اکوتوریسم

توریسم از اواخر قرن بیستم به یکی از مهم‌ترین بخش‌های فعالیت اقتصادی کشورها تبدیل شده است. در این بین اکوتوریسم در مقایسه با سایر شاخه‌های توریسم از رشد بسیار چشمگیری برخوردار بوده است.

براساس آخرین آمارهای سازمان جهانی جهانگردی UNWTO در سال 2007 تعداد 898  میلیون مسافرت بین‌المللی در سطح جهان صورت گرفته است و درآمد حاصل از توریسم بین‌الملل بالغ بر  733میلیارد دلار(روزانه بالغ بر 2 میلیارد دلار) بوده است. این در حالیست که پیش‌بینی می‌شود تا سال 2020 آمار توریسم بین‌الملل به 6/1 میلیارد برسد.

با رشد صنعت گردشگری آمار تقاضا برای طبیعت‌گردی خصوصاً اکوتوریسم و شاخه ‌ای مرتبط با آن نظیر توریسم روستایی، اگروتوریسم و … افزایش یافته است. سازمان جهانی جهانگردی رشد تقاضا برای گردشگری طبیعت را سالانه 10-30 درصد برآورد می کند، در حالی که رشد سالانه تقاضا برای گردشگری در کل 3- 4 درصد می‌باشد.

طبق آمار انجمن جهانی اکوتوریسم در سال 2004 نزدیک به 40 درصد انگیزه سفر گردشگران، اکوتوریسم و بازدید از جاذبه‌های طبیعی برآورد شده است.  

تاریخچه اکوتوریسم به سال 1965هنگامی که هتزر واژه اکوتوریسم را به کار برد باز می‌گردد.

جامعه بین‌المللی اکوتوریسم TIES تعریف فراگیری برای اکوتوریسم ارائه داده است:

((اکوتوریسم سفری مسئولانه به مناطق طبیعی است که در آن محیط زیست حفظ و بر رفاه مردم محلی تأکید می شود)). 

اکوتوریسم از دیدگاه سازمان جهانی جهانگردی دارای مشخصات چهارگانه زیر است: 

1)    وابسته به طبیعت باشد.

2)    از نظر اکولوژیک پایدار باشد.

3)    آموزش و تفسیر ارزش‌های سایت مهمترین بخش آن باشد.

4)    جوامع محلی و میزبان در آن مشارکت داشته باشند.

کشور ایران را می‌توان یکی از کشورهای برتر جهان از نظر قابلیت‌های طبیعی دانست. تنوع زیستی، تنوع اکوسیستم‌ها، تنوع اقلیمی و وجود چهار فصل کامل، و به  طور کلی جاذبه‌‌های طبیعی بی‌بدیل در کنار فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی بیانگر قابلیت بالای توسعه طبیعت‌گردی و اکوتوریسم در ایران است.

مناطق حفاظت شده تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست، پارک ها و مناطق جنگلی تحت مدیریت سازمان جنگل‌ها و مراتع و آبخیزداری در کنار سایر جاذبه‌های طبیعی کم نظیر از قابلیت‌های ایران در خصوص توسعه طبیعت‌گردی می‌باشند.