مقاله:تقویت گردشگری با حفظ محیط زیست در خلیج فارس(متن کامل)

از جمله طرح های زیست محیطی ای که موجب جلب گردشگر می شود، می تواند پارک ها و باغ های دریایی باشد. پارک های و باغ های دریایی علاوه بر جلب توریست، باعث حفظ محیط زیست ساحلی و دریایی شده و مانع از نابودی گیاهان، جانوران و آبزیان ساحلی و دریایی می شوند...

---

مهندسى منابع طبیعى محیط زیست

هدف از آموزش محیط‌ زیست، توسعهٔ آگاهى و درک دانشجویان پذیرفته شده در این دوره به فرآیند و ارتباطات داخلى و در محیط‌هاى طبیعى و مصنوعى به‌ صورتى که به ارزش‌ها و نظریات، انگیزه‌ها و تعهدات خود نسبت به حمایت و حفاظت از محیط زیست جامهٔ عمل بپوشانند و بتوانند اقداماتى براى حل مسائل محیط زیست و بهبود کیفیت زندگى به عمل آورند.

دانشجویان در این دوره اطلاعات کافى در زمینهٔ علوم پایه، دانش پایه دربارهٔ مسائل محیط زیست، مدیریت منابع طبیعی، مسائل آلودگى‌هاى محیط زیست، توسعه و اثرات آن بر محیط زیست کسب مى‌کنند.

طول دورهٔ کارشناسى محیط زیست به ‌طور متوسط ۴ سال و حداکثر ۶ سال است و در مجموع حدود ۱۴۵ واحد درسى گذرانده مى‌شود.

فارغ‌التحصیلان این رشته، اطلاعات، علائق و آگاهى‌هاى خود نسبت به محیط زیست و مسائل آن در سطح جهان و به‌ ویژه محیط زیست کشور را افزایش مى‌دهند. قدرت درک مفاهیم اساسى محیط زیست و محتواى علمى آنها را رشد و پرورش مى‌دهند و در تهیه و اجراء و نظارت طرح‌هاى پژوهشى کاربردى مربوط به محیط زیست مهارت لازم را کسب مى‌کنند.

نانو تکنولوژی و خطرات زیست محیطی آن

نانوتکنولوژی توانمندی تولید مواد، ابزار و سیستم های جدید با در دست گرفتن کنترل در سطوح مولکولی و اتمی عناصر و استفاده از خواصی است که در آن سطوح ظاهر می شود.

---

نانوتکنولوژی توانمندی تولید مواد، ابزار و سیستم های جدید با در دست گرفتن کنترل در سطوح مولکولی و اتمی عناصر و استفاده از خواصی است که در آن سطوح ظاهر می شود. برای نانوتکنولوژی کاربردهایی در حوزه های مختلف از غذا و دارو و تشخیص پزشکی و بیوتکنولوژی تا الکترونیک و کامپیوتر، ارتباطات، حمل و نقل، انرژی، محیط زیست، مواد، هوافضا و امنیت ملی برشمرده اند.بسیاری از کشورهای پیشرفته و در حال پیشرفت برنامه هایی را برای پشتیبانی از فعالیت های تحقیقاتی و صنعتی نانوتکنولوژی در دست تدوین و اجرا دارند.

پیش بینی می شود نانوتکنولوژی به عنوان انقلابی در شرف وقوع آینده اقتصادی کشورها و جایگاه آنها در جهان را تحت تاثیر قرار دهد.با توجه به کاربرد بسیار گسترده محصولات نانوتکنولوژی، کارشناسان محیط زیست بر خود واجب می دانند موضوع ترویج تکنولوژی نوین را در ابعاد حفظ محیط زیست و رعایت کامل بهداشت و سلامتی انسان، حیوان و طبیعت، مورد بررسی قرار دهند و ارزش نو بودن این شاخه از دانش نمی تواند آنان را به سکوت وادار کند.نمونه یی از این حرکت را می توان در بحث ساخت غذا برای انسان با استفاده از دستکاری ژنتیکی، مشاهده کرد که اعتراض گروه های مختلف باعث تدوین و تصویب استانداردها و ضوابطی برای ارائه این مواد در بازارهای تجاری شد. نوشتار حاضر از مراجعی تهیه شده است که بحث مشکلات زیست محیطی ناشی از کاربرد فناوری نانو را مورد بررسی و تحلیل قرار داده اند.

درگیری محققان و طرفداران محیط زیست در زمینه نانوتکنولوژی

در آینده کارهای بزرگ توسط ذرات بسیار ریز انجام می شود. البته این چیزی است که دانشمندان و شرکت های بزرگ اظهار می دارند و امیدوارند که میلیاردها دلار را جذب نانوتکنولوژی کنند. این در حالی است که رئیس جمهور امریکا در بودجه سال ۲۰۰۴ ایالات متحده ۸۴۹ میلیون دلار به اهداف ملی در زمینه نانوتکنولوژی اختصاص داده است.

ادامه نوشته در ادامه.... 

کلید سوالات آزمون کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی-محیط زیست+دانلود

دانلود کلید سوالات آزمون کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی-محیط زیست 1317

بالاخره کلید اولیه سوالات آزمون کارشناسی ارشد سال 93 منتشر شد.

کلید سوالات آزمون کارشناسی ارشد رشته مهندسی منابع طبیعی-محیط زیست با کد 1317 

در این پست کلید سوالات در فایل word آورده شده است.

دانلود فایل کلید آزمون در ادامه مطلب...

توضیح: گزینه صحیح (کلید) اولیه توسط سازمان سنجش منتشر شده است.

