..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..
..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..

..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..

منابع طبیعی-بیابان زدایی-محیط زیست

نگرشی بر محیط زیست حوضه رودخانه شور

نگرشی بر محیط زیست حوضه رودخانه شور


دکتر شهریار خالدی

چکیده :

در قسمت اعظم سرزمین ایران به دلیل نفوذ پر فشار جنب گرمسیری نواحی خشک گسترده ای از جمله استپ ها بیابان ها و کویر ها استقرار یافته اند البته عوامل دیگری در این خشکی نمقش دارند ولی نقش تخربیبی انسان این شرایط را تشدید نموده است از سوی دیگر متاسفانه اهمیت نواحی بیابانی و استپی کشورمان هنوز بریا بسیاری ازم ردم توجیه شنده است قطع رستنی ها چرای بی رویه و به زیر کشت بردن مراتع تخریزب زیادی را بر محیط زیست اعمال می کند و اکولوپی گیاهی با توجه به این روند با سیر قهقرایی مواجه گردیده است شکار بی رویه و عدم پایبندی به اصول شکار اکولوپی جانوری پهنه مورد مطالعه را با مشکل مواجحه ساخته است اهمیت اکوسیستم رودخانه شور به ویژه با گیاهان انتبوه و زنجیره های غذایی جالب و جانوران مهاجر نیز باید مورد توجه قرار گیرد آلودگی ناشی از دفع زباله پهنه مورد مطالعه را به شدت تحت تاثیر قرار داده است و انجام یک چنین اقدامات مخرب درجای جای کشورمان مشاهده می شود شیوع بیماری ناشی از دفع زباله و هجوم حشرات و جانوران زباله خوار پهنه مورد مطالعه را به مخاطره انداخته که در نهایت پیامدهای اسف باری را به انسان وارد نوموده است .

منبع :نشریه پژوهش های جغرافیایی دوره 26 شماره 1(بهار 1383)


دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل) 

ادامه مطلب ...

ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان باکاربرد مدل تخریب

ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان باکاربرد مدل تخریب

دکتر مجید مخدوم، مهندس مهرداد چراغی
دکتر نعمت ا... خراسانی، دکتر محمد جعفری، مهندس عاطفه چمنی



چکیده :

مدل تصمیم گیری (Decision making model ) یکی از انواع روش های ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست (EIA) است. مدل تصمیم گیری تجلی ارتباط بین کمیت ها و کیفیت های بخشی از جهان هستی به صورت فیزیکی و ریاضی است ، به صورتی که نشان دهندة هستی، یا پدیده موجود در دنیای واقعی باشد. از این قرار، مدل ها روابط بین داده ها را برای پیش بینی چگونگی رویدادها درجهان واقعی تشریح می کنند. مدل تخریب Makhdoum,2002)) یکی از انواع مدل های ریاضی است که در این بررسی برای مطالعة آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان از آن استفاده شده است .

 در این روش برای نمایاندن تخریب در واحدهای نشانزد – که بنا به مورد می تواند آبخیز، زیرحوزه ، شهر و شهرستان، واحد زیست محیطی ، زیستگاه ها، یا شبکه باشد – از مدل های خطی استفاده می شود.

رابطة تخریب عبارتند از : H= ضریب تخریب هر واحد نشانزد ?I= مجموع شدت عوامل تخریب هر واحد نشانزد DP= تراکم فیزیولوژیک (نسبت جمعیت بر وصعت زمین های قابل کشت) و V0آسیب پذیری بوم شناختی برای دستیابی به این مهم، ابتدا محدوده استان همدان (مرز سیاسی) به 849 شبکه 2500 هکتاری (2×2 سانتیمتر روی نقشه توپوگرافی 250000 : 1) تقسیم شد. آسیب پذیری اکولوژیکی با استفاده از نقشه های شیب ، ارتفاع، اقلیم، حساسیت سنگ مادر به فرسایش ، خطرزمین لرزه ، طبقات آسیب پذیر ی خاک ، حساسیت هیدرولوژیک ، پوشش گیاهی و زیستگاه محاسبه شده و طبقه بندی شد. در مرحله بعد با استفاده از نقشه توپوگرافی ، مشاهدات میدانی ونظرهای کارشناسان و افراد محلی ، تعداد 19 عامل تخریب درکل استان شناسایی و شدت آنها تعیین گردید. ت

