دانشگاه زابل
پایان نامه کارشناسی ارشد
پژوهش حامد شفیعی
به ادامه مطلب بروید !
روش تحقیق دلفی
محسن رضایی
چکیده
یکی از روش های کسب دانش گروهی مورد استفاده، تکنیک دلفی است (1) که فرایندی است که دارای ساختار پیش بینی و کمک به تصمیم گیری در طی راندهای پیمایشی، جمع آوری اطلاعات و در نهایت، اجماع گروهی است 2) و (3در حالی که اکثر پیمایش ها سعی در پاسخ به سؤال چه هست؟ دارند، دلفی به سؤال چه می تواند/ چه باید باشد؟ پاسخ می دهد(4). با توجه به اینکه امروزه تکنیک دلفی در تحقیقات آینده پژوهی به شدت مورد توجه و استفاده قرار می گیرد، این مقاله، به تفصیل این تکنیک را از نظر تاریخچه، تعریف، انواع، اهداف و کاربردها، شرایط کاربرد، اجزای اصلی، فرایند، مزایا و محدودیت ها و پیشنهاداتی برای بکار گیری بهتر روش، شرح می دهد.
مقاله با متن کامل
بقیه در ادامه مطالب...
چکیده پایان نامه
مقایسه کارآیی روشهای خاکشناسی و آمایشی در ارزیابی توان و مدیریت حوضه آبخیز پشتکوه
بهنام هوشیاری
1378
دانشگاه شیراز
چکیده
ملاحظات زیست محیطی تا سالهای زیادی در توسعه کشورها نادیده انگاشته میشد. در سه دهه آخر قرن بیستم فاکتورهای زیستمحیطی نقش مهمی را در جهت و سرعت توسعه ملتها بازی کردند. توسعه انسانی در توازن کلی نگاهدارنده کره زمین بعنوان یک مکان قابل سکونت در جهان ایجاد اختلال میکند. ما این واقعیت را در مورد محیط زیست درک میکنیم، ولی بیشتر ما به انصراف از مصرف بیرویه منابعی که شاخصه زندگی جدید میباشند، از خود تمایلی نشان نمیدهیم. بنابراین کاربرد آنالیز یا ارزیابی زیست محیطی (EIA) در انجام این فرایند، نخستین گام میباشد. ارزیابی زیست محیطی در تعیین نتایج یا اثرات پروژهها یا فعالیتهای پیشنهادی مؤثر است .
در این پایاننامه، از یک دیدگاه مناسب اثر به معنای تغییر (هر نوع تغییری، مثبت یا منفی) میباشد. بنابراین یک ارزیابی زیست محیطی عبارت از مطالعه تغییرات احتمالی در خواص زیستفیزیکی و اجتماعی اقتصادی مختلف محیط زیست میباشد که ممکن است تحت تاثیر فعالیت پیشنهادی ایجاد شده باشند.
امروزه شرایط زیست محیطی بطور جدی در حال تخریب میباشند. آلودگی هوا، آلودگی منابع آب ، مواد زاید خطرناک ، و تخریب زمینهای کشاورزی و جنگلها درحد بسیار گستردهای مطرح میباشند. از جملع مهمترین آلایندهها، میتوانیم به آلودگی منابع آب (رودخانهها، دریاچهها و غیره) اشاره کنیم. سدهای مخزنی چیزی جز دریاچهها دست ساخت بشر نمیباشند که جهت برآورد اهداف خاصی نظیر تامین اب ، آبیاری، کنترل سیلاب ، تولید انرژی برقانی و غیره مرود توجه قرار میگیرند. از آنجایی که سدهای مخزنی دارای اثرات بسیار مهمی بر ویژگیهای زیست محیطی میباشند، انجام یک انالیز زیست محیطی جهت پیشبینی اثرات احتمالی و اتخاذ یک تصمیم مناسب پیشنهاد میگردد.
برای فهم بهتر ارزیابی اثرات زیست محیطی و تعیین اهمیت اثرات سدهای مخزنی، سد درودزن بعنوان یک مطالعه موردی انتخاب گردید و ارزیابی اثرات زیستمحیطی بصورت گام به گام در مورد پروژه سد درودزن مورد بررسی قرار گرفت . در این پایاننامه ارزیابی اثرات زیست محیطی درودزن در مراحل ساخت و بهرهبرداری انجام گرفته است و در نتیجه، مشخص گردید که سد درودزن دارای اثرات بسیار مهمی بر روی محیط زیست منطقه میباشد. درجه اهمیت اثرات زیست محیطی در مرحله ساخت و بهرهبرداری به ترتیب زیاد و متوسط میباشد. جهت تعدیل آهنگ تخریب محیط زیست و بهبود شرایط، برنامههایی برای پایش و نظارت پروژه پیشنهاد گردیده است .