دانلود دفترچه سوالات آزمون از اینجا

ارزیابی اثرات زیست‌محیطی سدهای مخزنی-مطالعه موردی: سد درودزن

چکیده پایان نامه زیست محیطی

ارزیابی اثرات زیست‌محیطی سدهای مخزنی

مطالعه موردی: سد درودزن

بهنام هوشیاری

1378

دانشگاه شیراز

چکیده

ملاحظات زیست محیطی تا سالهای زیادی در توسعه کشورها نادیده انگاشته می‌شد. در سه دهه آخر قرن بیستم فاکتورهای زیست‌محیطی نقش مهمی را در جهت و سرعت توسعه ملت‌ها بازی کردند. توسعه انسانی در توازن کلی نگاهدارنده کره زمین بعنوان یک مکان قابل سکونت در جهان ایجاد اختلال می‌کند. ما این واقعیت را در مورد محیط زیست درک می‌کنیم، ولی بیشتر ما به انصراف از مصرف بی‌رویه منابعی که شاخصه زندگی جدید می‌باشند، از خود تمایلی نشان نمی‌دهیم. بنابراین کاربرد آنالیز یا ارزیابی زیست محیطی (EIA) در انجام این فرایند، نخستین گام می‌باشد. ارزیابی زیست محیطی در تعیین نتایج یا اثرات پروژه‌ها یا فعالیتهای پیشنهادی مؤثر است .

در این پایان‌نامه، از یک دیدگاه مناسب اثر به معنای تغییر (هر نوع تغییری، مثبت یا منفی) می‌باشد. بنابراین یک ارزیابی زیست محیطی عبارت از مطالعه تغییرات احتمالی در خواص زیست‌فیزیکی و اجتماعی اقتصادی مختلف محیط زیست می‌باشد که ممکن است تحت تاثیر فعالیت پیشنهادی ایجاد شده باشند.

امروزه شرایط زیست محیطی بطور جدی در حال تخریب می‌باشند. آلودگی هوا، آلودگی منابع آب ، مواد زاید خطرناک ، و تخریب زمین‌های کشاورزی و جنگلها درحد بسیار گسترده‌ای مطرح می‌باشند. از جملع مهمترین آلاینده‌ها، می‌توانیم به آلودگی منابع آب (رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و غیره) اشاره کنیم. سدهای مخزنی چیزی جز دریاچه‌ها دست ساخت بشر نمی‌باشند که جهت برآورد اهداف خاصی نظیر تامین اب ، آبیاری، کنترل سیلاب ، تولید انرژی برقانی و غیره مرود توجه قرار می‌گیرند. از آنجایی که سدهای مخزنی دارای اثرات بسیار مهمی بر ویژگیهای زیست محیطی می‌باشند، انجام یک انالیز زیست محیطی جهت پیش‌بینی اثرات احتمالی و اتخاذ یک تصمیم مناسب پیشنهاد می‌گردد.

برای فهم بهتر ارزیابی اثرات زیست محیطی و تعیین اهمیت اثرات سدهای مخزنی، سد درودزن بعنوان یک مطالعه موردی انتخاب گردید و ارزیابی اثرات زیست‌محیطی بصورت گام به گام در مورد پروژه سد درودزن مورد بررسی قرار گرفت . در این پایان‌نامه ارزیابی اثرات زیست محیطی درودزن در مراحل ساخت و بهره‌برداری انجام گرفته است و در نتیجه، مشخص گردید که سد درودزن دارای اثرات بسیار مهمی بر روی محیط زیست منطقه می‌باشد. درجه اهمیت اثرات زیست محیطی در مرحله ساخت و بهره‌برداری به ترتیب زیاد و متوسط می‌باشد. جهت تعدیل آهنگ تخریب محیط زیست و بهبود شرایط، برنامه‌هایی برای پایش و نظارت پروژه پیشنهاد گردیده است .

ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست استان همدان با کاربرد مدل تخریب

چکیده پایان نامه زیست محیطی

ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست استان همدان با کاربرد مدل تخریب

دانشجو:
عاطفه چمنی

استاد راهنما:
مجید مخدوم
محمد جعفری

 استاد مشاور:
مهرداد چراغی
نعمت الله خراسانی

مدل تصمیم گیری (Decision making model ) یکی از انواع روشهای ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست (EIA) می باشد. مدل تصمیم گیری تجلی ارتباط بین کمیت ها و کیفیت های بخشی از جهان هستی به صورت فیزیکی و ریاضی است ، به صورتیکه نشان دهنده یک هستی و یا یک پدیده موجود در دنیای واقعی باشد. از این قرار، مدلها روابط بین داده ها را برای پیش بینی چگونگی رویدادها درجهان واقعی تشریح می کنند. مدل تخریب (Makhdoum,2002) یکی از انواع مدلهای ریاضی است که در این بررسی برای مطالعه آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان از آن استفاده شده است . در این روش برای نمایاندن تخریب در واحدهای نشانزد – که بسته به مورد می تواند آبخیز، زیر حوزه ، شهر و شهرستان ، واحد زیست محیطی ، زیستگاهها و یا شبکه باشد – از مدلهای خطی استفاده می گردد.

رابطة تخریب عبارت است از :

H= ( ΣI + Dp)/ V₀

H = ضریب تخریب هر واحد نشانزد
ΣI = مجموع شدت عوامل تخریب هر واحد نشانزد
Dp = تراکم فیزیولوژیک ( نسبت جمعیت بر وسعت زمین های قابل کشت ) V₀ = آسیب پذیری بوم شناختی

برای دستیابی به این مهم ابتدا محدوده استان همدان ( مرزسیاسی) به 849 شبکه 2500 هکتاری ( 2×2 سانتی متر روی نقشه توپوگرافی 250000 :1 ) تقسیم شد.آسیب پذیری اکولوژیکی با استفاده از نقشه های شیب، ارتفاع، اقلیم، حساسیت سنگ مادر به فرسایش، خطر زمین لرزه، طبقات آسیب پذیری خاک، حساسیت هیدرولوژیک، پوشش گیاهی و زیستگاه محاسبه شده و طبقه بندی گردید. در مرحله بعد با استفاده از نقشه توپوگرافی، مشاهدات میدانی و نظرات کارشناسان و افراد محلی تعداد 19 عامل تخریب در کل استان شناسائی و شدت آنها تعیین گردید. تراکم فیزیولوژیک هم از تقسیم جمعیت موجود در هر شبکه کاری بر وسعت زمینهای قابل کشت در هر شبکه به دست آمد. در نهایت با استفاده از جدول نهائی تخریب و وارد کردن پارامترهای مدل در نرم افزارExcell، ضریب تخریب در هر یک از شبکه های کاری استان مورد محاسبه و تحلیل قرار گرفت. ضرائب تخریب به دست آمده برای کلیه شبکه ها بر اساس تئوری فازی در6 طبقه و3 دسته طبقه بندی شدند .