راکم فیزیولوژیک هم از تقسیم جمعیت موجود درهر شبکه کاری بر وسعت زمینهای قابل کشت درهر شبکه به دست آمد. درنهایت با استفاده از جدول نهایی تخریب و وارد کردن مشخصه های مدل درنرم افزار Excell ، ضریب تخریب درهر یک از شبکه های کاری استان مورد محاسبه وتحلیل قرار گرفت. ضرایب تخریب به دست آمده برای کلیه شبکه ها ، براساس نظریه فازی در 6 طبقه و 3 دسته طبقه بندی شدند. بدین ترتیب کلیه شبکه ها از نظر شدت ومیزان تخریب با یکدیگر مقایسه شدند وکل استان به سه پهنه با توانایی توسعه بیشتر ، نیازمند بازسازی ونیازمند اقدامات حفاظتی تقسیم شد. درمجموع ، 59/87 درصد از مساحت کل استان مستعد توسعه بیشتر، 083/12 درصد نیازمند بازسازی و 513/0 نیازمند اقدامات حفاظتی شناسایی شد.

منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره


دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)  

ادامه مطلب ...

گزارشی از : کنفرانس جهانی محیط زیست و توسعه از 3 تا 14 جون 1992

گزارشی از : کنفرانس جهانی محیط زیست و توسعه از 3 تا 14 جون 1992

دکتر مصطفی مهاجرانی


منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 16



دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

وضعیت محیط زیست جهان در سال 1991

وضعیت محیط زیست جهان در سال 1991

دکتر مجید مخدوم

منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 16



پسورد فایل :   www.mohitesabs.blogsky.com

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

پس آبهای صنعتی و محیط زیست

پس آبهای صنعتی و محیط زیست 

مرتضی حسینیان

چکیده :

انسان نمی تواند بدون وجود مقادیر آّ ب کافی خالص پیشرفتهای قابل توجهی چه از نظر اقتصادی و چه از نظر بهداشتی بنماید . اقتصاد و صنعت در تمام دنیا با سرعت سرسام آوری در حال رشد و پیشرفت است ، رشد اقتصادی توام با افزایش جمعیت میباشد . بالا رفتن سطح بهداشت عمومی همگام با رشد جمعیت بیش از پیش باعث محدود شدن منابع آب شده است ، بطوری که حتی بعضی اجتماعات پیشرفته مواجه با نا کافی بودن منابع آب گردیده اند و باید نسبت به تامین آن از نظر متوقف شدن رشد اقتصادی چاره ای بیندیشند . زمان آن رسیده که اهل فن نسبت به تهیه منابع جدید آب غیر از رودخانه و آبهای زیر زمینی که تا مدتی منابع اصلی تامین آب اجتماعات بودند فکری بکنند . انسان اشتباهات زیادی در مصرف و نگاهداری آب مرتکب میشود که مهمترین آنها الوده ساختن منابع آب می باشد . آلودگی مهمترین عاملی است که باعث تهی شدن و از بین رفتن منابع آب میگردد . هر مترمکعب فاضلاب که بجریانهای آب تخلیه شود بین 14 تا 40 متر مکعب آب را آلوده ساخته و اغلب نخواهیم توانست از آن آبهای آلوده بعنوان منبع آب آشامیدنی استفاده کنیم اگر خط مشی فعلی در مورد بهر برداری و نگاه داری از منابع ادامه یابد بسختی خواهیم توانست آب مورد نیاز پیشرفتهای اجتماعی را تامین کنیم ، با وجود این هنوز مردمی هستند که تصور می کنند مصرف و نگاه داری منابع موجود آب احتیاج به هیچ نوع اصلاح و بهبودی ندارد. درنوشته زیر سعی شده اثرات آلودگی ناشی از تخلیه پس آبهای صنعتی مورد مطالعه قرار گیرد .