مدل تصمیم گیری (Decision making model ) یکی از انواع روشهای ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست (EIA) می باشد. مدل تصمیم گیری تجلی ارتباط بین کمیت ها و کیفیت های بخشی از جهان هستی به صورت فیزیکی و ریاضی است ، به صورتیکه نشان دهنده یک هستی و یا یک پدیده موجود در دنیای واقعی باشد. از این قرار، مدلها روابط بین داده ها را برای پیش بینی چگونگی رویدادها درجهان واقعی تشریح می کنند. مدل تخریب (Makhdoum,2002) یکی از انواع مدلهای ریاضی است که در این بررسی برای مطالعه آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان از آن استفاده شده است . در این روش برای نمایاندن تخریب در واحدهای نشانزد – که بسته به مورد می تواند آبخیز، زیر حوزه ، شهر و شهرستان ، واحد زیست محیطی ، زیستگاهها و یا شبکه باشد – از مدلهای خطی استفاده می گردد.
رابطة تخریب عبارت است از :
H= ( ΣI + Dp)/ V0
H = ضریب تخریب هر واحد نشانزد
ΣI = مجموع شدت عوامل تخریب هر واحد نشانزد
Dp = تراکم فیزیولوژیک ( نسبت جمعیت بر وسعت زمین های قابل کشت ) V0 = آسیب پذیری بوم شناختی
برای دستیابی به این مهم ابتدا محدوده استان همدان ( مرزسیاسی) به 849 شبکه 2500 هکتاری ( 2×2 سانتی متر روی نقشه توپوگرافی 250000 :1 ) تقسیم شد.آسیب پذیری اکولوژیکی با استفاده از نقشه های شیب، ارتفاع، اقلیم، حساسیت سنگ مادر به فرسایش، خطر زمین لرزه، طبقات آسیب پذیری خاک، حساسیت هیدرولوژیک، پوشش گیاهی و زیستگاه محاسبه شده و طبقه بندی گردید. در مرحله بعد با استفاده از نقشه توپوگرافی، مشاهدات میدانی و نظرات کارشناسان و افراد محلی تعداد 19 عامل تخریب در کل استان شناسائی و شدت آنها تعیین گردید. تراکم فیزیولوژیک هم از تقسیم جمعیت موجود در هر شبکه کاری بر وسعت زمینهای قابل کشت در هر شبکه به دست آمد. در نهایت با استفاده از جدول نهائی تخریب و وارد کردن پارامترهای مدل در نرم افزارExcell، ضریب تخریب در هر یک از شبکه های کاری استان مورد محاسبه و تحلیل قرار گرفت. ضرائب تخریب به دست آمده برای کلیه شبکه ها بر اساس تئوری فازی در6 طبقه و3 دسته طبقه بندی شدند .
بدین ترتیب کلیه شبکه ها از نظرشدت و میزان تخریب با یکدیگر مقایسه شدند و کل استان به سه پهنه با قابلیت توسعه بیشتر، نیازمند بازسازی و نیازمند اقدامات حفاظتی تقسیم شد. در مجموع 59/87 درصد از مساحت کل استان مستعد توسعه بیشتر، 083/12 درصد نیازمند بازسازی و 513/0 نیازمند اقدامات حفاظتی شناسایی شد.
ادامه مطلب ...بنفشه آریانپور
معصومه ابوالفتحی
تهمینه احمدزاده
آسان باقر زاده
نازیلا رنجبران
چکیده پایانامه زیست محیطی (طرح)
برای دستیابی به همکاری توسعه و محیط زیست به شناسایی پیامدهای حاصل از اجرای پروژهه ای توسعه ای می باشد در واقع ارزیابی پیامدهای زیست محیطی را باید مکانیسمی در جهت بالا بردن کارآیی تحلیل سود - هزینه بشمار آورد .
توسعه صنعتی سطح استان گیلان در غالب ایجاد 17 شهرک صنعتی در طول برنامه های دوم و سوم سبب شده تا ارزیابی اثرات توسعه این طرح ، مزایا و معایب اجرای فعالیتهای این چنینی را به نقد و بررسی بکشاند .