بدین ترتیب کلیه شبکه ها از نظرشدت و میزان تخریب با یکدیگر مقایسه شدند و کل استان به سه پهنه با قابلیت توسعه بیشتر، نیازمند بازسازی و نیازمند اقدامات حفاظتی تقسیم شد. در مجموع 59/87 درصد از مساحت کل استان مستعد توسعه بیشتر، 083/12 درصد نیازمند بازسازی و 513/0 نیازمند اقدامات حفاظتی شناسایی شد.

جایگاه محیط زیست در صنعت گاز

از اواسط قرن هیجدهم میلادی همزمان با وقوع انقلاب صنعتی که منجر به استفاده ازماشین در تمامی عرصه‎ها گردید، مصرف انرژی و بالطبع منابع تأمین آن، رو بهفزونی گذاشت. سوختهای فسیلی به عنوان بهترین گزینه برای تأمین انرژی موردبهره برداری قرار گرفت. با ایجاد رفاه نسبی و تمایل جمعی به دستیابی به آنو همچنین افزایش جمعیت و موجب افزایش مصرف سرانه انرژی گردید. از سوی دیگرتولید انرژی از سوختهای فسیلی، از عمده‎ترین عوامل انتشار آلاینده های آب، خاک و هوا بوده و روند رو به افزایش مصرف انرژی خصوصاً در سه دهه اخیردر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، بگونه ای است که نه تنها از ظرفیت خود پالایی محیط زیست فراتر رفته بلکه کنترل آلاینده ها و کاهش آن جزءمعضلات اصلی دولت ها و سازمانهای متولی این امر بوده و می باشد. کنواسیونها و معاهدات منطقه ای و بین المللی گرچه توانسته تا حدودی از تولیدآلاینده ها کاسته و یا اثرات آن را کاهش دهد اما در مقابل نیاز سرسام آوربه انرژی هنوز راه طولانی در پیش دارد.

با افزایش مصرف سوختهای فسیلی، آلاینده های حاصل از آن محیط زیست را متأثر از خود نموده وصدمات جبران ناپذیریی بر زندگی آدمیان و سایر موجودات زنده وارد کرده است. لذا مساله حفاظت از محیط زیست و از میان بردن عوامل آلوده کننده آن،بعنوان یکی از مهم ترین مسایل عصر ما و نهادهای بین المللی مطرح می‎باشد.

 برای حفاظت از محیط زیست راهکارهای متنوع و متفاوتی ارائه شده است . اساسی ترین راه، استفاده از انرژی های طبیعی (تجدید پذیر) از قبیل انرژی خورشیدی ، باد ، آب سدها ، امواج و ...زمین گرمایی و ... می‎باشد.

اما در این خصوص باید گفت استفاده از این انرژی ها هنوز به مرز اقتصادی نرسیدهو جایگاه قابل توجهی را به خود اختصاص نداده است . لذا تا آن زمان انسانناگزیر به استفاده از سوختهای فسیلی (تجدید ناپذیر) می باشد.

ازمیان سوختهای فسیلی، گاز طبیعی نسبت به سوخت های فسیلی جامد (ذغال سنگ) وسوختهای فسیلی مایع (شامل انواع فرآورده های نفتی حاصل از تقطیر نفت خاماز جمله بنزین ، نفت سفید، گازوئیل ، مازوت و ... ) بدلیل داشتن محتوای کربن کمتر و در نتیجه ایجاد آلاینده های به مراتب پائین تر، سوخت نسبتاً پاکی ارزیابی می شود و اصولاً گاز طبیعی بعد از هیدروژن پاک ترین نوع سوخت فسیلی برای طبیعت است.

 در طول سالهای اخیر با اعمال سیاست جایگزینی گاز طبیعی به جای سوختهای فسیلی مایع صنایع بزرگ، نیروگاهها، بخش های خانگی و تجاری ودوگانه سوز کردن خودروها از ورود میلیونها تن از مواد آلاینده به محیطزیست جلوگیری شده است.

بطورکلی می توان عمده فعالیت عملیاتی صنعت گاز را در بخش های تولید پالایش،انتقال و گازرسانی خلاصه نمود. گرچه گاز طبیعی در میان سوختهای فسیلی ،سوختی پاک محسوب می شود اما در فرآیند پالایش آن و به مراتب کمتر در مراحلانتقال و گازرسانی، مسایل و مشکلات زیست محیطی ایجاد می گردد که می بایستیدر همان مراحل اولیه مورد کنترل قرار گیرد.

 قبل از تولید، در مرحله احداث پالایشگاههای تصفیه گاز، همانند صنایع بزرگ دیگر تغییر و احیاناً صدماتی به محیط زیست(طبیعی یا انسانی) وارد میشود که روشهای کنترلی خود را دارداما در هنگام بهره برداری و تولید با توجه به ترکیبات سازنده گاز طبیعیخام (متشکل از متان ، اتان و پروپان، بوتان و ترکیبات میعانات گازی وسولفید هیدروژن (H2S) و مرکاپتان و حتی آب و ... ) که شامل فرآیندهایمختلف جداسازی و آب زدایی و مرکاپتان زدایی و ... می باشد امکان آلودگیمحیط زیست (هوا ، آب و خاک) وجود دارد. در مراحل راه اندازی و Shut downها و میزان آلاینده های منتشره در محیط زیست بیش از حد مجاز بوده و ازکنترل خارج می گردد.