منبع : نشریه دانشکده فنی دانشگاه تهران

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

مقدمه ای بر ماهیت و اصول قوانین محیط زیست بین المللی

مقدمه ای بر ماهیت و اصول قوانین محیط زیست بین المللی

محمد حسن حبیبی

چکیده :

مفاهیم واصول حقوق محیط زیست بین المللی میدان پر تلاشی را در جهت تکامل تدریجی حقوق بین المللی نشان می دهد . مفاهیم محیط زیست و اصول آن به تناوب یافته های علمی جدید در زمینه اکولوژیکی غالبا در حال تحول و تطور می باشند . این مفاهیم همچنین در تعریف و تفسیر روز بروز دقیقتر می شوند و چون تعابیر ضمنی را در بر دارند مشکل تر می توانند محقق گردند. در حال حاضر بعضی از اصول و مفاهیم ثابت آن ، از نظر قانونی الزام آور می باشند و برخی دیگر بویژه آنها که مربوط به ضوابط و استانداردهای توسعه پایدار می باشند و یا اهداف دراز مدت و کلی تری را در حفظ مشترکات جهانی نشان دارند در حال پدیدار شدن هستند . علاوه بر مفاهیم و اصول مورد اشاره موضوعات دیگر حقوق بین الملل از جمله ، مسئولیت دولت کوشش مقتضی دولتها و مسئولیت بین المللی زمینه اجرای حقوق بین الملل را مشکل تر می نماید . هدف این مقاله پرداختن به مجموعه ای از اصول و مفاهیم مورد نظر درباب حقوق محیط زیست بین الملل و سایر رشته های حقوق بین الملل است که به طور اخص کاربرد عملی آن را در مقام اجرا نشان می دهد .

منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 19

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

منابع زنده دریای خزر و کنوانسیون محیط زیست

منابع زنده دریای خزر و کنوانسیون محیط زیست

نویسنده مقاله

محمد پور کاظمی

چکیده :

دریای خزر با مساحت 378 هزار کیلومتر مربع بعنوان بزرگترین دریاچه دارای ارزشمند‏ترین ذخایر آبزیان و تأمین کننده بیش از 80 درصد خاویار جهان شرایط خاصی را از لحاظ اکولوژیکی و تنوع زیستی پشت سر می‏گذارد. در کمتر از 14-12 سال تعداد ماهیان بالغ و تولید خاویار دریای خزر به صفر خواهد رسید. کنوانسیون محیط زیست دریای خزر (کنوانسیون تهران)، پس از 8 سال مذاکره میان دولتهای ساحلی، با نظارت و مشارکت برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد UNEP و در چارچوب برنامه محیط زیست دریای خزر CEPدر آذر 1382/نوامبر 2003، با هدف محافظت این دریاچه از انواع آلاینده ها و بازسازی و احیاء محیط زیست آن در تهران به تصویب رسید. است. سوال اصلی مقاله حاضر این است: نقش کنوانسیون محیط زیست دریای خزر در بهبود شرایط منابع زنده این دریاچه چیست؟ نگارنده سعی دارد ضمن مروری بر وضعیت منابع زنده دریای خزر، با تأکید ویژه بر وضعیت ماهیان خاویاری، نقشی را که کنوانسیون محیط زیست دریای خزر می‏تواند در بهبود وضع منابع زنده و ذخایر تاسماهیان ایفا نماید، روشن سازد.

 کلید واژه ها: برنامه محیط زیست دریای خزر- ماهیان خاویاری - خاویار - کنوانسیون تهران

منبع : ذوفصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی - ذوره 1

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب
(متن کامل)

ادامه مطلب ...

مهندسان و دانش محیط زیست

مهندسان و دانش محیط زیست

امیر حسین حمیدیان - محمد باباپور
چکیده :
مهندسی و علوم مربوطه یکی از مهمترین بخش‌های دانش بشری می باشند که در طی قرون توسعه یافته اند تا زندگی بهتری را برای بشر فراهم آورند. متاسفانه طی تکامل این دانش بشتری گاهی هدف از آن مورد غفلت قرار گرفته است . در حقیقت بشر در حال تخریب و تخلیه منابع طبیعی بوده که برای زندگی خویش بدان وابسته است . بنابراین در سیستم آموزشی اخیر خود نیازمندیم مهندسانی رابا حداقل دانش پایه و کافی از محیط زیست پرورش دهیم . لازم است مهندسانی را آموزش دهیم که قادر به تشخیص وحل مسائل نه به صورتی مجزا بلکه به صورتی جامع باشند، یعنی قادر به درک تولیدات وفرایند ها به عنوان بخشی از زیست سپهر باشند . در این مقاله برخی از مسائلی که ناشی از چشم پوشی نسبت به جنبه های زیست محیطی طراحی و کاربرد تولیدات می باشند مورد بحث واقع شده است . دانش پایه زیست محیطی که مورد نیاز مهندسان ماست تاقادر به ارزیابی اهمیت این مسائل و ارائه پیشنهاد به منظور حل آنها باشند تشریح گردیده است .

