ضرورت‌ها و الزامات بازنگری راهبردهای حفاظت از تنوع زیستی ایران+دانلودpdf

دانلود مقالات زیست محیطی

ضرورت‌ها و الزامات بازنگری راهبردهای حفاظت از تنوع زیستی ایران

اصغر محمدی فاضل

نعمت اله خراسانی

مجید عباسپور

سید محمد باقر حجتی

چکیده

راهبرد‌‌های کنونی حفاظت از تنوع زیستی ایران با ساختارهای چندبخشی اجتماعی، سازمانی، سیاست‏گذاری و مدیریتی ارتباط تنگاتنگی دارد. از‌این‌رو، ضرورت دارد که راهبردی منسجم‌‌‌تر برای حفاظت از تنوع زیستی کشور در چارچوب رویکردی نوآورانه و سازگاری‌پذیر تدوین شود تا از این طریق، هماهنگی بسیاری از فرایندها و همکاری دامنۀ وسیعی از ذی‌نفعان تضمین شود.

در این مقاله، ضمن تشریح «روش‏ شناسی تدوین راهبرد لاکنر و همکاران» و توضیح دربارة موارد سازگارسازی آن با «راهبردها و برنامة اقدام ملی حفاظت از تنوع زیستی جمهوری اسلامی ایران»، اصول حاکم بر تدوین چنین راهبردهایی در سطوح زیر ملی و به‌ویژه استانی را معرفی می‌کند. چنین فرایندی، در‌بردارندۀ روشی دو‌سویه برای انعکاس نیازهای ذی‌نفعان در سطوح ملی، منطقه ‏ای و جهانی بوده است و در همین راستا، به گستره ‏ای از ابزارهای حمایتی توجه می‌کند. علاوه بر آن و برای تضمین مشارکت دست‌اندرکاران و مجریان بالقوۀ راهبردها در فرایند و ایجاد و تقویت حس مالکیت آن‌ها نسبت به خروجی‏ ها، تجمیع راهبرد با برنامه‏ های موجود، اولویت‏ سنجی اقدامات اجرایی و اجرای پروژه‏ های مرتبط انجام یافته است.

از‌جمله مهم‌ترین مزایای تدوین راهبرد با چنین رویکردی، ایجاد توافق دربارة اولویت‌‌های حفاظتی در میان ذی‌نفعان بوده است. همچنین یکی دیگر از دستاوردهای این بررسی, فراهم‌سازی بسترهای لازم برای اصلاح جهت‏ گیری سازمان‌های دولتی و یا نهادهای مختلف مسئول ابعاد و گروه‌‌های مختلف اثرگذار و اثرپذیر از اجرای برنامه‌‌های حفاظت از تنوع زیستی بود.

در همین رابطه، ضمن ارائه نسخه‌ای اصلاح‌شده از چشم ‏انداز و راهبردهای حفاظت از تنوع زیستی کشور، چهارچوبی برای ارزیابی عملکرد این سازوکار در اختیار قرار گرفته است. بنابراین، ذی‌نفعانی که در فرایند تدوین راهبرد مشارکت داشته‌اند قادر خواهند بود تا با دقت و بینش کافی مستقیماً در فرایند اجرای آن نقش‌آفرینی کنند.‌

کلید واژه: ارزیابی زیست محیطی، تدوین راهبرد، تنوع زیستی

منبع: نشریه محیط زیست طبیعی، دوره 67، شماره 2، تابستان 1393، صفحه 195 تا 206 .

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا .

لینک دانلود متن کامل مقاله (فایل PDF ) را در ادامه مطلب مشاهده خواهید کرد.

 

مقدمه

مهم ترین چالش فراروی تدوین راهبردی برای حفاظت از تنوع زیستی، دستیابی به توافقی جمعی درباره اولویت های اجرایی است تا زمینه برای حفاظت تنوع زیستی منحصر به فرد کشور در بلند مدت فراهم شود. و منافه حاصله شامل حال همه آحاد مردم شود. پیش شرط موفقیت در این زمینه کسب اطمینان از شکل گیری و تقویت احساس مالکیت در میان مسئولان اجرائی زیربط نسبت به خروجی های فرایند فوق است. و همین حس مالکیت عاملی حیاتی برای حصول موفقیت در اجرای راهبرد تدوین شده به شمار می آید . از این رو چنین امری مستلزم اتخاذ روشی نوآورانه و سازگار با ساختار های مدیریتی است و همه نقش آفرینان در تدوین سازمان یافته راهبردها و برنامه اجرایی منسجم را گرد هم می آورد . (Bradford et al.,2000) برای دستیابی به این هدف لازم است برنامه ای مشارکتی و بر مبنای رعایت  اولویت های نقش آفرینان و سهم بالقوه هریک از آنان در اجرا تدوین شود . البته در این برنامه مشارکت همگانی در گسترده ترین سطح مورد نظر خواهد بود. از طرفی لازم است تمام زی نفعان اثرگذار بر محیط اطراف اعم از تاثیرات مثبت و منفی نظیر کاربران و مالکان اراضی، افراد دارای مسئولیت های قانونی از جهات و افرادی که در زمینه اجرای برنامه اقدام بایستی عهده دار مسئولیتی مشخص شوند شناسایی و بررسی شوند. در بیشتر موارد به دلیل تعدد ذی نفعان، به گروه های اصلی کاربران (همچون دست اندرکاران فعالیت های گردشگری و یا گروهای کشاورز) بیشتر از سایرین در فرآیند برنامه ریزی توجه می شود. بدیهی است که آخرین سطح مشارکت به نهاد هایی مربوط می شود که که در اجراء به انجام دخالت های مستقیم و یا غیر مستقیم می پردازند. علی الاصول چنین سازمان هایی دربرگیرنده گستره ای از نهاد های دولتی تا سازمان های غیر دولتی هستند که که از همان آغاز راه در قالب یک کارگروه یا کمیته راهبری تشکل و انسجام پیدا می کنند. شکل گیری چنین کمیته ای در جلب پشتیبانی های بعدی از راهبرد در سطوح مختلف محلی تا ملی نقش کلیدی ایفا خواهد کرد. (younge et al.,2003).

ادامه دارد....   اگه وقت شد تایپ می کنم...!!!

نوع فایل :  pdf

حجم فایل :  458 Kb

لطفا نظر خود را در مورد مقاله در قسمت نطرات درج بفرمائید.