در فرآیند انتقال، گاز طبیعی یعنی متان ((CH4)) از مبادی تولیدتوسط خطوط انتقال پرفشار به مقصد انتقال می یابد. در طول خطوط انتقال برایتامین زیست از اهمیت خاصی برخوردارمی باشد. در مرحله توزیع گاز طبیعی به کارخانجات ، مجتمع های تولیدی وتجاری فشار مورد نیاز از توربین های تامین کننده فشار

(توربوکمپرسورها)استفاده می گردد. توربین ها به فراخور سوخت مصرفی خود آلاینده هایی را درهوا منتشر می کنند. حوادث احتمالی در طول خطوط انتقال حجم قابل توجهی ازگاز متان (CH4) را می توانند وارد محیط زیست نمایند. پایش و اندازه گیریآلاینده ها و جلوگیری از انتشار آنها به محیط و بخش مصارف خانگی و خصوصاً در جایگاههای توزیع گاز فشرده CNG) ها)حوادث طبیعی و غیرطبیعی می توانند موجب صدمات به محیط زیست شوند.

باتعریف ساختار HSE در وزارت نفت و شرکتهای تابعه در سال 1382 و استقرار آن در حدود پنجاه شرکت و مناطق تابعه شرکت ملی گاز ایران واحدهای محیط زیستبعنوان یکی از سه رکن HSE (بهداشت، ایمنی و محیط زیست) عهده دار حفاظت وپاسداری از محیط زیست در طی فرآیند تولید و انتقال و توزیع گاز طبیعی شده و سعی و اهتمام خود را در کاهش و به حداقل رساندن انتشار هرگونه آلایندهبه محیط زیست بعنوان وظایف اصلی خود بکار می بندند.

وظایف واحد HSE را در حوزه مسائل زیست محیطی اینگونه است:

- برنامه ریزی و نظارت بر امور حفاظت از محیط زیست به منظور کنترل آلاینده های زیست محیطی در حوزه شرکت ملی گاز.

-ارائه طرح و برنامه به منظور تامین و حفظ نیازمندیهای امور حفاظت از محیطزیست منطبق با استانداردهای ملی و جهانی و پیگیری اجرای آن.

- بررسی و ارائه گزارش عملکرد مدیران و کارکنان نسبت به تعهد خود در مقابل استمرار امور حفاظت از محیط زیست.

- ممیزی دوره ای و انطباق با الزامات سیستم و تدوین گزارش های مورد نیاز و بازنگری نتایج.

انطباق شرایط محیط کار و کنترل محیط با خط مشی ها و قوانین و عمل کننده به مثابه ممیز و طرفدار حفاظت از محیط زیست.

- تدوین دستورالعمل ها و روشهای اجرایی و پیگیری اجرا به منظور پیشگیری از انتشار آلاینده های زیست محیطی.

- روزآمد سازی سیستم ها و روشها بر اساس آخرین ضوابط و مقررات حفاظت از محیط زیست در جوامع صنعتی.

- تنظیم برنامه های آموزشی و پیگیری اجرا.

- ایجاد کمیته های تخصصی محیط زیست براساس ساختار نظام HSE-MS صنعت نفت.

بررسی تغییرات اقلیمی و پدیده گرمایش جهانی و تاثیر آن

بررسی تغییرات اقلیمی و پدیده گرمایش جهانی و تاثیر آن

 بهاره چکشی

چکیده:

گرمایش جهانی و بحث تغییر اقلیم  ناشی از فعالیت های بشر یکی از مشکلات و معضلات عمده محیط زیستی است که در دو دهه اخیر توجه بسیاری از محافل علمی و سیاسی جهان را بخود جلب کرده است.

در حال حاضر این حقیقت که بشر وضعیت جو کره زمین را تغییر میدهد، به وضوح روشن شده است. هرچند با توجه به ابعاد گسترده کره زمین امکان وقوع چنین تغییراتی بعید به نظر میرسد اما متاسفانه در عمل شاهد بروز این تحولات مخرب زیست محیطی هستیم.

در این مجموعه پس از معرفی اجمالی پدیده گرمایش جهانی و اثرات گازهای گلخانه ای، به عواقب و پیامدهای تغییرات اقلیمی بر تنوع زیستی اکوسیستم های مختلف کره زمین، مباحث کشاورزی و منابع طبیعی، شبکه های هیدرولوژیکی، مسائل اقتصادی و اجتماعی، گسترش شیوع آفات و بیماری ها و ایجاد اختلال در شبکه های حیات و سایر موارد مرتبط با این مساله اشاره شده است. در پایان پس از جمع بندی مطالب، نسبت به ارایه راه حل های جدید و تاکید بیشتر بر لزوم اجرای روشهای موثر موجود، اقدام شده است.

منبع : سایت اداره کل منابع طبیعی خراسان جنوبی

دانلود pdf و همچنین متن کامل مقاله در ادامه مطلب ....

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

نشست محیط زیستی سازمان ملل بدون توافق( ورشو)

کنفرانس محیط زیستی ورشو آغاز به کار کرد

هزاران نفر از نمایندگان کشورها و سازمان های محیط زیستی از سراسر  جهان در ورشو گردهم آمده اند، تا زمینه را برای تدوین  یک پیمان جدید برای مبارزه با گرمایش زمین  آغاز کنند. 

کنفرانس ۱۲ روزه سازمان ملل روز دوشنبه آغاز به کار کرد، در حالی که هشدارهای فزاینده ای نسبت به خرابیهای بالقوه فاجعه بار گرمایش  زمین وجود دارد، که می خواهد انسان آلاینده های ناشی از سوختهای فسیلی در جوّ زمین را کاهش دهد. 

مارسین کورولک وزیر محیط زیست لهستان در آغاز کنفرانس گفت توفانی عظیمی که اواخر هفته گذشته فیلیپین را در هم نوردید، باید هشیاردهنده باشد.

مارسین کورولک گفت: فقط دو روز پیش توفانی قدرتمند فیلیپین را درنوردید، هزاران نفر را کشت، و صدها هزار نفر را بی خانمان کرد، که تراژدی بزرگی است، فراموش ناشدنی، دردناک، و هشیارکننده. من گفتم هشیار کننده، زیرا این واقعه تاییدی دیگر است که ما در حال باختن مبارزه نابرابر میان انسان و طبیعت هستیم، که از هر سو به ما حمله آورده، و در آینده هم ادامه خواهد یافت، مگر ان که ما به اتفاق عمل کنیم و به آن پاسخ دهیم.