منبع : نشریه علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران - دوره 43 - شماره 2

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

روش شناسی برنامه ریزی محیط زیستی محلی با مشارکت مردم

روش شناسی برنامه ریزی محیط زیستی محلی با مشارکت مردم
(به شکل یک سیستم مدیریت محیط زیست)


شهرزاد فریادی
چکیده :
چکیده بسیاری از روشها و ابزار های برنامه ریزی شهری و محیط زیست برای حصول شهر ها و محلاتی پایدارتر به سوی تهیه طرحها در مقیاس محلی گرایش یافته اند.علاوه بر این ، از آنجاییکه فعالیت های جوامع تأثیرات مستقیمی بر محیط زیست دارد ، بسیاری از دیدگاههای برنامه ریزی بر این باور هستند که تدوین طرح ها و برنامه های خوب با استفاده از مشارکت جامعه محلی امکان پذیر می گردد. اما باید دید که جامعه چگونه می تواند در جهت تأمین هر دو نیاز های انسانی و محیط زیستی فعال شود. در دو دهه اخیر«طرح های محیط زیستی محلی» به عنوان یکی از کارآمد ترین ابزارها برای تأمین چنین نیاز هایی ِشناخته شده است.البته باید توجه داشت که مداخله مردم در چنین فرایندی،حداقل در شرایط پیچیده شهر های امروز، به صورت خود به خودی به وقوع نخواهد پیوست. بلکه فعال ترین نوع مشارکت مردم دربرنامه ریزی در جوامعی دیده می شود که فرایند و شیوه های مداخله آنها در تدوین طرح ها مورد توجه قرار گرفته وبه دقت سازمان دهی شده باشد. از سوی دیگر یک طرح محیط زیستی محلی مثل هر طرح دیگری تا زمانی که اجرا نشود نمی تواند به اهداف خود دست یابد. این نکته مانع دیگری را برای ایجاد شهرهای پایدار پیش می آورد که عبارت است از فقدان یک روش کاملاً مدون برای اجرای طرح ها. بنابراین،در این تحقیق تلاش شده است تا روش شناسی نسبتاً جامعی برای تهیه و اجرای «طرح های محیط زیستی محلی مشارکتی» شناسایی و تدوین گردد. روش شناسی مورد نظر از طریق تجزیه و تحلیل و مقایسه چنین تجربیاتی در سایر کشور ها حاصل شده است. اولین و مهمترین اصل در این روش شناسی عبارت از تأسیس یک سازمان مستقل و قدرتمند محلی در هر محله یا شهر کوچک متشکل از انواع گروههای ذینفع است، تا مستقیماًدر هدایت تغییرات محیط زندگی خود نقش داشته باشند. با ایجاد چنین سازمانی تمامی مراحل و گامهای بعدیِ تهیه و اجرای طرح های اجرایی مشارکتی در قالب ساختار سازمان و با استفاده از اعضاء آن انجام خواهد شد.

منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 31

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

نقش سازمانهای غیر دولتی زیست محیطی در دستیابی به مشارکت مردمی به

نقش سازمانهای غیر دولتی زیست محیطی در دستیابی به مشارکت مردمی به منظور
حفاظت از محیط زیست در ایران


سید حسن بحرینی - فرهاد ایمنی


چکیده :در این تحقیق به بررسی جایگاه سازمانهای غیر دولتی زیست محیطی در ایران و نیز ارزیابی عملکرد و نقش آنها در دستیابی به مشارکت مردمی در زمینه حفاظت از محیط زیست پرداخته شده است . یافته ها نشان می دهد که این سازمانها تا کنون توان کمی در دستیابی به مشارکت مردمی در زمینه حفاظت از محیط زیست داشته اند و این خود به دلیل وجود مشکلات متعدد و اساسی است که با آن مواجهند . این سازمانها به خاطر موانع سیاسی ، قانونی و حقوقی به سختی امکان پیدایش و فعالیت داشته اند . تعداد اندکی هم که توانسته اند ایجاد شوند و خود را وارد صحنه کنند به واسطه همین مشکل و همچنین مشکلات اقتصادی و اجتماعی نتوانسته اند در زمینه محیط زیست چندان تاثیر گذار باشند . نوپایی این سازمانها و بی تجربگی افراد در فعالیت در اینگونه چارچوب ها نیز عامل دیگری در کاهش موفقیت این سازمانها در ایران بوده است . سازمانهای غیر دولتی زیست محیطی ایران برای موفقیت نیاز به بستر مناسب سیاسی ، قانونی ، اجتماعی و اقتصادی و همچنین بهره گیری از دانش و تجربه اداره اینگونه سازمانها دارند .

منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 26

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)

ادامه مطلب ...

مدیریت پژوهش های زیست محیطی (نقشه های زیست محیطی)

مدیریت پژوهش های زیست محیطی )نقشه های زیست محیطی)

Management of Environmental Research (Environmental Maps)

پرویز امیدی

استادیار دانشکده علوم زمین دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

چکیده

انسان یکی از عناصر مهم، نافذ و تاثیرگذار سامانه محیط زیست است که در راستای به خدمت گیری این سامانه، آن را مورد هجوم قرار داده است. در دهه های اخیر به منظور صیانت از محیط زیست و جلوگیری از تخریب جبران ناپذیرآن، پژوهش هایی انجام گرفته است. یکی از نقاط ضعف فعالیت های پژوهشی جاری در عرصه محیط زیست در کشور ما ناهماهنگی، سازمان نیافتگی و عدم ارتباط آنها با یکدیگر و بویژه با سازمان های اجرایی- اداری و استفاده کنندگان است. به علاوه، بسیاری از دستاوردهای پژوه شی همجون زمین شناسی زیست محیطی و مانند آن که متعلق به مکان خاصی است در نقشه های مناسب ثبت نمی شود . برای جلوگیری از پیشرفت این ضعف و سازماندهی پژوهش های زیست محیطی، ضروری است که این پژوهش ها توسط یک سازمان واحد با مسذولیت قانونی(ترجیحا سازمان حفاظت محیط زیست) تحت مدیریت قرار گیرد .با توجه به اینکه دستاوردهای پژوهش های محیط زیست کاربردی است و عموم مدیران و کارشناسان باید در عرصه اجرا از آن استفاده نمایند، در این مقاله پیشنهاد شده است که با ایجاد نقشه های زیست محیطی استاندارد، اطلاعات زیست محیطی هر منطقه بر روی آنها نشان داده شود.

کلمات کلیدی: مدیریت- پژوهش زیست محیطی- نقشه زیست محیطی - نقشه زمین شناسی زیست محیطی

 

Abstract


The Human is one of the important, penetrative and effective elements of environment system that along using of the system, have attacked to it. At the late decades, in the aim of maintenance, and to protect of environment and to private of irreparable destruction, some environmental researches have been done. One of the fault points of the current environmental research activities in our country is disharmony, none organized and lake of communication between them, especially, with the official organizations and users. Indeed, many of researches’ products, likes environmental geology and so on, which belongs to specific geographic locations; does not plot on suitable .

 

maps. In the aim of non progress of this fault and to organize the environmental researches, it is necessary that the environmental researches to managing by one organization with legal responsibility (Preferably, Department of Environment of IRAN). In the attention that the products of environmental researches are applicable and the general managers and experts must able to use at experiences; on the other hand, the environment is essentially a “local object”, in this paper have been proposed that Standard environmental maps will be occurs and the environmental data of each geographic location will be plot on them.

 

Key words: Management‐ environmental research‐ environmental maps‐ environmental geology map

 

 

 


ادامه مطلب ...

