ارتباط سنجش از دور و GIS

تمامی مطالعات و تجزیه و تحلیل ها در منابع طبیعی بر پایه و اساس اطلاعات محیطی استوارند. از آنجائیکه این مطالعات به طور فزاینده ای با استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی انجام می شوند و بخش مهمی از اطلاعات مورد نیاز نیز از طریق عملیات دور سنجی کسب می شوند، این دو فن آوری قرابت زیادی با یکدیگر یافته اند. در واقع سنجش از دور به عنوان منبع تامین بسیاری از داده های مورد نیاز و GIS به عنوان سامانه ای که عمدتا مدیریت، تحلیل و ارائه مجدد اطلاعات را بر عهده دارند، ارتباط تنگاتنگی پیدا نموده اند. ماهیت رقومی داده های سنجش از دور و اطلاعات حاصله از آنها که قابلیت ورود مستقیم آنها به سامانه های اطلاعات جغرافیایی را میسر ساخته است، این ارتباط را تسهیل نموده است. ضرورت به کار گیری از داده های بهنگام در مطالعات و برنامه ریزی ها و امکاناتی که سنجش از دور در این ارتباط فراهم می سازد، پیوند این دو فن آوری را مستحکم تر می نماید.

علاوه بر این دلایل و زمینه های یاد شده برای ارتباط بین سنجش از دور و GIS تشابه و همپوشانی هایی نیز بین قابلیت و توانایی های (توابع) این دو سامانه وجود دارد که زمینه های تلفیق، جمع بندی و یکپارچگی این دو مقوله را فراهم می سازد، از جمله این تشابه ها می توان موارد ذیل را بر شمرد :

• خروجی : خروجی به عنوان رکن چهارم وظایف GIS نیز به نوعی در سامانه های تجزیه و تحلیل سنجش از دور وجود دارد. در واقع در سنجش از دور نیز همواره این ضرورت محسوس بوده است که تصاویر و نتایج تجزیه و تحلیل آنها با کیفیتی مناسب و مطابق با اصول کارتوگرافی ارائه شوند.

• تهیه مدل رقومی ارتفاع :هر چند که مدل رقومی زمین معمولا" از طریق درونیابی داده های ارتفاعی در GIS تهیه می شوند ولی امروزه امکان آن از طریق تحلیل تصاویر ماهواره ای استریوسکوپی نیز فراهم شده است.

• توابع : بعضی از توابع نظیر طبقه بندی، فیلتر، تبدیل، تغییر پروژکسون و تطابق هندسی در سنجش در سنجش از دور و GIS به کار گرفته می شوند.

از این روست که نسخه های جدید بسته های نرم افزاری نظیر IDRISI و ERDAS توابع و قابلیت های مورد نیاز هر دو زمینه را به طور یکجا ارائه می دهند.

---

منبع : کتاب ارزیابی و برنامه ریزی محیط زیست با سامانه های اطلاعات جغرافیایی (GIS)

تالیف دکتر مجید مخدوم - دکتر علی اصغر درویش صفت - مهندس هور فر جعفر زاده - مهندس عبدالرضا مخدوم

انتشارات دانشگاه تهران