کریستینا فیگورس مدیر ادارۀ اقلیمی سازمان ملل متحد نیز  در سخنانش به تاثیر مخرب این توفان اشاره کرد و از هیاتهای نمایندگی خواست امنیت بیشتری در تغییرات آب و هوایی برای نسل های پیش رو تضمین شود. وی گفت: شکی نیست که تغییرات جوی محیط نامساعدی برای نسلهای آینده فراهم کرده است. نسلهای گذشته، بی آن که بدانند، از مزیت هایی دراین زمینه برخوردار بودند. و اکنون می دانیم که نسلهای آینده با مبارزه ای بزرگ رو به رو خواهند بود. ما باید سریعاً محیط عمل را برای آنان مساعد کنیم.

انتظار زیادی از نتیجه مذاکرات ورشو نمی رود، اگر چه این  مذاکراتمی تواند نشانه ای از احتمال دستیابی به یک پیمان جدید مبارزه با گرمایش جهانی در سال ۲۰۱۵ میلادی باشد.

***********************************************************************************

نمایندگان ۱۹۰ کشور جهان که در مذاکرات سازمان ملل درباره تغییرات جوی در ورشو شرکت کردند، در رسیدن به پیمانی برای کنترل گرمایش جهانی، پیشرفت اندکی داشتند. جامعه بین الملل در این نشست برای رسیدگی به مسائل کلیدی دیگر زیست محیطی نیز پیشرفت چندانی نداشت. 

آنی پتسونک، مشاور بین المللی و از کارشناسان صندوق حمایت از محیط زیست می گوید بر خلاف انتظارات و با وجود مذاکرات دو هفته‌ای، نشست ورشو دستاوردهای چشمگیری نداشت و هیات ها نتوانستند اهدافی چون کاهش تولید گازهای سوخت فسیلی را مورد رسیدگی قرار دهند.

به گفته این کارشناس، مسئله بعدی کمک مالی کشورهای ثروتمند به فقیر برای کاهش گازهای گلخانه‌ای و همچنین کمک به آنها برای وفق یافتن با تغییرات جوی بود. خانم پتسونک گفت این دو مسئله نیز پیشرفتی نداشت. 

کشورهای ثروتمند و صنعتی بالاترین تولید گازهای گلخانه‌ای را دارند. چین از نظر تولید گازهای گلخانه‌ای از آمریکا پیش گرفته و در صدر آلاینده‌های عمده است. 

سازمان ملل متحد امیدوار است چین، که پیمان کیوتو را امضا نکرده، نقش بهتری در هرگونه توافق در آینده برای حفظ محیط زیست ایفا کند.

خشم بر سر نبود پیشرفت معنادار در مذاکرات محیط زیست ورشو، موجب شد تا حدود ۸۰۰ فعال توسعه و محیط زیست، از جمله گروه‌های عمده‌ای چون صلح سبز و صندوق حیات وحش، مذاکرات را ترک کنند. خانم پتسونک می‌گوید علی رغم ترک بسیاری از شرکت کنندگان، بخش عمده شرکت کنندگان باقی ماندند از جمله صندوق دفاع از محیط زیست که یک گروه تحقیقاتی و مدافع محیط زیست است. 

این کارشناس شاغل در حوزه محیط زیست می گوید نشست سازمان ملل متحد تنها محل رسیدگی به مشکلات زیست محیطی نیست و چارچوب‌های دیگر بین‌المللی نیز هستند که برای از بین بردن مشکلات زیست محیطی تلاش می‌کنند. 

یکی از دستاوردهای نشست ورشو توافق بر سر کاهش گازهای گلخانه‌ای از طریق مهار روند نابودی جنگل‌ها بود و مجموعه تدابیری برای پرداخت پول به کشورهایی که صورت گرفت که با جلوگیری از قطع درختان به کاهش گازهای گلخانه‌ای کمک می کنند.

منبع : صدای آمریکا

امنیت جهانی و محیط زیست

قرن بیستم و خصوصا" نیمه دوم آن قرنی سرشار از تحولات سریع و بی سابقه در محیط زیست جهان بود. اثرگذاری انسان بر طبیعت اطرافش به جایی رسیده که دارای ماهیت و اهمیت جهانی شده و متاسفانه این تاثیرات از سرعت سرسام آوری نیز برخوردار گردیده است.

---

دیگر تقریبا" هیچ زیستگاه یا اکوسیستم طبیعی در سطح زمین وجود ندارد که لااقل اندکی دستخوش تغییر نگردیده باشد.اما تحولات زیست محیطی زاییده فعالیتهای بشری، اگرچه از دیر باز آغاز گردیده است اما هیچگاه باندازه چند سال گذشته مورد توجه نبوده و قبلا" به هیچ عنوان نگرانیهای مجامع بشری در این رابطه این قدر با بدبینی عجین نشده بود.

با توجه به قدرت تفکر و تعقل انسان،چنین انتظار میرفت که بشر هر روز بیش از گذشته به قدرتی تبدیل شود که بتواند معیارهای ارزشمند محیط زیست را حفاظت و بهبود بخشد اما بالعکس به نظر می رسد که انسان بطور روزافزون به نیرویی مقتدر تبدیل میشود که مایه ایجاد آشفتگی در بستر حیات خود و قطع ریشه های هستی اش میگردد.

این برداشت غیرقابل انکار به جایی رسیده که این فرض که زمین در حال بهبود است بیش از پیش نیازمند دفاع و توجیه است، در حالی که این فرض که کره زمین بطور خطرناکی در حال از بین رفتن است ، به هیچ یک از این دو رفتار نیازی ندارد!

در هر حال امروزه اغلب مسایل و مشکلات و تنگناهای زیست محیطی دیگر بعنوان یک موضوع محلی و یا حتی ملی بشمار نمی آیند و با توجه به وابستگی متقابل و غیر قابل تفکیک محیط زیست با مباحث کلان انسانی از جمله اقتصاد ، فرهنگ ، توسعه ، سیاست و بویژه نوع خاص آن یعنی ژئوپلتیک ، اخلاق ، فلسفه وعرفان و بسیاری دیگر از جنبه های مادی و معنوی حیات انسانها ،در واقع هر مشکل زیست محیطی در هر اندازه وحتی محدود در داخل مرزهای قراردادی یک کشور مشکلی برای کل جهان ونوع بشر بشمار می آید.