تحلیل مقایسه‌ای قواعد محیط زیستی برای توزیع کاربری‌های شهری

تحلیل مقایسه‌ای قواعد محیط زیستی برای توزیع کاربری‌های شهری

مطالعه‌های موردی: امریکا، بریتانیا، کانادا و ایران



زینب یگانه کیا

شهرزاد فریادی

احمدرضا یاوری


چکیده :


هدف از انجام این پژوهش تحلیل اصول و قواعد محیط زیستی توزیع کاربری‌های شهری مورد استفاده برای برنامه‌ریزی کاربری زمین در ایران است تا مشخص شود آیا این اصول و قواعد برای حفظ و بهبود کیفیت محیط زیست شهری، کافی و کاربردی است یا خیر. در این پژوهش ابتدا اصول و قواعد محیط زیستی توزیع کاربری‌های شهری از سطح طرحهای جامع در نظام برنامه‌ریزی فضایی ایران و کشورهای پیشرو در موضوع برنامه‌ریزی کاربری زمین شهری مانند امریکا،‌ بریتانیا و کانادا استخراج و در قالب دو مجموعه طبقه‌بندی شد.


سپس از طریق تحلیل مزایا، معایب و سازگاری اعضای این دو مجموعه، اصول و قواعد محیط زیستی همگن و دارای توانایی کاربرد در برنامه‌ریزی کاربری زمین شهری در ایران در قالب مجموعة تطبیقی جدید پیشنهاد شد. در مرحلة بعد ‌اصول و قواعد محیط زیستی توزیع کاربری‌های طرح توسعة شهری منطقة 5 شهرداری تهران (به عنوان نمونه‌ای از جدیدترین مجموعه اصول و قواعد کاربردی) با مجموعه اصول و قواعد پیشنهادی تحقیق مقایسه شد.


نتایج تحلیل‌ها نشان می‌دهد که اصول و قواعد محیط زیستی توزیع کاربری‌های شهری مورد استفاده در طرح مذکور نسبت به اصول و قواعد همتا در مجموعة تطبیقی پیشنهادی، ناکافی و غیرکاربردی است. در نهایت مشخص شد که بخشی از اصول و قواعد محیط زیستی عام توزیع کاربری‌های شهری مورد استفاده کشورهای پیشرو، توانایی کاربرد در برنامه‌ریزی کاربری زمین شهرهای ایران را دارد و در ترکیب با اصول و قواعد همتا مورد استفاده در ایران می‌تواند الگوهای مناسبی برای برنامه‌ریزی پایدار شهرهای ایران شکل دهد.


منبع : مجله محیط شناسی - سال سی و هفتم - شماره 58 - تابستان 90 - صفحات 67 تا 80



ادامه مطلب ...

ارزیابی توان زیست محیطی پناهگاه حیات وحش لوندویل+دانلود مقاله pdf


دانلود مقاله زیست محیطی (فایل pdf)


ارزیابی توان زیست محیطی پناهگاه حیات وحش لوندویل


مهندس هنریک مجنونیان

چکیده:

پناهگاه های حیات وحش بنا به موقعیت خود در طبقه بندی آی، یو، سی، ان (طبقه IV) اهداف صرفاً حفاظتی نداشته و به درجاتی منابع بیوفیزیکی آنها مورد استفاده قرار می گیرند. این استفاده ها در اهداف مدیریت آنها منظور شده و از نظر قانونی نیز مجاز شمرده می شوند. به همین دلیل پناهگاه های حیات وحش برای حفظ موجودیت و ارزش های خود بیش از سایر مناطق آی، یو، سی، ان (VI-I) نیاز به طرح ریزی زیست محیظی دارند. در غیر این صورت کاربری های ممکن از این مناطق می تواند در تعارض با ارزش های آنها قرار گرفته و در نهایت اهداف حفاظت آنها را عقیم نماید.

