذ می کنند. این شکاف ها معمولا به خاطر فوران ها و حرکات دهانه آتشفشانی به وجود آمده اند. این آب های سرد با ماگمای موجود در زیر سطح زمین تماس پیدا کرده و درجه حرارت آن با سرعت فوق العاده ای به بالاتر از نقطه جوش می رسد. به دلیل فشار زیاد اعمال شده از آب و سنگ های فوقانی ، آب نمی تواند به صورت بخار خارج شود و در حالت مایع باقی می ماند که اغلب دمای آن بیش از 400 درجه فارنهایت است. آب گرم چگالی کمتری نسبت به آب سرد اطراف آن داشته و در نتیجه جریان های همرفتی توسعه می یابد و حجم بیشتری از آب های شناور از طریق شکاف ها و ترک های پوسته، به سمت سطح زمین حرکت می کند. این جریان های گرم در مسیر حرکت خود به سمت پوسته، با سنگ های اطراف خود واکنش انجام می دهند. نمودار زیر سیستم آبفشان یلوستون را نشان می دهد. حرارت از ماگما به آب های زیرزمینی حاصل از برف و باران انتقال یافته و سبب افزایش دمای آن می شود. این آب های گرم که در عمق کمی از سطح زمین قرار دارند، در مخازن زیرزمینی کوچک به دام افتاده و تحت فشار بالا قرار میگیرند. در نتیجه از طریق انقباض های کوچک به سمت سطح زمین آزاد شده و آبفشان ها را ایجاد می کنند.
قسمت عمده ای از پوسته زمین در زیر یلوستون از ریولیت و بازالت تشکیل شده است. ریولیت بخش مهمی از بسیاری از آبفشان هایی است که ما می بینیم. زیرا حاوی مقدار فراوانی سیلیس (SI) و یا کوارتز (SiO2) است که در ساخت شیشه به کار می رود. در حین عبور آب گرم از شکافهای موجود در ریولیت، بخشی از سیلیکون آن در آب حل می شود و در سطح دهانه آبفشان ها و دریاچه های آب گرم رسوب می کند. این رسوب ها با عث تشکیل سنگ هایی می شوند که سیلیکوس سینتر( رسوب های سیلیسی) نامیده می شوند.
سیلیکوس سینتر باعث تولید لایه ای در شکاف ها و ترک های پوسته می شود که سبب می شود خروج آب به سختی و با فشار صورت بگیرد. سه عامل پوشش سیلیکوسی، وجود آب فراوان و گرمای حاصل از ماگمای کم عمق در کنار یکدیگر، فعالیت های حرارتی یلوستون را ممکن می سازند.اگر حرکت آب در شکاف ها به اندازه کافی آهسته باشد که فشار به تدریج خارج شود، چشمه آب گرم ایجاد می شود. ولی اگر آب با انقباض خارج شود، به احتمال زیاد آبفشان به وجود می آید. حباب های بخار که در نتیجه انقباض ها حاصل شده اند، به آب های گرم فشار آورده و باعث طغیان آب در سطح زمین می شوند. خروج آب در سطح زمین باعث کاهش ناگهانی فشار آب های فوق العاده گرم زیرین شده و دمای آن ها را به کمتر از دمای جوش کاهش می دهد و سبب تشکیل بخار می شود. آب با سرعتی بیشتر از 1500 برابر حجم واقعی مایع، به شکل بخار گسترش می یابد. انفجار تا زمانی ادامه می یابد که آب به طور کامل تخلیه شود یا دمای آن به کمتر از دمای جوش برسد. بعد از اتمام انفجار، پروسه پرشدن، گرم شدن و جوشیدن دوباره آغاز می شود.