در این مقاله سعی شده تا با تأکید بر ارتباط محیط زیست با مسایل ژئوپلتیک و نیز اقتصاد و فقر،گوشه ای از اهمیت آن را بیان و نیز توجه هرچه بیشتر سیاستمداران،عقلا و تصمیم سازان اجتماعی و فرهنگی کشور را به این مسئله اساسی جهان امروز معطوف نماید.

 

زمینه گرم شدن زمین Global Warming Backgrounder

Global Warming Backgrounderزمینه گرم شدن زمین

نویسنده:

Athanasiou, Tom

چکیده مقاله

بحث‌های مربوط به آب و هوا دو روند رسمی را تاکنون طی کرده است. یکی پروتکل کیوتو که آمریکا از پیوستن به آن خودداری نموده است و دیگری کنفرانس سالانه احزاب که در آن بحث‌های انتقادی مطرح شد. این مقاله ابتدا با توضیح قسمت‌هایی از پروتکل کیوتو، رویکرد دولت آمریکا را در زمان کلینتون و همچنین بعد از آن نسبت به این پروتکل بررسی می‌کند. تاکنون از کشورهای مهم صنعتی،‌ اتحادیه اروپا،‌ ژاپن و کانادا این پروتکل را امضا نموده‌اند و آمریکا و استرالیا هنوز آن را امضا نکرده‌اند و روسیه نیز به تازگی قصد امضا آن را داشته است. اکنون بحث‌ها بر سر آن است که این پروتکل همانطور که شامل کشورهای صنعتی می‌شود کشورهای در حال توسعه را نیز در برگیرد و قدم‌های بعدی نیز برداشته شود. منبع : www.fpif.org

تحقق مدیریت یکپارچه محیط زیست شهری و توسعه پایدار شهری

فقط چکیده مقاله

لزوم تحقق مدیریت یکپارچه محیط زیست شهری


نغمه مبرقعی

خلاصه مقاله:

در سالهای اخیر رشد روز افزون شهر نشینی، خصوصاً در کشورهای در حال توسعه ، تغییرات سریعی در روند توسعه و میزان جمعیت شهرها رقم زده است. تغییراتی که بیش از هر چیز نیازمند مدیریت و کنترلی آگاهانه است. امروزه نیمی از جمعیت جهان در شهر ها ساکنند و این میزان تا سال 2030 به 60 درصد خواهد رسید. میزان رشد شهر نشینی در کشورهای در حال توسعه بیش از سایر نقاط جهان است به طوری که ماهانه پنج میلیون نفر به جمعیت شهر نشین در این کشورها افزوده می شود. این دگرگونی سریع حکم می کند تا تغییراتی در نحوه برنامه ریزی و مدیریت شهری صورت گیرد و برنامه ها از جامع نگری و هماهنگی بیشتری نسبت به روشهای پیشین برخوردار گردند. هنگامی که شهر ها از نظر اندازه و تعداد جمعیت رشد می کنند، توجه به هماهنگی میان جنبه های کالبدی، اجتماعی و محیط زیستی آنها بسیار حائز اهمیت است و پایداری شهر در گروهمخوانی میان این عوامل خواهد بود. در این میان محیط زیست به عنوان بستر توسعه نقش بسزایی در روند شکل گیری شهرها داشته و بهره مندی از محیط زیست سالم و اکوسیستم های پایدار نه تنها تامین کننده نهاده های لازم در فرایند توسعه است، بلکه فراهم کننده محیطی مناسب برای زیستن بشر و شرکت مناسب او در این فرایند خواهد بود. هدف کلان سیستم مدیریت شهری تقویت فرایند توسعه پایدار شهر است به نحوی که زمینه و محیط مناسب را برای زندگی راحت، امن و کارآمد شهروندان فراهم سازد. مسلماً با چنین دیدگاهی نقش محیط زیست در مدیریت شهری بسیار شایان توجه و کلیدی اس ت. مدیریت محیط زیست شهری از ابعاد وسیع و جنبه های گوناگونی برخوردار است که از آن جمله می توان به مدیریت کمی و کیفی منابع آب، مدیریت پسماند، افزایش کارایی انرژی، توسعه حمل و نقل شهری، کنترل آلودگی صوتی، کنترل آلودگی های آب و هوا، تخصیص بهینه کاربریها با توجه به قابلیتهای محیطی، توزیع بهینه فضای سبزشهری و کاهش مخاطرات زیست محیطی اشاره نمو د. این طیف وسیع و متنوع از وظایف، نیازمند مداخله نهاد ها و سازمانهای متعددی است و لازمه دستیابی به یک مدیریت موفق وجود هماهنگی موثر میان نهاد های درگیر و برخورداری از مدیریت یکپارچه و هماهنگ محیط زیست شهری است. در مقاله ی حاضر الگویی به منظور تحقق مدیریت یکپارچه محیط زیست شهری ارائه گردیده است که در آن شورای شهر به عنوان نهاد هماهنگ کننده، از نقش کلیدی در آگاهی رسانی، ممانعت از دوباره کاریها و عدم بروز مدیریتهای موازی برخوردار است. با اعمال این الگو انتظار می رود انجام وظایف در حوزه مدیریت محیط زیست شهری به گونه ای کارامد تر و با کارایی بیشتری صورت پذیرد.