پناهگاه حیات وحش لوندویل با وسعتی کمتر از 1000 هکتار در شمال غربی کشور در حاشیه دریا و 5 کیلومتری شهر آستارا قرار گرفته است. این منطقه با وسعت قلیل خود یکی از مهمترین زیستگاه های پرندگان آبزی-خشکی زی به شمار می رود. منابع فیزیکی این منطقه (شن، ماسه و صدف) از دیرباز در فعالیت های ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد. به علاوه این منطقه به عنوان تفرجگاه مردم آستارا به شمار می رود. این فعالیت ها هر یک به نحوی می توانند ارزش های زیستگاهی منطقه را به ویژه برای گونه های حمایت شده آن کاهش دهند. برای جلوگیری از این تعارضات منطقه طی فرآیند ارزیابی توان زیست محیطی، زون بندی گردید.

برای زون بندی پناهگاه حیات وحش لوندویل ابتدا منابع زیستی، فیزیکی و اقتصادی-اجتماعی آن شناسایی گردیده و نقشه آنها با مقیاس 1:10000 تهیه گردید، تلفیق این لایه های اطلاعاتی با یکدیگر 100 واحد زیست محیطی در منطقه را موجب گردید. با مقایسه این واحدها با مدل های اکولوژیکی پارکداری موجود و ارزیابی آنها، منطقه به زون های مختلفی تفکیک شده و کاربری هر یک مشخص گردید. در انتها نقشه زون بندی پناهگاه به عنوان واحد برنامه ریزی آن تهیه شد.

نتیجه ارزیابی نشان می دهد که

زون اندوختگاه بازداشته (زون1) به دلیل دست خوردگی منطقه، وسعت محدودی (2.68 درصد منطقه) را در بر می گیرد. برای حفظ آخرین بازمانده اجتماعات گیاهی، زیستگاه های فون و فلور ارزشمند منطقه اعم از حمایت شده، بومی یا انحصاری و ایجاد فرصت کافی برای احیاء اکولوژیک (زون 2) وسعت قابل توجهی (57.63 درصد منطقه) را در بر می گیرد.
(زون 3) یا تفرج گسترده به عنوان پشتوانه ای برای زون های تحت حفاظت و جلوگیری از تاثیر فعالیت های تفرج متمرکز از وسعت قابل قبولی (35.93 درصد) برخوردار است.
تفرج متمرکز (زون 4) در زون محدودی از گستره درختزارهای باز تا متراکم (0.55 درصد منطقه) عملی است و اما وسعت آن به دلیل ویژگی های خاص منطقه قابل توسعه نیست.
گستره محدودی (1.63 درصد) از منطقه که به طور غیر مستقیم در تضمین پایداری زون های تحت حفاظت نقش اساسی دارد به علت تخریب به عنوان زون اصلاح و بهبود (زون بازسازی،5) در نظر گرفته شده است.
پناهگاه حیات وحش لوندویل فاقد زون های 6 و 7 بوده اما نوار باریکی از آن (1.58 درصد منطقه) در حاشیه غربی منطقه که از درختزارهای متراکم تشکیل شده به خاطر نقش حائل خود از یک سو و اهمیت آن برای گونه های شاخه نشین به عنوان زون سپر (زون 8) انتخاب گردیده است.

تفکیک منطقه به زون هایی با وظایف و کارکردهای متفاوت از آن جهت ضروری است که این منطقه از معدود پناهگاه های شبکه مناطق حفاظت شده کشور است که در وسعتی بسیار کم مجموعه ای از ارزش های غیر قابل جانشین را در خود فراهم آورده است.
کلید واژه: پناهگاه حیات وحش لوندویل، تجزیه و تحلیل سیستمی، زون بندی

منبع: مجله محیط شناسی - دوره 27، شماره 27، تابستان 1380

دانلود فایل pdf  متن کامل مقاله در ادامه مطلب


برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .


مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا


لینک دانلود اصلاح شد.

ادامه مطلب ...

استفاده از منابع طبیعی و حفاظت آنها

استفاده از منابع طبیعی و حفاظت آنها
مهندس هنریک مجنونیان و آنانیچف


منبع : مجله محیط شناسی - دوره 10

لینک دانلود در ادامه مطلب

ادامه مطلب ...

روشهای بررسی اقتصادی و اجتماعی پارکها وتفرجگاه ها

روشهای بررسی اقتصادی و اجتماعی پارکها وتفرجگاه ها


مهندس هنریک مجنونیان


چکیده :


تحقیقی که تقدیم حضورتان میگردد. چکیده ئی است از یک سری مطالعات طولانی که حاصل همکاریها وکوششهای بیدریغ گروهی از استادان و دوستان گرامی می باشد. در این مجموعه از همان ابتدا با یک سری آمار و ارقام سروکار داریم که تنها راه نتیجه گیری واقعی از آنها صحت و دقت کار در تمام مراحل مطالعه می باشد.