ویژگی های حرارتی یلوستون
پارک یلوستون علاوه بر آبفشان ها، شامل ویژگی های حرارتی شگفت انگیزی می باشد. یکی از این ویژگی ها فومارول ها هستند. فومارول ها بسیار داغ بوده و دارای آب کمی هستند. حجم زیادی از این آب پیش از رسیدن به سطح زمین بخار می شود. بخار و گاز خارج شده از فومارول ها صدایی شبیه به خش خش تولید می کند.
فومارول
یکی دیگر از این ویژگی ها مادپاد ها هستند. مادپاد ها زمانی ایجاد می شوند که مقدار آب کم بوده و اسیدیته آب زیاد است. آب های اسیدی باعث انحلال سنگ های اطراف خود می شوند. رسوب ها ی حاصل از این سنگ ها با آب، سیلیکا و رس ترکیب شده و حباب های گِلی را تولید می کنند.
مادپاد
چشمه های آب گرم ماموت، یکی دیگر از خصوصیات حرارتی یلوستون می باشد. چشمه های آب گرم ماموت که در شمال غربی یلوستون قرار دارد، زمین شناسی کاملا متفاوتی با دیگر نقاط پارک دارد. در حدود 340 میلیون سال پیش، رسوب های غنی از کربنات کلسیم در مجاورت پارک یلوستون ته نشین شدند. آب و دی اکسید کربن با هم ترکیب شده و اسید کربنیک ضعیفی را تولید می کنند. این اسید کربنیک باعث انحلال سنگ های آهکی غنی از کربنات کلسیم می شود. این محلول پس از رسیدن به سطح زمین در اثر کاهش دما رسوب می کند. مقدار این رسوب هر سال در حدود 8 اینچ است. در ماموت، به دو دلیل آبفشان وجود ندارد: رسوبات آهکی نمی توانند فشار حاصل از فوران را تحمل کنند و همچنین دمای آب هرگز بیشتر از نقطه جوش نمی شود. دمای آب در ماموت حداکثر به 75 درجه سانتیگراد می رسد. به همین دلیل حباب های موجود در چشمه های آب گرم ماموت، نه به دلیل دمای بالای آب بلکه به دلیل خارج شدن گاز است.
از معروف ترین آبفشان ها در منطقه می باشد . علت این شهرت صرف نظر ازبلندی آن این است که زمان فوران آن تقریبا قابل پیش بینی است ( الان هر 90 دقیقه بود).
چشمه های آب گرم
grand prismatic به اندازه آدم ها و راه چوبی کنار چشمه دقت کنید.
که به علت بارش زیاد باران بیشتر به چشمه آب گرم شبیه بود تا آنچه من در ایران دیده بودم. در بعضی از فصل های کم بارش غلظت گل بسیار بیشتر می شود. از جمله این چشمه ها می توان چشمه اژدها نام برد.
از جمله پدیده های بسیار زیبا در منطقه می توان به چشمه ماموت نام برد که مشابه آنرا در باداب سورت در ایران داریم ولی از نظر ابعاد این چشمه بسیار بزرگ تر می باشد و کاملا از آن حفاظت می شود و بازدید از آن فقط از راه باریک چوبی ساخته شده در اطراف آن امکان پذیر است و به هیچ عنوان کسی اجازه رفتن درون محدوده چشمه را ندارد. متاسفانه در چند سال گذشته بسیاری از چشمه ها خشک شده بود و چهره این منطقه کاملا عوض شده است.
یکی از اولین مناظری که سالها قبل توسط کاشفان این پارک توسط یک نقاش برای دیگر علاقه مندان به تصویر کشیده شده است منظره آبشار بلندی است ( 91 متر ) که امروزه این محل یکی از نقاط دیدی در پارک می باشد و به نقطه هنرمند Artist point معروف شده است.