در اجرای این طرح ارزیابی از روش ترکیبی لئوپولد و تجزیه و تحلیل سیستمی استفاده شده و جمع آوری اطلاعات با توجه به دو محدوده بیرونی و درونی پروژه در دست اجرا و بر اساس معرفی وضعیت موجود به لحاظ منابع زیست محیطی و بانک اطلاعاتی صنایع صورت گرفته ، نتایج به دست آمده مشخص می کند که بعضی از ویژگیهای طبیعی موجود در نوار ساحلی دامنه شمالی البرز به عنوان عوامل محدودیت در اجرای طرحهای توسعه ای نظیر احداث شهرکهای صنعتی تلقی می شود و آنالیز بانک اطلاعاتی بررسی روند استفاده از سرمایه و ایجاد اشتغال را فاقد کارایی مناسب نشان می دهد. با استفاده از نتایج ماتریس مشخص می شود که پیامدهای تخریبی متوسط 31% در اجرای این طرح مشاهده می شود. همچنین این طرح 5/45% اثرات مثبت ناچیز را به همراه دارد.
لذا پیشنهاد می شود تلفیق منابع طبیعی و نیروی انسانی و حجم سرمایه گذاری به صورت مناسبی صورت گرفته تا اجرای طرح از چارچوب مصوب احداث برای دستیابی به همکاری توسعه و محیط زیست به شناسایی پیامدهای حاصل از اجرای پروژهه ای توسعه ای می باشد د رواقع ارزیابی پیامدهای زیست محیطی را باید مکانیسمی در جهت بالا بردن کارآیی تحلیل سود - هزینه بشمار آورد . توسعه صنعتی سطح استان گیلان در غالب ایجاد 17 شهرک صنعتی در طول برنامه های دوم و سوم سبب شده تا ارزیابی اثرات توسعه این طرح ، مزایا و معایب اجرای فعالیتهای این چنینی را به نقد و بررسی بکشاند .
منبع: پژوهشکده علوم و فناوری ایران ادامه مطلب ...
چکیده پایان نامه کارشناسی ارشد
ضرورت توجه به عامل محیط زیست
در طراحی ها و برنامه ریزی های توسعه اقتصادی کشورهای در حال توسعه و جمهوری اسلامی ایران
غلامعلی رجبی یزدی
چکیده :
نگرانی کشورهای جهان اعم از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته از عواقب ناهنجار ناشی از افزایش فقر، آلوده سازی محیط زیست ، رشد جمعیت و توسعه ناهمگون باعث شد عناصر توسعه پایدار (اقتصاد، محیط زیست و امور اجتماعی ) در تدوین استراتژیها و برنامه ریزیهای اقتصادی کشورها مورد توجه خاص قرار گرفته تا بدین ترتیب تهدیدات زیست محیطی از قبیل کاهش لایه ازن ، تغییرات آب و هوا، تخریب جنگلها و مراتع، آلودگی هوا، از بین رفتن تنوع گونه های جانوری و گیاهی تقلیل یابد. نظر به اینکه به جمهوری اسلامی ایران به دلایل:
1) تهدیدات زیست محیطی از قبیل نابودی جنگلها، فرسایش خاک، پیشروی کویر و بیابانها، آلودگی هوا، مصرف نامحدود منابع طبیعی، عدم رعایت حداقل استانداردهای زیست محیطی توسط صنایع و....
2) اقتصاد متکی به نفت و تهدیدات زیست محیطی ناشی از فعالیتهای مربوط به استخراج، انتقال و استعمال فرآورده های نفتی از قبیل تغییرات آب و هوا ناشی از سوختهای فسیلی، آلودگی هوا، آلودگی آبهای خلیج فارس و دریای مازندران
3) تعهدات بین المللی به عنوان عضوی از جامعه بین الملل ملزم به قائل شدن نقش محوری به محیط زیست در طراحی ها و برنامه ریزیهای توسعه اقتصادی خود میباشد، برنامه ریزان کشور با دو سئوال مواجه بوده که باید به آن اندیشیده و برای آن پاسخی ارائه کنند
1-؟ What to do (ابزارهای اقتصادی از قبیل حقوق مالکیت، ایجاد بازار، نظام عوارض ها، نظام جریمه ای، ابزارهای پولی، ابزارهای مالی، التزامهای حسن اجرای کار و نظامهای استرداد سپرده از جمله راهکارهای پیشنهادی در این رابطه بشمار میرود.)