در این مجموعه تمام روشهای ارزشیابی اقتصادی و اجتماعی تفرجگاهها مورد بررسی قرار گرفته و بعنوان الگون رایج ترین روش موجود یعنی روش کلاوسون برای اولین بار در ایران در مورد پارکهای اطراف تهران برای بررسی و تحقیق انتخاب و اجرا شد. این تحقیق علاوه برداشتن نتایج فوق العاده اجتماعی و اقتصادی مراحل مختلف بررسی اقتصادی تفرجگاهها را گام به گام نشان می دهد وهدف نیزهمین بوده است.


ما بهیجوجه قصد نگاهداشتن مسائل تفرجگاهها را بصورتی کتابگونه نداریم‘ چرا که در حال حاضر آنچه ضروری تر بنظر می رسد تحقیق و بررسی مسائل تفرجگاهی است و اینکه چطور میتوان تفرجگاهها را از نقطه نظر اقتصادی مثل کالا و یا سایر خدمات مورد مطالعه قرار داد و نیازهای تفرجگاهی جامعه خود را به چه صورت می توانیم بر آورد بکنیم برگردان این مجموعه تحقیقی بصورت کتابگونه علاوه بر اینکه ما را از هدفمان که استفاده عملی از روشهای ارزشیابی تفرجگاهها است دورمی سازد. بلکه اجبارا بخاطر متوسل شدن به آمارها و منابع کشورهای خارج در زمینه مسائل تفرجگاهی وتشریح آنها ارتباط بین روش کار و طریقه پیگیری اینگونه تحقیقات با مسائل تفرجگاهی کشورمان از بین می رود.


در حالیکه در شرایط فعلی نیازی به ترجمه صرف از مسائل تفرجگاهی کشورهای دیگر نیست. بلکه باید از نتایج پویش ها و روشهای اجرا شده در این کشورها استفاده نموده و متناسب با ضرورت زمان و شرایط اقتصادی و اجتماعی مردم‘ اینگونه تحقیقات را بتوانیم بطور عملی در کشور خود پیاده نموده و نیازهای تفرجگاهی جامعه خود را ارزشیابی نمائیم. این راه تازه ئی است که ما برای ارائه مسائلی از این قبیل برگزیده ایم ما با استفاده از تألیفات و تحقیقات کشورهای خارج در زمینه مسائل تفرجگاهی و تشریح آنها در بطن یک تحقیق عملی در مورد تفرجگاههای کشور خود‘ بهمراه ارائه روش عملی آن به صورت گام به گام و همینطور نتیجه گیریهای که از این پویش ها حاصل میشود نیازهای تفرجگاهی جامعه خودمان را براورد نموده ایم. برای این منظور جامعه شهر تهران را بعنوان الگو برگزیده ایم ‘ چرا که بعنوان یک جامعه تقریبا صنعتی دارای مشکلات اجتماعی زیادی است که در سایر شهرها این مشکلات کمتر دیده می شوند .


بهمین جهت بررسی نیازهای تفرجگاهی آن در شرایط فعلی از ضرورت بیشتری برخوردار است. ولی آنچه مسلم است نیازهای تفرجگاهی جامعه شهر تهران در این تحقیق تنها هدف ما نمی تواند باشد‘ بررسی اوقات فراغت وخواهشهای تفریحی جامعه شهر تهران فقط وسیله ئی است برای ارائه مراحل مختلف روش تحقیق کلاوسون در امور تفرجگاهی. این روش یکی از متداول ترین روشهای بررسی تفرجگاهی در جهان است و می تواند برای ارزشیابی انواع مختلف سیستمهای تفریحی بکار گرفته شود. و اهمیت کاربرد آن در شرایط فعلی برای ما کمتر از برآورد نیازهای تفرجگاهی یک جامعه شهری و صنعتی مثل تهران نیست.


دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل مقاله)

ادامه مطلب ...