اطلاعات اثر | |
---|---|
کشور | USA |
نوع | طبیعی |
معیار ثبت | vii, ix |
شمارهٔ ثبت | ۲۸ |
منطقه | اروپا و شمال آمریکا |
تاریخچه | |
تاریخچهٔ ثبت | ۱۹۷۸ |
پارک ملی یلوستون | |||
ردهبندی اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست: II (پارک ملی)
|
|||
مکان | وایومینگ، آمریکا | ||
---|---|---|---|
مختصات | مختصات: ۴۴°۳۶′۰″ شمالی ۱۱۰°۳۰′۰″ غربی | ||
مساحت (کیلومتر مربع) |
۸۹۸۳ | ||
تاسیس | ۱۸۷۲ | ||
تعداد بازدیدکنندگان | ۳٬۱۵۱٬۳۴۳ (در ۲۰۰۷) | ||
ارگان سرپرست | سازمان ملی پارکهای آمریکا | ||
وبگاه رسمی | http://www.nps.gov/yell |
پارک ملی یلواستون با نزدیک به 9 هزار کیلومتر مربع مساحت ، بین سه ایالت آیداهو ، ویومینگ و مونتانا در ایالات متحده آمریکا قرار گرفته است. این پارک که نخستین و قدیمیترین پارک ملی جهان است، از سال 1978 در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
در یلواستون بیش از 10 هزار نمونه
از پدیدههای زمین گرمایی (چشمه های آب گرم و...) یافت میشود که این تعداد
بیش از نیمی از کل تعداد نمونه های این پدیده در جهان است. این پارک صاحب
نیرومندترین آبفشانهای دنیاست ، حدودا 300 آبفشان که دو سوم کل آبفشانهای
کره زمین است. این پارک همچنین مأمن گونههای کمیابی چون خرس گریزلی، گرگ،
بوفالو و گوزنهای بزرگ است.
پارک ملی یلواستون در 2 / 2 میلیون سال گذشته شاهد سه آتشفشان بسیار عظیم بوده است که تغییرات آب و هوایی ناشی از این فورانها تأثیر به سزایی بر ویژگیهای زیست محیطی ، زمین شناختی و آب و هوایی این منطقه باقی گذاشته است.
نام این پارک از سنگهای زرد رنگی
گرفته شده است که در دره بزرگ یلواستون ، که بر اثر فرسایش ناشی از رودخانه
یلواستون در طول هزاران سال به وجود آمده است ، به چشم می خورد. این سنگها
به خاطر وجود ترکیبات آهن به این رنگ درآمده اند.
قدمت حضور انسان در
محوطه پارک ملی یلواستون به 12 هزار سال پیش میرسد. بومیان ناحیه این منطقه
را «میتزی آدیزی» به معنی «زودخانه سنگهای زرد» می نامیدند.
یلواستون پس از چند سفر اکتشافی در قرن نوزدهم و انتشار عکسها و گزارشهایی درباره زیباییهای طبیعی و غنای جانوری منطقه ، در یک مارس 1872 از سوی اولیس گرنت ، رئیس جمهور وقت آمریکا پارک ملی خوانده شد. تا سال 1916 ادازه کنترل پارک یلواستون به عهده ارتش آمریکا بود، اما از آن پس رنجرها و محافظان غیرنظامی کنترل و حفاظت این پارک را بر عهده گرفتند.
پارک ملی یلواستون بر فراز فلاتی مرتفع واقع شده است که به طور متوسط 2400 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و تقریبا از همه طرف با سلسلسه جبال راکی احاطه شده است.
از مهمترین شاخصههای جغرافیایی فلات یلواستون ، دهانه آتشفشانی آن است که 60 کیلومتر طول و 50 کیلومتر عرض دارد و دریاچه یلواستون را که مرتفعترین دریاچه آمریکای شمالی است در خود جای داده است.
زمستان: یلو استون در زمستان یک تکه یخ می شود ، خانه ای محصور در عمق برف برای بیش از 6 ماه در سرمای طاقت فرسای زمستان. یلواستون یکی از برف خیز ترین نقاط در آمریکا است که این امر آن را تبدیل به سرزمین عجایب کرده است.