کلمات کلیدی:
مدیریت محیط زیست، مدیریت یکپارچه شهری، محیط زیست، توسعه پایدار شهری

منبع : نخستین همایش توسعه شهری پایدار

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا

محیط سبز

بررسی سازوکارها و زمینه های مشارکت عمومی در حفاظت از محیط زیست

بررسی سازوکارها و زمینه های مشارکت عمومی در حفاظت از محیط زیستهادی ویسی (پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، ایران)
اکبر مجد الدین

چکیده :

این پژوهش با هدف بررسی و تبیین ماهیت مشارکت کنندگان، زمینه های مشارکت و سازوکارهای مشارکت عمومی در حفاظت از محیط زیست انجام شد. روش پژوهش پیمایشی و پاسخگویان 150 نفر از کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست بودند که با روش تصادفی گزینش شدند و داده ها با روش پرسشنامه پستی جمع آوری شد. برای اطمینان از روایی و پایایی پرسشنامه از میزگرد متخصصان و محاسبه ضریب آلفا کرانباخ پس از تکمیل و جمع آوری داده های 20 پرسشنامه بهره گیری شد. در تحلیل داده ها، از تحلیل عاملی برای تبیین فرضیات پژوهش بهره گیری شد. پرسشنامه با بهره گیری از مقیاس پنج تایی، نظرهای کارشناسان محیط زیست را بررسی کرد و نتایج نشان داد که رهبران مذهبی، مدیران محلی، آموزگاران و مروجان و مدیران کارخانه ها و مدیران مسوول رسانه ها دارای بیشترین توان و قابلیت مشارکت در حفاظت از محیط زیست هستند و مهم ترین زمینه های مشارکت آنان، فعالیت ها پیشگیرانه، همیارانه، مدیریت مناطق حفاظت شده می باشند. سرانجام در رابطه با سازوکار های مناسب مشارکت عمومی، یافته ها نشان داد که گروه های جامعه محلی (تعاونی ها)، نشست هم اندیشی و مراسم نمادین از اهمیت بیشتری برخودارند.
کلید واژه: محیط زیست، مشارکت، زمینه های مشارکت، سازوکار های مشارکت دانلود متن کامل مقاله در ادامه ... (PDF)   منبع : نشریه محیط زیست طبیعی (منابع طبیعی ایران) بهار 1389; 63(1):93-106.

اصل 50 قانون اساسی درباره "حفاظت از محیط زیست" چه می‌گوید؟

در اصل 50 قانون اساسی آمده است:«در جمهوری‏ اسلامی، حفاظت‏ محیط زیست‏ که‏ نسل‏ امروز و نسل‌های‏ بعد باید در آن‏ حیات‏ اجتماعی‏ رو به‏ رشدی‏ داشته‏ باشند، وظیفه‏ عمومی‏ تلقی‏ می‏شود. از این‏ رو فعالیت‌های‏ اقتصادی‏ و غیر آن‏ که‏ با آلودگی‏ محیط زیست‏ یا تخریب‏ غیر قابل‏ جبران‏ آن‏ ملازمه‏ پیدا کند، ممنوع‏ است.»

---

زمین سرمایه مشترک بشر برای نسل حاضر و نسل‌های آینده است؛ به همین دلیلی تمامی تلاش‌هایی که برای حفاظت محیط زیست انجام می‌شود در حقیقت گام برداشتن در مسیر حفظ نسل بشری است. با این حال در گیر‌ودار زندگی روزمره، گاهی انسان‌ها کمتر به میراث گرانبهای زندگی خود توجه دارند و گاه عمدا به تخریب آن می‌پردازند که به همین دلیل قوانینی برای حمایت از محیط زیست به تصویب رسیده و مجازات‌هایی را برای کسانی که این میراث خدادادی را نادیده می‌گیرند، در نظر گرفته است.
 

*ابهام در تعریف محیط زیست

 ابهام در تعریف تفسیر ماهوی مربوط به معنای قانونی محیط زیست اشکالاتی را به وجود آورده ؛ چرا که هیچ متن حقوقی محیط زیست را به صورت جامع و مانع تعریف نکرده است، بلکه در همه تعاریف تنها از سه عنصر طبیعت، منابع طبیعی، شهر و مناظر سخن گفته‌اند و حقوق و تکالیف را حول آن محورها بیان کرده‌اند. به طور مثال می‌توان به برخی از قوانین و مقررات موضوعه مانند قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست. قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع کشور، قانون شکار و صید، قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا، قانون شهرداری و... اشاره کرد.

شاید بتوان محیط زیست را کل منابع طبیعی تجدیدشونده شامل جنگل‌ها، مراتع، منابع آبی و... تعریف کرد که شامل طیف وسیع و گسترده‌ای از تعاریف تخصصی مربوطه به این حوزه می‌شود؛ از سوی دیگر هر گاه ما از محیط زیست صحبت می‌کنیم در واقع تأثیر‌های آن بر نوع بشر را در نظر داریم.

*استفاده از ظرفیت اخلاق

 برای اینکه بتوان مردم را ملتزم به حفظ محیط زیست کرد باید به جای تکیه بر قواعد حقوقی به ترویج قواعد اخلاقی مربوط به محیط زیست پرداخت. اگر چه جرایم و مجازات‌های مربوط به محیط زیست نقش بزرگی در کاهش آسیب به محیط زیست دارد، اما اگر مردم از دورن خود را ملتزم به احترام به محیط زیست ندانند از دست قوانین و مقررات هم کاری ساخته نخواهد بود.

 باید گفت که اخلاق زیست محیطی حال‌نگر و آینده‌نگر است؛ چرا که علاوه بر امروز، نسل‌های فردا را نیز مورد توجه قرار می‌دهد و این همان موضوعی است که اصل 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به آن تاکید می‌کند؛ در این اصل آمده است که «در جمهوری‏ اسلامی، حفاظت‏ محیط زیست‏ که‏ نسل‏ امروز و نسل‌های‏ بعد باید در آن‏ حیات‏ اجتماعی‏ رو به‏ رشدی‏ داشته‏ باشند، وظیفه‏ عمومی‏ تلقی‏ می‏شود. از این‏ رو فعالیت‌های‏ اقتصادی‏ و غیر آن‏ که‏ با آلودگی‏ محیط زیست‏ یا تخریب‏ غیر قابل‏ جبران‏ آن‏ ملازمه‏ پیدا کند، ممنوع‏ است.»