2-؟How to do این رساله به دنبال یافتن پاسخ به سئوال فوق است و در این رابطه، عناصر تدوین و اجرای استراتژی توسعه پایدار کشور و چگونگی ارتباط آنها با یکدیگر رابشرح زیر ارائه مینماید. رهبری، طراحی، اجرا و نظارت رهبری با اولویت قائل شدن به موضوع محیط زیست و تعریف اهداف اصلی نیل به این اولویت، برنامه ریزی، سیاست گذاری، سرمایه گذاری و تشکیل ساختار و نهادهای لازم را هدایت می نماید. در مرحله اجرا، ابزارهای ضروری از جمله تعریف مسئولیتها، پشتیبانی مالی، ابتکارات و سایر مکانیزمها تعیین میگردد. نظارت و آموزش عنصرمهم و اساسی در روند اجرایی استراتژی محسوب میگردد. نقش ارتباطات، مشارکت، هماهنگی و همکاری، اطلاعات و آموزش در این مرحله تعریف خواهد شد.
دانشگاه : دانشگاه تهران
استاد راهنما : محمود متوسلی
چکیده پایان نامه کارشناسی ارشد
آلودگی های زیست محیطی
پهنهبندی آلودگی هوای شهر اصفهان
بنفشه صالحی
چکیده :
آلودگی هوا از مهمترین مشکلات زیست محیطی قرن اخیر است که سلامت انسانها را تهدید می نماید. از عمده ترین منابع ایجاد آلودگی هوای شهری می توان به تردد وسائط نقلیه، فعالیت صنایع و افزایش مصرف سوختهای فسیلی اشاره نمود. اثرات آلودگی هوا بر انسانها و محیط زیست در سالهای اخیر افزایش یافته که از مهمترین آن تاثیر بر روی سیستم تنفسی و بیماریهای آسم و برونشیت میباشد. شهر اصفهان به عنوان یکی از بزرگترین شهرهای ایران و دومین شهر صنعتی ایران از جمله کلانشهرهای آلوده است که پس از تهران مقام دوم آلودگی هوای ایران را دارا میباشد.
در این تحقیق، در شهر اصفهان با استفاده از روش درون یابی IDW در محیط GIS نقشههای پهنه بندی آلودگی هوا بر اساس دادههای آلودگی سال 1388 به صورت دوره های زمانی ماهانه، فصلی و کل سال تهیه شدند. دادههای پایش آلودگی هوا در پنج ایستگاه سنجش آلودگی هوا از اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان تهیه شد. اختلاف میانگین غلظت آلایندهها در ایستگاههای مختلف توسط آزمونهای ANOVA و توکی مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج نشان داد به غیر از SO2 اختلاف میانگین بقیه پارامترها در بیشتر ایستگاهها معنی دار میباشد (05/ P<). نتایج ضریب همبستگی پیرسون، وجود همبستگی خطی معنی دار بین NO و NOx (01/0 P<)و بین SO2 و PM10 ( 05/0 P<)را نشان داد. غلظت پارامترهای NO،NO2،NOx و O2 در ماهها و فصول سرد سال که شرایط انجام واکنشهای فتوشیمیایی ضعیف بوده و از طرفی استفاده از وسایل گرمایشی بیشتر است، بالاتر بود. برای آلاینده CO بالاترین میزان در زمانها ومناطقی مشاهده شد که حجم تردد و ترافیک شهری بالا میباشد. بالاترین مقدار O3در تیر ماه که شرایط جوی مناسب جهت انجام واکنشهای اتمسفری فراهم است بدست آمد. بین میانگین غلظت آلایندهها در روزهای هفته تفاوت قابل ملاحظه ای مشاهده نشد و فقط در روز جمعه میزان پارامترها تا حدودی کمتر بود. نقشههای پهنهبندی نشان داد که بخشی از مناطق 3 و 4 شهرداری که در مرکز شهر واقع شده اند و رفت و آمد وسائط نقلیه بالاتر و تردد بیشتر است میزان آلودگی بالاتر از سایر مناطق میباشد. به طور کلی در مناطق شرقی و شمال شرقی شهر اصفهان نسبت به مناطق جنوب غلظت آلایندهها بالاتر بود. نقشههای PSI نشان داد بالاترین میزان PSI در سال 1388 در تیر ماه وجود داشته و ایستگاه احمدآباد بیشترین مقدار PSI را در بین ایستگاهها داشته است.
منبع : دانشګاه صنعتی اصفهان-دانشکده منابع طبیعی-ګروه محیط زیست
استاد راهنما : دکتر نورالله میرغفاری
منبع : دانشګاه صنعتی اصفهان-دانشکده منابع طبیعی-ګروه محیط زیست
استاد راهنما : دکتر نورالله میرغفاری
منبع : دانشګاه صنعتی اصفهان-دانشکده منابع طبیعی-ګروه محیط زیست
استاد راهنما : دکتر نورالله میرغفاری