 درست همین جاست که پای حقوق به میان می‌آید. قانون برای حمایت از محیط زیست شروع به وضع بایدها و نبایدهایی می‌کند و نهادهایی را برای نظارت بر اجرای این تکالیف و حقوق پیش‌بینی می‌کند و از سوی دیگر با پیش‌بینی مکانیزم‌های بازدارنده‌ای که غالبا از جنس مجازات هستند، سعی می‌کند اجرای کامل آن را تضمین کند. بدین ترتیب بسیاری از گزاره‌های اخلاقی که شکل باید و نباید می‌گیرند لباس قانون به تن می‌کنند و نقش جدی‌تری برای حفاظت از زیست بوم آدمی بازی می‌کنند.

 
*حقوق و حفظ طبیعت

تصویب قوانین و مقررات همیشه راهکار حل مشکل نیست؛ اما برای مقابله با تهدیدات موجود برای محیط زیست وجود قوانین و مقررات کارآمد می‌تواند بسیار مفید و موثر باشد. قوانین، آیین‌نامه‌ها و مصوبات فراوانی به تصویب مقنن رسیده است تا محیط زیست را از تخریب محافظت کند و اغلب این قوانین اقدام به جرم‌انگاری فعالیت‌های مخرب محیط زیست کرده‌اند که در نتیجه مفهومی به نام جرایم زیست محیطی به وجود آمده است.
در تعریف چنین جرایمی آورده‌اند که جرایمی هستند که باعث ورود آسیب و صدمه شدید به محیط زیست و به خطر افتادن جدی و سلامت بشر می‌شوند. اولین قوانین و مقررات مرتبط با این حوزه را مواد مربوط به صید و شکار در قانون مدنی، یعنی مواد 179 و 189 است ؛ قانون شکار (مصوب 4/12/1335) و قانون شکار و صید (مصوب 16/3/1346) صرفا درباره محیط زیست طبیعی بوده است؛ اما اولین قانون جامع که به طور نسبی در خصوص همه ابعاد محیط زیست به تصویب رسید و تغییر ساختار تشکیلات سازمان حفاظت محیط زیست را نیز در پی داشت، قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست در مورخ 28/3/1353 است.

 
*جرایم محیط زیستی

 

برخورد سریع و قاطع با جرایم زیست محیطی می‌تواند تاثیر بازدارنده‌ای در کاهش تخلفات علیه محیط زیست داشته باشد. یکی از این جرایم ارتکابی نسبت به جانداران محیط زیست بجز انسان است که شامل تمامی گیاهان و حیوانات می‌شود.
بر همین اساس تخریب جنگل‌ها و مراتع از جمله مواردی است که باعث بر هم خوردن تعادل در محیط زیست و بنابراین عملی مجرمانه محسوب می‌شود. اما گروه دیگر، جرایم ارتکابی نسبت به عناصر بی‌جان محیط زیست از قبیل آب و هوا، خاک، صدا و آلودگی‌های شیمیایی را در بر می‌گیرد.

 آنچه از وضع قوانین و مقررات بر می‌آید نشان می‌دهد که حقوق برای حفظ طبیعت عزم خود را جزم کرده، حجم وسیعی از قوانین در این باره تصویب شده است و از سوی دیگر رشته حقوق محیط زیست هم در سطح کارشناسی ارشد در دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی راه‌اندازی شده است تا مشکل کمبود نیروی انسانی متخصص در این حوزه را برطرف کند؛ اما این کارها برای جلوگیری از تخریب بی رویه محیط زیست کافی نیست؛ زیرا علاوه بر وجود قوانین و مقررات کارآمد

 
*متولیان محیط زیست چه کسانی هستند؟

متولی اصلی محیط زیست در ایران را باید سازمان حفاظت محیط زیست دانست. مهم‌ترین اهداف این سازمان اقداماتی مثل تحقق اصل پنجاه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به منظور حفاظت از محیط زیست و تضمین بهره‌مندی درست و مستمر از آن و حفاظت از تنوع‌ زیستی کشور است. قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست از جمله وظایف این سازمان را پیشگیری و ممانعت از آلودگی و هر اقدام مخربی که موجب بر هم خوردن تعادل و تناسب محیط زیست می‌شود، می‌داند.

 علاوه بر نهادهای دولتی سازمان‌های خودجوش غیر دولتی زیادی برای حفظ محیط زیست تلاش می‌کنند.

سمن‌های زیست محیطی از نظر کمی رشد خوبی داشته‌اند، اما رشد کیفی این تشکل‌ها نتوانسته است چون رشد کمی آنها منحنی رو به بالایی داشته باشد که باید مورد بررسی قرار گیرد. وابسته‌نبودن به بودجه‌های دولتی و ایجاد بسترهای مناسب برای توانمندسازی این سازمان‌های زیست‌محیطی غیردولتی، دادن آزادی عمل به آنها برای فعالیت‌های آموزشی، اجتماعی و فرهنگی و به رسمیت شناختن آنها به عنوان نهادهای غیردولتی و غیرسیاسی می‌تواند تشکل‌های زیست‌محیطی را به مهم‌ترین اهرم‌های اجرایی در رفع مشکلات زیست‌محیطی جامعه بدل کند. این سازمان‌های مردم نهاد برای فعالیت می‌توانند در سازمان محیط زیست یا وزارت کشور یا سازمان ملی جوانان به ثبت برسند.

در مجموع باید گفت وضعیت محیط زیست در کل دنیا و از جمله کشورما واجد وضعیت امیدبخشی نیست؛ به طوری که این سرمایه مشترک بشری رو به زوال می‌رود؛ بر این اساس قوانین و مقرراتی به تصویب رسیده است تا بلکه این روند‌نگران کننده را متوقف کند. اما در کنار این قوانین و مقررات آنچه می‌تواند حل مشکل تخریب محیط زیست را به دنبال داشته باشد، نهادینه کردن اخلاق زیست محیطی است به گونه‌ای که هر شخص خود را ملتزم به حفظ محیط زیست بداند. در کنار آن تصویب قوانین بازدارنده و کارآمد و مهم‌تر از آن، اجرای جدی آنها می‌تواند در حفاظت بهتر از محیط زیست موثر باشد.

منبع : سایت باشګاه خبرنګاران جوان yjc.ir